„Zostaw świat za sobą” amerykańskiego pisarza to kameralna proza psychologiczna z motywami postapo. Co się wydarzy, gdy konieczność zaufania obcym ludziom to ostatnia rzecz, która pozostała?  |  | Brak ilustracji w tej wersji pisma |
Nowojorska rodzina zaliczająca się do klasy średniej. Takich są tysiące. Amanda i Clay, dwójka nastoletnich dzieci, Rose i Archie. Właśnie wyjeżdżają na krótkie wakacje za miasto, do luksusowego domu na Long Island wynajętego przez Airbnb. Będzie okazja zwolnić tempo, pobyć na świeżym powietrzu (dom ma basen!), może także zacieśnić rodzinne więzi. Jest ładna pogoda, perspektywa wolnego czasu działa na wszystkich odświeżająco. Rumaan Alam świetnie uchwycił ten jedyny w swoim rodzaju nastrój, gdy dociera się na nowe miejsce, które przez jakiś czas będzie „nasze”. Otwieranie się na nowe wrażenia, próby oswojenia nieznanej przestrzeni, zorientowania się w niej. Nawet zwykłe zakupy spożywcze nabierają szczególnego znaczenia. Taki wyjazd to zawsze upragnione odstępstwo od codziennej rutyny… Rodzina jeszcze na dobre nie urządziła się w domu, gdy zaskakuje ich pukanie do drzwi. To Ruth i G.H., para właścicieli. Zdecydowali się wrócić do siebie, bo w Nowym Jorku „coś się dzieje” i tam nie czuli się bezpiecznie. Zgasła elektryczność, nic nie działa. Świat się zatrzymał, a poczucie lęku potęguje jeszcze to, że nie wiadomo, co naprawdę się wydarzyło. Nie działa internet ani telewizja. „Zostaw świat za sobą” to proza bardzo klarowna i kameralna. Logicznie prowadzone poszczególne sceny powieści stopniowo odsłaniają wewnętrzne relacje panujące między małżonkami oraz – w miarę rozwoju sytuacji – pomiędzy małżeństwami Amandy i Claya oraz Ruth i G.H. To wydaje się dosyć czytelnym nawiązaniem do bogatych tradycji amerykańskiego dramatu z XX wieku (by wspomnieć na przykład „Tramwaj zwany pożądaniem” T. Williamsa czy „Kto się boi Virginii Woolf” E. Albee′go – skupiające się na małżeńskich i międzymałżeńskich grach). Alam nie kopiuje, rzecz jasna, tamtych motywów i tematów. Inny jest również stopień ekspresji - tutaj wszystko opisane jest oszczędnie, z dystansem, "na wyciszeniu". Postacie testowane są przede wszystkim w konfrontacji z zewnętrznym niebezpieczeństwem; nieokreślonym i coraz mocniej wiszącym w powietrzu. Przybliża się ono stopniowo, jest coraz bardziej namacalne, co wytrąca wszystkich z równowagi. Autor nie zapomina także o dzieciach i pokazaniu ich reakcji na to, co rozgrywa się wokół. Świetny jest tutaj portret obojga nastolatków, jeszcze nie do końca dorosłych, a jednocześnie już nie dzieciaków. Ta dziwna sytuacja będzie i dla nich wielkim sprawdzianem. Powieść można odczytać jako metaforę niepewnej sytuacji współczesnego człowieka. Jakże łatwo odciąć go od informacji i pozbawić kontaktu (telefonicznego) z innymi. W rezultacie staje się on bezbronny, zdezorientowany i niezdolny do działania. Filary współczesnej cywilizacji, jak się okazuje, są nader kruche – i tej prawdy nie zmienia ani stopień zamożności, ani przynależność do średniej czy nawet wyższej klasy społecznej. „Zostaw świat za sobą” odsłania także naturę społecznych relacji – w dostatnim zachodnim społeczeństwie dosyć powierzchownych i nierzadko budowanych na nieufności. Nie trzeba wchodzić w głębsze relacje, bo świat jest na to zbyt płynny i zmienny, a poza tym większość kontaktów to i tak transakcje. Co się zatem stanie, gdy w sytuacji zagrożenia jedyne, co pozostało, to możliwość (lub nawet konieczność) zaufania obcym? W książce znalazło się całkiem sporo socjologicznych spostrzeżeń, będą one jednak w pełni czytelne dla czytelników amerykańskich, zorientowanych w realiach swojego kraju. Rodacy Rumaana Alama tę powieść bez wątpienia docenili. Znalazła się ona w finale „National Book Award” w 2020 roku, a były prezydent USA Barack Obama umieścił ją w 2021 roku na swojej „liście książek do przeczytania” - mającej wielki opiniotwórczy potencjał. Pojawiła się także informacja, że na jej podstawie zostanie nakręcony film (dla Netflixa).
Tytuł: Zostaw świat za sobą Tytuł oryginalny: Leave the World Behind Data wydania: 21 października 2021 ISBN: 978-83-8234-253-6 Format: 304s. 135×210mm Cena: 39,99 Gatunek: kryminał / sensacja / thriller Ekstrakt: 70% |