Dołącz do nas na Facebooku

x

Nasza strona używa plików cookies. Korzystając ze strony, wyrażasz zgodę na używanie cookies zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki. Więcej.

Zapomniałem hasła
Nie mam jeszcze konta
Połącz z Facebookiem Połącz z Google+ Połącz z Twitter
Esensja
dzisiaj: 27 kwietnia 2024
w Esensji w Esensjopedii

‹Tolkien. Księga pamiątkowa›

EKSTRAKT:60%
WASZ EKSTRAKT:
0,0 % 
Zaloguj, aby ocenić
TytułTolkien. Księga pamiątkowa
Tytuł oryginalnyTolkien: A Celebration
Data wydania2003
PrzekładJoanna Kokot
RedakcjaJoseph Pearce
Wydawca Zysk i S-ka
ISBN83-7298-276-7
Format184s. 125×195
Cena25,—
Gatuneknon‑fiction
WWW
Zobacz w
Wyszukaj wMadBooks.pl
Wyszukaj wSelkar.pl
Wyszukaj wSkąpiec.pl
Wyszukaj / Kup

Tolkien katolicki
[„Tolkien. Księga pamiątkowa” - recenzja]

Esensja.pl
Esensja.pl
Słaba literatura jest efektem lichych przemyśleń. Dobra literatura – niebanalnych przemyśleń. Zaś wielka literatura jest rezultatem niebanalnych przemyśleń zebranych już jednak w pewien solidny system światopoglądowy. Jak się ten system tworzy? To szalenie złożony proces aksjologiczny, nad którym głowią się od wieków znawcy literatury. Inspiracje wielkich pisarzy (w tym Tolkiena) można zazwyczaj łatwo odnaleźć. Gorzej jednak, gdy trzeba kompetentnie porównać je z tym, co dany autor spłodził, z dojrzałym światopoglądem zawartym w jego dziełach.

Krzysztof Więckowski

Tolkien katolicki
[„Tolkien. Księga pamiątkowa” - recenzja]

Słaba literatura jest efektem lichych przemyśleń. Dobra literatura – niebanalnych przemyśleń. Zaś wielka literatura jest rezultatem niebanalnych przemyśleń zebranych już jednak w pewien solidny system światopoglądowy. Jak się ten system tworzy? To szalenie złożony proces aksjologiczny, nad którym głowią się od wieków znawcy literatury. Inspiracje wielkich pisarzy (w tym Tolkiena) można zazwyczaj łatwo odnaleźć. Gorzej jednak, gdy trzeba kompetentnie porównać je z tym, co dany autor spłodził, z dojrzałym światopoglądem zawartym w jego dziełach.

