Dołącz do nas na Facebooku

x

Nasza strona używa plików cookies. Korzystając ze strony, wyrażasz zgodę na używanie cookies zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki. Więcej.

Zapomniałem hasła
Nie mam jeszcze konta
Połącz z Facebookiem Połącz z Google+ Połącz z Twitter
Esensja
dzisiaj: 24 kwietnia 2024
w Esensji w Esensjopedii

Wacław Zimpel, Perry Robinson, Raphael Rogiński, Michael Zerang
‹Yemen. Music of the Yemenite Jews›

EKSTRAKT:80%
WASZ EKSTRAKT:
0,0 % 
Zaloguj, aby ocenić
TytułYemen. Music of the Yemenite Jews
Wykonawca / KompozytorWacław Zimpel, Perry Robinson, Raphael Rogiński, Michael Zerang
Data wydania26 kwietnia 2012
NośnikCD
Czas trwania48:56
Gatunekfolk, jazz
EAN5907529223444
Zobacz w
Wyszukaj wSkąpiec.pl
Wyszukaj wAmazon.co.uk
W składzie
Wacław Zimpel, Perry Robinson, Raphael Rogiński, Michael Zerang
Utwory
CD1
1) Once in the Desert08:52
2) Sand in the Eyes10:33
3) Old Man Told Me09:33
4) Wisdom of the Sands19:59
Wyszukaj / Kup

Tu miejsce na labirynt…: Pośród pustynnych burz, z piaskiem w ustach
[Wacław Zimpel, Perry Robinson, Raphael Rogiński, Michael Zerang „Yemen. Music of the Yemenite Jews” - recenzja]

Esensja.pl
Esensja.pl
To projekt niezwykły – jednocześnie międzynarodowy i międzypokoleniowy. Muzycy tworzący kwartet, który podpisał się pod płytą „Yemen. Music of the Yemenite Jews”, pochodzą bowiem z dwóch bardzo odległych od siebie państw (Polski i Stanów Zjednoczonych) oraz z trzech pokoleń. Rolę „dziadka” gra Perry Robinson, „syna” – Michael Zerang, a uzdolnionych „wnuczków” – Wacław Zimpel i Raphael Rogiński.

Sebastian Chosiński

Tu miejsce na labirynt…: Pośród pustynnych burz, z piaskiem w ustach
[Wacław Zimpel, Perry Robinson, Raphael Rogiński, Michael Zerang „Yemen. Music of the Yemenite Jews” - recenzja]

To projekt niezwykły – jednocześnie międzynarodowy i międzypokoleniowy. Muzycy tworzący kwartet, który podpisał się pod płytą „Yemen. Music of the Yemenite Jews”, pochodzą bowiem z dwóch bardzo odległych od siebie państw (Polski i Stanów Zjednoczonych) oraz z trzech pokoleń. Rolę „dziadka” gra Perry Robinson, „syna” – Michael Zerang, a uzdolnionych „wnuczków” – Wacław Zimpel i Raphael Rogiński.

Wacław Zimpel, Perry Robinson, Raphael Rogiński, Michael Zerang
‹Yemen. Music of the Yemenite Jews›

