Nominowany do Hugo i nagrodzony BSFA „Odwrócony świat” Chrostophera Priesta to solidna porcja fantastyki w stylu retro, która jednocześnie zadaje jak najbardziej aktualne pytania o naszą percepcję rzeczywistości.  |  | ‹Odwrócony świat›
|
Trzydzieści dziewięć lat upłynęło między publikacją „Odwróconego świata” (oryginalnie z 1974 roku) a ukazaniem się „Człowieka z sąsiedztwa” (2013). Choć przez ten czas Priest udoskonalił swoje umiejętności pisarskie, to trzeba przyznać jedno – pod względem konstrukcji fabuły starsze i prostsze pomysły sprawdzają się w jego twórczości o wiele lepiej. Rozumiem, że dla czytelników lubiących ten typ prozy to właśnie ewolucja wątków prowadząca do szeroko zachwalanego „Człowieka z sąsiedztwa” stanowi kwintesencję prozy tego autora. Dla mnie jednak to właśnie „Odwrócony świat” prezentuje podobne pomysły w o wiele bardziej przystępnej formie. Powieść opowiada o ogromnym mieście, które stanowi dla jego mieszkańców centrum wszechświata. Tylko niektórzy z nich zdają sobie sprawę z tego, czym naprawdę jest miasto i pilnują, by bezustannie przesuwało się naprzód w pogoni za mitycznym „optimum”. Jak dowiadujemy się w trakcie lektury, bohaterowie żyją nie w skończonym świecie przemierzającym nieskończony wszechświat, ale właśnie na odwrót – w nieskończonym świecie umiejscowionym w skończonym wszechświecie. Oczywiście z braku zaawansowanej techniki mieszkańcy miasta nie są w stanie w żaden sposób zweryfikować natury swojej rzeczywistości. Co istotne, złudzeniu ulegają nie tylko bohaterowie. Priestowi udało się całkiem zgrabnie oszukać samego czytelnika, który, poprzez skąpość podawanych informacji na temat świata, oraz unikatowość przedstawionej wizji, daje się zwieść na manowce. Wraz z głównym bohaterem, który przecież na własnej skórze doświadczył tego, jakie niebezpieczeństwa czyhają na niego, jeśli wybierze się zbyt daleko „w przeszłość” (czyli po śladach miasta w kierunku, z którego przybyło), wierzymy, że prawa fizyki rządzące tym światem silnie odbiegają od tych, jakie znamy. Zostało to przecież bardzo przekonująco opisane, a pierwszoosobowa narracja nie może przecież kłamać. Otóż okazuje się, że tak wcale nie jest. Największy problem polega jednak na tym, że aż do samego końca nie wiemy, która wersja przedstawionej „wersji” świata jest realna, a która nie. Decydując się na takie, a nie inne zakończenie dla swojej powieści, Priest w dość bezpośredni sposób zdaje się mówić, że nie jest to wcale takie oczywiste. Co z kolei rodzi cały szereg filozoficznych pytań o naturę rzeczywistości. I to nie tylko rzeczywistości powieściowej.
Tytuł: Odwrócony świat Tytuł oryginalny: Inverted World Data wydania: 3 lutego 2016 ISBN: 978-83-7480-632-9 Format: 288s. 130×210mm; oprawa twarda Cena: 35,– Gatunek: fantastyka Ekstrakt: 70% |