powrót do indeksunastępna strona

nr 08 (C)
październik 2010

Rodzinne piekiełko
Majgull Axelsson ‹Lód i woda, woda i lód›
„Lód i woda, woda i lód”, najnowsza powieść Majgull Axelsson, to dowód na niesłabnącą formę wielokrotnie nagradzanej pisarki, uznawanej za jedną z najjaśniejszych gwiazd współczesnej literatury szwedzkiej.
Zawarto¶ć ekstraktu: 70%
‹Lód i woda, woda i lód›
‹Lód i woda, woda i lód›
Fabuła powieści rozciąga się w dwóch planach czasowych. Akcja „współczesnej” części rozgrywa się na pokładzie lodołamacza „Odyn”, na którym zebrała się grupa naukowców różnej profesji. Wśród nich znajduje się Susanne, autorka kryminałów, enigmatyczna postać, której zachowanie od początku nie wzbudza zaufania. Izoluje się od reszty załogi, nie zabiega o niczyją uwagę, przemieszcza się po pokładzie jak cień; lęk miesza się u niej z obsesją, brzemieniem tajemniczych wydarzeń z przeszłości. Atmosfera zagęszcza się kiedy Susanne zaczyna prześladować nieznajomy mężczyzna, notorycznie włamując się do jej kajuty i pozostawiając na miejscu niejednoznaczne, pełne agresji wiadomości. Tożsamość dręczyciela związana jest z historią jej rodziny; historią na wskroś tragiczną, której bohaterowie – najbliższa rodzina Susanne – na przestrzeni lat przysporzyli sobie wiele bólu i rozgoryczenia, najczęściej skrywając konflikty pod zasłoną milczenia, tyleż wygodnego, co obciążającego. „Lód i woda, woda i lód” to przede wszystkim opowieść o krzywdzie, której źródłem może być własna rodzina; i choć brzmi to banalnie, Axelsson udowadnia niezwykłą pisarską wrażliwość, konstruując przejmujący obraz osamotnienia człowieka wśród – wydawałoby się – najbliższych mu osób, przy okazji dokonując skutecznej „desakralizacji” samej idei rodziny.
Axelsson świetnie radzi sobie z tworzeniem przekonujących pod względem psychologicznym postaci. Fabuła powieści koncentruje się na najbliższym otoczeniu bliźniaczek, Inez i Elsie. Wychowane przez beznamiętną matkę i wiecznie nieobecnego ojca, z biegiem lat siostry odwróciły się od siebie, a dawną zażyłość zastąpiła oziębłość. Elsie wybrała życie wolnego ptaka, zatrudniając się jako telegrafistka na statkach towarowych. I choć pragnęła uwolnienia od rodziny, w imię własnego szczęścia poświęciła szczęście syna Björna, którego porzuciła, zostawiając na wychowanie u siostry. Inez wiedzie za to życie pozornie spełnione: w młodości poświęciła marzenia o karierze żeby skoncentrować się na wychowaniu dzieci i prowadzeniu domu dla męża. Jej postać wydaje się najpełniejsza, i z pewnością najciekawsza właśnie poprzez to rozdarcie, spychane w podświadomość poczucie życiowej porażki, i dotkliwa pusta, której nie zdoła już nikt wypełnić. Stąd też niemalże chorobliwa fascynacja synem siostry, stąd ciągła potrzeba konkurowania o jego uczucia z biologiczną matką, wreszcie – zepchnięcie na dalszy plan córki Susanne, pozostawionej samej sobie nieśmiałej nastolatki, która wiele lat później, na pokładzie „Odyna”, zostanie zmuszona do bolesnej rekonstrukcji rodzinnej sagi.
Przedstawiona tu – w największym skrócie – fabuła z pozoru może kojarzyć się z pierwszym lepszym obyczajowym czytadłem, skrojonym pod gusta mało wymagających czytelników. Tak jednak nie jest – Axelsson jest utalentowaną i świadomą warsztatu autorką, która subtelnie, za sprawą kilku zaledwie scenek z codziennego życia bohaterów, potrafi wydobyć na wierzch najgorsze cechy ludzkiego charakteru. Tragedia, która spotyka rodzinę Inez doprowadza do poważnych rodzinnych przetasowań – i być może stworzenia nowej, lepszej jakości; chaos nie zawsze musi być przecież siłą niszczącą. „Lód i woda, woda i lód” to książka warta polecenia. Wciąga i trzyma w napięciu do ostatniej strony, a jednocześnie wzrusza i skłania do zadumy. Jeśli ktokolwiek uważa, że Szwecja to wyłącznie kraj kryminałów, bez wątpienia zmieni zdanie po lekturze najnowszej powieści Axelsson.



Tytuł: Lód i woda, woda i lód
Tytuł oryginalny: Is och vatten, vatten och is
Wydawca: W.A.B.
ISBN: 978-83-7414-805-4
Format: 552s. 123×195mm; oprawa twarda, obwoluta
Cena: 49,90
Data wydania: 11 sierpnia 2010
Wyszukaj w: Skąpiec.pl
Ekstrakt: 70%
powrót do indeksunastępna strona

52
 
Magazyn ESENSJA : http://www.esensja.pl
{ redakcja@esensja.pl }

(c) by magazyn ESENSJA. Wszelkie prawa zastrzeżone
Rozpowszechnianie w jakiejkolwiek formie tylko za pozwoleniem.