Dołącz do nas na Facebooku

x

Nasza strona używa plików cookies. Korzystając ze strony, wyrażasz zgodę na używanie cookies zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki. Więcej.

Zapomniałem hasła
Nie mam jeszcze konta
Połącz z Facebookiem Połącz z Google+ Połącz z Twitter
Esensja
dzisiaj: 2 kwietnia 2023
w Esensji w Esensjopedii

Chuck Palahniuk
‹Przeklęci›

WASZ EKSTRAKT:
0,0 % 
Zaloguj, aby ocenić
TytułPrzeklęci
Tytuł oryginalnyDoomed
Data wydania6 lipca 2015
Autor
PrzekładElżbieta Gałązka-Salamon, Krzysztof Skonieczny
Wydawca Niebieska Studnia
CyklPotępieni
ISBN978-83-60979-35-8
Format336s.
Cena35,—
Zobacz w
Wyszukaj wMadBooks.pl
Wyszukaj wSelkar.pl
Wyszukaj wSkąpiec.pl
Wyszukaj / Kup

W podziemnym kręgu: Odwieczna dialektyka

Esensja.pl
Esensja.pl
„Potępieni”, powieść o martwej, trzynastoletniej Madison Spencer, kończy się w momencie, gdy ta wraca szybkim krokiem do samochodu, który zawiezie ją z powrotem do Piekła. Tak, do najprawdziwszego Piekła. Jest Halloween, kilka minut przed północą, a Madison-Kopciuszek ma coraz mniej czasu na powrót – w przeciwnym razie zostanie na Ziemi na cały rok jako duch, którego nikt nie dostrzega. Czy zdąży?

Marcin Knyszyński

W podziemnym kręgu: Odwieczna dialektyka

„Potępieni”, powieść o martwej, trzynastoletniej Madison Spencer, kończy się w momencie, gdy ta wraca szybkim krokiem do samochodu, który zawiezie ją z powrotem do Piekła. Tak, do najprawdziwszego Piekła. Jest Halloween, kilka minut przed północą, a Madison-Kopciuszek ma coraz mniej czasu na powrót – w przeciwnym razie zostanie na Ziemi na cały rok jako duch, którego nikt nie dostrzega. Czy zdąży?

