Dołącz do nas na Facebooku

x

Nasza strona używa plików cookies. Korzystając ze strony, wyrażasz zgodę na używanie cookies zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki. Więcej.

Zapomniałem hasła
Nie mam jeszcze konta
Połącz z Facebookiem Połącz z Google+ Połącz z Twitter
Esensja
dzisiaj: 23 kwietnia 2024
w Esensji w Esensjopedii

Woody Allen
‹Czysta anarchia›

EKSTRAKT:70%
WASZ EKSTRAKT:
0,0 % 
Zaloguj, aby ocenić
TytułCzysta anarchia
Tytuł oryginalnyMere Anarchy
Data wydania13 maja 2008
Autor
PrzekładWojsław Brydak
Wydawca Rebis
ISBN978-83-7510-089-1
Format184s. 130×200mm; oprawa twarda
Cena27,90
Gatunekhumor / satyra, obyczajowa
Zobacz w
Wyszukaj wMadBooks.pl
Wyszukaj wSelkar.pl
Wyszukaj wSkąpiec.pl
Wyszukaj / Kup

W oparach absurdu
[Woody Allen „Czysta anarchia” - recenzja]

Esensja.pl
Esensja.pl
Głowę daję, że większość czytelników sięgających po „Czystą anarchię”, najnowszy zbiór opowiadań Woody’ego Allena, zadawała sobie to samo pytanie: czy widoczny w ostatnich latach spadek formy reżyserskiej zostanie potwierdzony również w twórczości literackiej? Czy po neurotyku z Manhattanu w ogóle jeszcze można się spodziewać czegoś ciekawego? I, choć ów zbiór miniatur literackich jakimś przełomem nie jest, przyznać jednak należy, że obawy te rozwiewa.

Konrad Wągrowski

W oparach absurdu
[Woody Allen „Czysta anarchia” - recenzja]

Głowę daję, że większość czytelników sięgających po „Czystą anarchię”, najnowszy zbiór opowiadań Woody’ego Allena, zadawała sobie to samo pytanie: czy widoczny w ostatnich latach spadek formy reżyserskiej zostanie potwierdzony również w twórczości literackiej? Czy po neurotyku z Manhattanu w ogóle jeszcze można się spodziewać czegoś ciekawego? I, choć ów zbiór miniatur literackich jakimś przełomem nie jest, przyznać jednak należy, że obawy te rozwiewa.

Woody Allen
‹Czysta anarchia›

EKSTRAKT:70%
WASZ EKSTRAKT:
0,0 % 
Zaloguj, aby ocenić
TytułCzysta anarchia
Tytuł oryginalnyMere Anarchy
Data wydania13 maja 2008
Autor
PrzekładWojsław Brydak
Wydawca Rebis
ISBN978-83-7510-089-1
Format184s. 130×200mm; oprawa twarda
Cena27,90
Gatunekhumor / satyra, obyczajowa
Zobacz w
Wyszukaj wMadBooks.pl
Wyszukaj wSelkar.pl
Wyszukaj wSkąpiec.pl
Wyszukaj / Kup
Parafrazując Marka Twaina, pogłoski o artystycznej śmierci Woody’ego Allena są grubo przesadzone. „Czysta anarchia” to zbiór niezbyt może odkrywczych, ale z pewnością pomysłowych i przeważnie całkiem dowcipnych miniatur literackich. Allen posługiwał się tu zwykle prostym przepisem – realne zdarzenie wygrzebane w prasie sprowadzał do absurdu. Informacja o ogromnej cenie, jaka padła za wylicytowaną truflę, daje pretekst do opowiadania, w którym różni ludzie rywalizują, by zdobywać różnorodne bezcenne produkty kulinarne („Jakże wyrabia ci się smak, słonko”). Artykuł o usprawnieniach wbudowywanych we współczesne ubrania staje się impulsem do stworzenia opowiadania, w którym bohater kupuje garnitur posiadający funkcje nie tylko poprawiania nastroju użytkownika, ale nawet ładowania telefonu komórkowego („Sam, przedobrzyłeś bukiet w spodniach”). Kilka zdań o hinduskim rozbójniku porywającym tamtejszego gwiazdora filmowego to z kolei pretekst dla opowiadania, w którym podrzędny aktorzyna rzucany jest na różne skrajnie niebezpieczne plany filmowe („Okup pachnący szafranem”). W najzabawniejszym chyba tekście zbioru dziecko głównego bohatera nie zostaje przyjęte do ekskluzywnego przedszkola (oblane układanie klocków podczas rozmowy kwalifikacyjnej), co powoduje dramatyczny spadek pozycji społecznej rodziców („Odmowa”). Wyobraźni autorowi odmówić nie można.
Niekiedy Allen idzie odrobinę za daleko w absurdzie i surrealizmie, i wtedy tekst przestaje bawić, a zaczyna męczyć, jak w otwierającej zbiór satyrze na New Age („Mylić się – ludzkie, wzlatywać – boskie”) czy parodii scenariusza teatralnego („Uwaga, spadające szychy”). Na szczęście są to przypadki raczej rzadkie. Większym problemem dla polskiego czytelnika będzie zapewne przeładowanie tekstów odwołaniami do amerykańskiej kultury popularnej, sportu czy znanych postaci. Tłumacz stara się jak może, wspiera czytelnika rozbudowanym zbiorem objaśnień, ale nie zmienia to faktu, że w pełni bawić się tymi tekstami mogą jedynie Amerykanie, a właściwie nowojorczycy...
Spoglądając całościowo na prozę Allena, przychodzą mi do głowy podobieństwa do twórczości trzech autorów. Po pierwsze – wspomniany wcześniej Mark Twain, niekwestionowany mistrz absurdalnej humoreski, którego teksty bawią już od przeszło stu lat, prawie się nie starzejąc. Twain miał bowiem podobny sposób na teksty jak Allen – sprowadzanie do absurdu (jak np. w tekście „Jak kandydowałem na urząd burmistrza”, gdzie bohater zostaje oskarżony o jak najbardziej absurdalne wykroczenia przez lokalną prasę czy w „Białym słoniu”, w którym policja nie może wytropić tytułowego zwierzęcia pustoszącego miasteczka USA). Drugim nazwiskiem będzie Raymond Chandler – wiemy, że Allen lubi konwencję czarnego kryminału, kilkukrotnie pojawia się ona w opowiadaniach. Wreszcie trzecie skojarzenie – skojarzenie z twórczością nam całkiem bliską... Otóż handlowe przekomarzania Moe Varnishke i Howarda Snella w tekście „Wymarsz na Parnas” przypominają stare przedwojenne skecze z Rozencwajgiem i Finkelsteinem czy nawet humorystyczną twórczość Tuwima i Słonimskiego. Cóż, takie motywy, jak i liczne wtręty w jidysz w tekstach Allena świadczą o tym, że nie ukrywa on czerpania ze skarbnicy żydowskiego humoru.
Nie jest więc źle z kondycją artystyczną Woody’ego Allena – czy jednak dane nam będzie znów zakosztować tego w reżyserowanych przez niego filmach?
koniec
10 lipca 2008

