Nasza strona używa plików cookies. Korzystając ze strony, wyrażasz zgodę na używanie cookies zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki. Więcej.
Nasza strona używa plików cookies. Korzystając ze strony, wyrażasz zgodę na używanie cookies zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki. Więcej.
Ten okrutny XX wiek: Budowle muszą runąć
Zdobycie ruin klasztoru na Monte Cassino przez żołnierzy armii Andersa obrosło wieloma mitami. Jednak „Monte Cassino” Matthew Parkera bardzo dobrze pokazuje, że był to jedynie drobny epizod w walkach o przełamanie niemieckich linii obrony na południe od Rzymu.
Niekoniecznie jasno pisane: Jedenaście lat Sodomy
Większość komiksów Alejandro Jodorowsky’ego to całkowita fikcja i niczym nieskrępowana, rozbuchana fantastyka. Tym razem jednak zajmiemy się jednym z jego komiksów historycznych albo może „historycznych” – fabuła czteroczęściowej serii „Borgia” oparta jest bowiem na faktycznych postaciach i wydarzeniach, ale potraktowanych z dość dużą dezynwolturą.
Włoski Kurosawa
W latach 90. tryumfy święciły seriale anime z włoskim dubbingiem prezentowane w stacji Polonia 1. Jednak połączenie kultur ojczyzny sushi oraz ojczyzny pizzy nie zawsze musi wypadać tak kuriozalnie, czego dowodzi szósty tom antologii „Toppi. Kolekcja” pod tytułem „Japonia”.
Niedzielny krytyk komiksów: Śrubełek? Głowadzik?
Każdy smok ma swój słaby punkt ukryty pod którąś z łusek. Tak było ze Smaugiem z „Hobbita”, tak było też ze smokiem z przygód Jonki, Jonka i Kleksa. A że w przypadku tego drugiego chodziło o wentyl do pompki? Na tym polegał urok komiksów Szarloty Pawel.
Co nam w kinie gra: Perfect Days
„Proza życia według klozetowego dziada” może nie brzmi za zbyt chwytliwy filmowy tagline, ale Wimowi Wendersowi chyba coraz mniej zależy, aby jego filmy cechowały się przede wszystkim potencjałem na komercyjny sukces. Zresztą przepełnione nostalgią „Perfect Days” koresponduje całkiem nieźle z powoli podsumowującym swoją twórczość Niemcem, który jak wielu starych mistrzów, powoli zaczyna odchodzić do filmowego lamusa. Nie znaczy to jednak, że zasłużony reżyser żegna się z kinem. Tym bardziej że „Perfect Days” potwierdza, że mimo niemal 80 lat na karku, wciąż jest w bardzo dobrej formie.
Reacher: Sez. 2. odc. 8. Porozmawiajmy o zabijaniu
Chociaż główny bohater znalazł się w na pierwszy rzut oka beznadziejnym położeniu, to w istocie nie zastanawiamy się, czy uda mu się rozprawić z Langstonem i jego ludźmi, lecz jedynie czekamy, by dowiedzieć się, w jaki sposób tego dokona. Niestety tutaj twórcy scenariusza zdecydowanie przesadzili, gdyż pozwolili Reacherowi na zupełnie nieprawdopodobne wyczyny.
Fallout: Odc. 5. Szczerość nie zawsze popłaca
Brak Maximusa w poprzednim odcinku zostaje nam w znacznym stopniu zrekompensowany, bo teraz możemy obserwować jego perypetie z naprawdę dużym zainteresowaniem. Z kolei sporo do myślenia dają kolejne odkrycia, których Norm dokonuje w Kryptach 32 i 33.
