Login:
Hasło:
Pamiętaj mnie

Zapomniałem hasła	Nie mam jeszcze konta
Zaloguj przez:

dzisiaj: 28 kwietnia 2024

PRL w kryminale: Femme fatale za kierownicą
„Zaczęło się w Zakopanem” to pierwsza – z dotychczas znanych – gazetowa „powieść milicyjna” Pawła Borysa Henelta, która nie ukazała się na łamach „Słowa Powszechnego”. I pierwsza, w której jako główny bohater nie pojawia się Wiktor Zaruba, chociaż nie brakuje w niej jego najbliższych współpracowników. Pod nieobecność majora na najważniejszego funkcjonariusza MO wyrasta porucznik Zbigniew Madej.
W krainie Wojennego Młota: Luty 2024
Mimo dodatkowego dnia tegoroczny luty nie obfitował w nadmiar warhammerowych nowinek.
Niekoniecznie jasno pisane: Superheroizm psychodeliczny
Najsłynniejszą superbohaterską grupą mutantów Marvela od zawsze była i jest X-Men. Tego nikt nie podważa, w końcu Chris Claremont (ale nie tylko) wywindował pod koniec dwudziestego wieku popularność Cyclopsa i spółki na poziom niespotykany. Ale oprócz X-Men istniały i istnieją też inne grupy – dziś zajrzymy do najlepszego okresu jednej z nich, drugiej po X-Men według chronologii założenia. Poznajmy Nowych Mutantów z czasów, gdy rysował ich sam Bill Sienkiewicz.
Reacher: Sez. 2. odc. 1. Specjalna grupa śledcza na celowniku
Twórcy serialu nie zdecydowali się na ekranizowanie powieści Lee Childa po kolei, gdyż drugi sezon przedstawia wydarzenia z jedenastej w cyklu „Elity zabójców”. Niewątpliwą zaletą tego rozwiązania – oprócz atrakcyjnej sensacyjnej fabuły – jest zaś możliwość lepszego poznania przez widzów przeszłości Jacka Reachera.
Oblicza strachu
Jak pisać o końcu świata, gdy wszystko wokół nas się rozpada? Można tak jak Eugenia Kuzniecowa, której znakomita powieść „Drabina” została książką roku 2023 w Ukrainie.
Kulawe konie: Sez. 3. odc. 6. Prawda jak oliwa zawsze na wierzch wypływa
Po raz kolejny mamy okazję się przekonać, że chociaż agenci ze Slough House pod wieloma względami może nie dorównują kolegom z Regent’s Park, to nie sposób odmówić im pomysłowości, odwagi i waleczności (nawet jeśli cechy te nie rozkładają się równomiernie w ich grupie). Nie możemy mieć natomiast pewności, czy porażka Ingrid Tearney spowoduje, że w MI5 rzeczywiście nastąpią zmiany na lepsze.
Niedzielny krytyk komiksów: Można się nią ogolić!
Historia z przygodami pirackimi jest swoistą ciekawostką w dorobku Szarloty Pawel. Artystce kilkukrotnie zdarzyło się tworzyć od nowa swoje historie, ale w przypadku tej opowieści wygląda na to, że były to aż trzy podejścia. W tym tekście skupię się na ostatniej odsłonie, tej z przełomu lat 1982-83, wskazując jednocześnie co ciekawsze różnice w stosunku do wcześniejszych wersji oraz pozwolę sobie na kilka dygresji.

Książki

Magazyn CCXXXV

Pobierz magazyn

Podręcznik

Nowości

książkowe (wybrane)

Diabeł zabierze was do domu
Gabino Iglesias
Billy Summers
Stephen King
Świat Lodu
B.V. Larson
Drapieżcy
Graham Masterton
Furyborn. Zrodzona z furii
Claire Legrand
Gleam
Raven Kennedy
Kuchnia książek
Kim Jee Hye
Mara Dyer. Tajemnica
Michelle Hodkin

więcej »

Zapowiedzi

książkowe

Kwintesencja wszystkiego
Suzie Sheehy
Maigret u pana ministra
Georges Simenon
Złowieszczy dar
Emily Thiede

więcej »

