Nasza strona używa plików cookies. Korzystając ze strony, wyrażasz zgodę na używanie cookies zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki. Więcej.
Nasza strona używa plików cookies. Korzystając ze strony, wyrażasz zgodę na używanie cookies zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki. Więcej.
Włoski Kurosawa
W latach 90. tryumfy święciły seriale anime z włoskim dubbingiem prezentowane w stacji Polonia 1. Jednak połączenie kultur ojczyzny sushi oraz ojczyzny pizzy nie zawsze musi wypadać tak kuriozalnie, czego dowodzi szósty tom antologii „Toppi. Kolekcja” pod tytułem „Japonia”.
Niedzielny krytyk komiksów: Śrubełek? Głowadzik?
Każdy smok ma swój słaby punkt ukryty pod którąś z łusek. Tak było ze Smaugiem z „Hobbita”, tak było też ze smokiem z przygód Jonki, Jonka i Kleksa. A że w przypadku tego drugiego chodziło o wentyl do pompki? Na tym polegał urok komiksów Szarloty Pawel.
Co nam w kinie gra: Perfect Days
„Proza życia według klozetowego dziada” może nie brzmi za zbyt chwytliwy filmowy tagline, ale Wimowi Wendersowi chyba coraz mniej zależy, aby jego filmy cechowały się przede wszystkim potencjałem na komercyjny sukces. Zresztą przepełnione nostalgią „Perfect Days” koresponduje całkiem nieźle z powoli podsumowującym swoją twórczość Niemcem, który jak wielu starych mistrzów, powoli zaczyna odchodzić do filmowego lamusa. Nie znaczy to jednak, że zasłużony reżyser żegna się z kinem. Tym bardziej że „Perfect Days” potwierdza, że mimo niemal 80 lat na karku, wciąż jest w bardzo dobrej formie.
Niekoniecznie jasno pisane: Jedenaście lat Sodomy
Większość komiksów Alejandro Jodorowsky’ego to całkowita fikcja i niczym nieskrępowana, rozbuchana fantastyka. Tym razem jednak zajmiemy się jednym z jego komiksów historycznych albo może „historycznych” – fabuła czteroczęściowej serii „Borgia” oparta jest bowiem na faktycznych postaciach i wydarzeniach, ale potraktowanych z dość dużą dezynwolturą.
Reacher: Sez. 2. odc. 8. Porozmawiajmy o zabijaniu
Chociaż główny bohater znalazł się w na pierwszy rzut oka beznadziejnym położeniu, to w istocie nie zastanawiamy się, czy uda mu się rozprawić z Langstonem i jego ludźmi, lecz jedynie czekamy, by dowiedzieć się, w jaki sposób tego dokona. Niestety tutaj twórcy scenariusza zdecydowanie przesadzili, gdyż pozwolili Reacherowi na zupełnie nieprawdopodobne wyczyny.
Fallout: Odc. 5. Szczerość nie zawsze popłaca
Brak Maximusa w poprzednim odcinku zostaje nam w znacznym stopniu zrekompensowany, bo teraz możemy obserwować jego perypetie z naprawdę dużym zainteresowaniem. Z kolei sporo do myślenia dają kolejne odkrycia, których Norm dokonuje w Kryptach 32 i 33.
Ten okrutny XX wiek: Budowle muszą runąć
Zdobycie ruin klasztoru na Monte Cassino przez żołnierzy armii Andersa obrosło wieloma mitami. Jednak „Monte Cassino” Matthew Parkera bardzo dobrze pokazuje, że był to jedynie drobny epizod w walkach o przełamanie niemieckich linii obrony na południe od Rzymu.
