Dołącz do nas na Facebooku

x

Nasza strona używa plików cookies. Korzystając ze strony, wyrażasz zgodę na używanie cookies zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki. Więcej.

Zapomniałem hasła
Nie mam jeszcze konta
Połącz z Facebookiem Połącz z Google+ Połącz z Twitter
Esensja
dzisiaj: 20 maja 2024
w Esensji w Esensjopedii

Javier Cercas
‹Niepodległość. Terra Alta II›

EKSTRAKT:60%
WASZ EKSTRAKT:
0,0 % 
Zaloguj, aby ocenić
TytułNiepodległość. Terra Alta II
Tytuł oryginalnyIndependencia. Terra Alta II
Data wydania26 kwietnia 2023
Autor
PrzekładAdam Elbanowski
Wydawca Noir sur Blanc
CyklTerra Alta
ISBN978-83-7392-834-3
Format350s. 145×235mm
Cena49,—
Gatunekkryminał / sensacja / thriller, obyczajowa
Zobacz w
Wyszukaj wMadBooks.pl
Wyszukaj wSelkar.pl
Wyszukaj wSkąpiec.pl
Wyszukaj / Kup

Wporzo
[Javier Cercas „Niepodległość. Terra Alta II” - recenzja]

Esensja.pl
Esensja.pl
„Niepodległość. Terra Alta II” to powieść kryminalna, ale przy okazji jest zaangażowanym głosem w dyskursie o tożsamości Katalonii.

Joanna Kapica-Curzytek

Wporzo
[Javier Cercas „Niepodległość. Terra Alta II” - recenzja]

„Niepodległość. Terra Alta II” to powieść kryminalna, ale przy okazji jest zaangażowanym głosem w dyskursie o tożsamości Katalonii.

