powrót; do indeksunastwpna strona

nr 9 (CXLI)
listopad 2014

Rodzina na swoim
Anna Sasnal, Wilhelm Sasnal ‹Huba›
„Huba” Anki i Wilhelma Sasnalów to jeden z najciekawszych polskich filmów sezonu, choć łatwy do przeoczenia nawet w repertuarze kin studyjnych. Łącząc realizm rodem z dokumentu i abstrakcję opowiada o rodzinie, intymności i macierzyństwie – i nie jest to opowieść nastrajająca optymistycznie.
ZawartoB;k ekstraktu: 70%
Brak ilustracji w tej wersji pisma
Brak ilustracji w tej wersji pisma
Miejscem akcji „Huby” uczynili Sasnalowie Mościce (gdzie Wilhelm się zresztą wychował) – dzielnicę Tarnowa z górującymi nad okolicą, wybudowanymi jeszcze w międzywojniu zakładami azotowymi. W cieniu fabryki żyje rodzina bohaterów filmu: stary mężczyzna, dziewczyna i jej dziecko. Prócz tego, że mieszkają ze sobą, nie wiemy, co ich łączy; równie niewiele dowiadujemy się o każdym z osobna – z wyjątkiem tego, że stary mężczyzna pracował w fabryce, ale z powodu choroby musiał z niej odejść.
Kamera podgląda bohaterów w czasie najzwyklejszych czynności: badań lekarskich, zakraplania oczu, karmienia piersią, sprzątania. Dokumentalna surowość i naturalizm przełamywane są jednak abstrakcyjnymi obrazami – długimi, hipnotycznymi ujęciami fabryki, dzięki którym świat, pozornie rozpoznany i nieefektowny, zyskuje w filmie hiperrealistyczny charakter. Niechęć Sasnalów do klasycznej narracji widać również w aktorstwie – Joanna Drozda i Jerzy Gajlikowski nie opierają swoich kreacji na środkach ekspresji, ale po prostu są na ekranie.
On – z ciałem, na którym czas i choroba odcisnęły swoje piętno – zdaje się usychać; poza fabryką, która wcześniej wypełniała mu czas, przypomina cień człowieka. Zgarbiony, słaby, z ciężkim oddechem, przypomina Nosferatu z filmów Murnaua i Herzoga – coś wampirycznego jest też w jego nocnych wyprawach do dawnego miejsca pracy, jakby z fabryki chciał zaczerpnąć resztkę sił i odsunąć od siebie nieuchronny koniec. Los dziewczyny jest wcale nie lepszy – niczym modelowa matka-Polka sprząta, gotuje, opiekuje się dzieckiem. Sasnalowie pokazują rysę na tym modelu – piękny obraz, gdy dziecko śpi nagiej kobiecie na brzuchu, naprowadza jednocześnie na metaforę ukrytą w tytule filmu: dziecko, niczym pasożyt przyssany do żywiciela, pozbawia kobietę energii, spokoju, młodości. Stąd dominujące w „Hubie” obrazy cichej desperacji – jak wtedy, gdy bohaterka ścierając warzywa na tarce próbuje zagłuszyć wrzask dziecka. Kto wie, jakie myśli kiełkują jej w głowie w długiej, niepokojącej scenie wspólnego spaceru nad rzekę?
„Huba” jest filmem o intymności – nie bez powodu Sasnalowie tak często pokazują w kadrze ciała swoich bohaterów. Jednocześnie jest to intymność pozbawiona bliskości: postacie tylko wysysają życie z siebie nawzajem i nawet ze sobą nie rozmawiają. Jedyny moment komunikacji następuje wtedy, gdy wyczerpana prasowaniem kobieta uderza w ścianę, by zbudzić mężczyznę śpiącego przed włączonym telewizorem. W niemal pozbawionym dialogów filmie najdonioślej brzmią krzyk i płacz dziecka, odgłosy ulicy i reklamy w radiu i telewizji (gdy wsłuchać się, o czym traktują – i zestawić je z pustoszejącą fabryką – „Huba” okazać się może ironicznym obrazem polskiej transformacji).
Wydaje się, że nie ma wyjścia z tego ponurej sytuacji. Jest w „Hubie” znakomicie pomyślana scena, w której kamera obraca się wokół własnej osi, coraz szybciej i szybciej, jakby chcąc przyspieszyć bieg wydarzeń, wymusić zmianę na rzeczywistości. Nic z tego – gdy ruch ustaje, wszystko jest tak jak dawniej. Chwilami obraz świata przedstawiony w „Hubie” wydaje się jednak zbyt jednostronny – Sasnalowie pokazują rutynę, apatię i bylejakość, brejowatą owsiankę i kiszoną kapustę, ale wyzuwają film z jakichkolwiek pogodniejszych tonów, które zapewne nieco zaburzyłby obraz ogólnego koszmaru. Może rzeczywiście z bliska widok nie jest piękny, ale przecież potrafi być też mniej czarno-biały.



Tytuł: Huba
Dystrybutor: Filmpolis
Data premiery: 24 października 2014
Zdjęcia: Wilhelm Sasnal
Rok produkcji: 2014
Kraj produkcji: Polska, Wielka Brytania
Czas trwania: 66 min
Gatunek: dramat
Wyszukaj w: Kumiko.pl
Wyszukaj w
:
Wyszukaj w: Skąpiec.pl
Wyszukaj w: Amazon.co.uk
Zobacz w:
Ekstrakt: 70%
powrót; do indeksunastwpna strona

81
 
Magazyn ESENSJA : http://www.esensja.pl
{ redakcja@esensja.pl }

(c) by magazyn ESENSJA. Wszelkie prawa zastrzeżone
Rozpowszechnianie w jakiejkolwiek formie tylko za pozwoleniem.