Login:
Hasło:
Pamiętaj mnie

Zapomniałem hasła	Nie mam jeszcze konta
Zaloguj przez:

dzisiaj: 3 maja 2024

Fallout: Odc. 5. Szczerość nie zawsze popłaca
Brak Maximusa w poprzednim odcinku zostaje nam w znacznym stopniu zrekompensowany, bo teraz możemy obserwować jego perypetie z naprawdę dużym zainteresowaniem. Z kolei sporo do myślenia dają kolejne odkrycia, których Norm dokonuje w Kryptach 32 i 33.
Niedzielny krytyk komiksów: Śrubełek? Głowadzik?
Każdy smok ma swój słaby punkt ukryty pod którąś z łusek. Tak było ze Smaugiem z „Hobbita”, tak było też ze smokiem z przygód Jonki, Jonka i Kleksa. A że w przypadku tego drugiego chodziło o wentyl do pompki? Na tym polegał urok komiksów Szarloty Pawel.
Niekoniecznie jasno pisane: Jedenaście lat Sodomy
Większość komiksów Alejandro Jodorowsky’ego to całkowita fikcja i niczym nieskrępowana, rozbuchana fantastyka. Tym razem jednak zajmiemy się jednym z jego komiksów historycznych albo może „historycznych” – fabuła czteroczęściowej serii „Borgia” oparta jest bowiem na faktycznych postaciach i wydarzeniach, ale potraktowanych z dość dużą dezynwolturą.
Co nam w kinie gra: Perfect Days
„Proza życia według klozetowego dziada” może nie brzmi za zbyt chwytliwy filmowy tagline, ale Wimowi Wendersowi chyba coraz mniej zależy, aby jego filmy cechowały się przede wszystkim potencjałem na komercyjny sukces. Zresztą przepełnione nostalgią „Perfect Days” koresponduje całkiem nieźle z powoli podsumowującym swoją twórczość Niemcem, który jak wielu starych mistrzów, powoli zaczyna odchodzić do filmowego lamusa. Nie znaczy to jednak, że zasłużony reżyser żegna się z kinem. Tym bardziej że „Perfect Days” potwierdza, że mimo niemal 80 lat na karku, wciąż jest w bardzo dobrej formie.
Włoski Kurosawa
W latach 90. tryumfy święciły seriale anime z włoskim dubbingiem prezentowane w stacji Polonia 1. Jednak połączenie kultur ojczyzny sushi oraz ojczyzny pizzy nie zawsze musi wypadać tak kuriozalnie, czego dowodzi szósty tom antologii „Toppi. Kolekcja” pod tytułem „Japonia”.
Ten okrutny XX wiek: Budowle muszą runąć
Zdobycie ruin klasztoru na Monte Cassino przez żołnierzy armii Andersa obrosło wieloma mitami. Jednak „Monte Cassino” Matthew Parkera bardzo dobrze pokazuje, że był to jedynie drobny epizod w walkach o przełamanie niemieckich linii obrony na południe od Rzymu.
Reacher: Sez. 2. odc. 8. Porozmawiajmy o zabijaniu
Chociaż główny bohater znalazł się w na pierwszy rzut oka beznadziejnym położeniu, to w istocie nie zastanawiamy się, czy uda mu się rozprawić z Langstonem i jego ludźmi, lecz jedynie czekamy, by dowiedzieć się, w jaki sposób tego dokona. Niestety tutaj twórcy scenariusza zdecydowanie przesadzili, gdyż pozwolili Reacherowi na zupełnie nieprawdopodobne wyczyny.

Książki

Magazyn CCXXXV

Pobierz magazyn

Podręcznik

Nowości

książkowe

Kwintesencja wszystkiego
Suzie Sheehy
Maigret u pana ministra
Georges Simenon
Złowieszczy dar
Emily Thiede

więcej »

Zapowiedzi

książkowe (wybrane)

Kobiety imperium rzymskiego
Emma Southon
Luna to surowa pani
Robert A. Heinlein
Szpony mocy
Tui T. Sutherland
Pielgrzym
Terry Hayes
Cud w Dolinie Poskoków
Ante Tomić
Taniec piżmowych szczurów
Krzysztof A. Zajas
Tymek, Czarny Kot i tajemnica Krzywej Wieży
Sylwia Winnik
Ukradłem mózg mojej genialnej siostry
Jo Simmons

więcej »

