Dołącz do nas na Facebooku

x

Nasza strona używa plików cookies. Korzystając ze strony, wyrażasz zgodę na używanie cookies zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki. Więcej.

Zapomniałem hasła
Nie mam jeszcze konta
Połącz z Facebookiem Połącz z Google+ Połącz z Twitter
Esensja
dzisiaj: 26 kwietnia 2024
w Esensji w Esensjopedii

Katarzyna Janowska, Grzegorz Jankowicz, Michał Sowiński
‹Rozmowy o przyszłości›

EKSTRAKT:60%
WASZ EKSTRAKT:
0,0 % 
Zaloguj, aby ocenić
TytułRozmowy o przyszłości
Data wydania25 lutego 2020
Autorzy
Wydawca Mando
ISBN978-83-277-1750-4
Format264s. 145×200mm; oprawa twarda
Cena42,90
Gatunekbiograficzna / wywiad / wspomnienia, non‑fiction
Zobacz w
Wyszukaj wMadBooks.pl
Wyszukaj wSelkar.pl
Wyszukaj wSkąpiec.pl
Wyszukaj / Kup

Ten okrutny rok 2050
[Katarzyna Janowska, Grzegorz Jankowicz, Michał Sowiński „Rozmowy o przyszłości” - recenzja]

Esensja.pl
Esensja.pl
Być może książka „Rozmowy o przyszłości” mówi jedynie o tym, jak sobie wyobrażano odległą o 30 lat przyszłość w roku 2020, i jest wyłącznie świadectwem epoki – ale i tak warto po nią sięgnąć.

Sławomir Grabowski

Ten okrutny rok 2050
[Katarzyna Janowska, Grzegorz Jankowicz, Michał Sowiński „Rozmowy o przyszłości” - recenzja]

Być może książka „Rozmowy o przyszłości” mówi jedynie o tym, jak sobie wyobrażano odległą o 30 lat przyszłość w roku 2020, i jest wyłącznie świadectwem epoki – ale i tak warto po nią sięgnąć.

