Login:
Hasło:
Pamiętaj mnie

Zapomniałem hasła	Nie mam jeszcze konta
Zaloguj przez:

dzisiaj: 29 kwietnia 2024

Kulawe konie: Sez. 3. odc. 6. Prawda jak oliwa zawsze na wierzch wypływa
Po raz kolejny mamy okazję się przekonać, że chociaż agenci ze Slough House pod wieloma względami może nie dorównują kolegom z Regent’s Park, to nie sposób odmówić im pomysłowości, odwagi i waleczności (nawet jeśli cechy te nie rozkładają się równomiernie w ich grupie). Nie możemy mieć natomiast pewności, czy porażka Ingrid Tearney spowoduje, że w MI5 rzeczywiście nastąpią zmiany na lepsze.
Niekoniecznie jasno pisane: Superheroizm psychodeliczny
Najsłynniejszą superbohaterską grupą mutantów Marvela od zawsze była i jest X-Men. Tego nikt nie podważa, w końcu Chris Claremont (ale nie tylko) wywindował pod koniec dwudziestego wieku popularność Cyclopsa i spółki na poziom niespotykany. Ale oprócz X-Men istniały i istnieją też inne grupy – dziś zajrzymy do najlepszego okresu jednej z nich, drugiej po X-Men według chronologii założenia. Poznajmy Nowych Mutantów z czasów, gdy rysował ich sam Bill Sienkiewicz.
Reacher: Sez. 2. odc. 1. Specjalna grupa śledcza na celowniku
Twórcy serialu nie zdecydowali się na ekranizowanie powieści Lee Childa po kolei, gdyż drugi sezon przedstawia wydarzenia z jedenastej w cyklu „Elity zabójców”. Niewątpliwą zaletą tego rozwiązania – oprócz atrakcyjnej sensacyjnej fabuły – jest zaś możliwość lepszego poznania przez widzów przeszłości Jacka Reachera.
Niedzielny krytyk komiksów: Można się nią ogolić!
Historia z przygodami pirackimi jest swoistą ciekawostką w dorobku Szarloty Pawel. Artystce kilkukrotnie zdarzyło się tworzyć od nowa swoje historie, ale w przypadku tej opowieści wygląda na to, że były to aż trzy podejścia. W tym tekście skupię się na ostatniej odsłonie, tej z przełomu lat 1982-83, wskazując jednocześnie co ciekawsze różnice w stosunku do wcześniejszych wersji oraz pozwolę sobie na kilka dygresji.
PRL w kryminale: Femme fatale za kierownicą
„Zaczęło się w Zakopanem” to pierwsza – z dotychczas znanych – gazetowa „powieść milicyjna” Pawła Borysa Henelta, która nie ukazała się na łamach „Słowa Powszechnego”. I pierwsza, w której jako główny bohater nie pojawia się Wiktor Zaruba, chociaż nie brakuje w niej jego najbliższych współpracowników. Pod nieobecność majora na najważniejszego funkcjonariusza MO wyrasta porucznik Zbigniew Madej.
Oblicza strachu
Jak pisać o końcu świata, gdy wszystko wokół nas się rozpada? Można tak jak Eugenia Kuzniecowa, której znakomita powieść „Drabina” została książką roku 2023 w Ukrainie.
W krainie Wojennego Młota: Luty 2024
Mimo dodatkowego dnia tegoroczny luty nie obfitował w nadmiar warhammerowych nowinek.

Książki

Magazyn CCXXXV

Pobierz magazyn

Podręcznik

Nowości

książkowe (wybrane)

Diabeł zabierze was do domu
Gabino Iglesias
Billy Summers
Stephen King
Świat Lodu
B.V. Larson
ABBA
Jan Gradvall
Detektywi z Domu pod Dębem
Tomasz Duszyński
Krótkie pożegnanie
Mariusz Czubaj
W tych szacownych murach
Winda Schindlera
Darko Cvijetić

więcej »

Zapowiedzi

książkowe

Kwintesencja wszystkiego
Suzie Sheehy
Maigret u pana ministra
Georges Simenon
Złowieszczy dar
Emily Thiede
Kobiety imperium rzymskiego
Emma Southon
Luna to surowa pani
Robert A. Heinlein
Szpony mocy
Tui T. Sutherland

więcej »

