Login:
Hasło:
Pamiętaj mnie

Zapomniałem hasła	Nie mam jeszcze konta
Zaloguj przez:

dzisiaj: 20 kwietnia 2024

Oblicza strachu
Jak pisać o końcu świata, gdy wszystko wokół nas się rozpada? Można tak jak Eugenia Kuzniecowa, której znakomita powieść „Drabina” została książką roku 2023 w Ukrainie.
Reacher: Sez. 2. odc. 1. Specjalna grupa śledcza na celowniku
Twórcy serialu nie zdecydowali się na ekranizowanie powieści Lee Childa po kolei, gdyż drugi sezon przedstawia wydarzenia z jedenastej w cyklu „Elity zabójców”. Niewątpliwą zaletą tego rozwiązania – oprócz atrakcyjnej sensacyjnej fabuły – jest zaś możliwość lepszego poznania przez widzów przeszłości Jacka Reachera.
W krainie Wojennego Młota: Luty 2024
Mimo dodatkowego dnia tegoroczny luty nie obfitował w nadmiar warhammerowych nowinek.
PRL w kryminale: Femme fatale za kierownicą
„Zaczęło się w Zakopanem” to pierwsza – z dotychczas znanych – gazetowa „powieść milicyjna” Pawła Borysa Henelta, która nie ukazała się na łamach „Słowa Powszechnego”. I pierwsza, w której jako główny bohater nie pojawia się Wiktor Zaruba, chociaż nie brakuje w niej jego najbliższych współpracowników. Pod nieobecność majora na najważniejszego funkcjonariusza MO wyrasta porucznik Zbigniew Madej.
Kulawe konie: Sez. 3. odc. 6. Prawda jak oliwa zawsze na wierzch wypływa
Po raz kolejny mamy okazję się przekonać, że chociaż agenci ze Slough House pod wieloma względami może nie dorównują kolegom z Regent’s Park, to nie sposób odmówić im pomysłowości, odwagi i waleczności (nawet jeśli cechy te nie rozkładają się równomiernie w ich grupie). Nie możemy mieć natomiast pewności, czy porażka Ingrid Tearney spowoduje, że w MI5 rzeczywiście nastąpią zmiany na lepsze.
Niekoniecznie jasno pisane: Superheroizm psychodeliczny
Najsłynniejszą superbohaterską grupą mutantów Marvela od zawsze była i jest X-Men. Tego nikt nie podważa, w końcu Chris Claremont (ale nie tylko) wywindował pod koniec dwudziestego wieku popularność Cyclopsa i spółki na poziom niespotykany. Ale oprócz X-Men istniały i istnieją też inne grupy – dziś zajrzymy do najlepszego okresu jednej z nich, drugiej po X-Men według chronologii założenia. Poznajmy Nowych Mutantów z czasów, gdy rysował ich sam Bill Sienkiewicz.
Niedzielny krytyk komiksów: Można się nią ogolić!
Historia z przygodami pirackimi jest swoistą ciekawostką w dorobku Szarloty Pawel. Artystce kilkukrotnie zdarzyło się tworzyć od nowa swoje historie, ale w przypadku tej opowieści wygląda na to, że były to aż trzy podejścia. W tym tekście skupię się na ostatniej odsłonie, tej z przełomu lat 1982-83, wskazując jednocześnie co ciekawsze różnice w stosunku do wcześniejszych wersji oraz pozwolę sobie na kilka dygresji.

Muzyka

Magazyn CCXXXV

Pobierz magazyn

Podręcznik

Nowości

muzyczne

Chaos Rocks
Hawkestrel
Clouds
Randi Pontoppidan, Martin Fabricius
Path
Mathias Landæus
Twain Walking
Lis Wessberg
Stories from Time and Space
Hawkwind
The Night is the Night
Rotem Geffen
Better
Tomasz Dąbrowski & The Individual Beings
Infinite Reflections
Uniri

więcej »

muzyczne

Brak zapowiedzi na najbliższy tydzień. Aby zobaczyć późniejsze, kliknij.