EKSTRAKT:80%
WASZ EKSTRAKT:
0,0 % 
Zaloguj, aby ocenić
TytułYemen. Music of the Yemenite Jews
Wykonawca / KompozytorWacław Zimpel, Perry Robinson, Raphael Rogiński, Michael Zerang
Data wydania26 kwietnia 2012
NośnikCD
Czas trwania48:56
Gatunekfolk, jazz
EAN5907529223444
Zobacz w
Wyszukaj wSkąpiec.pl
Wyszukaj wAmazon.co.uk
W składzie
Wacław Zimpel, Perry Robinson, Raphael Rogiński, Michael Zerang
Utwory
CD1
1) Once in the Desert08:52
2) Sand in the Eyes10:33
3) Old Man Told Me09:33
4) Wisdom of the Sands19:59
Wyszukaj / Kup
Muzyka jazzowa jak chyba żadna inna nauczyła się przekraczać granice – i to zarówno te państwowe (ustrojowe i ideologiczne), jak i wiekowe. Jaskrawym na to dowodem jest zrodzony przed trzema laty projekt zrzeszający dwóch legendarnych i zasłużonych dla free jazzu i muzyki improwizowanej artystów rodem ze Stanów Zjednoczonych – klarnecistę Perry’ego Robinsona i perkusistę Michaela Zeranga – oraz dwóch wciąż jeszcze stosunkowo młodych, ale już bardzo cenionych w Europie instrumentalistów znad Wisły i Odry – klarnecistę Wacława Zimpla i gitarzystę Raphaela Rogińskiego. O naszych rodakach mieliśmy okazję w ciągu ostatnich kilku tygodni pisać na łamach „Esensji” parokrotnie, recenzując płyty zespołów Hera („Seven Lines”), Shofar („Ha-Huncvot”) oraz Cukunft; słynni Amerykanie natomiast pojawiają się u nas po raz pierwszy. A mowa jest o nie byle kim.
Perry Robinson, urodzony w Nowym Jorku w 1938 roku, prowadzi własny zespół (a raczej: własne zespoły, bo ich skład, liczba członków i instrumentarium zmieniały się na przestrzeni lat dość często) już od ponad pół wieku; płyt, w których nagraniu wziął udział jako muzyk sesyjny, zliczyć się chyba nie da – w każdym razie pojawiał się u boku takich tuzów jazzu improwizowanego jak Archie Shepp, Lester Bowie i William Parker. Nie mniej zasłużony jest młodszy od Robinsona dokładnie o dwie dekady Michael Zerang, który choć przyszedł na świat w Chicago, ma wyjątkowo rozgałęzione korzenie etniczne – jego matka pochodzi z Iraku, ojciec z Iranu, a w żyłach obojga rodziców płynie krew asyryjska. Karierę rozpoczął, jeszcze jako nastolatek, w latach 70. ubiegłego wieku; tworzył duety, tria, kwartety, kwintety, wspomagając swoim talentem chociażby Petera Brötzmanna i Kena Vandermarka (The Vandermark Quartet, The Resonance Ensemble). Dla młodszych od Zeranga o jedno, a od Robinsona o dwa pokolenia Polaków możliwość wpisania do swego curriculum vitae płyty zrealizowanej z tak słynnymi artystami była niezwykłym wyróżnieniem.
A jak do tego doszło? W dużej mierze za sprawą Johna Zorna, właściciela nowojorskiej wytwórni płytowej Tzadik Records i niezmordowanego propagatora muzyki żydowskiej w jej odcieniu jazzowym. Kwartet zadebiutował na scenie w lipcu 2011 roku podczas piątej edycji poznańskiego Tzadik Festival. Zagrał wówczas dwukrotnie: na dziedzińcu Muzeum Archeologicznego oraz na Scenie na Piętrze. Oba występy były rejestrowane i ostatecznie rok później trafiły na album wydany przez Multikulti Project. Płytę zatytułowano – adekwatnie do zawartości – „Yemen. Music of the Yemenite Jews”. Trzy z czterech kompozycji wypełniających krążek zostały bowiem oparte na tradycyjnych pieśniach Żydów z Jemenu, czwartą skomponował Raphael Rogiński. Warto przy tym zaznaczyć, że osadnictwo żydowskie w Jemenie, dzisiaj powoli dobiegające kresu, ma swoją niezwykle bogatą historię, a tym samym również – tradycję i kulturę. Pierwsi wyznawcy religii mojżeszowej dotarli do tego pustynnego kraju już w VI wieku przed naszą erą; byli to uchodźcy z Jerozolimy, którzy w przestrachu opuścili miasto po tym, jak zdobyli je Babilończycy pod wodzą okrutnego Nabuchodonozora II (zapisał się on w dziejach także zniszczeniem świątyni króla Salomona i zapoczątkowaniem „niewoli babilońskiej Żydów”).