Javier Cercas
‹Niepodległość. Terra Alta II›

EKSTRAKT:60%
WASZ EKSTRAKT:
0,0 % 
Zaloguj, aby ocenić
TytułNiepodległość. Terra Alta II
Tytuł oryginalnyIndependencia. Terra Alta II
Data wydania26 kwietnia 2023
Autor
PrzekładAdam Elbanowski
Wydawca Noir sur Blanc
CyklTerra Alta
ISBN978-83-7392-834-3
Format350s. 145×235mm
Cena49,—
Gatunekkryminał / sensacja / thriller, obyczajowa
Zobacz w
Wyszukaj wMadBooks.pl
Wyszukaj wSelkar.pl
Wyszukaj wSkąpiec.pl
Wyszukaj / Kup
Hiszpański pisarz Javier Cercas jest bardzo dobrze znany polskim czytelnikom. Można nazwać go mistrzem ciekawej, innowacyjnej formy literackiej, w której łączy się fikcja, literatura faktu i autobiografia. Do tego nurtu zaliczają się między innymi wydane wcześniej: „Anatomia chwili” oraz „Oszust”. W zeszłym roku ukazała się u nas powieść „Terra Alta”, która w 2019 roku została wyróżniona prestiżową nagrodą Premio Planeta.
Dostajemy właśnie kontynuację „Terry Alty”. Ponownie spotykamy się ze śledczym Melchiorem Marínem. Jak się okazuje, zapłacił bardzo wysoką cenę za udział w poprzedniej sprawie. Musi w związku z tym podjąć decyzje dotyczące swojego życia prywatnego. Nie jest to jednak łatwe, bo na horyzoncie pojawia się perspektywa kolejnego ważnego śledztwa. Pani burmistrz Barcelony jest szantażowana, a cała sprawa nabiera niebezpiecznie szerokiego zasięgu. Ktoś grozi ujawnieniem sekstaśmy z jej udziałem.
Akcja powieści toczy się tym razem w niedalekiej przyszłości, w 2025 roku. Marín wraca więc po jakimś czasie do Barcelony. „Wrócił, żeby nam pomóc, a tego nam trzeba. Jest wporzo. Upierdliwy jak cholera, ale jest wporzo. No pewno, ale nie ufajcie mu za grosz: przyjechał z Terra Alta (…). Faceci stamtąd są gorsi niż Corleone”, wita go jeden ze współpracowników w barcelońskim komisariacie. Warto wyjaśnić, że Terra Alta to kataloński powiat, w pobliżu którego przepływa rzeka Ebro. To tam stoczono największą bitwę podczas hiszpańskiej wojny domowej.
W drugiej części „Terry Alty” jest mnóstwo odniesień i komentarzy dotyczących sytuacji Katalonii i jej dążeń niepodległościowych (co zostało też ujęte w tytule). Możemy jednak nie rozpoznać i w pełni zrozumieć wszystkich tych aluzji, jeśli nie znamy dobrze tamtejszych realiów i wewnętrznych hiszpańskich „bolączek”. Nawiązania dotyczą tego, co po katalońsku nazywa się „Procés”, czyli politycznych wydarzeń między latami 2012 a 2022. Szczytowym punktem było referendum w sprawie niepodległości Katalonii w 2017, a nawet (krótkotrwałe) proklamowanie Republiki Katalonii w tym samym roku, co spowodowało kryzys polityczny. Katalonia to także społeczność szczególnie mocno podzielona klasowo: są elity „trzymające władzę” i mocno separujące się od klasy średniej czy niższej. Obraz polityków, który dostajemy w tej powieści, nie jest jednak przesadnie przychylny, dostaje się też „dzikiemu kapitalizmowi”.
Cercas znany jest z tego, że umiejętnie łączy fikcję z faktami. Tak samo jest w tej powieści: wspomniane są ataki terrorystyczne, do których doszło kilka lat temu w Barcelonie. Pojawia się w tym kontekście nazwisko Isakiego Lacuesty, hiszpańskiego reżysera i producenta filmowego, który między innymi nakręcił dokument o traumach ofiar tamtych zamachów. Javier Cercas znalazł też świetny sposób, aby w powieści umieścić… samego siebie, w dodatku z autoironicznym przymrużeniem oka. Wywołuje to szeroki uśmiech i budzi refleksję o przekraczaniu granic wyobraźni w pisarstwie.
Literatura jest zresztą w tej powieści mocno obecna, identycznie jak w poprzedniej książce. Melchior Marín to zagorzały czytelnik, planuje nawet zostać bibliotekarzem po zakończeniu kariery w policji (przy czym jego wyobrażenie w pracy w tym zawodzie jest bardzo oderwane od rzeczywistości). Z zamiłowaniem czyta „do poduszki” swojej kilkuletniej córce. Jej imię to także literacki hołd: dziewczynka ma na imię Kozeta, tak jak jedna z postaci „Nędzników” Victora Hugo, książki dla Marína ogromnie ważnej, przeczytanej także w szczególnym okresie jego życia, o czym więcej możemy przeczytać w pierwszej części.
Jak na powieść kryminalną książka Cercasa jest raczej statyczna i mocno „przegadana”. Pojawia się tu monolog jednej z postaci, coś w rodzaj drobiazgowej „spowiedzi”. Dialogi nie są zbyt dynamiczne; to przeważnie mini manifesty na różne tematy. To pozwala mi przypuszczać, że ta forma literacka – bijąca obecnie rekordy popularności wśród czytelników na całym świecie – jest raczej dla autora pretekstem, aby wypowiedzieć się w ważnych kwestiach politycznych i społecznych. Nie można mu jednak odebrać tego, że świetnie kreuje swoje postacie, zawsze z charakterystyczną kreską, z licznymi drobnymi szczegółami, co nadaje im wiarygodności i znacznie ożywia narrację.
„Niepodległość. Terra Alta II” ma oczywiście sporo zalet jako książka do przeczytania (by nawiązać do cytatu powyżej – jest „wporzo”!), ale odnoszę wrażenie, że tym razem czegoś w niej brakuje; być może wyrazistości, nerwu, spójności, co dawało się zauważyć w poprzedniej książce. Owszem, rozumiem jego zamysł, że w formie popularnego kryminału trochę łatwiej przebić się do publiczności z różnymi ważnymi kwestiami niż na przykład z intelektualnym, polemicznym esejem. Jednak chyba nie do końca udało się autorowi połączyć kryminał z powieścią polityczno-społeczną, której przewodnim motywem wydaje się rozliczenie się z katalońską tożsamością i perspektywą niepodległościową (Cercas deklaruje się zresztą jako przeciwnik otwartego, radykalnego nacjonalizmu).
Po części jestem zdania, że szkoda tak wybitnego literackiego talentu Cercasa na tego rodzaju literaturę, jaką są obie książki o Melchiorze Marínie. Owszem, nie wszystko, co pojawia się na rynku, musi aspirować do literatury wysublimowanej i „wysokiej”, to pewne. Pisarz też może, a nawet powinien eksperymentować z nowymi dla siebie gatunkami. Ale od paru lat bardzo mi brakuje tego dawnego, erudycyjnego Cercasa, który tak jak nikt inny wspaniale łączy przeszłość z teraźniejszością, wydarzenia historyczne z autobiografią, fakty z fikcją i który potrafi nadać opisywanym wydarzeniom rys uniwersalnych, inspirujących opowieści o głębokim intelektualnym wydźwięku, a przy tym przystępnych i świetnie się czytających. Pisarz ten ujął mnie już „Żołnierzami spod Salaminy”, a dalej było już tylko lepiej. Mam nadzieję, że jeszcze będzie.
koniec
14 maja 2023