Michael J. Sullivan
‹Królewska krew. Wieża elfów›

EKSTRAKT:	70%
WASZ EKSTRAKT: 0,0 %
Zaloguj, aby ocenić

Tytuł	Królewska krew. Wieża elfów
Tytuł oryginalny	The Crown Conspiracy. Avempartha
Data wydania	18 października 2011
Autor	Michael J. Sullivan
Przekład	Edward Szmigiel
Wydawca	Prószyński i S-ka
Cykl	Odkrycia Riyrii
ISBN	978-83-7648-951-3
Format	736s. 125×195mm
Cena	45,—
Gatunek	fantastyka
WWW	Polska strona
Zobacz w	Kulturowskazie
Wyszukaj w	MadBooks.pl
Wyszukaj w	Selkar.pl
Wyszukaj w	Skąpiec.pl

Wyszukaj / Kup

Sprawdź cenę

Ich dwoje
[Michael J. Sullivan „Królewska krew. Wieża elfów” - recenzja]

Beatrycze Nowicka

„Królewska krew. Wieża elfów” Michaela J. Sullivana – wydane łącznie dwa pierwsze tomy cyklu poświęconego perypetiom Hadriana i Royce’a to przykład udanej fantasy w klasycznym wydaniu.

Ich dwoje
[Michael J. Sullivan „Królewska krew. Wieża elfów” - recenzja]

Michael J. Sullivan
‹Królewska krew. Wieża elfów›

EKSTRAKT:	70%
WASZ EKSTRAKT: 0,0 %
Zaloguj, aby ocenić

Tytuł	Królewska krew. Wieża elfów
Tytuł oryginalny	The Crown Conspiracy. Avempartha
Data wydania	18 października 2011
Autor	Michael J. Sullivan
Przekład	Edward Szmigiel
Wydawca	Prószyński i S-ka
Cykl	Odkrycia Riyrii
ISBN	978-83-7648-951-3
Format	736s. 125×195mm
Cena	45,—
Gatunek	fantastyka
WWW	Polska strona
Zobacz w	Kulturowskazie
Wyszukaj w	MadBooks.pl
Wyszukaj w	Selkar.pl
Wyszukaj w	Skąpiec.pl

Wyszukaj / Kup

Sprawdź cenę

Jeśli oni są niecni, to Jaskier był ascetą. W skład złodziejskiego duetu, szerzej znanego pod nazwą Riyria i cieszącego się podobno złą sławą, wchodzą naprawdę sympatyczni goście, którym bliżej do Robin Hooda, niż do wizerunku najemnych zbirów. Ich przygody opisane w debiutanckiej powieści Michaela J. Sullivana oraz kolejnym tomie rozpoczynanego przez nią cyklu znakomicie wpasowują się w konwencję awanturniczą, gdzie wartkiej akcji towarzyszy humor, a od czasu do czasu zdarzają się bardziej emocjonalne momenty. W porównaniu z „Pieśnią Lodu i Ognia” Martina, czy też nowszymi trendami, zakładającymi nieco inny zestaw dekoracji oraz przełamywanie stereotypów, „Królewska krew. Wieża elfów” stanowią powrót do bardziej klasycznej fantasy. Jest to jednak powrót nader udany.

Największym atutem powieści są główni bohaterowie. Zanim zaczęłam czytać, obawiałam się, że skoro obaj są złodziejami, autor uczyni ich zbyt podobnymi do siebie. Tak się jednak nie stało – zarówno Hadrian, jak i Royce są ciekawymi i zręcznie nakreślonymi postaciami. Każdy z osobna wzbudza zainteresowanie, lecz gdy działają razem, autorowi udaje się świetnie pokazać ich relację a złodziejski duet staje się czymś więcej, niż tylko sumą jego członków.

Obrana przez Michaela J. Sullivana strategia wydała mi się słuszna. Po pierwsze widać, że autor ma obmyśloną koncepcję swoich bohaterów – ich pochodzenie, przeszłość, charaktery. Niemniej, nie raczy czytelnika biografiami, czy szczegółami tylko od razu przedstawia dwójkę dorosłych mężczyzn (dodajmy, po przejściach), którzy znają się już od wielu lat. Dzięki temu unika długich rozdziałów na temat tego „jak Jaś został rycerzem”, zostawia sobie trochę asów i ciekawostek w rękawie i, co najważniejsze, wywołuje zaciekawienie u odbiorcy, który czyta książkę szukając kolejnych wskazówek oraz uzupełniając obraz własnymi domysłami. Podobnie rzecz się ma z psychologią postaci – tylko w kilku przypadkach Sullivan przedstawia ich myśli. Resztę trzeba sobie dopowiedzieć, wywnioskować na podstawie wypowiedzi, wyborów, zachowań. Osobiście uważam tego rodzaju podejście za bezpieczniejsze i bardziej efektywne. Nie to, żeby wnikanie w psychikę bohaterów było złe, ale naprawdę niewielu pisarzy potrafi to zrobić przekonująco (zwłaszcza, jeśli trzeba w ten sposób przedstawić więcej niż jedną postać, albo taką, która znacząco różni się od autora np. wiekiem, czy płcią), ponadto tak „prześwietleni” protagoniści częstokroć tracą głębię. W pamięć zapadają i wydają się wielowymiarowe te postaci, które noszą w sobie zagadkę, bywają niejednoznaczne – a jak taki efekt osiągnąć, gdy wszelkie motywacje i refleksje zostały po prostu opisane? Ponadto, kiedy czytelnik musi dookreślić bohatera sam staje się jego współtwórcą i być może bardziej się przez to przywiązuje.

