Jak opowiedzieć o uchodźcach bez uchodźców? Twórcy „Via Carpatia” patrzą na kryzys migracyjny oczami wielkomiejskich trzydziestolatków zmuszonych skonfrontować się z problemem poza swoją bańką.  |  | Brak ilustracji w tej wersji pisma |
Julia i Piotr. Dość typowa klasa średnia z dużego miasta. Dwa pokoje z kuchnią, żółw w terrarium, sushi na stole. Jeśli już koniecznie białe pieczywo, to bez skórki. Bo w skórce najwięcej glutenu, jak argumentuje ona. Na co on się obrusza, że jego dziadek dzięki skórkom przeżył Auschwitz, więc takie marnotrawstwo to niemal zniewaga. I tacy właśnie są. Wrażliwi, zadbani, uprawiający sporty, nieźle zarabiający. Raczej nie wyborcy ksenofobicznego PiS-u z tą całą retoryką wstawania z kolan, już prędzej zwolennicy KOD-u, a najpewniej Razem. Co natomiast jest w tym obrazku nietypowe, to fakt, że w żyłach Piotra płynie syryjska krew. „Hahad to chyba nie jest polskie nazwisko”, reaguje kurier dostarczający paczkę Julii. „Byleby się tylko pani podpisała po polsku”, kwituje. Piotr od dzieciństwa nie miał kontaktu z ojcem-Syryjczykiem, a jedyne związane z nim wspomnienie ma takie, że ojciec rzucił w niego klapkiem. Teraz Hahad senior przebywa ponoć w obozie dla uchodźców przy granicy grecko-macedońskiej i dzięki uzbieranym przez matkę Piotra funduszom na opłacenie przemytnika i fałszerza paszportów nadarza się okazja sprowadzenia ojca do Polski i być może pojednania po latach. Małżeństwo nie bez oporów porzuca zatem plany wakacyjne i wyrusza w fizyczną i duchową podróż. Jeśli operacja się nie powiedzie, to przynajmniej będą mogli sobie „małego Syryjczyka za kilkaset euro kupić”, żartuje Julia, która generalnie dużo papla, w przeciwieństwie do małomównego partnera. W tym paplaniu i milczeniu, rozmowach o wszystkim i o niczym, nierzadko improwizowanych, jest jednak metoda, bowiem jakby mimochodem poznajemy charaktery postaci i ich wzajemne relacje. Julia Kijowska i Piotr Borowski wypadają w swych rolach bardzo wiarygodnie, po części zapewne dlatego, że mają ten komfort, że nie muszą udawać zażyłości, skoro stanowią parę również prywatnie. I nie oni jedyni zresztą, bo „Via Carpatia” to efekt współpracy w sumie aż trzech duetów rodzinno-zawodowych; debiutanci Klara Kochańska i Kasper Bajon odpowiadają za reżyserię, zaś Zuzanna i Julian Kernbach za zdjęcia – skądinąd ładne, surowe, a zapadające w pamięć, interesująco kadrowane. Co może się także podobać, to to, że bohaterowie w trakcie podróży nie odkrywają jakiejś wielkiej prawdy o sobie, ani też nie przechodzą żadnej wewnętrznej przemiany, tak symptomatycznej dla kina drogi. Przeciwnie, obserwując obcy świat wokół głównie zza szyby swojego samochodu, pozostają w dużym stopniu zdystansowani do problemu, a na końcu wręcz zrezygnowani i bezradni. Być może zbyt zachowawczy, być może nawet tchórzliwi, ale czy w ogóle wypada mieć to mieszczuchom za złe? Przynajmniej mieli dobre intencje. Ruszyli się z kanapy. Spróbowali. A że co innego empatia dla uchodźców oglądanych w wiadomościach, a co innego namacalne zetknięcie się z dramatem, to już się nic nie poradzi.
Tytuł: Via Carpatia Data premiery: 23 listopada 2018 Rok produkcji: 2018 Kraj produkcji: Polska Czas trwania: 75 min Gatunek: dramat Ekstrakt: 70% |