Przez wiele wieków Jemen jawił się potomkom Abrahama jako oaza spokoju i szczęśliwości, z biegiem czasu ich sytuacja zaczęła jednak ulegać zmianie. W efekcie pierwsi Temani, czyli Żydzi jemeńscy, powrócili na obszar Palestyny w latach 80. XIX wieku; po powstaniu państwa Izrael przymusowo – w ramach operacji „Latający Dywan” – przesiedlono ich tam około pięćdziesięciu tysięcy. Mieszkając przez lata w otoczeniu Arabów, stworzyli własny język judeo-arabski (czyli aljahudijję), a ich muzyka ludowa mocno nasiąkła wpływami orientalnymi. I to w twórczości kwartetu Robinson / Zerang / Rogiński / Zimpel słychać bardzo wyraźnie. Choć jedno należy stwierdzić z całą stanowczością – zawartość albumu „Yemen” to przede wszystkim jazzowe parafrazy oryginalnych pieśni Żydów z Jemenu, poddane jednak wielu modyfikacjom i niestroniące od improwizacji. Znakomitą tego próbką jest już otwierający krążek utwór „Once in the Desert”, w którym Michael Zerang „obsługuje” darbukę (czyli niezwykle popularny na Bliskim Wschodzie i w krajach arabskich bęben kielichowy), prowadząc dialog najpierw z klarnetem basowym Wacława Zimpla, a następnie także ze wspomagającym swego kolegę po fachu dęciakiem Perry’ego Robinsona.
Raphael Rogiński początkowo trzyma się na uboczu, dopiero z biegiem czasu przebija się ze swoją gitarą, wypierając oba klarnety, i na tle transowego rytmu nadanego przez perkusjonalistę snuje swoją nostalgiczną, aczkolwiek niepozbawioną również weselszych tonów, opowieść. Dopiero w finale role ponownie się odwracają, dzięki czemu Robinson może przypomnieć nam o orientalnym pochodzeniu tej muzyki. Drugi w kolejności numer – „Sand in the Eyes” – jest jedyną kompozycją członków zespołu (a konkretnie Rogińskiego). I pewnie dlatego więcej w nim odniesień do twórczości Żydów europejskich, Sefardyjczyków i Aszkenazyjczyków; nie brakuje też drobnych cytatów, które mogły być mrugnięciem okiem do publiczności zgromadzonej na koncertach. Zaczyna się ten kawałek od zbiorowej improwizacji, do której sygnał dźwiękami okaryny daje Robinson, po chwili zaś dołączają klarnet, perkusja i gitara. Przypomina to trochę dźwięki wydawane przez orkiestrę podczas strojenia instrumentów. Po kilku minutach z tego chaosu rodzi się jednak utwór o skomplikowanej, ale bardzo przemyślanej fakturze; elementem spajającym jest w nim gitara Rogińskiego, wokół której zbudowane są improwizacje klarnetowe. I nawet jeśli kawałek ten uznać za najmniej „jemeński” w całym zestawie, w niczym nie odbierze mu to smaczku.
„Old Man Told Me” w niczym nie przypomina smętnej opowieści starego człowieka, choć pierwsze minuty mogłyby jeszcze coś takiego sugerować. Ale nic z tego! Później bowiem klarnety czynią spore zamieszanie (jakby obaj muzycy chcieli przypomnieć o swoim freejazzowym rodowodzie), a kiedy do głosu zostaje dodatkowo dopuszczona gitara, robi się niemal rockowo z psychodeliczno-folkowym posmakiem. W każdym razie energii temu utworowi na pewno nie brakuje! Opus magnum płyty jest za to wieńcząca ją prawie dwudziestominutowa kompozycja „Wisdom of the Sands”. Zerang ponownie sięga w niej po bębenki (kielichowy i obręczowy), które wraz z rozimprowizowanymi dęciakami czynią z tego kawałka prawdziwie szamańską opowieść. Co nieco niesamowitości dodaje też Rogiński, w pewnym momencie stylizując swą gitarę na oud względnie sintir, czyli instrumenty charakterystyczne dla muzyki arabskiej. W zetknięciu ze spuścizną Żydów jemeńskich ten wtręt wcale jednak nie brzmi obco. Ot, jeszcze jedna dodająca całej potrawie smaku przyprawa. W zakończeniu z kolei kwartet serwuje tony poważniejsze, skłaniające do zadumy i refleksji, co niektórym mogące kojarzyć się nawet z folkowymi peregrynacjami grupy Osjan (vide flety Jacka Ostaszewskiego, perkusjonalia Milo Kurtisa i charakterystyczna gitara Wojciecha Waglewskiego). Album „Yemen” można postawić obok wydanej w ubiegłym roku płyty „Sefardix” Jorgosa Skoliasa i braci Oleś; stanowi on bowiem idealne jej dopełnienie, wskazując jeszcze jedno miejsce, do którego przed laty dotarli Żydzi i w którym pozostawili niezwykłe dziedzictwo.
koniec
6 lutego 2014
Skład:
Wacław Zimpel – klarnet, klarnet basowy
Perry Robinson – klarnet, okaryna
Raphael Rogiński – gitara elektryczna
Michael Zerang – perkusja, instrumenty perkusyjne (bęben kielichowy, bęben obręczowy)

