powrót; do indeksunastwpna strona

nr 2 (CCXIV)
marzec 2022

Ile jest wymiarów konfliktu?
Colum McCann ‹Apeirogon›
Nowatorska w formie powieść „Apeirogon” jest opartą na faktach historią Izraelczyka i Palestyńczyka. Ich obu łączy wspólne traumatyczne doświadczenie. Nie ma tu nieprzyjaciół, są rozumiejący siebie nawzajem ludzie.
ZawartoB;k ekstraktu: 70%
‹Apeirogon›
‹Apeirogon›
Ile jest wymiarów konfliktu między odwiecznymi wrogami? Odpowiedź kryje się w tytule: apeirogon to wielokąt o nieskończonej liczbie boków. Colum McCann analizuje doświadczenia obu głównych bohaterów z wielu perspektyw. Przesłanie wydaje się jednoznaczne: cierpienie ludzi, którzy są ofiarami antagonizmów, nigdy się nie kończy i nie można go w żaden sposób ukoić.
Uwaga na błędny opis powieści zamieszczony przez wydawcę na czwartej stronie okładki! W książce jest odwrotnie niż czytamy: to Rami Elhanan jest Izraelczykiem, a Bassam Aramin – Palestyńczykiem. Niestety, wpłynęło to na mój odbiór pierwszych fragmentów powieści – coś mi się „nie kleiło”, dopóki nie zweryfikowałam w innym źródle, jak jest naprawdę. Ich obu łączy dramatyczne ludzkie doświadczenie: córka Ramiego i córka Bassama (każda w innym czasie) straciły życie w zamachach, będącym wynikiem otwartego, ostrego sporu pomiędzy dwoma zwaśnionymi narodami.
Powieść jest innowacyjna w formie, świadomie nawiązuje do „Księgi tysiąca i jednej nocy”. Zawiera tysiąc jeden fragmentów o różnej długości, czasami nawet jednozdaniowych, tworzących obrazy, wrażenia, impresje. Nie ma tu chronologii czasu, układ jest spiralny, co jakiś czas następuje powrót do śmierci obu dziewczynek. Na pierwszym planie są dwaj główni bohaterowie – ciężko doświadczeni stratą ojcowie, mężczyźni, ludzie. I nie ma tu znaczenia, że jako przedstawiciele wrogich sobie narodów stoją po dwóch przeciwnych stronach. Na dobre i na złe zbliża ich poczucie straty. Centralnym wydarzeniem jest to, że obaj opowiadają innym, co przeżyli i czego doświadczają. Zaprzyjaźniają się ze sobą, ich porozumienie jest tak głębokie, jak tylko może być między ludźmi dotkniętymi taką samą traumą.
Narracja jest szeroko zakrojona: są tu odniesienia do historii i polityki, nie brakuje dramatycznych opisów wojen i konfliktów, są budzące głębokie emocje sceny z więzienia. Autor nie traci przy tym z oczu indywidualnego wymiaru egzystencji każdego z bohaterów. Wzruszające są ich okruchy wspomnień związanych z córkami: trzynastoletnia Smadar Elhanan zginęła w 1997 roku, natomiast dziesięć lat później ofiarą zamachu została dziesięcioletnia Abir Aramin.
Życie Ramiego i Bassama to życie w strachu, który nieodłącznie towarzyszy wojnom, podziałom i przemocy. „Strach zarabia pieniądze i ustanawia prawa, odbiera ziemię i buduje osiedla, strach lubi, kiedy wszyscy są cicho”, czytamy w powieści. Obok strachu czai się nienawiść, zawsze gotowa wyjść na powierzchnię, by „wywrócić świat na lewą stronę”. Swoje żniwo zbiera poczucie rozpaczy, paraliżujące i uniemożliwiające działanie. To też rzadko uświadamiany wymiar antagonizmów: nieraz są wywoływane celowo i sztucznie podtrzymywane. Czy coś da się z tym zrobić?
A jednak „Apeirogon” jest opowieścią o nadziei i możliwości wzajemnego zrozumienia się. O możliwości porozumienia na czysto ludzkiej, humanistycznej płaszczyźnie. Ból każdego człowieka jest taki sam, niezależnie od narodowości i wyznania. Strach i rozpacz też. Jeśli to zrozumiemy, można wspólnie zacząć przezwyciężać mury i przeszkody – one są przede wszystkim w naszych głowach. Trzeba zacząć słuchać siebie nawzajem – to początek każdego porozumienia.
Jest to siódma w dorobku powieść urodzonego w Dublinie pisarza (który obecnie mieszka w USA). Przyniosła Columowi McCannowi wielki sukces – została nominowana do nagrody Bookera w 2020 roku.



Tytuł: Apeirogon
Tytuł oryginalny: Apeirogon
Data wydania: 27 października 2021
Przekład: Aga Zano
ISBN: 978-83-66981-89-8
Format: 438s. 155×235mm
Cena: 44,90
Gatunek: mainstream
Zobacz w:
Ekstrakt: 70%
powrót; do indeksunastwpna strona

34
 
Magazyn ESENSJA : http://www.esensja.pl
{ redakcja@esensja.pl }

(c) by magazyn ESENSJA. Wszelkie prawa zastrzeżone
Rozpowszechnianie w jakiejkolwiek formie tylko za pozwoleniem.