Login:
Hasło:
Pamiętaj mnie

Zapomniałem hasła	Nie mam jeszcze konta
Zaloguj przez:

dzisiaj: 19 maja 2024

Ten okrutny XX wiek: Budowle muszą runąć
Zdobycie ruin klasztoru na Monte Cassino przez żołnierzy armii Andersa obrosło wieloma mitami. Jednak „Monte Cassino” Matthew Parkera bardzo dobrze pokazuje, że był to jedynie drobny epizod w walkach o przełamanie niemieckich linii obrony na południe od Rzymu.
Reacher: Sez. 2. odc. 8. Porozmawiajmy o zabijaniu
Chociaż główny bohater znalazł się w na pierwszy rzut oka beznadziejnym położeniu, to w istocie nie zastanawiamy się, czy uda mu się rozprawić z Langstonem i jego ludźmi, lecz jedynie czekamy, by dowiedzieć się, w jaki sposób tego dokona. Niestety tutaj twórcy scenariusza zdecydowanie przesadzili, gdyż pozwolili Reacherowi na zupełnie nieprawdopodobne wyczyny.
Niedzielny krytyk komiksów: Śrubełek? Głowadzik?
Każdy smok ma swój słaby punkt ukryty pod którąś z łusek. Tak było ze Smaugiem z „Hobbita”, tak było też ze smokiem z przygód Jonki, Jonka i Kleksa. A że w przypadku tego drugiego chodziło o wentyl do pompki? Na tym polegał urok komiksów Szarloty Pawel.
Włoski Kurosawa
W latach 90. tryumfy święciły seriale anime z włoskim dubbingiem prezentowane w stacji Polonia 1. Jednak połączenie kultur ojczyzny sushi oraz ojczyzny pizzy nie zawsze musi wypadać tak kuriozalnie, czego dowodzi szósty tom antologii „Toppi. Kolekcja” pod tytułem „Japonia”.
Fallout: Odc. 5. Szczerość nie zawsze popłaca
Brak Maximusa w poprzednim odcinku zostaje nam w znacznym stopniu zrekompensowany, bo teraz możemy obserwować jego perypetie z naprawdę dużym zainteresowaniem. Z kolei sporo do myślenia dają kolejne odkrycia, których Norm dokonuje w Kryptach 32 i 33.
Niekoniecznie jasno pisane: Jedenaście lat Sodomy
Większość komiksów Alejandro Jodorowsky’ego to całkowita fikcja i niczym nieskrępowana, rozbuchana fantastyka. Tym razem jednak zajmiemy się jednym z jego komiksów historycznych albo może „historycznych” – fabuła czteroczęściowej serii „Borgia” oparta jest bowiem na faktycznych postaciach i wydarzeniach, ale potraktowanych z dość dużą dezynwolturą.
Co nam w kinie gra: Perfect Days
„Proza życia według klozetowego dziada” może nie brzmi za zbyt chwytliwy filmowy tagline, ale Wimowi Wendersowi chyba coraz mniej zależy, aby jego filmy cechowały się przede wszystkim potencjałem na komercyjny sukces. Zresztą przepełnione nostalgią „Perfect Days” koresponduje całkiem nieźle z powoli podsumowującym swoją twórczość Niemcem, który jak wielu starych mistrzów, powoli zaczyna odchodzić do filmowego lamusa. Nie znaczy to jednak, że zasłużony reżyser żegna się z kinem. Tym bardziej że „Perfect Days” potwierdza, że mimo niemal 80 lat na karku, wciąż jest w bardzo dobrej formie.

Twórczość

Magazyn CCXXXV

Pobierz magazyn

Podręcznik

Marcin Łuczyński
‹Skryba lub Nazwisko lilii›

WASZ EKSTRAKT: 0,0 %
Zaloguj, aby ocenić

Autor	Marcin Łuczyński
Tytuł	Skryba lub Nazwisko lilii
Opis	Autor pisze o tekście: Jako że jestem przegorącym entuzjastą twórczości Andrzeja Sapkowskiego, razu pewnego spróbowałem nieudolnie popełnić opowiadanko, które w zamyśle mialo być pastiszem wykonanym w technice „sapkonady stosowanej”. Proszę się zatem nie dziwić zbytnio wielu zapożyczeniom, których odnalezienie w tekście dla żadnego entuzjasty „Sagi o wiedźminie” nie przedstawi zbyt wielkiej trudności.
Gatunek	fantasy, humor / satyra

Skryba lub Nazwisko lilii

Marcin Łuczyński

« 1 2 3 4 … 13 »

Marcin Łuczyński

Skryba lub Nazwisko lilii

– Jestem Goranto z Barnivea. Przybywam z opactwa w Mantilei.