Wracając zaś do Hadriana i Royce’a, tym co podobało mi się szczególnie była łącząca ich – archetypiczna wręcz – prawdziwa, męska przyjaźń. Zarówno jeden, jak i drugi wiedzą, że mogą na siebie liczyć, rozumieją się, akceptują, szanują wzajemnie, ale też nie domagają się wyjaśnień, gdy druga strona udzielać ich nie chce i nie potrzebują zbyt wielu słów. Poza nimi jest jeszcze kilka innych ważniejszych postaci. Nie są to może osoby wielce oryginalne: młody mnich, który większość swojego życia spędził w opactwie na odludziu, równie młody książę, zmuszony do walki o schedę po ojcu, jego siostra, pragnąca zgłębiać zakazaną wiedzę, stary czarnoksiężnik, biedna, wiejska dziewczyna, obwiniająca się o śmierć swoich krewnych, – jednak wszyscy oni wypadają bardzo dobrze a większość wzbudza sympatię czytelnika. Co do postaci zdecydowanie negatywnych, te bywają niestety zbyt proste, niemniej nieźle wpisują się w konwencję.

Udane portrety bohaterów w znacznej mierze wynikają z dobrych dialogów, zazwyczaj zwięzłych (wyjątkiem są tutaj wypowiedzi „wyjaśniające” historię świata, czy bohaterów, które wychodzą raz lepiej, raz gorzej1)), wyrazistych i potoczystych, często przy tym pełnych humoru a kiedy trzeba emocji. Autor stara się też nieco różnicować styl wypowiedzi głównych postaci.

Świat „Królewskiej krwi…” to bardzo typowe quasi-średniowieczne uniwersum fantasy z elfami, krasnoludami, magicznymi artefaktami itp. Dodać należy, że – podobnie jak u Sapkowskiego – ludzie są rasą dominującą a pozostali wiodą żywot wysoce nieciekawy (dotyczy to zwłaszcza elfów, które zostały w większości wyparte poza kraniec znanego świata, zaś resztę prześladowano i niewolono).

Fabuła także nie zaskakuje nadmiernie. W tomie pierwszym bohaterowie, wykazawszy się nazbyt dużą (przynajmniej jak na zawodowców) naiwnością dają się wrobić w morderstwo jednego z królów, potem zaś pomagają prawowitemu następcy tronu. W drugim zgadzają się pomóc dziewczynie z wioski nawiedzanej przez potwora wydobyć z tytułowej wieży elfów magiczny oręż, którym poczwarę można ubić. Przez obydwie części przewija się natomiast szerzej zakrojony wątek związany z dążeniami hierarchów Kościoła Nyphrona do władzy, poczynaniami czarnoksiężnika Esrahaddona a także kwestią powrotu potomka cesarza, który miałby ponownie zjednoczyć królestwa, wyrosłe na gruzach pradawnego imperium. Brzmi dość sztampowo i takie też bywa – trudno tu mówić o spisku możnych, w zasadzie od razu wiadomo, kto jest odpowiedzialny za śmierć króla bardziej bezpośrednio, a kto popchnął pierwszą kostkę domina. Niemniej akcja biegnie wartko i mimo przewidywalności wciąga. Drugi tom, choć wydawałoby się potencjalnie prostszy pod względem fabularnym podobał mi się bardziej a to ze względu na wyłaniający się zarys kościelnej intrygi, a także pokazanie zarówno wyrachowania kapłanów, jak i stojących za ich poczynaniami intencji, z których nie wszystkie są złe.