– kanał informacyjny ogólny [pomoc…] – kanał informacyjny działu [więcej…] – kanał informacyjny blogu
WASZ EKSTRAKT: 0,0 %  | |
|---|---|
| Zaloguj, aby ocenić | |
| Autor | Radosław Rak |
| Tytuł | Tamdarej w innych światach |
| Opis | Autor pisze o sobie: Rocznik 1987, mieszka w Dębicy. Lekarz weterynarii, pracuje w swoim zawodzie. Opublikował kilka opowiadań w czasopismach (ostatnio „Lilka” w Nowej Fantastyce, nr 3/2012), kolejne w planach. Aktualnie równolegle pracuje nad dwoma powieściami. Wielki miłośnik gór, lata i świętego spokoju. W internecie obecny pod nickiem Ajwenhoł. |
| Gatunek | realizm magiczny |
Tamdarej w innych światachRadosław RakTamdarej w innych światachTym, co naprawdę różniło Wielkie Miasto od Dębicy nie był jednak niegasnący nawet nocą ruch ani wielkie szare bloki, a ludzie. Tamdarej nigdy nie nawiązał tylu znajomości co w Wielkim Mieście, były to jednak znajomości płytkie, czasem wręcz jednorazowe, na czas imprezy w akademiku, na czas wyjścia do pubu. Dopiero wtedy uderzyło Tamdareja, jak bardzo jest samotny. Szukał więc kobiety, bo nie ma na samotność lepszego lekarstwa od miękkości kobiecego ciała. Kobiet było wiele – wystarczyło przejść się głównym bulwarem czy starówką, wyciągnąć rękę i patrzeć, co się złapie. Wszystkie piękne. Pachnące. Welony perfum nieraz ciągnęły się za nimi niemal do końca ulicy. Tamdarej wyczuwał w ich przydługich spojrzeniach i w uśmiechach dyskretnych lub całkiem jawnych jakąś dostępność, jakąś oczywistość, która w Dębicy mogłaby uchodzić za wulgarność. Tamdarejowi to nie przeszkadzało. Pragnął kobiety i to pragnienie rozsadzało mu pierś i brzuch.  Ilustracja: Magdalena Wolff Raz trafił do klubu z kilkoma kumplami z akademika. Z początku ruszał się na parkiecie niezgrabnie, ale nie miało to tutaj znaczenia, migoczące światła nadawały każdemu ruchowi pozory fotograficznej precyzji. Poczuł się pewniej, mechaniczny rytm spłynął jego ciałem i Tamdarej cały stał się tym rytmem. Szybko znalazł się między dziewczynami, błyszczącymi i pociągającymi jak modelki z reklam. Ciała chętnie szukały ciał, usta – ust, wypite piwo nie zalegało ciężarem w brzuchu, tylko od razu szło do głowy. Tamdarej szybował. Nie pamiętał, w jaki sposób znalazł się na zewnątrz z farbowaną blondyneczką o strzępiastej grzywce i lekko rozmytym spojrzeniu. – To jak? – spytała. – Idziemy do ciebie czy do mnie? – W ostrym powietrzu słowa buchały kłębami pary. Przymroczony alkoholem świat wolno i dostojnie przesuwał się przed oczami Tamdareja, z lewa na prawo. Chłopak pomyślał, że w Wielkim Mieście nawet ludzie są jednorazowego użytku. On jednorazowy, ona jednorazowa. Odwinąć z opakowania, pochłonąć, papierek wyrzucić i zapomnieć. – No jak to jak – wybełkotał. – Ty do siebie, ja do siebie. – Dziwny jesteś – prychnęła dziewczyna i wróciła do środka. A Tamdarej wracał do akademika sam. Chodnik co parę kroków przesuwał mu się pod nogami, w piersi wzbierał pijacki chichot. – Nie jessem jedno-razowy! – darł się w noc co jakiś czas. – Nie jessem! Gdy dotarł wreszcie do akademika, rzucił się w butach na łóżko. Był w pokoju sam. Sufit kręcił się nieprzyjemnie nad głową, więc Tamdarej wstał i otworzył okno. Grudniowy mróz wkłębiał się do środka białym tumanem. Chłopak wyszedł na balkon i patrzył to na rozświetlone miasto w dole, które nie chciało spać, to na zrudziałe niebo. W połowie drogi między jednym a drugim, na siódmym czy ósmym piętrze, był on sam i wyglądał na świat jak z ptasiej budki. Balkon wychodził na wschód, w stronę Dębicy. – Hej! – zawołał Tamdarej w rudą ciemność. – Jesteś tam?! Nikt nie odpowiedział, więc chłopak potoczył się do kuchni, z zamrażarki wyciągnął nienapoczętą wódkę – dobrą wódkę – a z kredensu dwa kieliszki, każdy z innego zestawu. Postawił to wszystko na szerokiej balkonowej balustradzie z ceramicznych płytek. – Hej! Jesteś tam?! – Zamknij, kurwa, mordę! – ryknął ktoś parę okien dalej, ale Tamdarej wołał nadal: – Heeej! Jesteś taaam?! Ponieważ Bóg zawsze słyszy, gdy woła się dostatecznie długo i głośno, więc i tym razem usłyszał i zstąpił z nieba na balkon w akademiku. Nie miał daleko, to tylko wpół drogi do ziemi. – Napijesz się ze mną? – Tamdarej nalał gęstej wódki do kieliszków. Wypili. Wchodziła gładko. Jakby pili lód. – Dobra ta wódka. – Bóg chuchnął pod nosem. Tamdarej polał znowu, wychylili na drugą nogę. Świat znów mroczniał przyjemnie i rozmywał się na brzegach. – Smutno mi, Boże – zachichotał. I nawet nie wiedział, jak zaczął po pijacku wyrzucać z siebie zakrzepłe żale. Mówił o Czarnej, dziennej i nocnej, i o tym, jak anioły zabrały je obie do nieba. Co tam u niej słychać, Boże? Wspomina o mnie czasami? Mówił o ludziach z papieru, o łatwych dziewczynach, o farbowanej blondynce z klubu. Mógł przecież dziś wyciągnąć rękę, zerwać, spróbować, nikt nie miałby za złe. Byłaby jego pierwszą. Dziwne, prawda? Nie ma na świecie rzeczy dziwniejszej, bardziej wstydliwej niż męska cnota. Męska cnota! Mężczyzna powinien przychodzić na świat już rozprawiczony. Tak byłoby prościej. Właściwiej. O tak. Czy ty wiesz, Boże, ile razy ja sobie wyobrażałem noc poślubną moją i Czarnej? Pierwszą wspólną noc. Zaczynałem rozbierać ją zawsze od rękawiczek, takich długich, koronkowych, bez palców, a potem kochaliśmy się w chłodnej pościeli. Powiedz mi, Boże – to była Czarna dzienna czy nocna? Może od tej chwili już była tylko jedna Czarna? Czemu nie ma takich kobiet? Są tylko albo dzienne, albo nocne. Smutno mi, Boże. Rdzawa noc kruszyła się już, jej rude strupy opadały z wolna przyklejając się do dachów, kominów i ścian domów. Miasto wyglądało jak uwiecznione w sepii. Tamdarej z Bogiem raz za razem podnosili kieliszki do ust. Słowa chłopaka płynęły mętnym potokiem i każde miało w sobie młodzieńczą ostateczność. Bóg, jak to Bóg, słuchał tylko i milczał. Gdy w pewnym momencie poczuł, że szumi Mu w głowie, poprowadził prawie całkiem zamroczonego Tamdareja do łóżka. – Zobaczymy, co da się zrobić – mruknął pod nosem. W jakiś czas później Tamdarej przypadkiem trafił do kościoła. Przypadkiem, bo nie miał takiego zamiaru; nogi same zaniosły go przed kościelne drzwi, gdy włóczył się po starówce. W środku było ciemno i spokojnie, jak w łonie. Zapach starego drewna mieszał się z różaną wonią kadzideł i to była jedyna rzecz, jaka się tam działa. Tamdarej usiadł w skrzypiącej ławie. Zaczął szeptać różaniec – najpierw mechanicznie, bo melodia i rytm znanych od dziecka modlitw same się narzucały, nie sposób było ich nie wypowiadać, tak jak nie sposób odruchowo nie pogłaskać wskakującego na kolana kota. Zdrowaśki sypały się jak piasek i było ich tyle, że w pewnym momencie Tamdarej zaczął im się dokładniej przyglądać, obracać w głowie i smakować. Były jak brzoskwinie, soczyste i słodkie, z lekko gorzkawą skórką. Jeszcze i jeszcze – Tamdarej wgryzał się coraz głębiej w różaniec, kleisty sok ściekał mu po brodzie. Dawno nic mu tak nie smakowało. Kończąc, błądził wzrokiem po barwnych freskach, aż nagle przy bocznym ołtarzu dostrzegł wielobarwne anioły. Niosły białe wstęgi z łacińskimi inskrypcjami, nic Tamdarejowi niemówiącymi. Podszedł bliżej – malowane anioły krążyły nad miastem, miastem z białą kościelną wieżą i rynkiem otoczonym piętrowymi kamieniczkami; w rogu rynku kuliła się synagoga. To była Dębica, na pewno Dębica, Tamdarej dostrzegł nawet porosły winoroślą austriacki dworzec, pożółkłe koszary w zakolu rzeki, nawet pomalowany w biało-czerwone pasy komin zakładów oponiarskich, wielki i obsceniczny, podobny do obrzmiałego penisa, którego kłębiaste wytryski zatruwały powietrze nad miastem. Ponad tym wszystkim zaś czuwała porosła szarą buczyną Palana Gera. Tamdarej zagadnął o malowidło pierwszego napotkanego księdza. – A, to. To fresk mistrza Puchacza, Dida Puchacza, takie miał dziwne imię, niechrześcijańskie. Ale to był wielki malarz sakralny naszego miasta – odparł ksiądz. – Fresk