„Mapa wnętrza” to bardzo amerykańska opowieść i wychwytywanie wszystkich zawartych w niej niuansów stanowi pewien problem. Czyni to z powieści Stephena Grahama Jonesa pozycję kłopotliwą zarówno w lekturze, jak i ocenie.  |  | ‹Mapa wnętrza›
|
Przedstawianie historii z punktu widzenia dziecka do najłatwiejszych nie należy; łatwo popaść albo w zbytnią infantylność, albo nierealistyczną dorosłość. Pod tym względem Jones poradził sobie świetnie i narracja głównego bohatera – kilkunastoletniego chłopaka wywodzącego się z rezerwatu, mieszkającego w rozpadającym się domu wraz z matką i młodszym bratem – jest całkiem realistyczna. I to nawet wtedy, kiedy opisuje bardziej fantastyczne niż realistyczne wydarzenia. Groza prezentowana przez Jonesa jest bardzo subtelna, nie tylko przez punkt widzenia narratora, ale też przez jej nieoczywistość. Jest w „Mapie wnętrza” coś przywodzącego na myśl „ Czerwone drzewo” – to w tej samej mierze historia niesamowita, co opowieść o stracie i traumie. Doprawiono to dodatkowo problemami nierówności, kolonializmu i smutnej, amerykańskiej rzeczywistości: „Wydaje mi się, że tak właśnie rozumują wszyscy Indianie: owszem, zostaliśmy podbici, to prawda, ukradziono nam nasze ziemie, tak, tak, tak, wszystko się zgadza, ale w każdym z nas kryje się… nie, nie kryje się: hibernuje, skulony czeka na swój czas prawdziwy wojownik w typie Szalonego Konia, zabójca sprytny, przebiegły i odziany w magiczną koszulę, która naprawdę działa”. Marzenia o superbohaterach mieszają się z marzeniami o indiańskich wojownikach, a realistycznym ich połączeniem jest rola tancerza na pow-wow. I choć narratorowi udaje się ostatecznie poradzić sobie zarówno z traumą (przez zrozumienie tego, dlaczego ojciec od nich odszedł), jak i czającą się wokół grozą (uniemożliwiając mu „odzyskanie” Dina – a może ponowne narodziny?), to jednak nie jest to opowieść ze szczęśliwym zakończeniem.
Tytuł: Mapa wnętrza Tytuł oryginalny: Mapping the Interior Data wydania: 28 października 2022 ISBN: 978-83-67353-10-6 Format: 96s. oprawa twarda Cena: 25,– Gatunek: groza / horror Ekstrakt: 70% |