Komentarze

Dodaj komentarz

Imię:
Treść:
Działanie:
Wynik:

Dodaj komentarz FB

Najnowsze

Tu miejsce na labirynt…: Oniryczne żałobne misterium
Sebastian Chosiński

24 IV 2024

Martin Küchen – lider freejazzowej formacji Angles 9 – zaskakiwał już niejeden raz. Ale to, co przyszło mu na myśl w czasie pandemicznego odosobnienia, przebiło wszystko dotychczasowe. Postanowił stworzyć – opartą na starożytnym greckim micie i „Odysei” Homera – jazzową operę. Do współpracy zaprosił wokalistkę Elle-Kari Sander, kolegów z Angles oraz kwartet smyczkowy. Tak narodziło się „The Death of Kalypso”.

więcej »

Tu miejsce na labirynt…: Mityczna rzeka w jaskini lwa
Sebastian Chosiński

23 IV 2024

Po trzech latach oczekiwania wreszcie zostały spełnione marzenia wielbicieli norweskiego tria Elephant9. Nakładem Rune Grammofon ukazała się dziesiąta, wliczając w to także albumy koncertowe, płyta formacji prowadzonej przez klawiszowca Stålego Storløkkena – „Mythical River”. Dla fanów skandynawskiego jazz-rocka to pozycja obowiązkowa. Dla tych, którzy dotąd nie zetknęli się z zespołem – szansa na nowy związek, którego nie da się zerwać.

więcej »

Tu miejsce na labirynt…: W poszukiwaniu zapomnianej przyszłości
Sebastian Chosiński

18 IV 2024

Każdy wielbiciel rodzimej progresywnej elektroniki powinien z uwagą przyglądać się kolejnym produkcjom kierowanego przez Jarosława Pijarowskiego Teatru Tworzenia. Chociaż lider pochodzi z Bydgoszczy, jest to projekt wykraczający znacznie poza miasto nad Brdą, a w przypadku najnowszego materiału – „Forbidden Archaeology (Opus 1,1)” – wręcz międzynarodowy. Jak na razie udostępniony został jedynie w sieci, także w formie filmu wideo.

więcej »

Polecamy

Murray Head – Judasz nocą w Bangkoku

A pamiętacie…:

Murray Head – Judasz nocą w Bangkoku
— Wojciech Gołąbowski

Ryan Paris – słodkie życie
— Wojciech Gołąbowski

Gazebo – lubię Szopena
— Wojciech Gołąbowski

Crowded House – hejnał hejnałem, ale pogodę zabierz ze sobą
— Wojciech Gołąbowski

Pepsi & Shirlie – ból serca
— Wojciech Gołąbowski

Chesney Hawkes – jeden jedyny
— Wojciech Gołąbowski

Nik Kershaw – czyż nie byłoby dobrze (wskoczyć w twoje buty)?
— Wojciech Gołąbowski

Howard Jones – czym właściwie jest miłość?
— Wojciech Gołąbowski

The La’s – ona znowu idzie
— Wojciech Gołąbowski

T’Pau – marzenia jak porcelana w dłoniach
— Wojciech Gołąbowski

Zobacz też

W trakcie

zobacz na mapie »
Copyright © 2000- – Esensja. Wszelkie prawa zastrzeżone.
Jakiekolwiek wykorzystanie materiałów tylko za wyraźną zgodą redakcji magazynu „Esensja”.