„Poczet faraonów” to syntetycznie i przystępnie napisane dzieje starożytnego Egiptu. Ta popularnonaukowa pozycja jest kopalnią wiedzy i fascynujących ciekawostek o kraju nad Nilem i jego kulturze, a także swoistym dokumentem stanu badań archeologicznych tego obszaru.  | Brak ilustracji w tej wersji pisma |
To jedyna w języku polskim tego rodzaju publikacja, która prezentuje w chronologicznym porządku władców starożytnego Egiptu. Oczywiście szczątkowe dane nie zawsze pozwalają ustalić z całkowitą pewnością imion i kolejności władców oraz ich biografii i dokonań. Autor wyraźnie jednak zaznacza, co jest jedynie domysłem, a co można przyjąć jako pewne. To rzetelne podejście do opisywania historii świadczy o szacunku dla czytelnika, dając także nie-naukowcom bezcenną możliwość zrozumienia istoty nauki. Tu świetnie widać, że nie ma wiedzy naukowej pewnej i nie do obalenia, nowe wykopaliska i ustalenia stale rozwijają i uaktualniają jej stan. Ponadto, naukowiec ma pełne prawo słów „nie wiem”, o czym zbyt często zapomina się dzisiaj, w dobie pogoni za szybkimi, jednoznacznymi odpowiedziami. „Poczet faraonów” jest opowieścią o narodzinach, rozwoju i upadku państwowości egipskiej od XXXI wieku do I wieku p.n.e. Autor rozpoczyna od przedstawienia postaci Menesa z I dynastii, pierwszego władcy po zjednoczeniu dwóch królestw: Górnego i Dolnego Egiptu, o którym znajdujemy wzmianki w źródłach pisanych. To kryterium przyjęli badacze – i za nimi przyjmuje to Kwiatkowski – aczkolwiek przed Menesem byli wcześniej inni (władcy Górnego Egiptu, tzw. dynastii „zero”). Metryczka prawie każdego z ponad 200 władców zawiera okres panowania oraz hieroglificzny zapis jego imienia horusowego (czyli przydomka królewskiego) oraz imienia własnego. Autor przytacza także różne wersje imion (nie ma tutaj wśród badaczy pewności, co do różnych ustaleń) oraz przypuszczalne ich brzmienie w języku egipskim. To bardzo fascynujące, bo przecież nie mamy żadnych przekazów dotyczących tego, jak brzmiał w mowie ten język. Niektórym postaciom towarzyszą ich wizerunki. Na historię składają się wojny, podboje, ogłaszane dekrety i decyzje władców. W starożytnym Egipcie wielką role ogrywała także religia, o której dowiadujemy się wielu interesujących szczegółów. Ale w przypadku starożytnego Egiptu dzieje kraju tworzyli nie tylko ludzie. Wiele żywotnych dla tego państwa kwestii zależało od poziomu Nilu. Ta rzeka ma swój wielki udział w kształtowaniu historii kraju, co także opisane jest w „Poczcie faraonów”. O dziejach Egiptu opowiadają nam do dzisiaj ocalałe budowle oraz źródła pisane. Warto spojrzeć na książkę Bogusława Kwiatkowskiego jako na syntezę wieloletniego, tytanicznego wysiłku badaczy, archeologów pracujących przy wykopaliskach i innych specjalistów. Nieraz za jedną informacją, jednym zdaniem w książce kryje się dorobek całych pokoleń egiptologów. To także niezbity dowód na piękno i ponadczasowość nauki, jako opowieści tworzonej na przestrzeni dziejów całej ludzkości. Autor przekazuje nam całe mnóstwo ciekawostek związanych z kulturą, obyczajowością i polityką starożytnego Egiptu, cywilizacji trwającej ponad trzy tysiące lat. Jak się okazuje, to nie jest rozdział zamknięty. Rozpoznamy (z niemałym zdziwieniem!) w dziejach faraonów wiele znanych tak z przeszłości, jak i współczesności mechanizmów przejmowania władzy, wywierania nacisku, propagandy, wojny psychologicznej, niszczenia dorobku poprzednika. Historia jest nauczycielką życia, niejedna historia egipskich władców doskonale nadaje się do politologicznych analiz. Podczas lektury bardzo brakuje mapy starożytnego Egiptu. Jej zamieszczenie w książce znacznie ułatwiłoby śledzenie wywodów autora dotyczących konkretnych miejscowości oraz miejsc. Jeśli czytamy, że na przykład Tutmozis III rozszerzył granice swojej władzy do IV katarakty – warto byłoby móc ujrzeć to na mapie, bo takie określenie, niestety, niewiele mówi tym, którzy nie są specjalistami. Autor zadbał natomiast o syntetyczne zestawienie władców w kolejności chronologicznej i alfabetycznej, co umożliwia nam „podczytywanie” książki fragmentami, zależnie od postaci lub okresu historycznego, który chcemy wybrać. Jak się wydaje, zainteresowanie starożytnym Egiptem i jego kulturą nie słabnie. Także dlatego, że mamy coraz częściej możliwość wyjazdu do tego kraju i podziwiania na własne oczy zabytków, które pozostawiła po sobie ta niezwykła kultura. „Poczet faraonów”, będące wartościowym kompendium dziejów Egiptu, z pewnością pomoże nam dowiedzieć się więcej o zwiedzanych miejscach i obiektach. I jeszcze jedno: autor i wydawnictwo już teraz powinni pomyśleć o rozpoczęciu przygotowań do nowego wydania, które uwzględniałoby najnowsze dokonania naukowców. Stan wiedzy niniejszej edycji jest na rok 2002. Nie trzeba chyba przekonywać że w nauce kilkanaście lat – w dodatku w dobie doskonalących się metod i technik badań – to cała epoka. Czekamy zatem na aktualizację.
Tytuł: Poczet faraonów Data wydania: listopad 2002 ISBN: 83-207-1677-2 Format: 992s. 145×200mm; oprawa twarda, obwoluta Cena: 84,– Gatunek: historyczna, non-fiction |