Wit Szostak
‹Poszarpane granie›

WASZ EKSTRAKT: 0,0 %
Zaloguj, aby ocenić

Tytuł	Poszarpane granie
Data wydania	17 września 2004
Autor	Wit Szostak
Wydawca	RUNA
Cykl	Smoczogóry
ISBN	83-89595-12-5
Format	304s. 125×185mm
Cena	27,50
Gatunek	fantastyka
WWW	Polska strona
Zobacz w	Kulturowskazie
Wyszukaj w	MadBooks.pl
Wyszukaj w	Selkar.pl
Wyszukaj w	Skąpiec.pl

Wyszukaj / Kup

Sprawdź cenę

Poszarpane granie

Wit Szostak

« 1 2 3 4 5 »

Wit Szostak

Poszarpane granie

– W Smreczynach, u twego stryja, są na piecu opowieści o pradawnych czasach, kiedy jeszcze sztolnicy ze smokami się w wojnach swych próbowali. A mnie się zdaje, że warto byłoby opowiedzieć o dawnych dziejach naszego rodu. Bo to nie tylko piękna opowieść, ale i przestroga dla nas i dla tych, co po nas nadejdą. I ja te dzieje wymaluję, kafelek po kafelku.

– Nigdy mi o tym nie opowiadaliście.

– Tyle jest opowieści w Smoczogórach, że i tak wszystkiego ci nie przekażę, bo nie zdążę. Ale o swych korzeniach musisz wiedzieć, więc słuchaj.

Chłopiec poprawił się na ławie, położył ręce na stole i oparł o nie brodę. A stary góral zbierał się do opowieści. Wszystko wokoło ucichło. Nawet deszcz przestał padać i grzmoty zamilkły, jakby w oczekiwaniu na gawędę.

– No, opowieść będzie długa, nie krótka. Ale nie powiem jej od początku, bo czasem trzeba zacząć od końca i powoli cofać się, by lepiej całość pokazać. Dlatego musisz, synuś, uważać, coby ci się wątek nie pogubił. Bo jest to opowieść pełna innych opowieści. A w nich też są opowieści i każda jedna jest równie ważna. Bez nich niewiele zrozumiesz z tego, co mam ci do powiedzenia. A bez tego nie zrozumiesz, skąd i po co jest nasz ród. Spamiętasz wszystko?

Chłopiec patrzył znad blatu na pogodną, starą twarz swego opiekuna. Skinął w milczeniu głową.

– Na początku trzeba rzec, że czasy były pańskie. I każdy, nawet najbiedniejszy ze smoczogórskich górali, miał swego czarta. Ale ludziom wcale nie było do śmiechu. Bo czarty były nienapasione, na góralskie dusze łase. Stało się tak, że czarty bez dusz na świat się rodziły. Nie bardzo to może sprawiedliwe, ale przecież kto by się domagał dla czartów jakiejś sprawiedliwości? No nikt. I niemające nic do roboty, bezduszne czarty hulały na skrzydłach wichrów pomiędzy turniami. A swoich dusz nie miały z takiego powodu, że kiedyś im je skrzaty wykradły. Było to wtedy, kiedy świat jeszcze do końca nie wiedział, jakie prawa będą nim rządzić. No, trochę po zbójecku skrzaty wtedy zrobiły, ale wszystko na nasz pożytek obrócić się miało. Trzeba jednak rzec, że one nie dla siebie te dusze zabrały, tylko dla gęśli, żeby prawdziwa muzyka mogła się z nich odezwać. Bez duszy nie ma muzyki. A skąd wziąć duszę? Takie bezpańskie przecież nie włóczą się po drogach. Ludzi szkoda, drzew też. I padło na czarty.

Z początku to czarty były bezradne. Niby mogły te duszyczki odzyskać, z gęśli je powyjmować. Ale w gęślach już dusze odpowiednio przycięte, dopasowane, kołatałyby się w czarcim wnętrzu bez żadnego pożytku. A poza tym, kto to widział, żeby czarty przy gęślikach grzebały? No nikt. I tu jest cała sprawa. Gdyż czarty sobie umyśliły, że dla sprawiedliwości będą wykradać dusze ludziom. No, niegłupio wymyśliły, lecz dla nas dobrze nie bardzo. Bo i co biedni ludzie czartom winni? I takie się zaczęły czasy, po prawdzie nie pańskie, ale zbójeckie.