przedstawia Nowe Jeruzalem. Widać nową świątynię, w miejscu świątyni Salomona. – Wskazał sękatym palcem biały kościół. – A ta góra? – Tamdarej pokazał Palaną Gerę. – Golgota, oczywiście. – Ten Did Puchacz – on żyje jeszcze? Ksiądz roześmiał się. – Fresk pochodzi z początku dwudziestego wieku. Tamdarej nie zdziwił się specjalnie; wiadomo przecież, jak długowieczni potrafią być ludzie z Dębicy. Ci z Wielkiego Miasta żyli krótko i marli szybko, niekiedy tak szybko, że nie mieli czasu uświadomić sobie, że naprawdę żyją. Księdza zaś nie obchodziło, czy Did Puchacz żył, czy pochodził z Dębicy ani czy tam wrócił, i o żadnej Dębicy wcale nie słyszał. Nie ma przecież życia poza Wielkim Miastem, no chyba że w Rzymie, ale poza tym wszystko ciąży ku Wielkiemu Miastu i nawet jeśli mglisty początek Dida Puchacza faktycznie był w jakiejś Dębicy, to na pewno nie ma to już teraz znaczenia. Did Puchacz tworzył w Wielkim Mieście, był zatem artystą Wielkiego Miasta, to chyba jasne. Tamdarej nie znalazł potem żadnych wzmianek o Didzie Puchaczu. Ani w książkach, ani w przewodnikach turystycznych, ani nawet w internecie. Nigdzie. |
Dokądkolwiek wyruszysz, Adnana, będziesz w samym sobie. Nie ma innej drogi, by osiągnąć Samhdi-Ra, niż wyrzec się siebie w ogniu Modi-jana-Sy. Będziesz więc wędrował w czasie i przestrzeni, tak naprawdę jednak nie poruszysz się ani o jeden atom. A potem wrócisz ze swojej podróży wzbogacony tylko o ciężar nowych doświadczeń.
więcej »
Pośród soczystych traw zobaczył znajomą postać. Obraz zafalował, stał się żywy, a chłopiec z pierwszego planu znikał i pojawiał się, pulsując barwami. Kilka większych kwiatów pochyliło się w stronę Promyka, a ten uśmiechnął się szeroko i wskoczył na mocne łodygi.
więcej »
— Spójrz prawdzie w oczy: marny z ciebie pisarzyna, takich „talentów” jest na pęczki w każdym zakątku tego kraju. Nawet wśród twoich uczniów było wielu lepszych od ciebie; pewnie to zauważyłeś, czytając ich wypracowania, ale twoje chore przekonanie o tym, że jesteś wyjątkowy, pozbawiło cię trzeźwego osądu. Tylko ja mogę ci pomóc, jedyne, co musisz zrobić, to o to poprosić.
więcej »
...ze szkicownika, cz. 9
— Jacek Rosiak
...ze szkicownika, cz. 8
— Jacek Rosiak
...ze szkicownika, cz. 7
— Jacek Rosiak
...ze szkicownika, cz. 6
— Jacek Rosiak
...ze szkicownika, cz. 5
— Jacek Rosiak
Za kulisami autoportretu, cz. 3
— Jacek Rosiak
...ze szkicownika, cz. 4
— Jacek Rosiak
...ze szkicownika, cz. 3
— Jacek Rosiak
...ze szkicownika, cz. 2
— Jacek Rosiak
...ze szkicownika, cz. 1
— Jacek Rosiak
Bardzo ładne. Marquez w "Stu latach..." tak naprawdę ani na chwilę mnie nie wciągnął, a "Tamdarej" owszem. Pewnie trochę dlatego, że klimat jest mi bliższy, bardziej zrozumiały, bardziej swojski niż ten z powieści Latynoamerykanina. (Nawet jeśli jestem i zawsze byłem z Wielkiego Miasta, to oczywiście do Dębicy mam bliżej, dosłownie i w przenośni, niż do Kolumbii). Na pewno jednak duża w tym zasługa zręczności autora. Muszę przyznać, że w "Tamdareju" potencjalne, alternatywne światy przechodzą bardzo płynnie jeden w drugi, w historię, w mit oraz los bohaterów. Z przyjemnością pozwoliłem się unieść narracji i czekałem na klejnociki -- jak metafizyczne uwagi o jedności, czy wizje artysty, który poprzez sztukę ma moc półboską, wielki wpływ na ludzi i rzeczywistość. Poza tym nawet chwilami wierzyłem w bohaterów i się o nich martwiłem.
Mimo wszystko realizm magiczny nie jest konwencją, która mi odpowiada. Moim zdaniem lepszą dlań nazwą byłby "nierealizm magiczny". Zbyt nieprawdziwy, właściwie wszystko może się zdarzyć bez uzasadnienia. Raz na jakiś czas mogę coś takiego poczytać, ale preferuję czytanie opowieści ze ściśle wykreowaną rzeczywistością, czytanie o przeżyciach postaci, z którymi (nawet przez sam tylko fakt, że konstrukcja świata ogranicza ich możliwości) jestem w stanie odczuwać prawdziwą więź empatii. Dlatego wolę choćby -- przykład pierwszy z brzegu -- fantasy.