Adrian Tchaikovsky
‹Morska straż›

EKSTRAKT:	70%
WASZ EKSTRAKT: 0,0 %
Zaloguj, aby ocenić

Tytuł	Morska straż
Tytuł oryginalny	The Sea Watch
Data wydania	14 lutego 2012
Autor	Adrian Tchaikovsky
Przekład	Jarosław Rybski
Wydawca	Rebis
Cykl	Cienie Pojętnych
ISBN	978-83-7510-705-0
Format	728s. 132×202mm
Gatunek	fantastyka
Zobacz w	Kulturowskazie
Wyszukaj w	MadBooks.pl
Wyszukaj w	Selkar.pl
Wyszukaj w	Skąpiec.pl

Wyszukaj / Kup

Sprawdź cenę

Zaś stryjek Stenwold uparcie wciąż żyje
[Adrian Tchaikovsky „Morska straż” - recenzja]

Beatrycze Nowicka

„Morską strażą” Czajkowski przekonuje czytelników „Cieni pojętnych”, że wciąż jeszcze daleki jest od powiedzenia ostatniego słowa.

Zaś stryjek Stenwold uparcie wciąż żyje
[Adrian Tchaikovsky „Morska straż” - recenzja]

„Morską strażą” Czajkowski przekonuje czytelników „Cieni pojętnych”, że wciąż jeszcze daleki jest od powiedzenia ostatniego słowa.

Adrian Tchaikovsky
‹Morska straż›

EKSTRAKT:	70%
WASZ EKSTRAKT: 0,0 %
Zaloguj, aby ocenić

Tytuł	Morska straż
Tytuł oryginalny	The Sea Watch
Data wydania	14 lutego 2012
Autor	Adrian Tchaikovsky
Przekład	Jarosław Rybski
Wydawca	Rebis
Cykl	Cienie Pojętnych
ISBN	978-83-7510-705-0
Format	728s. 132×202mm
Gatunek	fantastyka
Zobacz w	Kulturowskazie
Wyszukaj w	MadBooks.pl
Wyszukaj w	Selkar.pl
Wyszukaj w	Skąpiec.pl

Wyszukaj / Kup

Sprawdź cenę

Przyznaję, że po szósty tom „Cieni pojętnych” sięgnęłam bez większego entuzjazmu – raz, że poświęcony jest Stenwoldowi Makerowi, za którym nie przepadam, dwa – stanowi bardziej osobną powieść ze świata pojętnych i niepojętnych niż immanentną część cyklu (choć oczywiście mają w nim miejsce wydarzenia bardzo ważne dla „globalnej” fabuły). Tymczasem, „Morska straż” okazała się bardzo satysfakcjonującą lekturą, pokazującą, że Czajkowski nie spoczywa na laurach i przez cały czas się rozwija.

O lepszej kreacji postaci już pisałam, mogę tylko dodać, że w „Morskiej straży” rozbudowane zostają portrety kolejnej grupki bohaterów. Co więcej, o ile do tej pory Czajkowski pisał przezroczystym stylem, podporządkowanym wyłącznie przedstawianiu wydarzeń, w „Morskiej straży” zaczęły pojawiać się zdania w rodzaju: „Księżyc powiększał się (…) w Merro w takiej fazie nazywano go księżycem morderców – muchopodobni zawsze umieli dostrzec w życiu poezję”, „wojna zamarła gdzieś w górze nad nimi, jak tresowana ważka”, „znów się uśmiechnął, szeroko, szelmowsko i szczerze jak połyskujące ostrze”, „Czas (…) jest mitem dla [młodych] (…), ale pan i ja słyszymy już odgłos jego skrzydeł w powietrzu”, „ich rasa uczyniła z melancholii rozrywkę narodową”. Chciałabym uważać je za symptomy narodzin własnego stylu.