‹Tolkien. Księga pamiątkowa›

EKSTRAKT:60%
WASZ EKSTRAKT:
0,0 % 
Zaloguj, aby ocenić
TytułTolkien. Księga pamiątkowa
Tytuł oryginalnyTolkien: A Celebration
Data wydania2003
PrzekładJoanna Kokot
RedakcjaJoseph Pearce
Wydawca Zysk i S-ka
ISBN83-7298-276-7
Format184s. 125×195
Cena25,—
Gatuneknon‑fiction
WWW
Zobacz w
Wyszukaj wMadBooks.pl
Wyszukaj wSelkar.pl
Wyszukaj wSkąpiec.pl
Wyszukaj / Kup
Tolkien nigdy nie ukrywał własnej religijności i konsekwentnie żył zgodnie z zasadami chrześcijańskimi. Jednocześnie domagał się, aby nie traktować jego książek jedynie jako katolickiej alegorii. Nigdy też obszernie nie opisał związków swoich powieści z religią. W takiej sytuacji krytycy – bazując jedynie na fragmentach korespondencji, dziełach Tolkiena oraz wspomnieniach jego przyjaciół – snują rozmaite przypuszczenia, których słuszność trudno wszak ocenić.
Ten właśnie problem nurtować może czytelnika podczas lektury zbiorku esejów „Tolkien. Księga pamiątkowa”. Teorie i interpretacje są niby wyszukane, postawione problemy niby rozwiązane, a jednak ciągle czegoś brak i odnosi się niemiłe wrażenie, że autorzy pisząc o religijności Tolkiena sami nie wiedzą, co chcą pisać. Co prawda wysoki stopień naukowości nie jest tutaj głównym priorytetem. Ot, redaktor Joseph Pearce, autor biograficznego i literaturoznawczego studium „Tolkien. Człowiek i mit”, zebrał mało znane albo niepublikowane dotąd eseje, dwa urokliwe wspomnienia, jedno kazanie (!) i krótki wywiad. Całość miała być sentymentalna, jak przypuszczam, a wyszedł quasi-naukowy mieszaniec.
Na czoło wysuwa się wspomniana kwestia inspiracji rzymskokatolickich. Caldecott patrzy na „Silmarillion” i „Władcę Pierścieni” przez pryzmat chrześcijańskiego heroizmu, McGrath tropi motywy pasyjne, zaś Pearce w przekonujący sposób opisuje literacką polemikę Tolkiena ze sceptycyzmem. Na uwagę zasługuje analiza Charlesa Coulomba, w której autor prawi o katolickiej wizji świata w trylogii, konstruując zaskakujące niekiedy paralele. Dla przykładu: Galadriela jako Najświętsza Maria Panna, lembasy (chleb elfów) jako Najświętszy Sakrament, czy wreszcie Shire, wyrażające ekonomiczne i polityczne ideały kościoła. Ile w tym prawdy, wie chyba tylko Tolkien.
Denerwujące jest zbyt swobodne skakanie autorów po rozmaitych aspektach religijnych (McGrath). Proponowałbym oddzielić powierzchowne podobieństwa do treści „Pisma Świętego” od związków z zasadniczymi dogmatami. Również organizację i funkcjonowanie kościoła wypada potraktować jako odrębną problematykę. W przeciwnym razie wszystko się plącze. Zresztą wywody niektórych eseistów są dosyć mętne i wzdęte retorycznie, a brak argumentów klajstruje się niekiedy anegdotą bądź osobistymi wtrętami. Szkoda, bo temat chrześcijańskich inspiracji Tolkiena zasługuje ze wszech miar na solidne opracowanie.
Na marginesie tejże problematyki pojawia się garść interesujących anegdot. Oto twórca kosmatostopych hobbitów „nie miał w domu telewizora, pralki ani zmywarki, przestał jeździć samochodem, gdy spostrzegł jaką szkodę pojazdy te czynią przyrodzie”. Był wreszcie załamany, gdy ścięto jego ulubione drzewo. We wspomnieniach Sayera i Hoopera Tolkien jawi się jako szlachetny idealista z tendencją do perfekcjonizmu.
Zupełnie z innej beczki jest artykuł Kevina Aldricha, który dogłębnie analizuje poczucie czasu w powieściach Tolkiena. Jak się okazuje, wymiar eschatologiczny mocno wrasta w strukturę tolkienowskich dzieł. Podejście do śmierci i nieśmiertelności wprost kształtuje rysy charakteru i życiowe wybory bohaterów „Władcy Pierścieni”. Z kolei nie lada gratką dla miłośników cyklu fantasy „Pendragon” jest esej Lawheada, w którym obszernie opisuje on swoje inspiracje Tolkienem i odsłania kulisy pisarskich trudów.
Teraz, kiedy ucichły już trąby jacksonowskich ekranizacji, można spokojnie sięgnąć po głębszą lekturę tolkienologiczną. „Tolkien. Księga pamiątkowa” stanowi swobodny zlepek studiów i refleksji, cenny szczególnie dla osób szukających korzeni chrześcijańskich w dorobku twórcy Śródziemia. W eseistycznym cieście tkwi miejscami zakalec, ale jest też sporo smacznych kąsków.
koniec
16 września 2005

Komentarze

Dodaj komentarz

Imię:
Treść:
Działanie:
Wynik:

Dodaj komentarz FB

Najnowsze

PRL w kryminale: Człowiek z blizną i milicjant bez munduru
Sebastian Chosiński

26 IV 2024

Szczęsny szybko zaskarbił sobie sympatię czytelników, w efekcie rok po roku Anna Kłodzińska publikowała kolejne powieści, w których rozwiązywał on mniej lub bardziej skomplikowane dochodzenia. W „Srebrzystej śmierci” Białemu Kapitanowi dane jest prowadzić śledztwo w sprawie handlu… białym proszkiem.

więcej »

Studium utraty
Joanna Kapica-Curzytek

25 IV 2024

Powieść czeskiej pisarki „Lata ciszy” to psychologiczny osobisty dramat i zarazem przejmujący portret okresu komunizmu w Czechosłowacji.

więcej »

Szereg niebezpieczeństw i nieprzewidywalnych zdarzeń
Joanna Kapica-Curzytek

21 IV 2024

„Pingwiny cesarskie” jest ciekawym zapisem realizowania naukowej pasji oraz refleksją na temat piękna i różnorodności życia na naszej planecie.

więcej »

Polecamy

Poetycki dinozaur w fantastycznym getcie

Stare wspaniałe światy:

Poetycki dinozaur w fantastycznym getcie
— Andreas „Zoltar” Boegner

Pierwsza wojna... czasowa
— Andreas „Zoltar” Boegner

Wszyscy jesteśmy „numerem jeden”
— Andreas „Zoltar” Boegner

Krótka druga wiosna „romansu naukowego”
— Andreas „Zoltar” Boegner

Jak przewidziałem drugą wojnę światową
— Andreas „Zoltar” Boegner

Cyborg, czyli mózg w maszynie
— Andreas „Zoltar” Boegner

Narodziny superbohatera
— Andreas „Zoltar” Boegner

Pierwsza historia przyszłości
— Andreas „Zoltar” Boegner

Zobacz też

Tegoż autora

Morderca – nieudacznik i zakompleksiony duch
— Krzysztof Więckowski

Szacowny kąsek dobrej SF
— Krzysztof Więckowski

Copyright © 2000- – Esensja. Wszelkie prawa zastrzeżone.
Jakiekolwiek wykorzystanie materiałów tylko za wyraźną zgodą redakcji magazynu „Esensja”.