Brygada Kryzys

EKSTRAKT:	100%
WASZ EKSTRAKT: 0,0 %
Zaloguj, aby ocenić

Tytuł	Brygada Kryzys
Wykonawca / Kompozytor	Brygada Kryzys
Data wydania	1982
Nośnik	CD
Czas trwania	36:25
Gatunek	rock
Zobacz w	Kulturowskazie
Wyszukaj w	Skąpiec.pl
Wyszukaj w	Amazon.co.uk

W składzie

Tomasz Lipiński, Robert Brylewski, Ireneusz Wereński, Tomasz Świtalski, Jarosław „Gruszka” Ptasiński, Janusz Rołt, Tomasz Szczeciński

Utwory
CD1
1) Centrala	5:55
2) Radioaktywny blok	1:00
3) Nie ma nic	4:46
4) Przestań śnić	6:30
5) The Real One	3:21
6) Travelling Stranger	3:53
7) Except One	2:24
8) Ganja	3:13
9) Fallen, Fallen is Babylon	5:23

Wyszukaj / Kup

Sprawdź cenę

Underground from Poland: W radioaktywnych blokach odrobina wolnej miłości…
[Brygada Kryzys „Brygada Kryzys” - recenzja]

Sebastian Chosiński

1 2 »

Właściwie to zimą i wiosną 1982 roku wszystko sprzyjało Brygadzie Kryzys, aby w przyszłości mogła stać się kapelą kultową. Moment nagrania płyty, okoliczności testowania studia Tonpressu na Wawrzyszewie, wreszcie sama muzyka. To nie mogło skończyć się inaczej – „Czarna Brygada” (tak potocznie album ten jest nazywany) stała się pierwszym rodzimym albumem undergroundowym, który przeszedł do legendy.

Sebastian Chosiński

Underground from Poland: W radioaktywnych blokach odrobina wolnej miłości…
[Brygada Kryzys „Brygada Kryzys” - recenzja]

Brygada Kryzys

EKSTRAKT:	100%
WASZ EKSTRAKT: 0,0 %
Zaloguj, aby ocenić

Tytuł	Brygada Kryzys
Wykonawca / Kompozytor	Brygada Kryzys
Data wydania	1982
Nośnik	CD
Czas trwania	36:25
Gatunek	rock
Zobacz w	Kulturowskazie
Wyszukaj w	Skąpiec.pl
Wyszukaj w	Amazon.co.uk

W składzie

Tomasz Lipiński, Robert Brylewski, Ireneusz Wereński, Tomasz Świtalski, Jarosław „Gruszka” Ptasiński, Janusz Rołt, Tomasz Szczeciński

Utwory
CD1
1) Centrala	5:55
2) Radioaktywny blok	1:00
3) Nie ma nic	4:46
4) Przestań śnić	6:30
5) The Real One	3:21
6) Travelling Stranger	3:53
7) Except One	2:24
8) Ganja	3:13
9) Fallen, Fallen is Babylon	5:23

Wyszukaj / Kup

Sprawdź cenę

Powrót do polskiej rzeczywistości w grudniu 1981 roku, po wizycie w cieszącej się stosunkowo dużą swobodą – oczywiście jak na kraj demokracji ludowej – Jugosławii, musiał być dla muzyków Brygady Kryzys szokiem. Na jakiś czas wyłączono telefony, zawieszono wydawanie większości gazet, zrezygnowano z nadawania drugiego programu telewizji oraz niektórych stacji radiowych, pozamykano teatry, sale widowiskowe i inne przybytki kultury. Kraj dosłownie zamarł, sparaliżowany mrozem, strachem (zwłaszcza po doniesieniach z kopalni „Wujek”) i beznadzieją. Władze PRL-u szybko się jednak pokapowały, że taki stan rzeczy nie może długo trwać, że nudząca się młodzież może wyjść na ulice i zasilić szeregi demonstrujących przeciwko wprowadzeniu stanu wojennego. A więc należało tej młodzieży coś zaoferować, na przykład koncerty rockowe, które odwróciłyby uwagę od tego, co działo się w państwie. Na 13 lutego 1982 roku – data na pewno nie była przypadkowa, była to bowiem druga miesięcznica wiadomych wydarzeń – Rock Estrada zorganizowała wielką imprezę w milicyjnej Hali „Gwardii”, podczas której zagrać miał między innymi, jak wynikało z plakatów, zespół Brygada K. (sic!). Kiedy Tomasz Lipiński i Robert Brylewski dowiedzieli się o tej mistyfikacji – okazało się po prostu, że oryginalna nazwa kapeli jest nie do przyjęcia przez cenzorów z ulicy Mysiej – byli w szoku. W efekcie odmówili występu, co niosło ze sobą bardzo poważne konsekwencje i w perspektywie kilku następnych miesięcy przyczyniło się do rozpadu Brygady Kryzys. Grupa nie mogła bowiem grać dla publiczności. Do września 1982 roku, a więc przez pół roku, drzwi wszystkich sal koncertowych w Warszawie były dla niej zamknięte. Najbardziej zaskakujące jest jednak to, że mimo wszystkich ograniczeń kapeli udało się nagrać płytę studyjną i – co jeszcze ważniejsze – ujrzała ona światło dzienne.

