Dołącz do nas na Facebooku

x

Nasza strona używa plików cookies. Korzystając ze strony, wyrażasz zgodę na używanie cookies zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki. Więcej.

Zapomniałem hasła
Nie mam jeszcze konta
Połącz z Facebookiem Połącz z Google+ Połącz z Twitter
Esensja
dzisiaj: 20 kwietnia 2024
w Esensji w Esensjopedii

Pożegnania 2021 (1/4)

Esensja.pl
Esensja.pl
1 2 3 »
Nadszedł czas na podsumowanie strat szeroko pojętej popkultury w 2021 roku. Dziś miesiące styczeń-marzec.

Jarosław Loretz

Pożegnania 2021 (1/4)

Nadszedł czas na podsumowanie strat szeroko pojętej popkultury w 2021 roku. Dziś miesiące styczeń-marzec.
Zgodnie z doroczną tradycją proponuję chwilę zadumy nad rozległością strat, jakie poniosła w minionym roku szeroko pojęta kultura. Odchodzą od nas kolejni twórcy – ci, których nazwisko odbiło się ongiś echem na całym świecie, jak i ci mniej znani, ale z różnych przyczyn istotni dla dziejów którejś z gałęzi kultury. Niestety, jak i w zeszłym roku, tempo wymierania pisarzy, muzyków czy ludzi filmu jest podwyższone ze względu na szalejącego wirusa i towarzyszące mu zawirowania w działaniu służby zdrowia. Nie można też zapominać, że w okres wieku sędziwego wchodzą kolejne roczniki twórców, budujących swoją karierę w czasach rozkwitu i masowego upowszechnienia kina, muzyki, telewizji i radia. W końcu od lat 50. XX wieku wręcz lawinowo narasta liczba powstających co roku książek, filmów i muzycznych utworów, a co za tym idzie narasta również liczba osób, których nazwiska budzą dziś wyraźne skojarzenia.
Oczywiście lista jest mocno okrojona. Po prostu nie sposób wymienić wszystkich, którzy przewinęli się przez ekrany czy zagrali na gitarze lub bębnach w popularnym zespole. Mam jednak nadzieję, że udało się ująć tutaj tych ważniejszych i ciekawszych twórców, którzy odcisnęli swoje piętno w popkulturze i pamięć o nich po prostu warto zachować…
W styczniu odeszli:
3. – Barbara Shelley, brytyjska aktorka, jedna z podpór legendarnej wytwórni Hammer. Wystąpiła m.in. w „Wiosce przeklętych” (1960), „Draculi: Księciu Ciemności”, „Quatermassie i studni”, „Gorgonie” i „Rasputinie: Szalonym zakonniku”.
4. – Tanya Roberts, aktorka znana z występów we „Władcy zwierząt”, „Sheenie: Królowej dżungli” i ostatnim sezonie „Aniołków Charliego”. Przede wszystkim jednak dziewczyna Bonda z „Zabójczego widoku”.
5. – John Richardson, brytyjski aktor, związany głównie z włoskim przemysłem filmowym („Maska szatana” Mario Bavy, „John Bękart”, „Frankenstein ‘80”, „Torso”, „Kaczka w pomarańczach”), największe triumfy święcił jednak w czasie współpracy ze studiem Hammer (m.in. główne role w „Onej” i „Milionie lat przed naszą erą”). Pokonany przez Lazenby’ego w wyścigu o rolę Jamesa Bonda.
7. – Michael Apted, brytyjski reżyser filmowy, scenarzysta i aktor. Spośród blisko 80 wyreżyserowanych przezeń filmów i seriali warto wymienić „Agatę”, „Park Gorky’ego”, „Goryle we mgle”, „Opowieści z Narnii: Podróż Wędrowca do Świtu”, Bondowski „Świat to za mało” oraz dyskusyjną „Enigmę”.
7. – Wawrzyniec Podrzucki, pisarze science fiction, z wykształcenia biolog, znany przede wszystkim z trzytomowego cyklu powieściowego Yggdrasil („Uśpione archiwum”, „Kosmiczne ziarna”, „Mosty wszechzieleni”).
7. – Marion Ramsey, aktorka, która zaskarbiła sobie ogromną sympatię widzów rolą nieśmiałej, piskliwej Laverne Hooks w serii „Akademia Policyjna”. Pod koniec życia wystąpiła w dwóch częściach „Lawalantuli” – w teorii katastroficznych tandetach ze stajni Cinetela (lawowe pająki atakują Los Angeles), w praktyce swego rodzaju zgrywie odnoszącej się poniekąd do „Akademii Policyjnej” (oprócz Ramsey zagrali tam także Steve Guttenberg i Michael Winslow).
7. – Carlos Rasch, niemiecki (NRD-owski) pisarz science fiction i działacz fandomu. W Polsce znany z beznadziejnej powieści „Łowcy asteroidów”, sfilmowanej jako „Sygnały MMXX”, oraz niemal równie złego zbioru opowiadań „Taniec potworów”.
9. – Grzegorz Guziński, wokalista i autor tekstów zespołów Flapjack, Homosapiens i Red Rooster, występujący gościnnie m.in. z Acid Drinkers, Illusion czy Dynamind.
9. – John Lutz, amerykański pisarz, mający na koncie ponad pięćdziesiąt powieści i blisko dwieście opowiadań sensacyjnych i kryminalnych. W Polsce znany z cyklu Frank Quinn (wyszło dziewięć z dziesięciu książek) i samodzielnej powieści „Sublokatorka”.
9. – Ken Sedd, właściwie Kenneth Alan Seddington, brytyjski aktor, jeden z ostatnich członków podstawowego zespołu „The Benny Hill Show”, związany z nim przez blisko ćwierć wieku.
10. – James Follett, brytyjski pisarz, autor ponad dwudziestu powieści sensacyjnych, z których blisko połowa została przetłumaczona na język polski (m.in. „Koń trojański”, „Savant”, „Złoto Churchilla” czy „Lód”).
