Dołącz do nas na Facebooku

x

Nasza strona używa plików cookies. Korzystając ze strony, wyrażasz zgodę na używanie cookies zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki. Więcej.

Zapomniałem hasła
Nie mam jeszcze konta
Połącz z Facebookiem Połącz z Google+ Połącz z Twitter
Esensja
dzisiaj: 28 kwietnia 2024
w Esensji w Esensjopedii

Michael R. Fletcher
‹Bez odkupienia›

EKSTRAKT:60%
WASZ EKSTRAKT:
0,0 % 
Zaloguj, aby ocenić
TytułBez odkupienia
Tytuł oryginalnyBeyond Redemption
Data wydania28 czerwca 2017
Autor
Wydawca Papierowy Księżyc
CyklŚwiat Urojeń
ISBN978-83-65568-38-0
Format145×205mm
Cena44,90
Gatunekfantastyka
Zobacz w
Wyszukaj wMadBooks.pl
Wyszukaj wSelkar.pl
Wyszukaj wSkąpiec.pl
Wyszukaj / Kup

Percepcja jest rzeczywistością
[Michael R. Fletcher „Bez odkupienia” - recenzja]

Esensja.pl
Esensja.pl
„Bez odkupienia” Michaela R. Fletchera, otwierające cykl „Świat urojeń”, zawiera trochę niezłych pomysłów zrealizowanych w estetyce, która nie każdemu przypadnie do gustu.

Beatrycze Nowicka

Percepcja jest rzeczywistością
[Michael R. Fletcher „Bez odkupienia” - recenzja]

„Bez odkupienia” Michaela R. Fletchera, otwierające cykl „Świat urojeń”, zawiera trochę niezłych pomysłów zrealizowanych w estetyce, która nie każdemu przypadnie do gustu.