Okoliczności nagrania albumu – przez wielu fanów nazywanego „Czarną Brygadą” (od okładki) – są równie intrygujące, co czasy, w których on powstał. Należąca do Krajowej Agencji Wydawniczej – a więc w zasadzie do Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej – wytwórnia fonograficzna Tonpress przygotowywała się właśnie do ekspansji na rynku muzycznym. Aby jednak stać się poważną konkurencją dla Muzy / Polskich Nagrań, Wifonu czy Pronitu, potrzebowała własnego studia nagraniowego i takowe też oddała do użytku na warszawskim Wawrzyszewie na początku 1982 roku. Należało je jeszcze tylko przetestować. Obrotny menedżer Brygady Kryzys – w tamtym czasie był to wciąż Jacek Olechowski – dzięki znajomościom załatwił to grupie Brylewskiego i Lipińskiego. Nazwać tę sytuację absurdalną to chyba mało. Kapela, która uważana była za antyrządową i miała zakaz koncertowania, uzyskała prawo do nagrania swojego materiału w nowiusieńkim studiu należącym do partii, której władze chwilę wcześniej skazały ją na artystyczny niebyt. Ale takich nonsensów w tamtym czasie nie brakowało. Sesje odbywały się nocami, co wymagało wydania członkom kapeli specjalnych przepustek, zezwalających na poruszanie się po ulicach stolicy po godzinie milicyjnej. Brygada Kryzys zainstalowała się na Wawrzyszewie w lutym i spędziła tam kilka kolejnych tygodni. Skład grupy wyglądał w tym czasie następująco: Lipiński (gitara i śpiew), Brylewski (gitara), Ireneusz Wereński (gitara basowa), Tomasz Świtalski (saksofon) oraz Jarosław Ptasiński (instrumenty perkusyjne); kilka partii basu nagrał też dawny Tiltowiec Tomasz Szczeciński; zabrakło za to perkusisty Sławomira Słocińskiego, którego jeszcze w grudniu 1981 roku zastąpił Janusz Rołt, wcześniej grający jazz w swoim własnym projekcie. Po latach Robert Brylewski powiedział na jego temat: „Wiedzieliśmy tylko, że ma problem z kompotem, i to tak potężny, że sprawiał wrażenie człowieka właściwie niezdolnego do działania. Ale kiedy siadał za bębny, wyprawiał cuda”. I to doskonale słychać na „Czarnej Brygadzie”.