Chuck Palahniuk
‹Przeklęci›

WASZ EKSTRAKT:
0,0 % 
Zaloguj, aby ocenić
TytułPrzeklęci
Tytuł oryginalnyDoomed
Data wydania6 lipca 2015
Autor
PrzekładElżbieta Gałązka-Salamon, Krzysztof Skonieczny
Wydawca Niebieska Studnia
CyklPotępieni
ISBN978-83-60979-35-8
Format336s.
Cena35,—
Zobacz w
Wyszukaj wMadBooks.pl
Wyszukaj wSelkar.pl
Wyszukaj wSkąpiec.pl
Wyszukaj / Kup
Nie zdążyła. I jak mówi na pierwszych stronach powieści „Przeklęci”, która jest kontynuacją „Potępionych” – „Po jakichś ośmiu miesiącach spędzonych w gorejących czeluściach Piekła, zostałam zesłana jako duch do tryskającego życiem świata fizycznego. Stan ten określany jest zazwyczaj mianem Czyśćca”. Madison, która zawojowała domenę Szatana, zbierając u swego boku nieprzeliczone zastępy popleczników i stając się wielkim zagrożeniem dla Lucyfera, musi przeżyć dwanaście miesięcy na Ziemi. A ta, jak nietrudno się domyślić, została wykreowana przez Palahniuka na miejsce bez porównania potworniejsze niż Piekło.
Jak pamiętamy z poprzedniej części, Madison jako nieuleczalna „nadziejoholiczka” wpadła na pomysł jak spędzić wieczność z rodzicami, którzy przez całe jej nieszczęsne życie trzymali ją na dystans. Trzeba po prostu sprowadzić ich do Piekła, do siebie. Za pomocą międzywymiarowego połączenia telefonicznego nakazuje rodzicom „pierdzieć w windzie, zajmować dwa miejsca na parkingu, sikać do basenu i kląć na czym świat stoi – a trafi się do Nieba”. Nie przewidziała jednak, że jej rodzice, ultracelebryci i złote cielce nowoczesnego świata, pociągną za sobą całą cywilizację. Powstaje nowa religia, nazwana „chamizmem”, która poprzez dawanie upustu najgorszym ludzkim instynktom teoretycznie ma gwarantować stałą miejscówkę za Piotrowymi Wrotami. Jak można się temu oprzeć? Populacja Piekła przyrasta od tej pory w niekontrolowany sposób, królestwo Diabła zapełnia się oszukanymi i złorzeczącymi ludźmi. Madison musi znaleźć sposób na naprawę błędu, musi dotrzeć w swej eterycznej postaci do rodziców.
Dziewczynka nie rozpoczyna już każdego rozdziału wołaniem do Szatana. Jej pobyt na Ziemi dokumentowany jest za pomocą tweetowych wpisów, czyli narzędzia będącego współczesnym odpowiednikiem Diabła. Kto to wszystko pisze, tam po drugiej stronie Facebooka czy innego Twittera? Ta dehumanizacja przekazu ma jeszcze dodatkowy wymiar – Maddy jest duchem i siłą rzeczy jest niewidzialna dla wszystkich ludzi na świecie. W sumie to nic nowego, jako gruba nastoletnia okularnica z kompleksami była niewidzialna przez całe swoje życie. Ale jednocześnie dostrzega teraz więcej – Palahniuk za pomocą jej relacji znowu atakuje współczesne konsumpcyjne społeczeństwo. Przedzmarli, jak nazywa ludzi Madison, to ożywione, poruszające się ochłapy mięsa napędzane chęcią kupowania, jedzenia i spółkowania. Tym razem autor uderza w jeszcze jedną wadę postnowoczesnego świata – jego niezdolność do odróżniania dobra od zła, ślepotę na pewne uniwersalne wartości, które czynią nas ludźmi.
Chamizm jest tego najlepszym przykładem – wyznanie, które nie zmusza do starania się o zbawienie, lecz je po prostu gwarantuje. Kiedy Nietzsche pogrzebał Boga, a ludzie dumni ze swoich humanistycznych wartości zaczęli obnosić się z sekularyzmem i metafizyczną samowystarczalnością, obudziły się demony. Szeroko zakrojony projekt dyskredytacji wszystkich religii czyni ludzi wygłodniałymi prawd większych. Przywołuje egzystencjalne lęki. Chamizm ma na nie remedium – powoduje, że nietzscheański Bóg powstaje z martwych, ale niestety ogłupiała ludzkość nie zauważa, że jest zupełnie kimś innym. Nie zauważa też, że mesjasze nowej religii, walnięci celebryci, to fałszywi prorocy, nieświadomi swej mocy szarlatani, manipulujący ludźmi zakochanymi we własnym cynizmie. Co jest w końcu złe, a co dobre? Nikt już tego nie wie. Moralne kompasy nie działają.
Palahniuk czyni Madison wojowniczką z płonącym mieczem. Jednak najpierw musi ona przejść czyściec, musi dojść do odkupienia. Obserwujemy nie tylko drogę Maddy na spotkanie z rodzicami w celu uporania się z traumami dzieciństwa, lecz cofamy się w czasie na dwa lata przed jej śmiercią. Ta podróż pod prąd wskazówek zegara i prowadzone dzięki niej dwie przeplatające się narracje rzucają zupełnie nowe światło na przyczyny jej zesłania do Piekła. Dziewczyna musi przeżyć swoje dzieciństwo jeszcze raz, zrozumieć dokładnie, co się wydarzyło, jeszcze raz doświadczyć wszystkich dobrych i złych momentów jej życia – przeważnie tych drugich, jak chociażby najbardziej ekstremalna scena w twórczości Palahniuka, czyli akcja w przydrożnej toalecie dla kierowców. Musi zrozumieć, że „wszystko będzie dobrze” to największe kłamstwo w historii ludzkości.
Kłamstwa są fundamentem cywilizacji, ponieważ prawda boli. Jednak Madison Spencer nie ma wyjścia, musi przebyć Czyściec, musi dojść do Prawdy. O swojej rodzinie, z którą nigdy dobrze nie wyglądała na zdjęciach – rodzice, wzorce uzębienia, umięśnienia i owłosienia, szczyty ludzkich możliwości (przynajmniej tak są postrzegani) i córka, zmora ich istnienia. O sobie samej, istocie, której nienawidziła najbardziej na świecie, a która na taką nienawiść nie zasługuje. O pojęciach dobra i zła, które nic już nie znaczą, a znaczyć mogą. O tym, co może to znaczenie przywrócić – albo zdemaskować ludzką nieumiejętność jego rozpoznania. O odwiecznej dialektyce dobra i zła, z której można wydobyć zupełnie nowe wartości i wzorce. Niech każdy czytelnik odpowie sobie na pytanie jak tekst narratorki – „Religie istnieją, bo ludzie wolą otrzymać błędną odpowiedź niż nie otrzymać jej wcale” – wpisuje się w ową dialektykę.
Z „Przeklętych” znowu wylatują końskie muchy, ekskrementy, zgnilizna i wieje smrodem. Ja się przyzwyczaiłem, nie chcę innego Palahniuka – muszę jednak ostrzec pozostałych czytelników. Było Piekło, był Czyściec – czy będzie Niebo? Trzecia część trylogii o Madison nie powstała do dziś, a pisarz milczy w tej sprawie.
koniec
29 maja 2022