Michael R. Fletcher
‹Bez odkupienia›

EKSTRAKT:60%
WASZ EKSTRAKT:
0,0 % 
Zaloguj, aby ocenić
TytułBez odkupienia
Tytuł oryginalnyBeyond Redemption
Data wydania28 czerwca 2017
Autor
Wydawca Papierowy Księżyc
CyklŚwiat Urojeń
ISBN978-83-65568-38-0
Format145×205mm
Cena44,90
Gatunekfantastyka
Zobacz w
Wyszukaj wMadBooks.pl
Wyszukaj wSelkar.pl
Wyszukaj wSkąpiec.pl
Wyszukaj / Kup
Wydawnictwo Papierowy Księżyc nie ustaje w poszukiwaniu anglojęzycznych autorów fantasy, na naszym rynku jeszcze nieznanych, a mających do zaoferowania coś interesującego. Udało im się z powieściami Marka Lawerence’a i Roberta Jacksona Bennetta. Czy stało się tak w przypadku kanadyjskiego pisarza Michaela R. Fletchera? Nie powiedziałabym, że tak, choć z drugiej strony nie użyłabym też słowa porażka.
„Bez odkupienia” doskonale wpasowuje się w modną ostatnio podkonwencję, po angielsku określaną mianem „grimdark”, którą na własny użytek określam mianem „brudnej fantasy”. Bohaterowie są tu raczej parszywi, życie ludzkie jest tanie, a większość powieściowego świata prezentuje się odpychająco, nic tylko błoto, smród, odchody, krew i wydzieliny (między innymi na początku powieści jeden z bohaterów jest chory, a autor co i rusz o tym przypomina, każąc Bedecktowi nieustannie smarkać i odpluwać flegmę, smacznego). Ponieważ w świecie tym szczególną rolę odgrywają chorzy psychicznie, wszystko to zostało „okraszone” sporą dawką równie przyjemnych elementów, takich jak opisy kanibalistycznych uczt i towarzyszących im orgii. Szczęśliwie (przynajmniej dla mnie, bo osobiście tego typu estetyki nie lubię), Fletcher nie dysponuje piórem Vandermeera, czy Swanwicka, dzięki czemu odpychające sceny nie są na tyle sugestywne, by zostawały one na dłużej w pamięci czytelnika. Sądziłam, że autor z rozmysłem obrał ten trend, jednak z jego wypowiedzi znalezionej na sieci wynika, że w momencie pisania nie wiedział on nawet, iż taka podkonwencja istnieje. Pojawia się zatem ciekawe pytanie – co sprawia, że twórcy niezależnie sięgają po podobne rozwiązania? Znużenie heroic fantasy? Czy może to raczej wydawcy, wietrząc zyski, spośród przysyłanych im manuskryptów wybierają te pisane w popularnej obecnie estetyce.
Wracając jednak do Fletchera, niestety, wypada on gorzej od Joego Abercrombiego i Marka Lawrence’a. Ten pierwszy ma znacznie lepszy styl. Lawerence’owi udało się nadać narracji indywidualny rys, ale przede wszystkim stworzył charyzmatycznego, zapadającego w pamięć bohatera i przemycił sporo nawiązań literackich. Autor „Bez odkupienia” pisze poprawnie, tak, że czyta się to szybko, jednak nic ponad to. W jego powieści pojawia się kilka interesujących przemyśleń, jest ich jednak zdecydowanie mniej niż w lepszych książkach Abercrombiego, czy trylogii „Rozbite imperium”. Bohaterowie Kanadyjczyka nie budzą sympatii, brakuje im też magnetyzmu, który cechuje interesująco wykreowane postaci negatywne. Może pod sam koniec trójka protagonistów zyskuje nieco ludzkich cech.
Na uwagę zasługuje koncepcja świata. Pomysł, by myśli i przekonania mogły kształtować rzeczywistość, nie jest nowy. Najwcześniej wydane ze znanych mi książek, opartych na tym motywie to „Trylogia Zimnego Ognia” C.S. Friedmann, z późniejszych należałoby wymienić wzmiankowane wyżej powieści Marka Lawrence’a, pojawia się on także w „Mieście schodów” Bennetta (choć tam wpływ wierzących jest pośredni). Fletcherowski Świat Urojeń, to uniwersum, gdzie największą mocą dysponują szaleńcy, którzy jednak prędzej czy później padają ofiarą własnego obłędu. Autor obmyślił ich klasyfikację i nie zadowolił się uczynieniem Ułudników (zwanych też Geisteskranken, przy okazji napomknę, że niemieckie słowa i z niemiecka brzmiące nazwy własne i imiona wydały mi się dobrym pomysłem, który buduje klimat) jedynie ozdobnikiem, ale oparł całą fabułę na mechanice świata. Podobnie, jak u Friedmann (z tym, że tam nie był to główny wątek), ludzie doszli do wniosku, że oto mogą stworzyć sobie boga. O ile w „Trylogii Zimnego Ognia” proces ten trwał stulecia, szalony kapłan Konig Furimmer z „Bez odkupienia” chce dokonać tego w ciągu zaledwie jednego pokolenia. Spieszy się, ponieważ liczy na to, że wychowywany do tego celu chłopiec, już po swoim Wstąpieniu, będzie mu posłuszny i ocali go przed narastającym obłędem. Ten manifestuje się w postaci sobowtórów i lustrzanych odbić, które uzyskały autonomię i knują przeciwko kapłanowi. Przyznam, że rozdziały przedstawiające zmaganie się Koniga z emanacjami własnego umysłu i intrygi tych ostatnich, uważam za najciekawsze, bo już perypetie trójki wędrownych zabijaków nie są jakoś szczególnie oryginalne. Oparcie powieści na wątku chłopca-przyszłego Boga sprawia, że powieść nie powiela najbardziej ogranych schematów fabularnych, co uważam za zaletę. Chwilami lektura „Bez odkupienia” skłania też do refleksji nad ludzkim umysłem, postrzeganiem i powstawaniem pętli sprzężeń, które z czasem stają się obsesjami.
Oczywiście mam zastrzeżenia odnośnie spójności pomysłu. Czy w świecie, w którym materializują się urojenia, mieszkańcy nie powinni raczej skrupulatnie wyszukiwać i zabijać Ułudników (zwłaszcza tych najbardziej niebezpiecznych, jak przyzywający ogień Hassebrandzi), zanim ci urosną w siłę, pozwalającą im w parę chwil niszczyć całe miasta? Zwyczajni ludzie marzą o takich rzeczach, jak spokojne, w miarę dostatnie życie, szczęśliwa rodzina i temu podobne, nierzadko sobie to wyobrażają. Czy suma tych wizji nie powinna wystarczyć, by uczynić świat choć odrobinę przyjemniejszym miejscem, niż to przedstawione na kartach powieści?
Inną kwestią jest szafowanie terminami „zdrowy psychicznie”, „poczytalność”. Brzmi to cokolwiek nieadekwatnie do quasi-średniowiecznego świata, ale to kwestia drugorzędna. Wydaje mi się, że autor nie do końca przemyślał swoją kreację – koncepcja świata powinna się przejawiać na poziomie języka nie tylko powierzchownie, w nomenklaturze Ułudników. Możliwość kreowania rzeczywistości myślą to więcej niż jedna z cech, to podstawa uniwersum. Czy słowa „szalony” i „zdrowy psychicznie” mają rację bytu, skoro obłęd się materializuje? Wreszcie (autor niewiele zdradza na temat historii, więc może w dalszych tomach znajdzie się jakieś wyjaśnienie), za dziwaczne uważam rozwiązanie, by na określenie niektórych typów urojeń, używać określeń wziętych od nazwisk osób, które je opisały w „naszym” świecie .
Dość długo zastanawiałam się nad niższą oceną, w końcu jednak zdecydowałam się docenić te kilka interesujących rozwiązań i płynną lekturę. Fani podkonwencji powinni poczuć się usatysfakcjonowani, pozostałym czytelnikom radziłabym się zastanowić, czy taka estetyka im odpowiada. Dla mnie tego rodzaju książki są w pewien sposób niepełne, przekłamane, na tej samej zasadzie, co skierowane do kobiet książki o bohaterkach, co to otrzymują spadek, zakładają kawiarenki/księgarenki, poznają przyjaciół i zdobywają miłość. „Bez odkupienia” może stanowić znośną rozrywkę, lecz bardzo wątpię, by zyskało sobie sławę trwającą dłużej niż moda na „brudną” podkonwencję.
koniec
13 sierpnia 2017