Katarzyna Janowska, Grzegorz Jankowicz, Michał Sowiński
‹Rozmowy o przyszłości›

EKSTRAKT:60%
WASZ EKSTRAKT:
0,0 % 
Zaloguj, aby ocenić
TytułRozmowy o przyszłości
Data wydania25 lutego 2020
Autorzy
Wydawca Mando
ISBN978-83-277-1750-4
Format264s. 145×200mm; oprawa twarda
Cena42,90
Gatunekbiograficzna / wywiad / wspomnienia, non‑fiction
Zobacz w
Wyszukaj wMadBooks.pl
Wyszukaj wSelkar.pl
Wyszukaj wSkąpiec.pl
Wyszukaj / Kup
Futurologia przeżywa ostatnio swój renesans, sądząc chociażby po popularności książek Yuvala Harariego. Na „Rozmowy o przyszłości” składają się wywiady (rozmówcy to m. in. Jacek Dukaj, Martin Caparrós, Grzegorz Linderberg) i krótkie prezentacje najważniejszych „futurologicznych” nazwisk (Orwell, Huxley, Lem, Huntington, Fukuyama, Atwood). Można trochę polemizować z doborem rozmówców – zwłaszcza profesor Adam Maciejewski jest zupełnie niezainteresowany przyszłościowym gdybaniem. Czasem autor (autorka?) nie powstrzymuje się też od wartościowania przedstawianych idei – ich prezentacja by zupełnie wystarczyła, bez dodatkowego werdyktu o ich słuszności bądź jej braku, zgrzyta to zwłaszcza w rozdziale o Samuelu R. Huntingtonie.
Niemniej książka jest dość ciekawa. Da się zauważyć, że rozmówcy w postrzeganiu przyszłości albo są kompletnie fatalistyczni, albo, w najlepszym razie, widzą zaledwie bardzo, ale to bardzo ostrożne promyki nadziei. Rozwarstwienie społeczne do spółki z katastrofą klimatyczną nas załatwią – co do tego panuje właściwie pełen konsensus. Rewolucje: biotechnologiczna i AI – te są wciąż niewiadomą, czas pokaże, czy będą mieć jakieś dobre czy wyłącznie złe strony. Dla autorki przeprowadzającej wywiady większym problemem niż masowa migracja są antyemigranckie fobie społeczeństwa – choć Zaremba Bielawski przyznaje, że szwedzki eksperyment się niezupełnie udał, a Grzegorz Linderberg ośmiela się sugerować, że możemy mieć problem z integracją milionów ludzi, nie utożsamiających się z wartościami nowego społeczeństwa. Panuje też właściwie zgoda, że krótki eksperyment zachodni pod nazwą liberalna demokracja prawdopodobnie ma się ku końcowi, choć z potencjalnego zwycięstwa orwellowskiego modelu chińskiego (kapitalizm plus autorytaryzm plus inwigilacja) nikt się nie cieszy. Klimat też nam się rozjedzie (dr Aleksadra Kardaś), choć w Polsce nie odczujemy tego aż tak katastrofalnie jak w Chinach, gdzie powodziami zagrożone są miliony ludzi.
Chociaż większość rozmówców ma podobne poglądy, to reprezentują oni rozmaite specjalności. Wśród nich znajdziemy ekonomistę (prof. Jerzy Hausner), klimatologa (dr Aleksandra Kardaś) czy reportera (Martin Capparós). Cieszy, że prof. Dariusz Jemielniak (socjologia, Wikimedia Polska) naprawdę zna się na klasyce SF – w wywiadzie nawiązuje do Paolo Bacigulapiego, Neala Stephensona, Williama Gibsona i „Doktora Who”.
Bodaj największym optymistą jest Grzegorz Linderberg, autor książki o genetyce „Ludzkość poprawiona” – co prawda też boi się dominacji Chin, ale sądzi, że na świecie ten model nie zyska akceptacji. A jeśli przyszłość będzie oznaczać niekonieczność pracy – to tym lepiej, życie może być spełnione w inny sposób. Za to Michel Houellebecq jawi się jako skrajny fatalista – wg niego czeka nas pustka egzystencjalna i samotna starość w zatomizowanym społeczeństwie. Chyba że wolimy powrót do fundamentalizmu religijnego, jak w „Uległości”. Chyba jednak nie.
Może ten ogólnoludzki fatalizm nie bierze się znikąd, ale jest zbiorowym przeczuciem jakiegoś nadchodzącego końca, jak sugeruje Olga Tokarczuk? A może nowego systemu, który „się domknie za 10-20 lat, dzięki wiedzy skumulowanej obojętne, czy w ludzkich mózgach, czy w procedurach wykonywanych w maszynach”, jak twierdzi Jacek Dukaj? On mówi też o końcu „ja” i bardzo krytycznie o demokracji jako ostatnim quasireligijnym micie Zachodu (bo już nie jest nim chrześcijaństwo i nie kapitalizm). I kresie „paradygmatu pisma”, towarzyszącego ludzkości od starożytności. Dukaj też wydaje się rozumieć, że populizm polityczny to efekt owego rozwarstwienia, podziału na elitę i „słabiej wykształconych, z mniejszych ośrodków” i bynajmniej nie charakteryzuje on tylko Polski.
Dominuje w tych rozmowach obawa – przyszłość stała się zagrożeniem, a nie wyczekiwaną szansą, utopii od dawna nikt nie pisze i nie wymyśla, by nie narazić się na śmieszność. Nawet internet okazał się posiadać swoją mroczną stronę. Jeśli przyszłość wygeneruje jednak jakieś raje (długowieczność, zaawansowane leczenie, kształtowanie genów), dostępne będą one dla elity, reszta świata będzie ledwo wiązać koniec z końcem. I oglądać seriale. Książka jest trochę stronnicza – jeśli mówimy o wpływowych autorach, którzy ukształtowali myślenie o przyszłości, to bardzo istotną dla postrzegania przyszłej, potencjalnej migracji przez konserwatystów jest „Obóz świętych” Jeana Raspaila. Niestety, i autor, i książka, to światopoglądowe antypody Atwood czy Tokarczuk. Być może ktoś pamięta jeszcze antologię „PL 50+. Historie przyszłości” z 2004 roku, pomyślaną przez Jacka Dukaja, podobną w zamyśle, choć ambitniejszą (prócz publicystyki zawierał prozę), tak samo zresztą wyznaczającą horyzont czasowy na 2050 rok. Powtarzają się nawet niektórzy autorzy – Tokarczuk, Lem, Dukaj, Kapuściński. Ale inni budzą już zdziwienie – w „PL 50+” znalazło się miejsce dla Jarosława Grzędowicza, Lecha Jęczmyka, a nawet Barnima Regalicy. Zupełnie abstrahując od światopoglądowych sporów – dobrze by zrobiło „Rozmowom…” szersze spektrum poglądów, chociażby Lech Jęczmyk byłby mile widziany. W obecnym kształcie dokumentuje ona głównie lęki liberalnej elity przed politycznym populizmem i prekariatem.
Niby nie dowiemy się z książki niczego, czego nie wiedzielibyśmy wcześniej o potencjalnych zagrożeniach z publicystyki czy przeróżnych dystopii – niemniej po lekturze można poczuć się zachęconym do sięgnięcia po książki Dukaja, Atwood czy Caparrósa.
koniec
25 października 2020

