powrót; do indeksunastwpna strona

nr 7 (CCXXIX)
wrzesień 2023

Mała Esensja: Na koniec świata i z powrotem
Andrzej Perepeczko ‹Jurek Poleszuk›
W „Jurku Poleszuku” Andrzej Perepeczko w ciekawy sposób opowiada o losach chłopca, który w czasie II wojny światowej musiał wraz z rodziną przemierzyć odległe kraje, zanim udało mu się wrócić do ojczyzny.
ZawartoB;k ekstraktu: 80%
Brak ilustracji w tej wersji pisma
Brak ilustracji w tej wersji pisma
Najpierw warto wyjaśnić, że Poleszuk to nie jest nazwisko głównego bohatera, lecz określenie mieszkańca Polesia, które w trakcie wyjazdu wakacyjnego Jurek początkowo uważał za przezwisko, a dopiero po wyjaśnieniach rodziców przywykł do niego. A właśnie takie w sumie beztroskie obrazki z okresu międzywojnia pozwalają młodym czytelnikom lepiej poznać ich rówieśnika z Pińska. Okazuje się na przykład, że bliskość rzecznego portu wojennego marynarki spowodowała, że chłopiec marzył o karierze marynarza, a wycieczka do Gdyni była dla niego niezapomnianym przeżyciem.
Ten pogodny klimat książki szybko się zmienia, bo nadchodzi wrzesień 1939 roku i wybuch wojny torpeduje także urodzinowe przyjęcie siedmiolatka i uniemożliwia mu pójście do szkoły. Bliscy Jurka pilnie śledzą doniesienia o wydarzeniach na froncie, a chłopiec dopytuje się, gdy nie do końca rozumie, co się dzieje. Jego uświadamianie polityczne przebiega zaś w szybkim tempie, bo wkrótce w Pińsku pojawiają się bolszewicy, a ich rządy nie oznaczają niczego dobrego dla mieszkańców okupowanych terenów. Wreszcie wiosną 1940 roku główny bohater i jego rodzina trafia do bydlęcego wagonu zmierzającego w nieznanym kierunku.
Podróż jest długa i odbywa się w koszmarnych warunkach, ale ostatecznie rodzina Jurka wraz z innymi polskimi zesłańcami dociera do państwowego gospodarstwa rolnego w Kazachstanie. Możemy się przekonać, że w sowchozie dorosłych czeka naprawdę ciężka praca, a nawet dzieci muszą pomagać w miarę swoich możliwości – choćby gromadząc opał na mroźną zimę. Co ciekawe, mimo tych niesprzyjających okoliczności młodzi ludzi znajdują czas i energię na rozmaite niewielkie rozrywki – chłopcy na przykład robią modele statków oraz organizują zawody sportowe.
Prawdziwa nadzieja na poprawę doli zesłańców pojawia się dopiero po ataku Niemiec na Związek Radziecki. Za sprawa ustaleń, które zapadają daleko od kazachskiego sowchozu, Polacy mogą wreszcie opuścić to miejsce. Czeka ich jednak długa droga, w trakcie której główny bohater skrupulatnie odnotowuje miejscowości, które mijają. I tak Jurek z mamą i babcią zamieszka aż w Republice Południowej Afryki (czyż to nie jest prawdziwy koniec świata?), a jego ojciec dołącza do armii Andersa i bierze udział w bitwie o Monte Cassino. Oczywiście ich powrót do Polski jest możliwy dopiero po zakończeniu wojny, a warto dodać, że późniejsze losy najważniejszych postaci autor przedstawia skrótowo na końcu książki.
Trzeba przyznać, że historia przedstawiona przez Andrzeja Perepeczkę może działać na wyobraźnię młodych czytelników, a jeszcze łatwiej wczuć im się w klimat tej opowieści za sprawą świetnych ilustracji Magdaleny Pilch i zamieszczonych w książce archiwalnych fotografii. Wszystko to sprawia, że „Jurek Poleszuk” jest naprawdę interesującą lekturą nie tylko dla rówieśników głównego bohatera.



Tytuł: Jurek Poleszuk
Data wydania: 29 września 2022
Ilustracje: Magdalena Pilch
Wydawca: Literatura
ISBN: 978-83-8208-107-7
Format: 128s. oprawa twarda
Cena: 34,90
Gatunek: dla dzieci i młodzieży, historyczna
Zobacz w:
Ekstrakt: 80%
powrót; do indeksunastwpna strona

35
 
Magazyn ESENSJA : http://www.esensja.pl
{ redakcja@esensja.pl }

(c) by magazyn ESENSJA. Wszelkie prawa zastrzeżone
Rozpowszechnianie w jakiejkolwiek formie tylko za pozwoleniem.