„Morską straż” można podzielić na trzy części. Pierwsza z nich skupia się na meandrach polityki Kolegium i okolicznych państw. Po tym, jak zagrożenie ze strony imperium os zmalało, kruche sojusze, zawarte w celach obrony przed czarno-złotymi zaczęły się chwiać. Stenwold Maker stara się nie dopuścić do ich rozpadu, uczestniczy w pracach Zgromadzenia, a także zajmuje się osobistym śledztwem w sprawie ataków na kupieckie statki żukowców, co prowadzi do międzynarodowego kryzysu. Na podstawie książek przeczytanych w ciągu ostatnich lat, mogę stwierdzić, że polityka w fantasy w większości przypadków przedstawiana jest prosto, naiwnie, a czasami wręcz żałośnie głupio. Czajkowski okazał się tu chlubnym wyjątkiem – opisane w „Morskiej straży” rozgrywki są skomplikowane, lecz logiczne. Raz wprawdzie zastanawiałam się nad adekwatnością reakcji jednej ze stron na działania drugiej, niemniej można uznać, że autor po raz kolejny chciał podkreślić różnicę pomiędzy pojętnymi i niepojętnymi – w tym przypadku chodziło o systemy wartości. Polityczne rozgrywki są wciągające, wrażenie robią nawet wygłaszane przemówienia1). Osobiście lubię czuć podczas lektury, że autor jest człowiekiem inteligentnym a w przypadku „Morskiej straży” tak właśnie było.

Dość nieoczekiwanie w jednej trzeciej książki następuje wolta – bohaterowie trafiają do podmorskiego świata i konwencja znacząco się zmienia, ponownie zmierzając w stronę powieści przygodowej2). Czajkowski z zapałem rozpościera przed czytelnikiem wizję nowego zakątku swego uniwersum. Chyba pierwszy raz miałam też wrażenie, że wyobraźnia autora „wyrwała się spod kontroli” – do tej pory precyzyjnie kreślona fabuła staje się pretekstem do przedstawiania kolejnych pomysłów. Ogólne wrażenie jest takie, jakby autor nagle zapragnął przelać na papier przypływ fascynacji podmorską fauną. Mamy więc różnorodne podwodne miasta, aż dwanaście nowych ras wraz z przynależną im sztuką i całą galerię egzotycznych stworzeń. Akcja przyspiesza gwałtownie, bohaterowie dostają się w niewolę, są przekazywani z rąk do rąk, rozdzielają się, uciekają i walczą. Okazuje się, że społeczeństwo „morskich” jest podzielone na grupy i frakcje, mają też tutaj swoją własną politykę, w którą wmieszani zostają jeńcy. Całość spokojnie mogłaby stanowić zawartość osobnej trylogii. Natłok informacji powoduje dezorientację, choć trzeba powiedzieć, że taka rozrzutność w kwestii pomysłów przeważnie budzi mój szacunek. Podoba mi się także czerpanie inspiracji z biologii i geografii morza (uprzedzam, że brak podstawowej wiedzy w temacie może dodatkowo utrudnić rozeznanie się w rasach i stronnictwach).

W ostatniej części powieści bohaterowie wracają na ląd, a wątki polityczne znad i spod powierzchni splatają się ze sobą – choć to akurat przedstawione zostaje bardzo pośpiesznie. Wybrane przez autora rozwiązania pozwalają wprawdzie na szybkie „domknięcie” fabuły, jednak wydają się mało prawdopodobne.

Można się zastanawiać nad tym, że „lądowi” są w stanie przeżyć na znacznych głębokościach a część „morskich” całkiem nieźle radzi sobie na powierzchni, jednak malowniczość pomysłów zdecydowanie zachęca do odwieszenia niewiary na kołek. Kwestią, na którą miałam ochotę zwrócić uwagę już wcześniej jest wspólny dla całego uniwersum język. W „Morskiej straży” uwagę na to zwracają sami bohaterowie – mam zatem nadzieję, że autor ma w zanadrzu jakieś wyjaśnienie.