Reżyserem dźwięku był Józef B. (znacznie częściej jednak nazywany „Kubą”) Nowakowski, wcześniej nagrywający Annę Jantar (album „Anna Jantar” z 1979 roku) i Budkę Suflera (płyty „Na brzegu światła” i „Ona przyszła prosto z chmur”), później natomiast – do czasu wyjazdu z kraju – współpracujący jeszcze między innymi z Johnem Porterem, Sewerynem Krajewskim, Urszulą i Bajmem. Nic dziwnego, że zespół miał poważne obawy, jak Nowakowski sprawi się, pracując z kapelą z kręgu post-punka i nowej fali, a więc z obszarów muzycznych, które były mu do tej pory całkowicie obce. Szybko jednak okazało się, że jest on nie tylko zdolnym dźwiękowcem, ale przede wszystkim fachowcem bardzo chłonnym i otwartym na to, co proponował zespół. Lipiński i Brylewski nie wahali się też oddać mu hołd, podkreślając, że to właśnie „Kuba” wymyślił najbardziej rozpoznawalne brzmienie Brygady Kryzys – garażowe, metaliczne, ostre jak chirurgiczny skalpel. Jego pomysłem było dodawanie pogłosów (co później „Afa” bardzo chętnie stosował, gdy sam bawił się w inżyniera dźwięku w studiu Złota Skała) oraz nakładanie na siebie ścieżek tego samego instrumentu. Grupa nagrała w sumie kilkanaście utworów, na longplay trafiło zaś jedynie dziewięć. Z kilku zrezygnowano, ponieważ nie miały one najmniejszych szans, aby przejść przez sito cenzury – jak chociażby grana zawsze na początku koncertów „Wojna”, „Too Much”, „Kronsztad” (nawiązujący do buntu marynarzy przeciwko bolszewikom w 1921 roku) czy „Red Lion in Ethiopia” (w zakamuflowany sposób opowiadający o ówczesnym komunistycznym dyktatorze Etiopii Mengystu Hajle Marjamie). Ale i los pozostałych wcale nie był taki pewny.

Utwory, które zostały ostatecznie zakwalifikowane na płytę, podzielono na dwie części – stronę A winylu wypełniły numery śpiewane po polsku, stronę B – te z tekstami angielskimi (podobnie zresztą było w przypadku singla promującego album, na którym znalazły się „Centrala” oraz „The Real One”). Lepszego otwarcia „Czarna Brygada” mieć nie mogła. Już pierwsze dźwięki „Centrali” – te przenikające się, pełne niepokoju tony gitary i basu – idealnie wprowadzały w mroczny nastrój muzyki; potem dochodziła psychodeliczna partia saksofonu oraz absolutnie zjawiskowe przejścia Rołta na bębnach. I ten śpiew Lipińskiego, który obsesyjnie powtarzał: „Czekamy, czekamy, czekamy, czekamy / czekamy na sygnał, czekamy na sygnał / czekamy na sygnał z centrali / wszyscy na jednej fali / centrala nas ocali”, a dalej: „ufamy, ufamy, ufamy, ufamy” – i tak w kółko. Oczywiście podstawowym pytaniem, na jakie należało sobie odpowiedzieć, było: co – ewentualnie kto – kryje się za ową tajemniczą „centralą”? W pierwszej chwili na myśl przychodziło skojarzenie ze „Stawką większą niż życie” i „centralą”, dla której raporty pisał Hans Kloss, czyli agent sowiecki J-23. Wtedy tekst należałoby czytać na opak. Ale czy rzeczywiście takie były intencje muzyków? W autobiograficznym „Kryzysie w Babilonie” Brylewski przedstawia to jednak inaczej: „Centrala to raczej Stocznia Gdańska, Leszek, Sierpień ’81” (sic!). Jeśli przyjmiemy taką interpretację, to… oj! zamienia się ta dość enigmatyczna piosenka Brygady Kryzys w prawdziwe wezwanie do rebelii. I to głoszone z oficjalnie opublikowanej płyty przez wydawnictwo należące do PZPR! Drugi na liście, trwający zaledwie minutę, dynamiczny, punkowo-zimnofalowy „Radioaktywny blok” też zaskakiwał przesłaniem. Bo z czym mógł się wtedy kojarzyć tytułowy „blok” i wspominany w tekście „beton”, jak nie z „blokiem wschodnim” i „zabetonowanym”, dogorywającym już powoli, Leonidem Breżniewem? Ze Związkiem Radzieckim, który utrzymywał na terytorium Polski głowice atomowe skierowane w stronę państw zachodnich…

