„Artysta” Michela Haznaviciusa to film zdawałoby się dość nietypowy i raczej odstręczający swoją formą, ale nie powinni go omijać ani miłośnicy kina, ani też zwykli widzowi, którzy w X muzie szukają przede wszystkim rozrywki. Czyniąc tak pozbawią się szansy oglądania nie tylko faworyta do Oscara, ale przede wszystkim jednego z najciekawszych filmów ostatnich lat.  |  | Brak ilustracji w tej wersji pisma |
Przedsmak Oscarów dają Złote Globy, nagrody dość specyficzne w światku filmowym przede wszystkim dlatego, że wprowadzają wyraźną segregację filmów. Zarówno w kategorii najważniejszej – „najlepszy film” – jak i w kategoriach aktorskich mamy podział na dwie grupy: osobno „dramaty” i osobno „musicale i komedie” (chociaż w pozostałych kategoriach, również tych uznawanych za najważniejsze, jak „reżyser” i „scenarzysta”, tego podziału już nie ma). Abstrahując od słuszności i przydatności tego podziału trzeba stwierdzić, że próbuje on wprowadzać rozróżnienie na filmy „poważne”, dramatyczne i te, które dostarczają głównie rozrywki. „Artysta” został nagrodzony właśnie w tej drugiej kategorii i chyba słusznie – mimo, że jest filmem m.in. o depresji, upadku zawodowym, nieszczęśliwym małżeństwie, próbie samobójczej… Te nieszczęśliwe przypadki dotykają George’a Valentina, supergwiazdę kina niemego, która jeszcze w 1927 roku święci triumfy i jest hołubiona przez widzów i producentów. Niestety ten rok jest również rokiem premiery „Śpiewaka jazzowego”, pierwszego pełnometrażowego filmu dźwiękowego. Ta zmiana technologiczna błyskawicznie napędza popularność nowego rodzaju filmów – i nowych gwiazd. Jedną z nich jest Peppy Miller, marząca o karierze fanka Valentina, która przypadkiem dosłownie wpada na aktora, a ten zauroczony jej wdziękiem pomaga jej w starcie w przemyśle filmowym. W ciągu zaledwie kilku lat role się odwracają – za sprawą przemiany kina w medium udźwiękowione to Miller jest rozchwytywaną gwiazdą, a Valentin, także przez wielki kryzys, traci zarówno popularność jak i fortunę. Na podstawie powyższego opisu można by zakwalifikować „Artystę” równie dobrze do kategorii „dramat”, nawet mimo widocznej w tym skrócie fabuły sztampowości. O przynależności bardziej do komedii decyduje jednak nie prostota fabularna (zresztą zamierzona, bo zgodna z standardami niemego kina) i dość oczywiste zakończenie, ale raczej ogólny klimat filmu. „Artysta” epatuje bowiem radością z życia i tworzenia, a także – mimo poważnych perypetii bohatera – pozytywną energią i humorem. To wszystko wyzwalane jest tyleż za pomocą treści, co i formy. Film francuskiego reżysera dotąd znanego głównie z parodii filmów szpiegowskich nie tylko bowiem opowiada o kinie niemym (jak „Deszczowa piosenka”) ale sam jest filmem nieudźwiękowionym (jak „Nieme kino”)! Czarno-biały obraz, praktycznie całkowity brak dźwięków poza podkładem muzycznym – czy właśnie to urzekło widzów i krytyków na całym świecie? Dokładnie tak, bo ciężko wyobrazić sobie pełny hołd dla jakiegoś gatunku kinowego, bez wiernego poruszania się w jego ramach. „Artysta” to nie tylko brak kolorów i dialogi wyświetlane na planszach tekstowych, ale też określony sposób filmowania, a także gry aktorskiej. Ta ostatnia jest zresztą najwyższej próby (wystarczy dostrzec różnicę w grze w trakcie odgrywania scen „realnych” i „filmowych”, w których aktorzy grają bohaterów w trakcie kręcenia filmów) i choć nagrody dotychczas zgarnia głównie Jean Dujardin za rolę tytułową, to i piękna, znakomicie wcielająca się w rolę nowej „gwiazdeczki” Berenice Bejo zasługuje na uznanie. I tak, jak przyjemnością jest oglądanie aktorów, którzy wyraźnie bawią się swoimi rolami i wyzwaniami jakie daje im możliwość gry bez dialogów, tak i znakomitą zabawą jest cały seans „Artysty”. I wcale nie trzeba być tutaj jakimś wyjątkowym miłośnikiem niemego kina i znawcą historii filmu, bo Hazanavicus zadbał o to, by współcześni widzowie mogli „bezboleśnie” cieszyć się jego filmem. Mimo, że „Artysta” udaje kino sprzed ponad 80 lat, to robi ukłon w stronę widzów nienaganną jakością obrazu, współczesnym klatkowaniem, relatywnym umiarkowaniem w mimice aktorów itp. Zresztą zgodnie z założeniem – to nie miał być kopia starego filmu, a hołd dla ówczesnego kina, będący jednocześnie doskonałą zabawą dla widzów. I to się Haznavicusowi bezsprzecznie udało: „Artysta” bawi, wzrusza i przy okazji udowadnia, że również dzisiaj dobrze opowiedziana historia ma w kinie rację bytu, niezależnie od tego czy jest udźwiękowiona i kolorowa, czy nie.
Tytuł: Artysta Tytuł oryginalny: The Artist Rok produkcji: 2011 Kraj produkcji: Belgia, Francja Data premiery: 10 lutego 2012 Czas projekcji: 100 min Gatunek: dramat, komedia, melodramat Ekstrakt: 90% |