– kanał informacyjny ogólny [pomoc…] – kanał informacyjny działu [więcej…] – kanał informacyjny blogu
komiksowekomiksowe
Przeciąganie liny…czyli narrator w komiksie
Narrator w komiksie??? Narracja nie wydaje się być centralnym tematem badań teoretycznych nad komiksem. Nie jest to również jego składowa, której byliby szerzej świadomi czytelnicy. Niektórym może się nawet wydawać, że w komiksach (a przynajmniej w ich części) brak jest narracji w ogóle - same obrazki i dymki. Inni będą twierdzić, że owszem, narracja jest, ale nie ma o czym dyskutować: może być czasami pierwszoosobowa, czasami trzecioosobowa i tyle. Uważam, że taki pogląd jest zbyt uproszczony, a zagadnienie narracji należy do najciekawszych problemów teoretycznych związanych z komiksem. Od razu uprzedzę, że nie zamierzam tu przedstawić całościowego studium narracji w tym medium, a to z dwóch powodów: po pierwsze większość tego, co napisałbym, powiedziano już wcześniej w pracach z teorii literatury, po drugie jest to raczej temat na pracę doktorską, a nie esej. Postaram się jedynie naświetlić kilka, moim zdaniem, najbardziej interesujących aspektów. Na wstępie przypomnę krótko, kim jest narrator. Jest to fikcyjna postać, „opowiadacz”, który przedstawia czytelnikowi zdarzenia opowiadane w dziele literackim (albo, ogólniej, fabularnym). Narrator może być tożsamy z jednym z bohaterów, mamy wówczas do czynienia z narracją pierwszoosobową. Taki narrator wypowiada się np. tak: „Zobaczyliśmy stojący na wzgórzu biały dom”. Pierwszoosobowa narracja może być też prowadzona przez osobę spoza świata przedstawionego, ale będącą świadkiem wydarzeń lub w jakiś sposób o nich poinformowaną. Bywa, że taka narracja ma postać pamiętnika lub listu. Narrator trzecioosobowy z kolei wypowiada się o wydarzeniach, używając gramatycznej formy trzeciej osoby: „Zobaczyli stojący na wzgórzu biały dom”. Jego stopień uwikłania w przedstawianą historię jest zazwyczaj mniejszy, próbuje on zwykle - lepiej lub gorzej - udawać obiektywność. Warto dodać, że nie można utożsamiać narratora z autorem. Wszystkich, którzy chcieliby dowiedzieć się więcej na ten temat, odsyłam do prac teoretycznych. Czy mówienie o narracji jest jednak prawomocne w przypadku komiksu, gdzie obraz odgrywa dużą rolę? Sceptycy mogą przecież powiedzieć, że spora część komiksów obywa się bez żadnych komentarzy tekstowych, pozostając przy dymkach, ewentualnie wtrącając krótki tekst typu „Styczeń 1926 roku” na samym początku. A potem czytelnik czyta już komiks i o narratorze może zapomnieć. Wymieńmy przykłady dzieł fabularnych o różnym stosunku ilości tekstu do ilości obrazków. Zacząć należy od prozy, opartej wyłącznie na tekście. Idąc krok dalej można dodać do takiej opowieści ilustrujące ją obrazki; nie jest to jeszcze komiks, ale niektórzy komiksowi artyści (np. Enki Bilal) stosują taką formę. Kolejny krok i już mamy komiks, na przykład „Théogonie: La naissance des dieux” („Teogonia: narodziny bogów”, Dominique Desbiens i Gilles Laporte) albo „Kabuki” Davida Macka, w którym występują dymki, mamy też sekwencje obrazków (ujętych w kadry lub nie), przedstawiających kolejne momenty w czasie. Wszystko to jednak jest opatrzone mnóstwem tekstu opisowego, komentarzy, pseudo-dokumentami itp. Część ilustracji nie pełni funkcji komiksowych kadrów. Idąc dalej mamy komiksy opatrzone dużą ilością tekstu