Dołącz do nas na Facebooku

x

Nasza strona używa plików cookies. Korzystając ze strony, wyrażasz zgodę na używanie cookies zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki. Więcej.

Zapomniałem hasła
Nie mam jeszcze konta
Połącz z Facebookiem Połącz z Google+ Połącz z Twitter
Esensja
dzisiaj: 27 kwietnia 2024
w Esensji w Esensjopedii

Paavo Matsin
‹Gogolowe disco›

EKSTRAKT:90%
WASZ EKSTRAKT:
0,0 % 
Zaloguj, aby ocenić
TytułGogolowe disco
Tytuł oryginalnyGogoli disko
Data wydania18 sierpnia 2022
Autor
PrzekładAnna Michalczuk-Podlecki
Wydawca Marpress
SeriaBałtyk
ISBN978-83-7528-239-9
Format180s. 145×205mm
Cena41,—
Gatunekfantastyka
Zobacz w
Wyszukaj wMadBooks.pl
Wyszukaj wSelkar.pl
Wyszukaj wSkąpiec.pl
Wyszukaj / Kup

Uśmiech zastyga na twarzy
[Paavo Matsin „Gogolowe disco” - recenzja]

Esensja.pl
Esensja.pl
Estoński pisarz w „Gogolowym disco” funduje nam literacką jazdę bez trzymanki. Wątki polityczne, kulturowe i religijne splatają się tu w nadzwyczaj oryginalny sposób, co w połączeniu ze specyficznym humorem daje efekt „wow”!

Joanna Kapica-Curzytek

Uśmiech zastyga na twarzy
[Paavo Matsin „Gogolowe disco” - recenzja]

Estoński pisarz w „Gogolowym disco” funduje nam literacką jazdę bez trzymanki. Wątki polityczne, kulturowe i religijne splatają się tu w nadzwyczaj oryginalny sposób, co w połączeniu ze specyficznym humorem daje efekt „wow”!

Paavo Matsin
‹Gogolowe disco›

EKSTRAKT:90%
WASZ EKSTRAKT:
0,0 % 
Zaloguj, aby ocenić
TytułGogolowe disco
Tytuł oryginalnyGogoli disko
Data wydania18 sierpnia 2022
Autor
PrzekładAnna Michalczuk-Podlecki
Wydawca Marpress
SeriaBałtyk
ISBN978-83-7528-239-9
Format180s. 145×205mm
Cena41,—
Gatunekfantastyka
Zobacz w
Wyszukaj wMadBooks.pl
Wyszukaj wSelkar.pl
Wyszukaj wSkąpiec.pl
Wyszukaj / Kup
To proza eksperymentalna i nie do końca łatwa w odbiorze, ale zapewniam, że nie pożałujecie Państwo sięgnięcia po tę powieść. Warto – tym bardziej, że autor (rocznik 1970) otrzymał za nią Nagrodę Literacką Unii Europejskiej w 2016 roku. Studiował filologię estońską, ale także semiotykę oraz teologię i Jak się wydaje, te akcenty są w jego prozie mocno wyczuwalne. Autor mieszka w Viljandi, prawie dwudziestotysięcznym mieście na południu Estonii – i to tam toczy się akcja „Gogolowego disco”: w estońskim miasteczku „jak z teatru lalek”.
To powieść futurystyczna, która została określona jako „zabawna dystopia lub alegoryczna groteska”. Wszystko się zgadza, przewrotność tej prozy nie ma sobie równych! Jeśli jeszcze dodamy, że jest to political fiction – to nic, tylko dobrze się bawić podczas lektury. Oryginał ukazał się w 2015 roku. Ale u nas książka została wydana po 24 lutego 2022, gdy świat przyjął do wiadomości, że mamy wojnę w Ukrainie. To nie bez znaczenia dla odbioru powieści, bo podczas lektury uśmiech zastyga nam na twarzy… Paavo Matsin opisał swój kraj „kiedyś w przyszłości”, po wygranej wojnie Rosji z NATO. Estonia znów jest częścią rosyjskiego imperium, rządzonego przez cara. Wszystko, co estońskie, musi zejść do podziemia. Prawda, że zamiast śmiesznie, robi się co najmniej nieswojo?
Autorka przekładu Anna Michalczuk-Podlecki przypomina przy okazji, że Tiit Aleksejev, przewodniczący estońskiego Związku Pisarzy, od samego początku określał „Gogolowe disco” jako powieść-ostrzeżenie… Centralnym wydarzeniem jest tutaj niespodziewane zmartwychwstanie Mikołaja Gogola. To akurat czytelny klucz, bo twórca ten sam był satyrykiem-humorystą i mistrzem groteski.
Warto uważnie zapoznać się ze słowem wstępnym od tłumaczki, co pozwoli nam uchwycić choć kilka tropów ukrytych w powieści, nie zawsze oczywistych na pierwszy rzut oka, jeśli nie znamy ich kontekstu. W odbiorze utworu pomaga też zamieszczony na końcu słownik wyrazów obcych i obcojęzycznych, a także indeks postaci autentycznych i nazw miejscowych występujących w tekście. Przyznam, że jestem pełna podziwu dla tłumaczki, która wydobyła z prozy Paavo Matsina nutę groteski przepojonej surrealizmem, nie tracąc przy tym jedynej w swoim rodzaju potoczystości i plastyczności języka oraz spójności.
Są tutaj licznie odniesienia do kultury estońskiej, rosyjskiej, żydowskiej i chrześcijańskiej. Rozbrzmiewają przeboje nieśmiertelnej grupy The Beatles. „Duszoszczypatelnyj” liryzm przenika się z autoironią i wywracaniem na nice reguł klasycznej beletrystyki. Na każdej stronie dzieje się mnóstwo, proza ma świetną dynamikę, a barwne, szybko zmieniające się sceny wręcz przekraczają granice fantazji. Język przepojony jest rusycyzmami i cytatami z języka rosyjskiego. Jest mistyka i bogata symbolika. Postacie sportretowane są z werwą, dynamicznie i charakterystyczną kreską. Wszystko składa się na efekt równie mocno zaskakujący, jak i znakomity.
Ścierają się między sobą dwie siły: totalitaryzm „matiuszki Rosiji” oraz duch miłości i wolności, który przetrwał jeszcze w Viljandi i przynosi przesłanie: „Ol-ju-niid-is-law!”. Co zwycięży? Kto będzie górą? Po lekturze „Gogolowego disco” wszystko będzie jasne.
koniec
20 października 2022