W „Wieży elfów” Sullivan bardziej gra też na emocjach (w „Królewskiej krwi” zdarzały się takie momenty, ale było ich mniej) i wychodzi mu to nienajgorzej. Oba tomy wciąż jeszcze podpadają pod „lekką” fantasy, ale od czasu do czasu wzbudzają w czytelniku uczucia głębsze. Co ważne, autor kreśląc sceny, czy dialogi obliczone na wzruszenie odbiorcy nie popada w patos, czy śmieszność.

By dodać łyżkę dziegciu – główni bohaterowie wydają się często zbyt poczciwi i naiwni. Nierzadko nadstawiają karku dla innych, pomagają ubogim, śpieszą z pomocą niewiastom w potrzebie, darowują życia tym, na których mieli się mścić etc. Jednak trochę tego za dużo jak na rabusiów i najemnych zabójców. Niektóre pomysły autora bywają kompletnie chybione lub nieprzemyślane – przede wszystkim kwestia „przeróbek” pewnego budynku2); drugi koronny przykład zaś to koncepcja więzienia, gdzie czas nie płynie. Wszystko pięknie, tyle że bohaterowie wchodzą doń – i np. przestaje im bić serce, mówią jednak i poruszają się bez żadnego problemu. Albo pomysł, by mieszkańcy wioski chowali się przed potworem w studni. Z innych kwestii – akcja „Królewskiej krwi” zaczyna się późną jesienią – zaczęły się już przymrozki, nocą osiada szron, niedługo spadnie pierwszy śnieg. W pewnym momencie jednak autor radośnie informuje czytelnika o widzianych przez płynących rzeką bohaterów stogach siana, pasących się krowach, czy cykających świerszczach. Albo np. broń Hadriana, na którą składają się trzy miecze z czego jeden „długością prawie dorównujący jego wzrostowi”3).

Jeśli chodzi o redakcję – jest lepiej niż w „Wichrach archipelagu” – wprawdzie pojawiają się literówki, brakujące słowa i odstępy, powtórzenia, błędy gramatyczne i inne pomniejsze4), jednak jest tego zdecydowanie mniej. Do tłumaczenia mam kilka drobnych zastrzeżeń – nie przypadła mi do gustu stylizacja językowa początkowych wypowiedzi Esrahaddona5), wolałabym „cesarzową” zamiast „imperatorki”, ksywka „zmiatacz” nie brzmi zbyt dobrze i wreszcie – czy na pewno najlepszym określeniem legendarnej, żyjącej pod ziemią rasy potomków mrocznego boga są… chochliki6)?

Kończąc już – „Królewska krew. Wieża elfów” zebrały dość skrajne recenzje. Sądzę, że kluczem (choć wypadałoby raczej rzec – wytrychem) są główni bohaterowie, bo tak naprawdę to przede wszystkim na nich opierają się obie powieści. Mnie Royce i Hadrian spodobali się jak mało które postaci z utworów fantasy, wiem też, że zaliczają się oni w poczet bohaterów, których będę ciepło wspominać nawet po latach. Dawno już lektura nie sprawiła mi tyle przyjemności i nie wciągnęła tak, bym wyczekiwała wieczorów, by móc się jej poświęcić, żałowała, że to już koniec i że nieprędko zobaczę kolejny tom. Jeśli jednak kogoś oni nie przekonają, to raczej wątpliwe, by książka się spodobała.

