powrót; do indeksunastwpna strona

nr 5 (CCXVII)
czerwiec 2022

Dla zainteresowanych
David Schneider ‹Historia współczesnej medycyny›
Sięgnięcie po „Historię współczesnej medycyny” może nas pozytywnie zaskoczyć, ale też przynieść rozczarowanie.
‹Historia współczesnej medycyny›
‹Historia współczesnej medycyny›
Jeśli spodziewamy się tego, co zapowiada polski tytuł – od razu warto wyjaśnić, że książka nie jest systematycznym ujęciem historii współczesnej medycyny. W angielskim oryginale na pierwszym miejscu w tytule jest bowiem „The Invention of Surgery” [Wynalezienie chirurgii] i to ta właśnie specjalizacja jest dla autora, z zawodu chirurga ortopedy, najważniejsza. Tymczasem medycyna to nie tylko chirurgia, zaś chirurgia to tylko (nomen omen) wycinek medycyny. Co więcej, niniejsza publikacja nie jest syntetycznym, treściwym wywodem, ale raczej esejem przerywanym rozmaitymi dygresjami, w niejednym miejscu mocno odbiegającymi od tematu.
Nie sposób oczywiście odmówić Davidowi Schneiderowi szerokiej wiedzy. Tyle, że dotarcie do głównych treści zapowiadanych w książce jest naprawdę utrudnione. Autor przytacza długie opisy przypadków pacjentów, którymi zajmował się podczas swojej kariery zawodowej. Na kartach książki pojawiają się liczne nazwiska osób zasłużonych dla rozwoju medycyny, ale trzeba przebijać się przez cały gąszcz drobiazgowo opisywanych biografii i faktów z życia. Tak samo jest ze szczegółowo opisywaną historią świata. Oto „pewien dwudziestodziewięcioletni geniusz (…) wydał pierwszy w dziejach (…) drukowany podręcznik medycyny”, ale zanim to zdanie przeczytamy, musimy się przedrzeć przez długi i rozwlekły rozdział opisujący… historię wynalezienia papieru i prasy drukarskiej. Co gorsza, nazwiska i dzieła owego „geniusza” musimy się domyślić na podstawie tytułu następnego rozdziału.
Taki pomysł autora na książkę bardzo zniechęca do lektury. Wydaje się przy tym, że sam David Schneider nie bardzo wiedział, o czym chciał napisać. Z jednej strony książka nosi tytuł „Historia współczesnej medycyny. Renesans, wynalezienie chirurgii i rewolucja implantów”. Z drugiej zaś - w pewnym miejscu autor pisze, że jest to książka „o narodzinach nauki, która dała oparcie i podstawy rozwojowi medycyny”. Nie jestem więc do końca pewna, czy dostajemy książkę o współczesnej medycynie czy też o tym, co miało miejsce przed jej narodzinami.
Z tej racji, że David Schneider jest lekarzem amerykańskim, opisuje on oczywiście realia związane z praktyką medyczną z punktu widzenia swojego kraju. Z jednej strony, może to być do pewnego stopnia interesujące, ale jeśli, sugerując się tytułem, rzeczywiście poszukujemy faktów dotyczących historii medycyny czy już konkretnie - chirurgii, niejeden fragment będzie dla nas nieznośnie amerykańskocentryczny. Na przykład ten, w którym autor szczegółowo wyjaśnia zasady amerykańskiego systemu opieki zdrowotnej i polityczne turbulencje wokół jego reform.
Nie zawsze na wysokości zadania staje tłumacz, przekład książki jest czasami dosyć „szkolny”. W pewnym miejscu pojawia się nieistniejące w polszczyźnie sformułowanie: „teatr chirurgiczny”, chodzi tu oczywiście o salę operacyjną.
Najciekawszym bodaj faktem, który znalazłam w tej publikacji, jest ten dotyczący działalności Roberta Kocha w Wolsztynie (województwo wielkopolskie). Jako lekarz powiatowy w tym mieście dokonał swoich pierwszych wielkich odkryć. Dzisiaj znajduje się tam muzeum słynnego uczonego.
Podsumowując, „Historia współczesnej medycyny” jest publikacją wyłącznie dla cierpliwych i bardzo zainteresowanych. Oraz dla tych, których przebijanie się przez treści poboczne nie zniechęci do docierania do najważniejszych faktów zapowiedzianych w tytule. Jeśli tak będzie, erudycję autora i jego szeroką orientację w temacie historii świata i nauki można ocenić bardzo wysoko.



Tytuł: Historia współczesnej medycyny
Tytuł oryginalny: The Invention of Surgery
Data wydania: 10 listopada 2021
Wydawca: Znak
ISBN: 978-83-240-7303-0
Format: 592s. 155×220mm; oprawa twarda
Cena: 69,99
Gatunek: historyczna, non-fiction
Zobacz w:
powrót; do indeksunastwpna strona

17
 
Magazyn ESENSJA : http://www.esensja.pl
{ redakcja@esensja.pl }

(c) by magazyn ESENSJA. Wszelkie prawa zastrzeżone
Rozpowszechnianie w jakiejkolwiek formie tylko za pozwoleniem.