Dołącz do nas na Facebooku

x

Nasza strona używa plików cookies. Korzystając ze strony, wyrażasz zgodę na używanie cookies zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki. Więcej.

Zapomniałem hasła
Nie mam jeszcze konta
Połącz z Facebookiem Połącz z Google+ Połącz z Twitter
Esensja
dzisiaj: 29 kwietnia 2024
w Esensji w Esensjopedii

Anna Kańtoch
‹Czarne›

EKSTRAKT:80%
WASZ EKSTRAKT:
90,0 % 
Zaloguj, aby ocenić
TytułCzarne
Data wydania5 października 2012
Autor
Wydawca Powergraph
SeriaKontrapunkty
ISBN978-83-61187-53-0
Format272s. 135×205mm; oprawa twarda
Cena34,—
Gatunekfantastyka
WWW
Zobacz w
Wyszukaj wMadBooks.pl
Wyszukaj wSelkar.pl
Wyszukaj wSkąpiec.pl
Wyszukaj / Kup

Kruszenie teraźniejszości
[Anna Kańtoch „Czarne” - recenzja]

Esensja.pl
Esensja.pl
W „Czarnem” podróże w czasie stanowią odpowiedź na teraźniejszość. Konstatacja faktu własnej śmiertelności i przemijania oraz tęsknota za młodością zmuszają do ucieczki w przeszłość.

Paweł Micnas

Kruszenie teraźniejszości
[Anna Kańtoch „Czarne” - recenzja]

W „Czarnem” podróże w czasie stanowią odpowiedź na teraźniejszość. Konstatacja faktu własnej śmiertelności i przemijania oraz tęsknota za młodością zmuszają do ucieczki w przeszłość.

Anna Kańtoch
‹Czarne›

EKSTRAKT:80%
WASZ EKSTRAKT:
90,0 % 
Zaloguj, aby ocenić
TytułCzarne
Data wydania5 października 2012
Autor
Wydawca Powergraph
SeriaKontrapunkty
ISBN978-83-61187-53-0
Format272s. 135×205mm; oprawa twarda
Cena34,—
Gatunekfantastyka
WWW
Zobacz w
Wyszukaj wMadBooks.pl
Wyszukaj wSelkar.pl
Wyszukaj wSkąpiec.pl
Wyszukaj / Kup
Seria „Kontrapunkty”, zainicjowana przez wydawnictwo Powergraph, gromadzi książki z pogranicza różnych gatunków; książki, które skutecznie opierają się jednoznacznej klasyfikacji, a tradycyjna terminologia okazuje się niewystarczająca przy opisywaniu ich treści. „Czarne” wpasowuje się w powyższe założenia doskonale. Kańtoch bowiem, czerpiąc z różnych gatunków, wyławia z nich strzępy, z których konstruuje jedną całość. I tak oto część książki jest silnie osadzona w kryminale, podczas gdy obok równorzędnie funkcjonują elementy fantastyczne; konwencja powieści obyczajowej nie przeszkadza w przedstawieniu wątków charakterystycznych dla prozy inicjacyjnej. Poetyckość frazy wzmacnia siłę momentów trudnych i problematycznych. Mieszanie gatunków zaś wcale nie jest nastawione na pustą postmodernistyczną bufonadę, ale służy wyklarowaniu problemów bohaterki. Zacznijmy jednak od początku.
Akcja zawiązuje się w nadmorskim ustroniu, w specjalistycznym sanatorium, gdzie postać narratorki próbuje uporządkować swoje życie. Kobieta powtarza, że wszyscy pacjenci przebywają tam dobrowolnie. Czytelnik wie jednak, że jej słowa są pozbawionymi mocy inkantacjami, a zapewnienia o normalności mogą stanowić niezbity dowód na problemy osobowościowe. Bohaterka natyka się na enigmatyczne poszlaki w postaci zakrwawionej sukienki. Towarzyszy jej również postać doktora Krępińskiego, którego dwuznaczne zachowanie może wskazywać na ciemną przeszłość. Zaraz potem jednak ta oprawa kryminału rozbita zostaje w drobny mak.
Fabuła przenosi się do międzywojennej Warszawy, a także do tytułowego Czarnego – miejscowości letniskowej. Przyszłość i przeszłość wdzierają w codzienność narratorki, nie tylko nęcąc ją wizjami, ale także kształtując otaczający ją świat. Rzeczywistość wokół poddawana jest ciągłej dekonstrukcji; zostaje rozdarta pomiędzy ciepło wspomnień a gwałt jutra, pomiędzy dwóch braci: Franciszka wysnuwającego obrazy przyszłości oraz Stasia kuszącego morzem przeszłości. Bohaterka w poszukiwaniu teraźniejszości próbuje kierować się słowami; opis rzeczywistości ma skodyfikować jej prawa. Okazuje się jednak, że nawet one – wyrazy i nazwy niegdyś odsyłające do realnych przedmiotów – nagle zdają się wydrążone i puste. Tak samo nieznaczące są daty. 1914, 1935, kojarzące się kolejno z wybuchem I wojny światowej i zerwaniem traktatu wersalskiego przez III Rzeszę nie wskazują na Wielką Historię, która – niczym u Orbitowskiego – wkracza w życie zwykłych ludzi i zmienia ich nieodwracalnie. Tragedia rodzi się w zaciszu domu, kamienicy, czy sanatorium; pomiędzy źle dobranym słowem, a nieodpowiednim gestem; jej źródłem są niezaspokojone tęsknoty dojrzałej kobiety i rozterki dorastającej dziewczyny.
Kańtoch nie podaje na tacy gotowego rozwiązania. W „Czarnem” podróże w czasie po prostu są. Zamiast wykładu z metafizyki czy najnowszych technologii, które tłumaczyłyby fenomen czasowych przeskoków, autorka kładzie nacisk na aspekt psychologiczny. I tutaj nie skutki, a proweniencja zawirowań jest najważniejsza – generowanie obrazów z przeszłości jest odpowiedzią na zastaną rzeczywistość i próbą zaspokojenia tęsknot.
„Czarne” to opowieść o młodości, która – zanim tak naprawdę zdąży zaistnieć i zanim człowiek zdąży ją docenić i posmakować – osuwa się w cień wspomnień. To książka niejednoznaczna, wymykająca się schematycznym kluczom interpretacyjnym, napisana wyrafinowaną polszczyzną, której poetyckość podkreślają silnie spuentowane, krótkie rozdziały. To historia, która zarzuca w głowie kotwicę i nie opuszcza czytelnika, zmuszając go do ponownej reinterpretacji, mnożenia sensów i odnalezienia w powieści samego/samej siebie. Jestem pewien, że nie tylko ja jeszcze nieraz wrócę do „Czarnego”.
koniec
3 września 2012