Mnich przez dłuższą chwilę lustrował gościa ciekawym spojrzeniem. W końcu, wskazując ruchem głowy na wieżę, stwierdził:

– Jak widzisz, trafiłeś na dość niecodzienną atrakcję. – Na jego twarzy zagościł smutek, gdy ponownie spojrzał na wieżę. Westchnął przeciągle.

Goranto skinął głową przytakująco i przez dłuższą chwilę obaj w milczeniu obserwowali pożarniczą akcję. Mnich odetchnął z ulgą, gdy po jakimś czasie bracia zaczęli z mniejszym nieco pośpiechem znikać w drzwiach wieży i swoje zainteresowanie skierował ponownie na gościa.

– Dziwnie jesteś odziany jak na zakonnika. Czyżby klasztor w Mantilei zaczął dawać kolczugi swym braciom?

– Nie jestem zakonnikiem – odparł Goranto. – Jestem skrybą, skrybą niezrzeszonym, jeśli mogę to tak ująć. Byłem przez długie lata kronikarzem i bibliotekarzem na dworze króla Himerna, który kazał mi spisywać dzieje swego żywota. Potem, gdy mu się zmarło, pełniłem tę samą funkcję u jego syna, Grydentosa Gniewnego. Niedawno klasztor w Mantilei udzielił mi gościny i pracuję w tamtejszym skryptorium. A kolczugę mam na sobie, bo czasy dziś niebezpieczne dla podróżującego.

– Skryba królewski, powiadasz – zdziwił się mnich. – Toś musiał widzieć niejedno ważne pismo królewskie i edyktów wiele pewno wysmarowałeś.

– Ano zdarzało się, a jakże. Miałem pieczę nad sporą częścią królewskiej kancelarii.

– Jak to się zatem stało, że król nie zadbał o swego kronikarza i teraz w mnichy poszedłeś?

Goranto lekko się uśmiechnął do własnych wspomnień i wruszył ramionami.

– Bo razu pewnego pojawił się w mej pracowni i przeczytał, co pisałem o nim w kronikach.

Mnich nachylił się w jego stronę.

– A co, pisałeś coś plugawego?

– Nie, nie, nic z tych rzeczy. Robiłem dokładnie tak, jak za czasów jego ojca – pisałem prawdę.

Starzec roześmiał się donośnie, oczy mu zabłysły.

– Prawdę?! O, na ścięte pukle Dulcymy Erynckiej! To przecież na to samo wychodzi! Albo jeszcze gorzej. Pewien mędrzec powiedział kiedyś: „Prawda jest wielkim ciężarem, gdy trzeba ją zanieść książętom”. A tyś, biedaku, miast pisać potulnie przygarść pochwał, wikt mieć przedni i opierunek, a przy tym w zacnym mieszkać domu, wziąłeś się za pisanie prawdy. Ej, młode to, płoche i głupie…

– Cóż, bywa i tak – Goranto pragnął zamknąć temat, nie zamierzał przy tym prostować tego, że jego wiek blisko pięćdziesięciu wiosen na karku trudno zakwalifikować do czasu młodości. – Król nie był dla mnie specjalnie łaskaw. Musiałem uchodzić z jego dworu, radując się, że głowę unoszę całą. Cicho i szybko. Z tym, co miałem na grzbiecie i w kieszeniach.

– Miałeś szczęście, że cię nie ujęli, bo by ci król kazał zeżreć wszystko, coś napisał. I to razem z okładkami, okuć nie wyłączając. Bywało już tak, oj, bywało…

– Po prawdzie, to udało mi się, bo monarcha był wtedy już solidnie… cóż, wypity, nachlany, jakkolwiek to nazwać. Ukryłem się, jak tylko doszły mnie wieści, że przeczytał moje kroniki i na miejscu kanonika z wściekłości zdusił. Potem zaczął wrzeszczeć tak, że mury drżały, a most zwodzony ponoć co rusz opadał, mimo iż go strażnicy cierpliwie podnosili. Ale to chyba przesadna plotka.

