Dołącz do nas na Facebooku

x

Nasza strona używa plików cookies. Korzystając ze strony, wyrażasz zgodę na używanie cookies zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki. Więcej.

Zapomniałem hasła
Nie mam jeszcze konta
Połącz z Facebookiem Połącz z Google+ Połącz z Twitter
Esensja
dzisiaj: 2 maja 2024
w Esensji w Esensjopedii

Herfried Münkler
‹Mity Niemców›

EKSTRAKT:80%
WASZ EKSTRAKT:
0,0 % 
Zaloguj, aby ocenić
TytułMity Niemców
Tytuł oryginalnyDie Deutschen und ihre Mythen
Data wydania28 października 2013
Autor
PrzekładAndrzej Kopacki
Wydawca Sic!
ISBN978-83-61967-53-8
Format492s. 155×235mm
Cena49,90
Gatuneknon‑fiction, podręcznik / popularnonaukowa
WWW
Zobacz w
Wyszukaj wMadBooks.pl
Wyszukaj wSelkar.pl
Wyszukaj wSkąpiec.pl
Wyszukaj / Kup

Duch narodu niemieckiego
[Herfried Münkler „Mity Niemców” - recenzja]

Esensja.pl
Esensja.pl
„Mity Niemców” to ciekawe spojrzenie na historię Niemiec z perspektywy antropologicznej. Centralną kategorią jest mit, który – poprzez stałą obecność w kulturze – przenika do innych dziedzin, formując ducha narodu i budując jego tożsamość. Autor przekonuje, że mit ma wielką siłę oddziaływania.

Joanna Kapica-Curzytek

Duch narodu niemieckiego
[Herfried Münkler „Mity Niemców” - recenzja]

„Mity Niemców” to ciekawe spojrzenie na historię Niemiec z perspektywy antropologicznej. Centralną kategorią jest mit, który – poprzez stałą obecność w kulturze – przenika do innych dziedzin, formując ducha narodu i budując jego tożsamość. Autor przekonuje, że mit ma wielką siłę oddziaływania.