Komentarze

Dodaj komentarz

Imię:
Treść:
Działanie:
Wynik:

Dodaj komentarz FB

Najnowsze

PRL w kryminale: Człowiek z blizną i milicjant bez munduru
Sebastian Chosiński

26 IV 2024

Szczęsny szybko zaskarbił sobie sympatię czytelników, w efekcie rok po roku Anna Kłodzińska publikowała kolejne powieści, w których rozwiązywał on mniej lub bardziej skomplikowane dochodzenia. W „Srebrzystej śmierci” Białemu Kapitanowi dane jest prowadzić śledztwo w sprawie handlu… białym proszkiem.

więcej »

Studium utraty
Joanna Kapica-Curzytek

25 IV 2024

Powieść czeskiej pisarki „Lata ciszy” to psychologiczny osobisty dramat i zarazem przejmujący portret okresu komunizmu w Czechosłowacji.

więcej »

Szereg niebezpieczeństw i nieprzewidywalnych zdarzeń
Joanna Kapica-Curzytek

21 IV 2024

„Pingwiny cesarskie” jest ciekawym zapisem realizowania naukowej pasji oraz refleksją na temat piękna i różnorodności życia na naszej planecie.

więcej »

Polecamy

Poetycki dinozaur w fantastycznym getcie

Stare wspaniałe światy:

Poetycki dinozaur w fantastycznym getcie
— Andreas „Zoltar” Boegner

Pierwsza wojna... czasowa
— Andreas „Zoltar” Boegner

Wszyscy jesteśmy „numerem jeden”
— Andreas „Zoltar” Boegner

Krótka druga wiosna „romansu naukowego”
— Andreas „Zoltar” Boegner

Jak przewidziałem drugą wojnę światową
— Andreas „Zoltar” Boegner

Cyborg, czyli mózg w maszynie
— Andreas „Zoltar” Boegner

Narodziny superbohatera
— Andreas „Zoltar” Boegner

Pierwsza historia przyszłości
— Andreas „Zoltar” Boegner

Zobacz też

Tegoż autora

Studium utraty
— Joanna Kapica-Curzytek

Szereg niebezpieczeństw i nieprzewidywalnych zdarzeń
— Joanna Kapica-Curzytek

Superwizja
— Joanna Kapica-Curzytek

Destrukcyjne układy
— Joanna Kapica-Curzytek

Jeszcze jeden dzień bliżej naszego zwycięstwa
— Joanna Kapica-Curzytek

Wspierać rozwój
— Joanna Kapica-Curzytek

Jak w operze
— Joanna Kapica-Curzytek

Nie wierzyć w nieprawdę
— Joanna Kapica-Curzytek

Smuga cienia
— Joanna Kapica-Curzytek

Bieg codziennego, zwykłego życia
— Joanna Kapica-Curzytek

Copyright © 2000- – Esensja. Wszelkie prawa zastrzeżone.
Jakiekolwiek wykorzystanie materiałów tylko za wyraźną zgodą redakcji magazynu „Esensja”.