Komentarze

Dodaj komentarz

Imię:
Treść:
Działanie:
Wynik:

Dodaj komentarz FB

Najnowsze

Szereg niebezpieczeństw i nieprzewidywalnych zdarzeń
Joanna Kapica-Curzytek

21 IV 2024

„Pingwiny cesarskie” jest ciekawym zapisem realizowania naukowej pasji oraz refleksją na temat piękna i różnorodności życia na naszej planecie.

więcej »

PRL w kryminale: Biały Kapitan ze Śródmieścia
Sebastian Chosiński

19 IV 2024

Oficer MO Szczęsny, co sugeruje już zresztą samo nazwisko, to prawdziwe dziecko szczęścia. Po śledztwie opisanym w swej debiutanckiej „powieści milicyjnej” Anna Kłodzińska postanowiła uhonorować go awansem na kapitana i przenosinami do Komendy Miejskiej. Tym samym powinien się też zmienić format prowadzonych przez niego spraw. I rzeczywiście! W „Złotej bransolecie” na jego drodze staje wyjątkowo podstępny bandyta.

więcej »

Mała Esensja: Trudne początki naszej państwowości
Marcin Mroziuk

18 IV 2024

W dziesięciu opowiadań tworzących „Piastowskie orły” autorzy nie tylko przybliżają kluczowe momenty z panowania pierwszej polskiej dynastii władców, lecz również ukazują realia codziennego życia w tamtej epoce. Co ważne, czynią to w atrakcyjny dla młodych czytelników sposób.

więcej »

Polecamy

Poetycki dinozaur w fantastycznym getcie

Stare wspaniałe światy:

Poetycki dinozaur w fantastycznym getcie
— Andreas „Zoltar” Boegner

Pierwsza wojna... czasowa
— Andreas „Zoltar” Boegner

Wszyscy jesteśmy „numerem jeden”
— Andreas „Zoltar” Boegner

Krótka druga wiosna „romansu naukowego”
— Andreas „Zoltar” Boegner

Jak przewidziałem drugą wojnę światową
— Andreas „Zoltar” Boegner

Cyborg, czyli mózg w maszynie
— Andreas „Zoltar” Boegner

Narodziny superbohatera
— Andreas „Zoltar” Boegner

Pierwsza historia przyszłości
— Andreas „Zoltar” Boegner

Zobacz też

Tegoż twórcy

Nie graj już tego więcej, Woody
— Kamil Witek

Esensja ogląda: Wrzesień 2016 (1)
— Miłosz Cybowski, Marcin Mroziuk, Marcin Osuch

Esensja ogląda: Luty 2016
— Sebastian Chosiński, Marcin Mroziuk, Jarosław Robak, Konrad Wągrowski

Esensja ogląda: Pażdziernik 2015 (1)
— Jarosław Loretz, Jarosław Robak

Nic już nie gra
— Grzegorz Fortuna

Esensja ogląda: Sierpień 2015 (2)
— Jarosław Loretz, Marcin Mroziuk

Rozsądek i romantyczność
— Jarosław Robak

Esensja ogląda: Marzec 2014 (2)
— Krystian Fred, Jarosław Loretz

Esensja ogląda: Październik 2013 (3)
— Piotr Dobry, Jarosław Loretz, Konrad Wągrowski

Espoo Ciné 2013: Kobieta na skraju załamania nerwowego
— Marta Bałaga

Tegoż autora

Kosmiczny redaktor
— Konrad Wągrowski

Statek szalony
— Konrad Wągrowski

Kobieta na szczycie
— Konrad Wągrowski

Przygody Galów za Wielkim Murem
— Konrad Wągrowski

Potwór i cudowna istota
— Konrad Wągrowski

Migające światła
— Konrad Wągrowski

Śladami Hitchcocka
— Konrad Wągrowski

Miliony sześć stóp pod ziemią
— Konrad Wągrowski

Tak bardzo chciałbym (po)zostać kumplem twym
— Konrad Wągrowski

Kac Vegas w Zakopanem
— Konrad Wągrowski

Copyright © 2000- – Esensja. Wszelkie prawa zastrzeżone.
Jakiekolwiek wykorzystanie materiałów tylko za wyraźną zgodą redakcji magazynu „Esensja”.