Stary góral westchnął cicho i zapatrzył się w chmurne niebo za oknem. A ciężkie chmury powoli odpływały za góry, odsłaniając błękit i radosne, wiosenne słońce.

- Ale te czarty, to też trzeba dla uczciwości powiedzieć, za bardzo pazerne nie były. I wystarczały im dusze już przez ludzi zużyte. Wpierw się przy człeku zaczajały, kusiły go i zwodziły. A kiedy taki człek sam siebie zatracił, swą duszę sponiewierał, to czarty już tylko jego śmierci cierpliwie wyglądały. I po śmierci łapały jego duszę i na swoje przerabiały. Ale, jako się rzekło, trzeba było wpierw taką duszę za życia urobić, żeby się czartowi po śmierci człeka nie wymknęła. No i dla tej przyczyny czarty mierziły ludzi żywych.

Musisz też wiedzieć, synuś, że wtedy czasy różniły się od naszych. Niewiele jeszcze było wiadomo, na ten przykład nikt nie wiedział, że dusze drzewne i ludzkie mają się jakoś po śmierci łączyć. Kto wie, może wtedy takie pojednanie w ogóle nie było przewidziane? Kto to wie, jak sobie kiedyś Jedyny ten świat wyobrażał… Dość powiedzieć, że po śmierci duszyczka tułała się zupełnie samiuteńka, a skrzaty nawet nie wiedziały, że jej mają jakoś pomagać. Tylko gęśli doglądały, to było ich zadanie. I pewnie dlatego łatwiej udawało się czartom takie bezpańskie duszyczki przywłaszczać.

Czy była w tym jakaś sprawiedliwość, trudno powiedzieć. Ale na pewno była w tym nasza szkoda i nasza krzywda. I należało wreszcie zrobić z tym porządek.

Stary góral zamilkł, wstał od stołu i sprawdził farbkę w tygielku.

– I co, to już koniec?

– Jakże może być koniec, synuś, jak to dopiero początek?

– To co było dalej? Kto zrobił porządek z tymi czartami?

– Mówiłem ci przecież, że to jest opowieść długa, a nie krótka. I nie starczy nam jednego wieczoru, by ją w całości opowiedzieć. Ja teraz, póki słońce jest, trochę sobie pomaluję. A wieczorem opowiem ci, co wymalowałem. Tak mi się widzi, że w trzy dni zdążę cały piec wymalować. I w trzy wieczory poznasz całą opowieść. A teraz nie przeszkadzaj, synuś, bo robotę mam. Jak wcześniej skończę, to wcześniej gadać zacznę.

– To co mam, dziadku, do wieczora robić?

– Jak to co? Skrzypeczki bierz i ćwicz tę wierchową nutę, co ci ją wczoraj zagrałem. Bo na razie twoje granie z żadnej strony wierchowej nie przypomina. A powinno.

– Ale dziadku…

– Śmigaj ze skrzypeczkami do drugiej izby! Bez gadania.

I stary góral, pogwizdując pogodnie, zaczął wymalowywać na piecu opowieść o dawnych dziejach swego rodu. A kiedy nadszedł wieczór, siedli z chłopcem przy stole i rozpoczęły się przedziwne opowieści o piecowej historii. I rację miał stary góral, że trzy dni wystarczą, by dokończyć całą robotę. I rację miał, że trzy wieczory starczą na całą opowieść, pełną wielu innych opowieści. I tak, po raz kolejny, chałupa na Zarąbku wypełniła się zapachem tytoniu. I nie tylko piec, ale świerkowe przeciosy, sosrąb i belki powały oraz wszystkie sprzęty domowe mogły zasłuchać się w gawędzie starego górala.

Chcecie wiedzieć, jak było naprawdę z tymi czartami?

No to posłuchajcie.

Rozdział pierwszy
w którym poznajemy Koredę, a Koreda poznaje swego czarta

Jesienne wichry wyły po okolicy, ale Koredy to nie przerażało.

Nadciągał szary wieczór, pełen złowróżebnych świstów. W taką porę jest się czego bać! Od Czartaka czarty na skrzydłach wichrów latają po całych Smoczogórach i tylko patrzą, kogo by dopaść i domęczyć. Po nocy słychać ich złowrogie śmiechy, kiedy wybierają sobie ofiarę. I czasem po wiele godzin krążą wokół wioski, wokół chałupy, zanim zaatakują. Złośliwe bestie, wszyscy to wiedzą.