Komentarze

Dodaj komentarz

Imię:
Treść:
Działanie:
Wynik:

Dodaj komentarz FB

Najnowsze

UWAGA, MILICJA!: Jak własowiec, to musi być bydlę
Sebastian Chosiński

20 V 2024

Milicyjna kariera Władysława Kostienki zaczęła się w 1963 roku od powieści „Trzech z wydziału śledczego”. W swoim debiucie pojawił się on jako oficer w stopniu majora, będący podwładnym pułkownika Sadczikowa. Julian Siemionow postawił przed nimi arcytrudne zadanie: mają dopaść i unieszkodliwić grasującą po Moskwie bandę, która napada, kradnie, a nawet zabija. I oczywiście planuje kolejne „skoki”.

więcej »

Perły ze skazą: Los bezprizornego człowieka
Sebastian Chosiński

18 V 2024

Choć kilka książek Władimira Maksimowa ukazało się w Polsce (także Ludowej), nie jest on nad Wisłą postacią szczególnie znaną. Co zrozumiałe o tyle, że od początku lat 70. istniał na niego w ZSRR zapis cenzorski. Wczesna nowela „A człowiek żyje…”, w dużej mierze eksplorująca osobiste przeżycia pisarza, to jeden z najbardziej wstrząsających opisów losu człowieka „bezprizornego”.

więcej »

PRL w kryminale: Pecunia non olet
Sebastian Chosiński

17 V 2024

Za najohydniejsze dzieło w dorobku Romana Bratnego uznaje się opublikowany po wprowadzeniu w Polsce stanu wojennego „Rok w trumnie”. Siedem lat wcześniej autor „Kolumbów” wydał jednak inną książkę. W kontekście tego, czym inspirował się pisarz, być może nawet ohydniejszą. To „Na bezdomne psy”, w której, aby zdyskredytować postać okrutnie zamordowanego Jana Gerharda, Bratny posłużył się kostiumem „powieści milicyjnej”.

więcej »

Polecamy

Poetycki dinozaur w fantastycznym getcie

Stare wspaniałe światy:

Poetycki dinozaur w fantastycznym getcie
— Andreas „Zoltar” Boegner

Pierwsza wojna... czasowa
— Andreas „Zoltar” Boegner

Wszyscy jesteśmy „numerem jeden”
— Andreas „Zoltar” Boegner

Krótka druga wiosna „romansu naukowego”
— Andreas „Zoltar” Boegner

Jak przewidziałem drugą wojnę światową
— Andreas „Zoltar” Boegner

Cyborg, czyli mózg w maszynie
— Andreas „Zoltar” Boegner

Narodziny superbohatera
— Andreas „Zoltar” Boegner

Pierwsza historia przyszłości
— Andreas „Zoltar” Boegner

Zobacz też

Tegoż twórcy

Niczym skalpelem
— Joanna Kapica-Curzytek

Zginął w walce jak mężczyzna
— Joanna Kapica-Curzytek

Życiorys, którego nie było
— Joanna Kapica-Curzytek

Demokracja jest łatwopalna
— Joanna Kapica-Curzytek

Wojna i sława
— Marcin Mroziuk

Gdzie są bohaterowie z tamtych lat?
— Marcin Mroziuk

Tegoż autora

Alchemia
— Joanna Kapica-Curzytek

Odtrutka na szkolną traumę
— Joanna Kapica-Curzytek

Fakty i wyobraźnia
— Joanna Kapica-Curzytek

Jak to dobrze, że nie jesteśmy wszechwiedzący
— Joanna Kapica-Curzytek

Studium utraty
— Joanna Kapica-Curzytek

Szereg niebezpieczeństw i nieprzewidywalnych zdarzeń
— Joanna Kapica-Curzytek

Superwizja
— Joanna Kapica-Curzytek

Destrukcyjne układy
— Joanna Kapica-Curzytek

Jeszcze jeden dzień bliżej naszego zwycięstwa
— Joanna Kapica-Curzytek

Wspierać rozwój
— Joanna Kapica-Curzytek

Copyright © 2000- – Esensja. Wszelkie prawa zastrzeżone.
Jakiekolwiek wykorzystanie materiałów tylko za wyraźną zgodą redakcji magazynu „Esensja”.