powrót; do indeksunastwpna strona

nr 2 (CLXXXIV)
marzec 2019

Bóg umarł, państwo zawiodło
Konrad Wągrowski
Christoffer Boe ‹Kartoteka 64›
Jak przystało na skandynawski kryminał, w „Kartotece 64” tło społeczne jest ciekawsze od samej zagadki kryminalnej.
ZawartoB;k ekstraktu: 70%
Brak ilustracji w tej wersji pisma
Brak ilustracji w tej wersji pisma
„Kartoteka 64” to już czwarta ekranizacja powieści duńskiego cyklu Jussiego Adlera-Olsena o policyjnym Departamencie Q, ale dopiero pierwsza, która – zapewne dzięki utrzymującej się wciąż popularności skandynawskiego kryminału – trafiła na ekrany naszych kin (wcześniejsze mogliśmy oglądać na płytach DVD i w serwisach VOD). Mamy nadzieję, że nie będzie to przypadek jednostkowy i solidne kryminały z innych zakątków świata niż Stany Zjednoczone staną się stałą pozycją naszego kinowego repertuaru.
Na szczęście możemy spokojnie oglądać „Kartotekę 64” bez znajomości poprzednich części (gubimy nieco dynamiki relacji między bohaterami, ale to łatwo nadrobić w trakcie seansu), film bowiem koncentruje się na osobnej sprawie kryminalnej i osobnym temacie. Za ścianą pewnego mieszkania w Kopenhadze odkryte zostają trzy zmumifikowane ciała – dwóch kobiet i mężczyzny, usadzonych jakby brały udział w popołudniowej herbatce. Sprawą zajmuje się tytułowy Departament Q, jednostka dedykowana do niewyjaśnionych zagadek kryminalnych z przeszłości. Już wkrótce okazuje się, że ofiary zostały otrute zielem, które w mniejszych dawkach może służyć jako środek odurzający, a elementem łączącym wszystkie ofiary jest tak zwany „dom dla upadłych dziewcząt” prowadzony w latach 60. na jednej z duńskich wysepek. Policjanci Departamentu Q – oschły Carl Mørck i jego asystent, pochodzący z emigranckiej rodziny Assad wkrótce zaczynają nie tylko odkrywać fakty sprzed lat, ale też trafiają na trop całkowicie współczesnego spisku.
Od strony samej zagadki kryminalnej „Kartoteka 64” nie jest specjalnie skomplikowanym filmem. Obszerne retrospekcje z lat 60. Łatwo naprowadzają widza na odpowiedź „kto zabił” i raczej mało kto zostanie zaskoczony ujawnioną w końcówce prawdą. Od strony samego tempa akcji i prowadzenia intrygi mamy do czynienia z całkiem profesjonalną robotą, według anglosaskich wzorców, z narastającym napięciem i dramatyczną kulminacją, ale nie ma tu też nic jakoś mocno wybijającego się ponad solidne rzemiosło. Najciekawsze w „Kartotece 64”, jak to często zdarza się w skandynawskich kryminałach, które pragną dostarczać czegoś więcej niż zwykłej rozrywki, jest tło społeczne i polityczne. Film nawiązuje do autentycznych programów rządowych (cytując dosłownie prominentnych polityków i ideologów), które, dla rzekomego dobra społeczeństwa i państwa dobrobytu, propagowały rozwiązania eliminujące pulę genową obywateli postrzeganych jako gorszych, mniej produktywnych, potencjalnie kłopotliwych. Narzędziem wykorzystywanym w tym celu była przymusowa sterylizacja, wbrew woli, a nierzadko bez wiedzy osób jej poddanych (jednocześnie przy twierdzeniu, że jest to rozwiązanie humanitarne).
Film sugeruje, że takie rozwiązania mogą wydać się atrakcyjne i w dzisiejszych czasach, w szczególności w obliczu rosnącej skali emigracji. Pod względem więc przesłania „Kartoteka 64” jawi się ideologicznie położona między lewicowym i prawicowym spojrzeniem na świat – z jednej strony w dobrym świetle przedstawia imigrantów, podkreślając ich pozytywną rolę w społeczności, z drugiej krytykuje skandynawskie państwo dobrobytu, ostrzegając przed zbyt opresyjnym charakterem podejmowanych działań rzekomo dla dobra ogółu. Ale przede wszystkim film rysuje niewesołe spojrzenie na współczesny świat, w którym nie można mieć zaufania do instytucji religijnych czy instytucji państwowych. „Bóg umarł, państwo zawiodło” mówi Carl Mørck, podsumowując życiowe losy jednej z bohaterek.



Tytuł: Kartoteka 64
Tytuł oryginalny: Journal 64
Dystrybutor: Kino Świat
Data premiery: 25 stycznia 2019
Reżyseria: Christoffer Boe
Zdjęcia: Jacob Møller
Rok produkcji: 2018
Kraj produkcji: Dania, Niemcy
Czas trwania: 119 min
Gatunek: dramat, thriller
Wyszukaj w: Skąpiec.pl
Wyszukaj w: Amazon.co.uk
Zobacz w:
Ekstrakt: 70%
powrót; do indeksunastwpna strona

34
 
Magazyn ESENSJA : http://www.esensja.pl
{ redakcja@esensja.pl }

(c) by magazyn ESENSJA. Wszelkie prawa zastrzeżone
Rozpowszechnianie w jakiejkolwiek formie tylko za pozwoleniem.