Ostrawa. Robotnicy Karel, Vinco, Tomas oraz Milan właśnie stracili pracę; ich fabryka została sprzedana zachodnim inwestorom. Czwórka przyjaciół nie poddaje się jednak i na różne sposoby próbuje odnaleźć się w nowej rzeczywistości. Udaje im się zgromadzić trochę pieniędzy, za które kupują od byłego pracodawcy starą ciężarówkę.

Czeskie kino moralnego niepokoju. Porównywanie z „Goło i wesoło” niesprawiedliwe dla filmu Cattaneo. Bez bożej iskry, bez głębszej myśli, bez choćby jednego aktora z charyzmą Cilliana Murphy’ego czy Carlyle’a – jak patronujący Sulikowi Loach przeważnie potrafi mnie zaciekawić, tak sam Sulik tylko mnie znudził.

Film społeczny, zaangażowany, reklamowany w Polsce jako słowacka wersja „Goło i wesoło”, ale dużo bardziej pesymistyczny. Nie ma tu prostych amerykańskich rozwiązań, w których inicjatywa i wzajemne wsparcie musi zaowocować sukcesem. Nie, mamy tu raczej słowiański pesymizm. Kolejne próby rozkręcenia własnego interesu kończą się coraz bardziej przykrymi niepowodzeniami, bohaterowie rozpaczliwie starają się w tym wszystkim zachować godność. Sulik jest świetnym obserwatorem – jego film to nie tylko przykra analiza społeczna, ale także solidna porcja psychologii. Widać w „Mieście Słońca” jak ciężkie warunki bytowe determinują postępowanie bohaterów, jak upokorzenia spychają ich coraz niżej, wystawiają na próbę życie rodzinne i przyjaźnie. A te próby nie zawsze będą zwycięskie. I choć końcówka pozostawia nutkę optymizmu, to daleka jest od prostego happy endu. Po prostu – jak śpiewa Kazik: „Los się musi odmienić”, ale wcale nie znaczy to, że poprawa potrwa długo. Trzeba po prostu jakoś przez to wszystko iść, starając się postępować na tyle przyzwoicie, na ile się da. Jak zwykle po seansie kina naszych południowych sąsiadów, każdy szanujący się polski widz musi zadać sobie tradycyjne pytanie – dlaczego takiego filmu nikt nie nakręcił w Polsce? Podobnych historii przecież nie musielibyśmy długo szukać.

Znowu czeskie kino w kinach. I dobrze. Jest takie bliskie życia. Tym razem Martin Sulik, reżyser "Ogrodu" i "Orbis Pictus", rezygnuje z oniryczno-poetyckiej stylistyki. Pokazuje grupę ludzi, którzy nie potrafią poradzić sobie z ekonomicznymi przemianami. Utrata pracy najpierw mobilizuje ich do działania, ale szybko okazuje się, że nie są w stanie wziąć udziału w "wyścigu szczurów". Bohaterowie są pełnokrwiści, dobrze zagrani. Jest tu miejsce na odrobinę humoru i melodramat. Dokumentalna stylistyka, bliska brytyjskiemu kinu społecznemu spod znaku Kena Loacha, ma jednak charakterystyczny, wschodnioeuropejski rys. Są sceny, które mocno chwytają za gardło, jak np. wtedy, gdy jeden z mężczyzn przemalowuje buty córeczki na biało, żeby mogła przyzwoicie ubrana iść do komunii. Film jest zrobiony sprawnie, choć czasem wydaje się, że reżyser bardziej skupia się na poszczególnych postaciach, a mniej panuje nad ciągiem fabularnym. Ale warto zapatrzyć się w ten film nieco melancholijnie.