Komentarze

Dodaj komentarz

Imię:
Treść:
Działanie:
Wynik:

Dodaj komentarz FB

Najnowsze

Studium utraty
Joanna Kapica-Curzytek

25 IV 2024

Powieść czeskiej pisarki „Lata ciszy” to psychologiczny osobisty dramat i zarazem przejmujący portret okresu komunizmu w Czechosłowacji.

więcej »

Szereg niebezpieczeństw i nieprzewidywalnych zdarzeń
Joanna Kapica-Curzytek

21 IV 2024

„Pingwiny cesarskie” jest ciekawym zapisem realizowania naukowej pasji oraz refleksją na temat piękna i różnorodności życia na naszej planecie.

więcej »

PRL w kryminale: Biały Kapitan ze Śródmieścia
Sebastian Chosiński

19 IV 2024

Oficer MO Szczęsny, co sugeruje już zresztą samo nazwisko, to prawdziwe dziecko szczęścia. Po śledztwie opisanym w swej debiutanckiej „powieści milicyjnej” Anna Kłodzińska postanowiła uhonorować go awansem na kapitana i przenosinami do Komendy Miejskiej. Tym samym powinien się też zmienić format prowadzonych przez niego spraw. I rzeczywiście! W „Złotej bransolecie” na jego drodze staje wyjątkowo podstępny bandyta.

więcej »

Polecamy

Poetycki dinozaur w fantastycznym getcie

Stare wspaniałe światy:

Poetycki dinozaur w fantastycznym getcie
— Andreas „Zoltar” Boegner

Pierwsza wojna... czasowa
— Andreas „Zoltar” Boegner

Wszyscy jesteśmy „numerem jeden”
— Andreas „Zoltar” Boegner

Krótka druga wiosna „romansu naukowego”
— Andreas „Zoltar” Boegner

Jak przewidziałem drugą wojnę światową
— Andreas „Zoltar” Boegner

Cyborg, czyli mózg w maszynie
— Andreas „Zoltar” Boegner

Narodziny superbohatera
— Andreas „Zoltar” Boegner

Pierwsza historia przyszłości
— Andreas „Zoltar” Boegner

Zobacz też

Tegoż autora

Kurs na czerwoną gwiazdę
— Sławomir Grabowski

Duch czy Demiurg?
— Sławomir Grabowski

Dwunastoletni czarodziej w okularach
— Sławomir Grabowski

Na promieniu światła
— Sławomir Grabowski

Kłopoty w Poviss
— Sławomir Grabowski

Sztuka wojny w kredzie
— Sławomir Grabowski

Wszyscy jesteśmy Japończykami
— Sławomir Grabowski

Zapętlony Ijon Tichy
— Sławomir Grabowski

Niedoceniane sondy i łaziki
— Sławomir Grabowski

Cthulhu i matematyka
— Sławomir Grabowski

Copyright © 2000- – Esensja. Wszelkie prawa zastrzeżone.
Jakiekolwiek wykorzystanie materiałów tylko za wyraźną zgodą redakcji magazynu „Esensja”.