 | Przemówienie Ambasadora Cesarstwa Japonii, pana Hideakiego Uedy |
Kyogen - szalone s³owa, to powsta³y w XIV w. japoñski teatr komediowy. W Europie bardziej znany jest teatr no, teatr dramatyczny, od którego kyogen by³ odskoczni± - krótkie, farsowe przedstawienia kyogen by³y odgrywane w przerwach pomiêdzy dramatami no. Podobnie jak no, zasady kyogen s± ¶ci¶le skodyfikowane, ³±cznie z tekstami tradycyjnych sztuk przechowywanych przez szko³y-rody teatralne. W Polsce wyst±pi³a grupa teatralna rodu Okura pod przewodnictwem Yataro Okura, uhonorowanego tytu³em ¯yj±cy Skarb Kultury Japoñskiej, pochodz±cego z 24 pokolenia nastêpcy g³owy rodu.
Rodzina i uczniowie rodu Okura zaprezentowali dwa krótkie przedstawienia: "Zapasy z komarem"- daimyo-kyogen czyli przedstawienie kyogen opowiadaj±ce o feudalnym w³adcy (daimyo) oraz "¦piewy na le¿±co", Shomyo-kyogen, kyogen opowiadaj±cy o osobie ni¿szego stanu.
 | Zapasy z komarem - po lewej duch komara, po prawej Taro Kaja | Jak wszystkie przedstawienia kyogen odbywaj± siê na otoczonej czterema s³upkami scenie, na której znajduj± siê trzy sosenki - to symboliczne odwo³ania do czasów kiedy przedstawienia odbywa³y siê na ¶wie¿ym powietrzu, na podwy¿szonej scenie pod dachem.
Premiera zosta³a u¶wietniona przemówieniem pana Hideakiego Uedy, ambasadora Nipponu w Polsce.
 | ¦piewy na le¿±co - Taro Kaja pije sake | Pomimo omówienia tre¶ci dokonanego przed spektaklem (przedstawienia odbywa³y siê oczywi¶cie w jêzyku orygina³u) pierwsza z przedstawionych sztuk nie by³a zbyt czytelna dla europejskiego widza. "Zapasy z komarem" opowiadaj± o tym, co przydarzy³o siê daimyo, feudalnemu w³adcy, mi³o¶nikowi zapasów, który zapragn±³ zatrudniæ na swoim dworze nowego zapa¶nika. Wys³any na poszukiwania s³u¿±cy sprowadza do domu swojego pana napotkanego mê¿czyznê, pochodz±cego rzekomo z Moriyama, miejscowo¶ci s³yn±cej z tradycji zapa¶niczych. Daimyo przystêpuje do zapasów i zostaje uk±szony przez swojego przeciwnika. Czuj±c niespodziewane os³abienie daimyo zdaje sobie sprawê, ¿e rzekomy zapa¶nik jest w rzeczywisto¶ci duchem komara, po czym, bêd±c ¶wiadomym niebezpieczeñstwa, pokonuje przeciwnika i wyrywa mu jego "k³ujkê". Obecni na sali Japoñczycy ¶miali siê, gaijin nie bardzo.
 | ¦piewy na le¿±co Taro Kaja trzyma g³owê na kolanach daimyo | Natomiast druga sztuka, "¦piewy na le¿±co", rozbawi³a wszystkich. Fabu³a jest bardzo prosta - s³ysz±c swojego s³u¿±cego ¶piewaj±cego, daimyo ¿±da aby s³u¿±cy za¶piewa³ co¶ specjalnie dla niego. Taro Kaja, s³u¿±cy, o¶wiadcza, ¿e nie bêdzie ¶piewa³ "o suchym gardle". W koñcu daimyo ulega i sam przynosi i nalewa sake swemu s³udze. Rozochocony Taro Kaja nastêpnie ¿±da kolan swojej ¿ony aby po³o¿yæ na nich g³owê podczas ¶piewania, w koñcu k³adzie siê z g³ow± na kolanach daimyo i zaczyna ¶piewaæ. Daimyo próbuje unie¶æ go do pozycji siedz±cej, jednak¿e wtedy Taro Kaja ,,traci g³os''. Po kilku próbach s³uga myli siê i milknie podczas k³adzenia. Historia koñczy siê w momencie kiedy ca³kowicie pijany Taro zaczyna rado¶nie tañczyæ.
 | Zapasy z komarem - Taro Kaja wyrusza na poszukiwanie zapa¶nika | Sztuki kyogen nie s± jak widaæ zbyt skomplikowane, u¿ywane s± proste rekwizyty (usobuki - "dmuchaj±ca twarz" któr± w pierwszym przedstawieniu nosi duch komara i czarka, w³a¶ciwie czara do sake w drugim), ale aktorstwo jest znakomite, a ró¿nica miêdzy b³±dz±cym teatrem europejskim a mocno osadzonym w swojej kulturze i tradycji kyogen jest uderzaj±ca. Intensywne, od¶wie¿aj±ce prze¿ycie dla mi³o¶nika teatru.
Komparu Shirojiro i Uri Yataro, "Zapasy z komarem" (Kazumo), wystêpuj± Motonari Okura (Pan), Hajime Enomoto (Taro Kaja), Sentaro Okura (Duch komara) i Yuki Sato (Obserwator).
Komparu Shirojiro i Uri Yataro, "¦piewy na le¿±co" (Neongyoku), wystêpuj±: Yataro Okura (Taro Kaja), Yutaka Takeuchi (Gospodarz) i Yuki Sato (Obserwator).
Teatr Na Woli 26 IX 2000 - premiera. 26 wrze¶nia - 4 pa¼dziernika 2000 - tournee: Warszawa, P³ock, Gniezno, Zielona Góra, Kraków, Niepo³omice, My¶lenice.
|
|