 | |
Od strony artystycznej „Pierwszy w kosmosie” broni się jednak średnio. Scenarzyści – zapewne po to, aby nie drażnić rodziny Gagarina – pominęli wszystkie związane z tą postacią kontrowersje. W efekcie Jurij Aleksiejewicz stał się bohaterem kompletnie bez wyrazu; równie dobrze można by go zastąpić Myszką Miki bądź Kaczorem Donaldem i obraz nic by na tym nie stracił. Film nie niesie ze sobą – poza wspomnianym już zakończeniem – praktycznie żadnych emocji; smakuje jak letnie piwo, niby zaspokaja pragnienie, ale przyjemności nie daje w ogóle. W dużej mierze zawiniła konstrukcja fabuły. Gdyby Parchomienko, Kapaniec i Dmitrijew zdecydowali się pokazać wcześniejsze losy Gagarina po bożemu, chronologicznie, od dzieciństwa na wsi po sam lot – być może dałoby się jeszcze coś z tej historii wycisnąć. A tak wciśnięte pomiędzy wydarzenia jednego tylko dnia retrospekcje przypominają jedynie wysypane z rękawa anegdoty. Może i wysypane sensownie, ale pozostające tylko anegdotami. Rolę tytułową reżyser powierzył, urodzonemu w uralskim Niżnym Tagile, dwudziestosiedmioletniemu w chwili premiery filmu Jarosławowi Żałninowi, który wcześniej zaliczył niewielkie epizody w „ Elenie” (2011) Andrieja Zwiagincewa i „ Metrze” (2012) Antona Miegierdiczowa. W jego dublera – i zarazem drugiego radzieckiego kosmonautę, który odbył lot pozaziemski – Giermana Titowa wcielił się rówieśnik Żałnina, Wadim Miczman (rodem z Kujbyszewa). Od dziecka występował on w zespołach folklorystycznych, a po ukończeniu moskiewskiego Instytutu Sztuki Współczesnej (na wydziale śpiewu estradowo-jazzowego) wyspecjalizował się w musicalach. Wcześniej zagrał tylko w jednym filmie – komedii muzycznej Igora Korobiejnikowa „ Step by Step” (2010).  | |
Konstruktor rakiet Siergiej Korolow ma twarz doświadczonego Michaiła Filippowa („ Purpurowy śnieg”, „ Szpieg”), a rodzice Jurija – Nadieżdy Markinej („ Dobrzy ludzie”, „ We mgle”) i Wiktora Proskurina („ Dworzec Białoruski”, „Gorzki romans”, „Morderczy Afganistan). Filmowa żona Gagarina, czyli Białorusinka Olga Iwanowa, znana jest bardziej w swojej ojczyźnie jako didżejka radiowa, choć może się też pochwalić epizodem w „ Bikiniarzach”. Generała Nikołaja Kamanina zagrał Władimir Stiekłow („ Pokażę ci Moskwę”, „ Jelcyn. Trzy dni sierpnia”), doktor Adilę Kotowską – Inga Obołdina-Striełkowa („ Wszyscy umrą, lecz nie ja”, „ Dyrygent”), natomiast sekretarza generalnego KPZR Chruszczowa – etatowy odtwórca tej postaci Władimir Czuprikow („ Gop-stop”), który obdarzył Nikitę Siergiejewicza swoją aparycją już po raz czwarty.  | |
Autorem ścieżki dźwiękowej do „Pierwszego w kosmosie” nie jest, o dziwo, Rosjanin, ale… Cypryjczyk – George Kallis (rocznik 1974), który fachu uczył się w Stanach Zjednoczonych (Berklee College of Music w Bostonie) oraz w Wielkiej Brytanii (The Royal College of Music w Londynie). Zaczynał jako kompozytor muzyki do filmów dokumentalnych i krótkometrażówek; z biegiem czasu upomniało się o niego Hollywood, choć jak do tej pory wielkiej kariery za Oceanem nie zrobił. W swoim curriculum vitae ma między innymi takie pozycje, jak „Joy Division” (2006) i „Screwed” (2011) Rega Travissa, „Nieśmiertelny: Źródło” (2007) Bretta Leonarda oraz „Dry Run” (2010) Arama Boyraziana. Za kamerą w roli operatora stanął natomiast czterdziestotrzyletni dzisiaj Anton Antonow, absolwent Wszechrosyjskiego Państwowego Instytutu Kinematografii (WGIK) z rocznika 1995. Praktycznie od początku swojej kariery artystycznej wierny jest jednemu reżyserowi – Jegorowi Konczałowskiemu („Antykiller”, 2002; „Antykiller 2”, 2003; „Ucieczka”, 2005; „Powrót do A”, 2011), ale zdarzyło mu się współpracować także z Antonem Miegierdiczowem („Walka z cieniem 2: Rewanż”, 2007; „Ciemny świat”, 2010) oraz Maksimem Pieżemskim („Miłostki-zagwozdki 2”, 2009); czytelnicy „Esensji” znają go natomiast z dramatu sensacyjnego „ Pułapka na zabójcę” (2008) Samweła Gasparowa. Co ciekawe, Paweł Parchomienko wykorzystał w swoim filmie również zdjęcia legendarnego operatora radzieckiego Wadima Jusowa (choć informacja o tym w napisach początkowych się nie znalazła), który do historii przeszedł jako mocna podpora talentu Andrieja Tarkowskiego (vide „ Dziecko wojny”, „ Andriej Rublow”, „ Solaris”).
Tytuł: Gagarin. Pierwszy w kosmosie Tytuł oryginalny: Гагарин. Первый в космосе Rok produkcji: 2013 Kraj produkcji: Rosja Czas trwania: 108 min. Gatunek: biograficzny, dramat Ekstrakt: 50% |