Ukrywałem się wtedy za starym konfesjonałem w zamkowej katedrze. Niewiele brakowało, a wysłuchałbym spowiedzi księdza prałata – stary pryk w owym czasie gościł u kanclerza. Uniknąłem tego wątpliwego zaszczytu wyłącznie dlatego, że prałat Rivigo słynie szeroko ze swej zapiekłości – otwarcie i głośno wykłóca się ze swymi spowiednikami, polemizując na temat zadanej mu pokuty iście po profesorsku. Przez to mało jest chętnych do pełnienia tej funkcji, wtedy też nagle wszyscy przypominali sobie o nie cierpiących zwłoki powinnościach. Koniec końców obyłem się bez tej atrakcji, niemniej długo siedziałem za tym cholernym pudłem. W końcu, gdy król zaczął topić gniew w co mniej wybrednych trunkach, wziąłem nogi za pas, oczywiście dzięki pomocy przyjaciół, których miałem na zamku, a którzy mnie wyprowadzili. Schroniłem się u mnichów i mam zamiar przeczekać gniew króla. Albo też przeczekać króla. Sam nie wiem, co minie prędzej.

Starzec uśmiechnął się, kiwając głową. Goranto popatrzył na wieżę i zobaczył, jak przez drzwi wynoszone są jakieś zwęglone resztki do złudzenia przypominające księgi.

– Powiedz mi, czcigodny bracie, co to za wieża i co to w niej się tak mocno pali? – zapytał Goranto pełen najgorszych przeczuć.

Mnich popatrzył na niego ze zdziwieniem.

– Jakże to? Nigdy tu wcześniej nie byłeś?

– Nigdy. To moja pierwsza wizyta w Nermires – jakoś się dotąd nie złożyło. Więc co tam się pali?

– Co się pali? Inkubały, jak sądzę. Ta wieża to nasza biblioteka.

Goranto zrezygnowany osunął się na ławkę obok. Długo nie mógł wykrztusić słowa, tępo wpatrując się w drzwi wieży i kupkę kompletnie zwęglonych resztek ksiąg rzuconych pośród kikutów pozostałych po regałach. Sięgnął po nóż do cholewy buta i zaczął nim z wściekłością uderzać raz za razem w ławkę, zostawiając głębokie karby. Wreszcie wybuchnął:

– Co za cholerny świat! Cała podróż na marne! Dwa tygodnie się tu tłukłem, czuję na dupie każdy mięsień. Chciałem skorzystać z waszej biblioteki – jedna, jedyna księga to wszystko, czego chciałem. Niech to szlag!

Kopnął leżący w pobliżu kamień, westchnął przeciągle i przygarbił się, jakby zeszło z niego powietrze. Chwilę siedział w milczeniu.

– Już dobrze, przyjacielu? – zapytał w końcu z uśmiechem mnich.

Goranto skinął głową, chowając nóż z powrotem w cholewie.

– Tak, cholera już mi przeszła. A wiadomo chociaż, jak to się stało, że biblioteka idzie z dymem?

Ilustracja: Łukasz Matuszek

Mnich poczerwieniał, w oczach mu zaiskrzyło, poruszył się gwałtownie na ławce.

– A jakże! A pewnie, że wiadomo! Główny bibliotekarz, który pieczę miał nad zbiorami wieży, wziął i postradał rozum, patałach jeden! Nie wiadomo za bardzo z jakiego powodu, ale już od jakiegoś czasu zaczęło mu się to i owo we łbie przestawiać. Do niedawna był wielce poważany przez wszystkich, więc długo jego dziwactwa i wybryki mu uchodziły na sucho. Stary pierdziel! Mówiłem nie raz, mówiłem do znudzenia, że to się źle skończy, że trzeba go co prędzej gdzie zamknąć, pilnować i wstrzymać mu chleb, ale mnie bracia nie słuchali! A już opat Dafar w szczególności!

– Co to ma wspólnego z pożarem? – zaciekawił się Goranto.