10. – Julie Strain, aktorka, swego czasu „Maskotka roku” magazynu „Penthouse”. Debiutowała występem w „Egzorcyście 2½”, ale ze względu na wzrost utrudniający znalezienie ewentualnych filmowych amantów (185 cm) nie zrobiła kariery w głównonurtowym kinie, lądując ostatecznie w produkcjach tanich i tandetnych, często erotyzowanych. Okrzyczana królową kina klasy B, zagrała w blisko 130 filmach i pozowała do wielu grafik m.in. Borisa Vallejo i Julie Bell, dając też ciało i głos głównej bohaterce „Heavy Metal 2000”.
13. – Tim Bogert, basista, współzałożyciel oraz wieloletni członek co i rusz reaktywowanego zespołu Vanilla Fudge. Grał też w zespołach Cactus i Beck, Bogert & Appice, oraz wydał dwie płyty solowe.
14. – Storm Constantine, brytyjska pisarka specjalizująca się w fantastyce z elementami mistycznymi, znana głównie z trylogii Wraeththu Chronicles. Jej powieści, w których istotną rolę odgrywają postacie i wątki LGBT+, były nominowane do British Science Fiction Award, British Fantasy Award i nagrody Locusa. W 2003 założyła Immanion Press, w którym oprócz swoich książek wydawała też powieści m.in. Tanith Lee. W Polsce jej twórczość jest nieznana.
16. – Phil Spector, producent muzyczny, twórca techniki zwanej ścianą dźwięku (polega na wielokrotnym nagrywaniu instrumentów muzycznych i zwielokrotnianiu ich brzmienia). To spod jego ręki wyszły takie albumy jak „Let It Be” Beatlesów, „Imagine” Johna Lennona czy „End of the Century” Ramonesów. Ostatnią dekadę życia spędził w więzieniu za zastrzelenie w 2003 roku aktorki Lany Clarkson.
18. – Maria Koterbska, piosenkarka, której szczyt popularności przypadł na lata 50. i 60. Spośród jej przebojów warto wymienić „Augustowskie noce”, „Parasolki”, „Serduszko puka w rytmie cza cza”, „Do grającej szafy grosik wrzuć” czy „Brzydulę i rudzielca”. Koterbska zmarła rok po mężu, z którym spędziła 70 lat!
18. – Jimmie Rodgers, piosenkarz i aktor, który w 1957 przebił się do szerszej publiczności piosenką „Honeycomb”, a sławę podtrzymał utworami „Kisses Sweeter Than Wine” i „Secretly”. Nigdy później nie odniósł już podobnego sukcesu, choć pozostał czynny zawodowo praktycznie do śmierci.
20. – Andrzej Bieniasz, gitarzysta, autor tekstów i muzyki, współzałożyciel zespołów Düpą, a następnie Püdelsi, w której to formacji działał praktycznie do końca życia.
21. – Jean Graton, francuski rysownik i scenarzysta komiksowy, autor serii o kierowcy wyścigowym Miechelu Vaillancie. W Polsce wyszło pięć dość przypadkowo wybranych albumów tej serii (nr 1-4 oraz… 64 – z łącznie 70 istniejących).
22. – Henryk Jerzy Chmielewski, czyli Papcio Chmiel. Grafik, rysownik i publicysta, przez 55 lat bawiący polską młodzież (i nie tylko) kolejnymi przygodami Tytusa, Romka i A’Tomka.
23. – Hal Holbrook, aktor filmowy, teatralny i telewizyjny, nominowany do Oscara za drugoplanową rolę we „Wszystko za życie”. Najbardziej zapadł jednak w pamięć występami w „Sile magnum” (porucznik Briggs), „Wszystkich ludziach prezydenta” („Głębokie Gardło”), „Bitwie o Midway” (komandor Rochefort), „Koziorożcu 1” (dr James Kelloway) i „Mgle” Carpentera (ojciec Malone).
26. – Harry Beal, komandos, pierwszy w historii członek Navy SEAL (Navy Sea, Air and Land). To on wyciągał z wody Johna Glenna po jego powrocie z pierwszego amerykańskiego orbitalnego lotu.
27. – Ryszard Kotys, aktor filmowy, telewizyjny, teatralny i dubbingowy z ogromnym dorobkiem. A i tak będzie pamiętany głównie jako Marian Paździoch ze „Świata według Kiepskich”.
28. – Kathleen Ann Goonan, amerykańska pisarka SF, mająca w dorobku czteroczęściowy cykl Nanotech (w Polsce wyszły „Jazz miasta królowej”, „Rapsodia Miasta Półksiężyca” i „Muzyka światła”, przy czym dwie ostatnie książki były nominowane do Nebuli; co dziwne, drugi tom cyklu, „Mississippi Blues”, nigdy się u nas nie ukazał), trzy samodzielne powieści (jedną z nich są „Kości czasu”) oraz pół setki opowiadań.
28. – Cicely Tyson, afroamerykańska aktorka grająca przeważnie w filmach i serialach dotyczących czarnej mniejszości. Nagrodzona honorowym Oscarem (2018), nominowana do Oscara i Złotego Globu (za występ w filmie „Sounder”), trzykrotna laureatka nagrody Emmy (i dodatkowo 14 razy do niej nominowana), zdobywczyni teatralnej nagrody Tony, odznaczona Medalem Wolności, najwyższym odznaczeniem cywilnym USA. Wystąpiła m.in. w „Smażonych zielonych pomidorach”, „Służących” czy miniserialu „Korzenie”.
29. – Hilton Valentine, brytyjski muzyk, wieloletni gitarzysta podstawowego składu The Animals. To jego autorstwa jest charakterystyczne arpeggio gitarowe w „The House of the Rising Sun”. Pięć miesięcy później, 30 czerwca, zmarł również Vic Briggs, który zastąpił Velanetine’a w zespole.
1 2 3 »