Komentarze

17 VIII 2017   23:31:34

Podoba mi się w twoich recenzjach, że często porównujesz książki do wcześniej przeczytanych. Zaznaczasz gdzie pojawił się już dany pomysł/motyw. Teraz zwróciłaś moją uwagę na Trylogię Zimnego Ognia, być może to coś dla mnie. Właśnie twoje porównania pomagają wyszukiwać innych książek, które mogą zainteresować potencjalnego czytelnika. Przeczytałem recenzje i wiem, że nie chce przeczytać Bez odkupienia, ale lektura recenzji nie poszła na marne, bo może kiedyś bliżej zapoznam się z twórczością pani Friedman :)

18 VIII 2017   12:58:42

Bardzo dziękuję za miłe słowa! Tak, w miarę możności staram się osadzać książki w szerszym kontekście i tropić motywy.

Trylogia Friedmann bardzo mi się podobała, choć nie jest pozbawiona wad. Widywałam nieraz egzemplarze na taniej książce, albo w bibliotekach. Moim zdaniem najlepszy jest tom drugi.

Dodaj komentarz

Imię:
Treść:
Działanie:
Wynik:

Dodaj komentarz FB

Najnowsze

Jak to dobrze, że nie jesteśmy wszechwiedzący
Joanna Kapica-Curzytek

28 IV 2024

Czym tak naprawdę jest tytułowa siła? Wścibstwem czy pełnym pasji poznawaniem świata? Trzech znakomitych autorów odpowiada na te i inne pytania w tomie esejów pt. „Ciekawość”.

więcej »

PRL w kryminale: Człowiek z blizną i milicjant bez munduru
Sebastian Chosiński

26 IV 2024

Szczęsny szybko zaskarbił sobie sympatię czytelników, w efekcie rok po roku Anna Kłodzińska publikowała kolejne powieści, w których rozwiązywał on mniej lub bardziej skomplikowane dochodzenia. W „Srebrzystej śmierci” Białemu Kapitanowi dane jest prowadzić śledztwo w sprawie handlu… białym proszkiem.

więcej »

Studium utraty
Joanna Kapica-Curzytek

25 IV 2024

Powieść czeskiej pisarki „Lata ciszy” to psychologiczny osobisty dramat i zarazem przejmujący portret okresu komunizmu w Czechosłowacji.

więcej »

Polecamy

Poetycki dinozaur w fantastycznym getcie

Stare wspaniałe światy:

Poetycki dinozaur w fantastycznym getcie
— Andreas „Zoltar” Boegner

Pierwsza wojna... czasowa
— Andreas „Zoltar” Boegner

Wszyscy jesteśmy „numerem jeden”
— Andreas „Zoltar” Boegner

Krótka druga wiosna „romansu naukowego”
— Andreas „Zoltar” Boegner

Jak przewidziałem drugą wojnę światową
— Andreas „Zoltar” Boegner

Cyborg, czyli mózg w maszynie
— Andreas „Zoltar” Boegner

Narodziny superbohatera
— Andreas „Zoltar” Boegner

Pierwsza historia przyszłości
— Andreas „Zoltar” Boegner

Zobacz też

Tegoż autora

Tryby historii
— Beatrycze Nowicka

Imperium zwane pamięcią
— Beatrycze Nowicka

Gorzka czekolada
— Beatrycze Nowicka

Kosiarz wyłącznie na okładce
— Beatrycze Nowicka

Bitwy nieoczywiste
— Beatrycze Nowicka

Morderstwa z tego i nie z tego świata
— Beatrycze Nowicka

Z tarczą
— Beatrycze Nowicka

Rodzinna sielanka
— Beatrycze Nowicka

Wiła wianki i to by było na tyle
— Beatrycze Nowicka

Supernowej nie zaobserwowano
— Beatrycze Nowicka

Copyright © 2000- – Esensja. Wszelkie prawa zastrzeżone.
Jakiekolwiek wykorzystanie materiałów tylko za wyraźną zgodą redakcji magazynu „Esensja”.