Komentarze

Dodaj komentarz

Imię:
Treść:
Działanie:
Wynik:

Dodaj komentarz FB

Najnowsze

Fantastyczne Zaodrze, czyli co nowego w niemieckiej science fiction? (9)
Andreas „Zoltar” Boegner

1 IV 2023

Gust czytelników zazwyczaj odbiega znacząco od ocen krytyków literackich. Nie inaczej jest w przypadku niemieckojęzycznej fantastyki – tutejszy fandom wyróżnia za pomocą Niemieckiej Nagrody Science Fiction (DSFP) najbardziej poczytne powieści i opowiadania roku. Wśród nich znajdą się tytuły pominięte przez fachowców milczeniem. Czy to w takim razie słabe teksty?

więcej »

Nie przegap: Marzec 2023
Esensja

31 III 2023

Wprawdzie oficjalnie nastała już wiosna, ale pogoda wciąż może zaskoczyć. Może więc warto w te mniej wiosenne dni nadrobić coś z naszych marcowych recenzji?

więcej »

Stare wspaniałe światy: Jak przewidziałem drugą wojnę światową
Andreas „Zoltar” Boegner

28 III 2023

Większość czytelników fantastyki zna takie powieści H. G. Wellsa jak „Wojna światów” czy „Wehikuł czasu”. Ojciec science fiction napisał jednak o wiele więcej znaczących książek, z których nie każda została dotychczas przetłumaczona na polski. Przyjrzyjmy się jednej z takich prac mistrza.

więcej »

Polecamy

Jak przewidziałem drugą wojnę światową

Stare wspaniałe światy:

Jak przewidziałem drugą wojnę światową
— Andreas „Zoltar” Boegner

Cyborg, czyli mózg w maszynie
— Andreas „Zoltar” Boegner

Narodziny superbohatera
— Andreas „Zoltar” Boegner

Pierwsza historia przyszłości
— Andreas „Zoltar” Boegner

Zobacz też

Inne recenzje

Do księgarni marsz: Lipiec 2015
— Esensja

Z tego cyklu

Rytuały odwrócenia sił
— Marcin Knyszyński

Terapia szokowa
— Marcin Knyszyński

Seksapokalipsa
— Marcin Knyszyński

Rzeczy, które robisz w piekle, będąc martwym
— Marcin Knyszyński

Bulwar Zachodzącego Słońca 2
— Marcin Knyszyński

Borat Dzong-Un z pasem szahida
— Marcin Knyszyński

Rozkład i rozkładówka
— Marcin Knyszyński

Nowoczesny mit
— Marcin Knyszyński

Horror rzeczywistości
— Marcin Knyszyński

Osaczona
— Marcin Knyszyński

Tegoż twórcy

Jeśli pójdziecie do nieba, trudno
— Anna Ciarkowska

Palahniuk w kiepskim opakowaniu
— Artur Chruściel

Tegoż autora

Przeklęty życiem
— Marcin Knyszyński

Rynsztokowo: Ohyda
— Marcin Knyszyński

Nierówno pod skalpem
— Marcin Knyszyński

Dużo kobiet!
— Marcin Knyszyński

Niekoniecznie jasno pisane: Kurde blaszka!
— Marcin Knyszyński

Fantastyka w sepii
— Marcin Knyszyński

Za dużo bohaterów
— Marcin Knyszyński

Na początku był gotyk
— Marcin Knyszyński

Po komiks marsz: Marzec 2023
— Paweł Ciołkiewicz, Piotr ‘Pi’ Gołębiewski, Marcin Knyszyński, Marcin Osuch

W dół, do ziemi
— Marcin Knyszyński

Copyright © 2000- – Esensja. Wszelkie prawa zastrzeżone.
Jakiekolwiek wykorzystanie materiałów tylko za wyraźną zgodą redakcji magazynu „Esensja”.