opisowego, co przesuwa ciężar opowiadania historii z rysunku na tekst, bez którego wciąż nie da się nic zrozumieć. Przykłady: wczesne krótkie prace Bilala, „Dessin” („Rysunek”) Marc-Antoine’a Mathieu albo „The Jew of New York” („Nowojorski Żyd”) Bena Katchora. Zredukowawszy jeszcze bardziej ilość tekstu otrzymujemy typowy komiks głównonurtowy z niewielką ilością tekstu opisowego, konieczną do zrozumienia historii, opowiadanej głównie poprzez obraz (i dymki). Jeszcze bardziej redukując ilość tekstu otrzymujemy takie prace, jak na przykład la „Théorie du chaos” („Teoria chaosu”), narysowana przez Pierre’a Schelle, gdzie tekst praktycznie wcale nie występuje, pod jakąkolwiek postacią (nawet dymków), a mimo to komiks ten nie jest zespołem przypadkowych obrazków, ale tworzy opowieść. Wiele osób zgodziłoby się ze stwierdzeniem, że w opisanych wyżej przykładach postać narratora, na początku istniejąca z całą pewnością, coraz bardziej blednie, staje się mniej widoczna, by na koniec „zniknąć”. Takie podejście wynika z ukrytego założenia, że narracja jest powiązana z obecnością tekstu w dziele, z czym trudno się zgodzić - przecież definicja słowa „narrator” nie zawiera jakiekolwiek odniesienia do tekstu. Narrator ma być fikcyjną postacią, opowiadającą nam historię. A zatem by zaistniał, wystarczy, że istnieje historia. Jakąś historię zaś opowiadają wszystkie wymienione dzieła, niezależnie od tego, jaką rolę odgrywa w nich tekst komentarza. Wniosek jest jednoznaczny: w przypadku każdego komiksu możemy mówić o narratorze. Owszem, zwykle do zaprezentowania nam opowieści używa on obrazu, jednak formalnie rzecz biorąc nie ma to żadnego znaczenia. Narracja jest wspólnym mianownikiem wszystkich fabularnych opowieści, niezależnie od formy ich przedstawienia. To, że zwykle kojarzymy ją z prozą, świadczy tylko o sile naszych przyzwyczajeń. W komiksie tekst komentarza jest tylko jedną z możliwych postaci wypowiedzi narratora. Podobnie jest nią każdy rysunek. To narrator pokazuje nam perypetie bohaterów, operuje „kamerą”, obrazuje ruch i czas. Każdy kadr komiksu, choćby nie zawierał ani jednej litery, jest wypowiedzią narratora o świecie przedstawionym, jest jakby zdaniem, akapitem albo stroną powieści. Dymki są przytoczonymi przez narratora wypowiedziami postaci. Narrator pokazuje czytelnikowi fikcyjny świat, prowadzi go przez niego, dokonuje arbitralnych wyborów, które wydarzenia powinny zostać pokazane, które zaś ukryte, nadaje im dynamikę i podejmuje mnóstwo innych decyzji, przez co nadaje opowieści kształt i charakter. W prozie behawioralnej (np. niektórych nowelach Hemingwaya) używana jest narracja, polegająca na ograniczeniu roli zewnętrznego narratora niemal jedynie do przekazywania wypowiedzi postaci; jednym słowem, występują tam głównie dialogi. W przypadku komiksu taki sposób opowiadania jest niemożliwy, gdyż nawet całkowicie pozbawiony komentarza słownego obraz wciąż niesie ze sobą mnóstwo informacji o świecie przedstawionym oraz opisuje rozwój wydarzeń. Nie bez kozery zatem we Francji o komiksie mówi się „narracyjne obrazki”. To nie obecność tekstu świadczy bowiem o istnieniu narratora, lecz sama narracyjność dzieła, czyli fakt, że zostało ono stworzone, by opowiedzieć nam jakąś historię. To nie tekst zatem jest łącznikiem komiksu z prozą, ale właśnie narracyjność. Tekst jest jedynie jednym ze sposobów przekazywania treści, narzędziem. Jak na dłoni  Bohater krótkiej opowiastki Freda rysuje sam siebie.  