Kolosalne wrażenie pozostawiało po sobie również motoryczne „Nie ma nic”, w którym autorzy tekstu zaserwowali na finał taką oto pełną nadziei frazę: „Tego wszystkiego może rano już nie będzie”. Co mieli na myśli? Może to, że któregoś dnia – najlepiej jak najszybciej – obudzimy się w świecie, w którym nie będzie już czołgów na ulicach, a w telewizji spikerzy „Dziennika” nie będą występować w wojskowych mundurach (choć bez dystynkcji). „Polską” stronę „Czarnej Brygady” zamykał kawałek „Przestań śnić”, będący mocno zmienioną wersją, dobrze już znanego – zarówno z koncertów, jak i z wydanego w Anglii krążka „Live” – „Obudź się”. Okrojony nieco tekst nie brzmi, co prawda, tak buńczucznie jak wcześniej, ale podstawowe przesłanie nie zmieniło się ani na jotę. „Przestań śnić” to także kolejny numer, który doskonale ilustruje muzyczny styl Brygady – to tak zwane „punkedelic”, będące wypadkową post-punka i psychodelii typowej dla przełomu lat 60. i 70. XX wieku (co słychać głównie w partiach saksofonu). Drugą stronę – angielską – otwiera obdarzony transowym rytmem, singlowy, chciałoby się też rzec: przebojowy – „The Real One”, po którym słyszymy pełen zgiełku i złości „Travelling Stranger”. To trochę nierówny numer – po nijakiej części zwrotkowej następuje jeden z najlepszych refrenów na płycie, wbijający się w mózg z przenikliwością właściwą szpikulcowi do kruszenia lodu. Punkowy „Except One” – obok „Radioaktywnego bloku” najkrótszy utwór na płycie – bardzo przypomina żartobliwą kompozycję Maanamu „AN-24 Antonow” z wydanej w tym samym roku co album Brygady Kryzys płyty „O!”. Nie zmienia to faktu, że sprawia on wrażenie nieco mniej ambitnego od reszty materiału wypełniacza.

1 2 »

Komentarze

15 VII 2020 13:14:17

naprawdę niezły artykuł, dzięki - link z YT!

30 XI 2023 20:51:24

Polska była i jest rozwiniętym, wolnym, kapitalistycznym krajem Zachodu!

Dodaj komentarz

Dodaj komentarz FB

Najnowsze

Tu miejsce na labirynt…: W poszukiwaniu zapomnianej przyszłości
Sebastian Chosiński

18 IV 2024

Każdy wielbiciel rodzimej progresywnej elektroniki powinien z uwagą przyglądać się kolejnym produkcjom kierowanego przez Jarosława Pijarowskiego Teatru Tworzenia. Chociaż lider pochodzi z Bydgoszczy, jest to projekt wykraczający znacznie poza miasto nad Brdą, a w przypadku najnowszego materiału – „Forbidden Archaeology (Opus 1,1)” – wręcz międzynarodowy. Jak na razie udostępniony został jedynie w sieci, także w formie filmu wideo.

więcej »

Tu miejsce na labirynt…: Muzyczny seans spirytystyczny
Sebastian Chosiński

16 IV 2024

W latach 2019-2020 Alan Davey, były gitarzysta basowy Hawkwind, wydał pod nawiązującym do tej legendarnej formacji szyldem Hawkestrel trzy albumy, po czym… zamilkł. A w zasadzie zajął się innymi konceptami artystycznymi. Musiały minąć cztery lata, aby przypomniał sobie o tym projekcie i uraczył fanów longplayem o wielce mówiącym tytule „Chaos Rocks”.

więcej »

Płynąć na chmurach
Sebastian Chosiński

12 IV 2024

Choć ich artystyczna współpraca rozpoczęła się przed ośmioma laty, to jednak dopiero teraz duński duet skonsumował ją poprzez wydanie wspólnej płyty. Album „Clouds” – lokujący się gdzieś na pograniczu jazzu i elektroniki (z elementami awangardy i folku) – sygnują swoimi nazwiskami improwizująca wokalistka Randi Pontoppidan oraz jazzowy wibrafonista Martin Fabricius.

więcej »