Każdy podmuch w kominie, każde zawodzenie wichru, wszystko mogło zwiastować najgorsze. Złe hulało po okolicy i jedynie głupi wystawiali się na jego działanie. Od kilku dni czarty dopadały niewinnych ludzi i strach szedł od chałupy do chałupy. Ludzie nie wyściubiali nosa z izby. Zagaszali ogień w palenisku i zastawiali drzwiczki pieców cebrzykami z wodą. Wiadomo, czarty najchętniej wpadają przez komin, gdy człek się najmniej spodziewa. Kiedy okna i drzwi zawarte, można przez komin przeleźć i biednego górala w samej izbie dopaść. Dlatego pilnowano się w te pochmurne noce na wszystkie znane sposoby.

Nie można powiedzieć, ludzie z Jasionki nie byli lękliwi. W każdym razie nie bardziej niż inni górale. Ale mieszkali na tyle blisko Czartaka, by wiedzieć, że złego nie ma co kusić. Bo złe samo potrafi kusić niezgorzej i nie trzeba mu w tym pomagać. Los góralom z Jasionki takie miejsce wyznaczył, to musieli nauczyć się żyć w cieniu groźnej góry. I żyli w nim na tyle długo, by wiedzieć, jak się należy zachować. W bezchmurne noce można było zobaczyć wokół szczytu Czartaka wirujące w dzikim tańcu czarty. I aż do Jasionki niósł się ich złowróżbny chichot, kiedy oplatając kręgiem nagą turnię, najwyższą ze Starych Sztolni, rozpędzały się w szaleńczym wirowaniu. I widać było, jak krążyły pomiędzy nimi małe chochliki, co roznoszą choroby i wszelkie drobne utrapienia. Góralom z innych stron niełatwo przychodziło uwierzyć w te opowieści, ale mieszkańcy Jasionki dobrze wiedzieli, o czym mówią. To ich najczęściej dopadały czarty, to do ich chałup najchętniej się zapuszczały. I jedyną nadzieją było to, że może do przysiółka trafiają najbardziej leniwe, a więc i najmniej groźne. Bo te najgorsze, pracowite czarty pewnie długo krążyły po całej Równi, by w jej okolicach wypatrzyć ofiarę. Ale leniwe czy nie, do Jasionki zaglądały najczęściej.

Jesienne wichry wyły po okolicy, ale Koredy to nie przerażało. Patrzył, jak stara Biłka siedzi w kącie i szepce słowa pieśni, których ponoć czarty miały się lękać. Przyglądał się Koreda Dudzie, który długimi krokami przemierzał izbę, tam i z powrotem, tam i z powrotem, chroniąc się w chmurze tytoniowego dymu. Nie był to dobry czas. Czarty od paru dni uwzięły się na smoczogórskich górali, jakby kto rozwiązał pełen ich worek. Każdego wieczoru dopadały kilkoro ludzi i nie było w okolicy domu, gdzie by nie dotarły. Mimo wszelkich zabezpieczeń, pieśni i babskiego szeptania. Wszyscy przeczuwali, że dziwne czasy nadciągają, bo najstarsi nie pamiętali takiej czartowej zarazy.

« 1 2 3 4 5 »

Komentarze

Dodaj komentarz

Dodaj komentarz FB

Najnowsze

Każde martwe marzenie
Robert M. Wegner

3 XI 2017

Prezentujemy fragment powieści Roberta M. Wegenra „Każde martwe marzenie”. Książka będąca piątym tomem cyklu „Opowieści z meekhańskiego pogranicza” ukaże się nakładem wydawnictwa Powergraph w pierwszej połowie 2018 roku.

więcej »

Niepełnia
Anna Kańtoch

1 X 2017

Zamieszczamy fragment powieści Anny Kańtoch „Niepełnia”. Objęta patronatem Esensji książka ukazała się nakładem wydawnictwa Powergraph.

więcej »

Różaniec – fragment 2
Rafał Kosik

10 IX 2017

Zapraszamy do lektury drugiego fragmentu powieści Rafała Kosika „Różaniec”. Objęta patronaterm Esensji książka ukazała się nakładem wydawnictwa Powergraph.

więcej »