– Bardzo wiele, drogi gościu. Głośno i otwarcie twierdziłem, że mus nam starego wtrącić do izdebki bez klamki, ale opat nie chciał słyszeć o takim dyshonorze dla czcigodnego Jorge. Czcigodnego, tfu, na psa urok! Ucha nadstawił dopiero, gdy usłyszał jego ostatnie kazanie wygłoszone z głównej ambony, w którym Jorge zaczął sobie strasznie ujeżdżać na wszystkich współbraciach, wrzeszcząc, że są nieczyści. Darł się jak potępieniec i przy tym walił piąchą w pulpit. Ladaco z niego było, ale jak poczuł natchnienie, to miał, łajza, w rękach siłę drwala. Z tego pulpitu strzępy zostały… a to była ręczna robota samego Ferrynusa z Aran!

Goranto wzruszył ramionami. – Pierwszy lepszy wędrowny kaznodzieja za michę zupy gada coś takiego. To niby tak wzburzyło opata?

– Poniekąd, poniekąd. Wzburzyło go stwierdzenie Jorge, że wszyscy są nieczyści, bo maczali palce w kropielnicy, do której on się wyszczał tuż przed Kompletą.

Goranto popatrzył zdumiony na mnicha, niedowierzając. Jednak ten nie wyglądał na kogoś, kto koloryzuje.

– Fakt, to był już powód do tego, by coś z nim zrobić – przyznał w końcu Goranto.

Starzec aż się zatrząsł z wściekłości.

– A jakże! Pewnie, że był! Kurwi syn! Pohańbił świętość i jeszcze się jawnie z tym obnosił. Pod opatem mało krzesło nie trzasnęło, tak się zaczął wiercić z oburzenia. Reszta współbraci co prędzej zaczęła palce obwąchiwać. Hańba! Za dużo bardziej błahe rzeczy dawniej heretycy i schizmatycy gardła dawali! To było przecie jawne i otwarte świętokradztwo i nieważne, że Jorge już wtedy miał solidnie nasrane we łbie!

– Dalej nie wiem, co to ma wspólnego z pożarem – dociekał Goranto.

– Jorge miał ucznia, którego wybrał na swego następcę i którego przysposabiał do funkcji bibliotekarza. Otóż kiedy już Jorge w końcu wylądował w izolatce, ów uczeń – powodowany rzekomo współczuciem i lojalnością – na jego usilną prośbę wypuścił go z celi i zaprowadził do biblioteki. Jorge, jak ponoć mu rzekł, chciał się pożegnać z umiłowanymi salami i księgami. No i pożegnał się, a jakże!

– Puścił je z dymem?

« 1 2 3 4 … 13 »

Komentarze

Dodaj komentarz

Dodaj komentarz FB

Najnowsze

Na ścieżce ku kosmicznemu Samhdi-Ra
Marcel Baron

11 V 2024

Dokądkolwiek wyruszysz, Adnana, będziesz w samym sobie. Nie ma innej drogi, by osiągnąć Samhdi-Ra, niż wyrzec się siebie w ogniu Modi-jana-Sy. Będziesz więc wędrował w czasie i przestrzeni, tak naprawdę jednak nie poruszysz się ani o jeden atom. A potem wrócisz ze swojej podróży wzbogacony tylko o ciężar nowych doświadczeń.

więcej »

Malarz, chłopiec i Ewa
Waldemar Jagliński

20 IV 2024

Pośród soczystych traw zobaczył znajomą postać. Obraz zafalował, stał się żywy, a chłopiec z pierwszego planu znikał i pojawiał się, pulsując barwami. Kilka większych kwiatów pochyliło się w stronę Promyka, a ten uśmiechnął się szeroko i wskoczył na mocne łodygi.

więcej »

Ilustracja: <a href='mailto:tatsusachiko@gmail.com'>Tatsu</a>, wygenerowane przy pomocy AI

Bestseller
Marcin Pindel

16 III 2024

— Spójrz prawdzie w oczy: marny z ciebie pisarzyna, takich „talentów” jest na pęczki w każdym zakątku tego kraju. Nawet wśród twoich uczniów było wielu lepszych od ciebie; pewnie to zauważyłeś, czytając ich wypracowania, ale twoje chore przekonanie o tym, że jesteś wyjątkowy, pozbawiło cię trzeźwego osądu. Tylko ja mogę ci pomóc, jedyne, co musisz zrobić, to o to poprosić.

więcej »