13 grudnia 2011

1) Czasami na lepsze wyszłoby ich skrócenie, zwłaszcza w scenie, w której poznajemy sporo faktów z przeszłości Royce’a – mam wrażenie, że tu wystarczyłoby parę oderwanych zdań – rozwlekły monolog relacjonujący po kolei wydarzenia brzmi cokolwiek sztucznie.
2) Pomysł, że ktoś zdolny będzie dokonać tak gruntownych zmian, w tak krótkim czasie a w dodatku w taki sposób, by główny mieszkaniec się nie zorientował jest moim zdaniem absurdalny (no chyba, że jednak krasnoludy władają magią).
3) Owszem, doczytałam sobie na Wikipedii, że niektóre miecze dochodziły do 1,8 m długości, zachowały się też wzmianki o rekordowym, ponad dwumetrowym. Mniemam jednak, że była to broń do specjalnych zastosowań, której nie nosiło się ot tak ze sobą, bo raczej utrudniałaby poruszanie się i walkę.
4) Garść przykładów: „ty nie rzucasz zaklęcie”, „zanurzając twarz w morzu falowanych (…) włosów”, „dlatego wolimy polegać na mniej niezawodnych motywatorach” (chyba bardziej, ewentualnie „mniej zawodnych” sądząc z kontekstu, poza tym cóż to ma być motywator), „miał pewne obawy, że jej skóra nie będzie ciepła, więc ulżyło mu, kiedy wyczuł pod palcami zimny kamień”, „Po twarzy dalej ciekły mu łzy, lecz na jego twarzy pojawił się uśmiech radości”.
5) Uzyskiwanie wrażenia „staroświeckości” jego języka głównie poprzez wstawianie w dużych ilościach „toć” i „boć” oraz częste zmienianie szyku zdania „na mistrza Yodę” nie brzmi zbyt dobrze.
6) Swoją drogą, jeśli owe chochliki okazałyby się realnym zagrożeniem w którymś z następnych tomów… Co wtedy? „Ranny posłaniec ostatkiem sił uniósł się w siodle i spojrzał na swojego króla. – Ach biada nam! – Zakrzyknął z rozpaczą. – Pod stolicę nadciąga nieprzeliczona armia wrażych chochlików.”

Komentarze

« 1 2

15 XII 2011 17:11:27

To zdanko akurat skopiowałam z dostępnej on-line wersji Makbeta. Co do wymowy, pewnie tak, ale to książka jest a nie film, więc okraszenie tego rodzaju zwrotami byłoby zrozumiałe (zresztą, ja nie czytałam oryginału, więc nie wiem, jak to dokładnie tam wyglądało). Jako ciekawostka - w świecie Sullivana też istnieje Dawna Mowa (czy też Starsza... nie pomnę teraz), język starego imperium i do pewnego stopnia kultywowany w kościele wywodzący się z elfickiego, znany wciąż przez niektórych wykształconych arystokratów i kapłanów.

15 XII 2011 17:22:41

Ej, come on, ja wiem, z czego dałaś ten cytat. Ale zabieg polegający na przerabianiu normalnego, współczesnego tekstu na tego typu formy to właśnie "staroholiłudzkoangielski", czyli mieszanina nie mająca nic wspólnego z faktami historycznymi ani lingwistycznymi. Zdarzają się bardzo rzadkie wyjątki (najczęściej, kiedy biorą się za to lingwiści lub gdy wspomagają oni autorów), ale szersza publika uważa często, że te sensowne formy są za mało sexy.

06 IV 2012 19:07:49

Znęcona pozytywną recenzją, pożyczyłam książkę z biblioteki i niestety zawiodłam się. Za dużo było tej potoczności, klasy społeczne zbyt mało wyodrębnione. Dobiło mnie liczenie odległości w kilometrach a czasu w minutach.

07 IV 2012 14:06:44

Co do liczenia - ja osobiście wolę w książkach jednostki, co do których mam jakieś wyobrażenie, jaka to odległość/masa itp. Pewnie, że każdy autor mógłby sobie wymmyślić własne, tylko, czy za każdym razem czylenik wracałby do przypisów, by sprawdzić, że jeden dajmy na to yd to 1,35 metra, więc jeśli sylwetkę jeźdźca było widać z odległości 25 ydów to wychodzi nam... Tu pojawia się kwestia - "klimat" i wiarygodność świata, czy szybsze dotarcie do wyobraźni czytelnika. Tak, co do świata, zgodzę się, że nie jest solidnie podbudowany. Mnie - tak, jak napisałam - spodobali się przede wszystkim bohaterowie.

« 1 2

Dodaj komentarz

Dodaj komentarz FB

Najnowsze

Jak to dobrze, że nie jesteśmy wszechwiedzący
Joanna Kapica-Curzytek

28 IV 2024

Czym tak naprawdę jest tytułowa siła? Wścibstwem czy pełnym pasji poznawaniem świata? Trzech znakomitych autorów odpowiada na te i inne pytania w tomie esejów pt. „Ciekawość”.

więcej »

PRL w kryminale: Człowiek z blizną i milicjant bez munduru
Sebastian Chosiński

26 IV 2024

Szczęsny szybko zaskarbił sobie sympatię czytelników, w efekcie rok po roku Anna Kłodzińska publikowała kolejne powieści, w których rozwiązywał on mniej lub bardziej skomplikowane dochodzenia. W „Srebrzystej śmierci” Białemu Kapitanowi dane jest prowadzić śledztwo w sprawie handlu… białym proszkiem.

więcej »