Żal mi kilku protagonistów – Czajkowski najpierw poświęcił sporo wysiłku, by przedstawić ich dokładniej i wyjaśnić ich motywacje, a później kazał im zginąć gwałtowną śmiercią. Za to Stenwold wciąż żyje i ma się dobrze (ba, okazuje się, że podobnie jak jego siostrzenica, ma też nieliche powodzenie u płci przeciwnej). Przyznaję, że kiedy dowiedziałam się, iż w „Hołdzie dla mroku” ginie wiele postaci, miałam szczerą nadzieję, że Maker okaże się jedną z nich. Tymczasem, dwa tomy dalej nadal się na to nie zanosi. W jednym z wywiadów autor stwierdził, że ta postać jest mu najbliższa, z czego wnoszę, iż szansa na zgon Stenwolda jest nikła. Choć w „Morskiej straży” Stenwold nabiera nieco wyrazu, jednak nadal pozostaje zbyt zwyczajny. „Asem wywiadu” jest przede wszystkim w opinii innych i narratora, bo z jego działań to raczej nie wynika (zdarzają mu się posunięcia głupie, a jego zdobywanie informacji polega na osobistym rozpytywaniu w gospodach). Do tego nie budzi zbytniej sympatii, ale to akurat wydaje się działaniem zamierzonym.

Na koniec w ramach narzekania – trochę szkoda, że nie zadbano o „ciągłość” niektórych nazw własnych, czy terminów: i tak „Równa Smokom” staje się „Pierwszą ze Smoków”, „mistrz broni” „zbrojmistrzem” (zbrojmistrz kojarzy mi się raczej z kimś, kto broń wykuwa a nie nią wyśmienicie włada) w „ważcy” „ważkowcami”. Tłumacz nadal zdaje się nie rozumieć czym różnią się przymiotniki „opaczny” i „nieopatrzny” i zdarza mu się gubić przeczenia. Bezsensowne jest zdanie „blade muszle wewnętrzne kałamarnic śmigały stadami, a na każdej z nich siedział kawalerzysta”3).

Pozwoliłam sobie powybrzydzać, jednak jestem pod wrażeniem „Morskiej straży”. Mało komu chce się i udaje na tak zaawansowanym etapie rozwoju cyklu wciąż wprowadzać nowe elementy, utrzymywać tempo fabuły, czy bawić się konwencjami.

16 sierpnia 2013

1) W Kolegium panuje ustrój demokratyczny, zatem członkowie Zgromadzenia muszą przekonać pozostałych do udzielenia popracia ich sprawom, zależy im też na opinii publicznej.
2) Na marginesie dodam, iż w pewnym momencie pojawia się także niejaki Nemoctenes, podróżujący w muszli oswojonego łodzika (ostatnie segmenty muszli tych głowonogów istotnie są puste – wypełnia je gaz, zapewniający zwierzętom wyporność).
3) Przypuszczam, że w oryginale mógł paść termin wewnątrzmuszlowe (lub jak kto woli płaszczoobrosłe) – jest to podgromada głowonogów, do której należą kałamarnice. A jak już przy nazwach jesteśmy, to „gastropods” to ogólna nazwa ślimaków i zapewne tak byłoby lepiej przetłumaczyć nazwę jednej z ras.

Komentarze

Dodaj komentarz

Dodaj komentarz FB

Najnowsze

Ten okrutny XX wiek: Budowle muszą runąć
Miłosz Cybowski

29 IV 2024

Zdobycie ruin klasztoru na Monte Cassino przez żołnierzy armii Andersa obrosło wieloma mitami. Jednak „Monte Cassino” Matthew Parkera bardzo dobrze pokazuje, że był to jedynie drobny epizod w walkach o przełamanie niemieckich linii obrony na południe od Rzymu.

więcej »

Jak to dobrze, że nie jesteśmy wszechwiedzący
Joanna Kapica-Curzytek

28 IV 2024

Czym tak naprawdę jest tytułowa siła? Wścibstwem czy pełnym pasji poznawaniem świata? Trzech znakomitych autorów odpowiada na te i inne pytania w tomie esejów pt. „Ciekawość”.

więcej »

PRL w kryminale: Człowiek z blizną i milicjant bez munduru
Sebastian Chosiński

26 IV 2024

Szczęsny szybko zaskarbił sobie sympatię czytelników, w efekcie rok po roku Anna Kłodzińska publikowała kolejne powieści, w których rozwiązywał on mniej lub bardziej skomplikowane dochodzenia. W „Srebrzystej śmierci” Białemu Kapitanowi dane jest prowadzić śledztwo w sprawie handlu… białym proszkiem.

więcej »