Komentarze

Dodaj komentarz

Imię:
Treść:
Działanie:
Wynik:

Dodaj komentarz FB

Najnowsze

Nie taki krautrock straszny: Nie zadzieraj z Czukayem!
Sebastian Chosiński

15 IV 2024

W latach 1968-1971 życie muzyków Can ogniskowało się wokół pracy. Mieszkając w Schloß Nörvenich, praktycznie nie wychodzili ze studia. To w którymś momencie musiało odbić się na kondycji jeśli nie wszystkich, to przynajmniej niektórych z nich. Pewien kryzys przyszedł wraz z sesją do „Ege Bamyasi” i nie wiadomo, jak by to wszystko się skończyło, gdyby sprawy w swoje ręce nie wziął nadzwyczaj zasadniczy Holger Czukay.

więcej »

Non omnis moriar: Znad Rubikonu do Aszchabadu
Sebastian Chosiński

13 IV 2024

Muzyczna archeologia? Jak najbardziej. Ale w pełni uzasadniona. W myśl Horacjańskiej sentencji: „Nie wszystek umrę” chcemy w naszym cyklu przypominać Wam godne ocalenia płyty sprzed lat. Albumy, które dawno już pokrył kurz, a ich autorów pamięć ludzka nierzadko wymazała ze swoich zasobów. Dzisiaj kolejny longplay Orkiestry Gustava Broma, na którym połączyła ona post-bop z „trzecim nurtem”.

więcej »

Nie taki krautrock straszny: Aneks, nie popłuczyny
Sebastian Chosiński

8 IV 2024

Jak każdy funkcjonujący przez wiele lat i mający trwałe miejsce w historii rocka zespół, także zachodnioniemiecki Can doczekał się wielu wydawnictw nieoficjalnych. Jednym z ciekawszych jest opublikowany przed piętnastoma laty „Ogam Ogat” – bootleg zawierający muzykę powstałą w tym samym czasie co materiał, jaki znalazł się na dwupłytowym krążku „Tago Mago”.

więcej »

Polecamy

Murray Head – Judasz nocą w Bangkoku

A pamiętacie…:

Murray Head – Judasz nocą w Bangkoku
— Wojciech Gołąbowski

Ryan Paris – słodkie życie
— Wojciech Gołąbowski

Gazebo – lubię Szopena
— Wojciech Gołąbowski

Crowded House – hejnał hejnałem, ale pogodę zabierz ze sobą
— Wojciech Gołąbowski

Pepsi & Shirlie – ból serca
— Wojciech Gołąbowski

Chesney Hawkes – jeden jedyny
— Wojciech Gołąbowski

Nik Kershaw – czyż nie byłoby dobrze (wskoczyć w twoje buty)?
— Wojciech Gołąbowski

Howard Jones – czym właściwie jest miłość?
— Wojciech Gołąbowski

The La’s – ona znowu idzie
— Wojciech Gołąbowski

T’Pau – marzenia jak porcelana w dłoniach
— Wojciech Gołąbowski

Zobacz też

W trakcie

zobacz na mapie »
Copyright © 2000- – Esensja. Wszelkie prawa zastrzeżone.
Jakiekolwiek wykorzystanie materiałów tylko za wyraźną zgodą redakcji magazynu „Esensja”.