Pierwsza strona komiksu. Autorzy komiksów jako małpy :-)  Autor komiksów żebrzący o pomysł na opowieść. Nie ma wątpliwości, że ta krótka historyjka Freda mówi nam interesujące rzeczy na temat komiksu jako takiego. Oznacza to, że mamy tu do czynienia z metakomiksem, czyli takim komiksem, który bezpośrednio w swej fabule odsłania nam ukryte mechanizmy działania tego medium, komentuje je i opisuje. Paradoks jednoczesności  Trwa nadmuchiwanie dymków... O tym, że jest to zbyt pochopny wniosek, przekonuje dokładniejsze przyjrzenie się takiej postaci narracji pierwszoosobowej, w której tekst ma gramatyczną formę wypowiedzi w pierwszej osobie w czasie teraźniejszym (czas przeszły, mimo że częściej stosowany, implikuje jeszcze inne znaczenia), użytym również w „Immondysie”, którego omówię dalej. Okazuje się, że dokładniejsza analiza tego przypadku prowadzi do niezwykle ciekawych wniosków.  Narrator podpisuje „swój” komiks pseudonimem autora. W niekomiksowej sztuce fabularnej zjawisko takie jest niezwykle rzadkie. Narracja jednoczesna bywa stosowana w teatrze, kiedy na jednej scenie (albo dwóch sąsiednich) toczą się dwie sztuki. Tak czy inaczej nie da się jednak śledzić ich obu w tym samym czasie, więc ich jednoczesność jest kaleka. W literaturze narracje albo zagnieżdżają się jedna w drugiej, albo następują po sobie, raczej zaś nie istnieją jednocześnie, przynajmniej na tym samym „poziomie narracyjnym”. Jest tak dlatego, że literatura opiera się na języku, który ma charakter czasowy, w komiksie zaś pojawia się dodatkowo obraz, mający charakter przestrzenny. |
Każdy smok ma swój słaby punkt ukryty pod którąś z łusek. Tak było ze Smaugiem z „Hobbita”, tak było też ze smokiem z przygód Jonki, Jonka i Kleksa. A że w przypadku tego drugiego chodziło o wentyl do pompki? Na tym polegał urok komiksów Szarloty Pawel.
więcej »
Większość komiksów Alejandro Jodorowsky’ego to całkowita fikcja i niczym nieskrępowana, rozbuchana fantastyka. Tym razem jednak zajmiemy się jednym z jego komiksów historycznych albo może „historycznych” – fabuła czteroczęściowej serii „Borgia” oparta jest bowiem na faktycznych postaciach i wydarzeniach, ale potraktowanych z dość dużą dezynwolturą.
więcej »
W 24 zestawieniu najlepiej sprzedających się komiksów, opracowanym we współpracy z księgarnią Centrum Komiksu, czas się cofnął. Na liście znalazły się bowiem całkiem nowe przygody pewnych walecznych wojów z Mirmiłowa i ich smoka… Ale, o dziwo, nie na pierwszym miejscu.
więcej »Jedenaście lat Sodomy
— Marcin Knyszyński
Batman zdemitologizowany
— Marcin Knyszyński
Superheroizm psychodeliczny
— Marcin Knyszyński
Za dużo wolności
— Marcin Knyszyński
Nigdy nie jest tak źle, jak się wydaje
— Marcin Knyszyński
„Incal” w wersji light
— Marcin Knyszyński
Superhero na sterydach
— Marcin Knyszyński
Nowe status quo
— Marcin Knyszyński
Fabrykacja szczęśliwości
— Marcin Knyszyński
Pusta jest jego ręka! Część druga
— Marcin Knyszyński
Drugi numer "Zeszytów Komiksowych"
— Błażej
Polak w Glénat!
— Błażej
Mega-wystawa Franquina we Francji
— Błażej
Odgrzewane danie
— Błażej
Mangi dla dorosłych z Castermana
— Błażej
Schuiten twórcą scenografii podczas Expo
— Błażej
Kriss de Valnor powraca!
— Błażej
Chory na talent
— Błażej
Moebius przegrał proces
— Błażej