Komentarze

Dodaj komentarz

Imię:
Treść:
Działanie:
Wynik:

Dodaj komentarz FB

Najnowsze

Jak to dobrze, że nie jesteśmy wszechwiedzący
Joanna Kapica-Curzytek

28 IV 2024

Czym tak naprawdę jest tytułowa siła? Wścibstwem czy pełnym pasji poznawaniem świata? Trzech znakomitych autorów odpowiada na te i inne pytania w tomie esejów pt. „Ciekawość”.

więcej »

PRL w kryminale: Człowiek z blizną i milicjant bez munduru
Sebastian Chosiński

26 IV 2024

Szczęsny szybko zaskarbił sobie sympatię czytelników, w efekcie rok po roku Anna Kłodzińska publikowała kolejne powieści, w których rozwiązywał on mniej lub bardziej skomplikowane dochodzenia. W „Srebrzystej śmierci” Białemu Kapitanowi dane jest prowadzić śledztwo w sprawie handlu… białym proszkiem.

więcej »

Studium utraty
Joanna Kapica-Curzytek

25 IV 2024

Powieść czeskiej pisarki „Lata ciszy” to psychologiczny osobisty dramat i zarazem przejmujący portret okresu komunizmu w Czechosłowacji.

więcej »

Polecamy

Poetycki dinozaur w fantastycznym getcie

Stare wspaniałe światy:

Poetycki dinozaur w fantastycznym getcie
— Andreas „Zoltar” Boegner

Pierwsza wojna... czasowa
— Andreas „Zoltar” Boegner

Wszyscy jesteśmy „numerem jeden”
— Andreas „Zoltar” Boegner

Krótka druga wiosna „romansu naukowego”
— Andreas „Zoltar” Boegner

Jak przewidziałem drugą wojnę światową
— Andreas „Zoltar” Boegner

Cyborg, czyli mózg w maszynie
— Andreas „Zoltar” Boegner

Narodziny superbohatera
— Andreas „Zoltar” Boegner

Pierwsza historia przyszłości
— Andreas „Zoltar” Boegner

Zobacz też

Inne recenzje

Panna z Czarnego
— Miłosz Cybowski

Tegoż twórcy

Śledztwo po omacku
— Marcin Mroziuk

Koniec, czyli początek
— Marcin Mroziuk

Rodzinne tragedie
— Marcin Mroziuk

Przeszłość zawsze powraca
— Marcin Mroziuk

Z zegarmistrzowską precyzją
— Marcin Mroziuk

Śmierć na plaży
— Marcin Mroziuk

Upalne lato po Czarnobylu
— Anna Nieznaj

W białym domu
— Marcin Mroziuk

Zbrodnia w cieniu elektrowni atomowej
— Marcin Mroziuk

Esensja czyta: Październik 2016
— Miłosz Cybowski, Joanna Kapica-Curzytek, Jarosław Loretz, Marcin Mroziuk, Joanna Słupek, Agnieszka ‘Achika’ Szady, Konrad Wągrowski

Tegoż autora

Spacery po Bukareszcie
— Paweł Micnas

Śmietnik umysłowy
— Paweł Micnas

Zbrodniarz o dwóch twarzach
— Paweł Micnas

Kresy polskie i opowieści
— Paweł Micnas

O pożytkach miejskich przechadzek
— Paweł Micnas

Literacki gulasz
— Paweł Micnas

Klaser ze znaczkami końca
— Paweł Micnas

Dzika Polska
— Paweł Micnas

Leningrad była kobietą
— Paweł Micnas

Pan z cukrowni
— Paweł Micnas

Copyright © 2000- – Esensja. Wszelkie prawa zastrzeżone.
Jakiekolwiek wykorzystanie materiałów tylko za wyraźną zgodą redakcji magazynu „Esensja”.