Herfried Münkler
‹Mity Niemców›

EKSTRAKT:80%
WASZ EKSTRAKT:
0,0 % 
Zaloguj, aby ocenić
TytułMity Niemców
Tytuł oryginalnyDie Deutschen und ihre Mythen
Data wydania28 października 2013
Autor
PrzekładAndrzej Kopacki
Wydawca Sic!
ISBN978-83-61967-53-8
Format492s. 155×235mm
Cena49,90
Gatuneknon‑fiction, podręcznik / popularnonaukowa
WWW
Zobacz w
Wyszukaj wMadBooks.pl
Wyszukaj wSelkar.pl
Wyszukaj wSkąpiec.pl
Wyszukaj / Kup
Od najdawniejszych czasów kulturę człowieka tworzą mity: opowieści o bohaterach, baśnie, bajki, podania, opowieści. Przekazywane z pokolenia na pokolenie, składają się na bogatą kulturę komunikacji ustnej, wchodząc z czasem do pamięci kulturowej. Ich obecność od zawsze pozwalała człowiekowi, zagubionemu w labiryncie dziejów, zachowywać spójny obrazu świata i poczucie sensu toczących się wydarzeń.
Herfried Münkler analizuje mity Niemców w kategoriach etnicznych, przywołując Herderowską romantyczną koncepcję „ducha narodu”. W myśl tego podejścia, w obszarze mitologii można uchwycić pewną prawdę o narodzie i jego mentalności, rytuałach i społecznej organizacji, a także za pomocą mitów interpretować politykę i historię. W takim kontekście ten rodzaj narracji jawi się jako forma myślenia – świadomości, tworząc zręby ideologii oraz cały szereg symbolicznych punktów odniesienia w narodowej kulturze.
Interpretacja historii, polityki i kultury Niemiec poprzez pryzmat mitów jest w ujęciu autora niezwykle ciekawa i żywa. Autor zauważa przy tym jednak, że w porównaniu z Polską, Francją lub Stanami Zjednoczonymi – naród niemiecki nie ma wyraźnie zdefiniowanych mitów założycielskich, opierających się z reguły na schemacie upadku, odrodzenia, heroicznej walki i triumfu. W zamian jest wśród Niemców pamięć o dwóch klęskach wojennych i hańbie zbrodni narodowego socjalizmu. Münkler nie omija także i tych tematów, pisze o nich bez obaw, pozwalając swoim rodakom spojrzeć na siebie bez wstydliwego milczenia i hipokryzji.
Z „Mitów Niemców” możemy się dowiedzieć, że nasi zachodni sąsiedzi mają bardzo wiele opowieści, które zakorzeniły się w kulturze i z czasem przekształciły się w mity polityczne. Współtworzyły one przez lata tożsamość narodu, wnosząc do niej to, co u Niemców szczególne i wyjątkowe. Autor przywołuje tu legendy o Fryderyku Barbarossie, Fauście, Pierścieniu Nibelungów, we frapujący sposób wykazując, jak bardzo wrosły w niemiecką kulturę i jak mocno ich bogata symbolika jest obecna w wydarzeniach niemieckiej historii aż do czasów współczesnych. Ważnym motywem w kształtowaniu się tożsamości Niemiec przez kilkaset lat była walka z Rzymem – której apogeum stanowiła deklaracja Marcina Lutra. Münkler opisuje także ważne dla niemieckiego narodu miejsca, którymi są: zamek w Wartburgu, Weimar (kolebka klasyki niemieckiej), Norymberga, Drezno (jako miejsca mityczne) i rzeka Ren, rzeka bodaj najczęściej przez Niemców „poetyzowana i polityzowana”, jak ujmuje to autor.
Łatwo zauważyć, że większość niemieckich mitów zaludniają postacie mężczyzn. Wśród przywoływanych przez autora licznych opowieściach pojawia się zaledwie jedna postać reprezentująca kobiety w systemie niemieckich mitów politycznych: to królowa pruska Luiza, będąca ucieleśnieniem oporu antynapoleońskiego, prowadzącego do integralności terytorialnej księstw niemieckich. Miejsce jej pamięci w Hohenzieritz (niedaleko Neubrandenburga) to prawdziwe sanktuarium, w którym do dziś kultywuje się pamięć o zmarłej w wielu 34 lat królowej – patronce niemieckiej jedności po zjednoczeniu w 1871 roku, będącej zarazem wzorem kobiecych cnót mieszczańskich.
Niezwykle ciekawa jest ostatnia część książki, na temat mitów politycznych po drugiej wojnie światowej. Podział na Niemcy Wschodnie (NRD) i Zachodnie (RFN) spowodował ogromny popyt na mity założycielskie, spajające tożsamość obu krajów. Co więcej, chodziło też o to, aby znaleźć narrację wymierzoną nawzajem przeciwko sobie, by mieć narzędzia walki politycznej i spolaryzować niemiecką tożsamość wokół kategorii „my” i „oni”. Także po raz pierwszy w historii Niemiec politycznym mitem stała się opowieść nie z kręgu historii czy kultury, ale ekonomii. Oto reforma walutowa w 1948 roku stała się dla RFN drogą do gospodarczego cudu i narodzin zachodnioniemieckiego państwa dobrobytu. Niemniej fascynująco autor interpretuje historię zjednoczenia Niemiec w 1990 roku, wskazując przy tym, dlaczego data 9 listopada 1989 roku, kiedy doszło do obalenia muru berlińskiego, spektakularnego wydarzenia o wyjątkowo bogatej i czytelnej na całym świecie symbolice, nie stała się jednak dniem narodowej pamięci. Okazało się, że na przeszkodzie stoją inne mity.
Końcowe rozdziały „Mitów Niemiec” to także świadectwo upadku mitu w dotychczasowym kształcie. W najnowszej historii naszych zachodnich sąsiadów mamy zamiast niego nagłówki z gazet i kampanie reklamowe, które przejęły całą przestrzeń, wcześniej zarezerwowaną dla specyficznej mitologicznej narracji. Jaka będzie ich siła oddziaływania?
Tom jest obszerny, tekst pełen jest nazwisk, dat i miejsc, ale książka ani na chwilę nie nuży i nie sprawia wrażenia przeładowanej treścią. Analizowane przez autora mity składają się na bardzo barwnie i przejrzyście napisaną historię Niemiec. Nie trzeba mieć szczegółowej wiedzy o naszych zachodnich sąsiadach, by zrozumieć wywód autora, prowadzony zresztą niezwykle sprawnie i konsekwentnie, cały czas jasny, spójny i zrozumiały. Przyda się z pewnością jednak ogólna orientacja na temat historycznych realiów Europy.
Zawarta w „Mitach Niemców” interpretacja poprzez pryzmat narracji obecnych historii, kulturze i polityce tego narodu to znakomity pomysł. Można dzięki niej wyraźnie dostrzec, co tworzy ducha niemieckiego narodu, co wpływa na tożsamość i mentalność samych Niemców. Dla nich samych to lustro, w którym mogą się przejrzeć i lepiej zrozumieć samych siebie, a dla obcokrajowców – książka która wnosi bardzo wiele cennej wiedzy o Niemcach i ich kulturze symbolicznej. Nam, Polakom, których łączy z tym narodem sąsiedztwo i partnerstwo polityczne, jest to szczególnie potrzebne.
koniec
15 kwietnia 2014

Komentarze

Dodaj komentarz

Imię:
Treść:
Działanie:
Wynik:

Dodaj komentarz FB

Najnowsze

Ten okrutny XX wiek: Budowle muszą runąć
Miłosz Cybowski

29 IV 2024

Zdobycie ruin klasztoru na Monte Cassino przez żołnierzy armii Andersa obrosło wieloma mitami. Jednak „Monte Cassino” Matthew Parkera bardzo dobrze pokazuje, że był to jedynie drobny epizod w walkach o przełamanie niemieckich linii obrony na południe od Rzymu.

więcej »

Jak to dobrze, że nie jesteśmy wszechwiedzący
Joanna Kapica-Curzytek

28 IV 2024

Czym tak naprawdę jest tytułowa siła? Wścibstwem czy pełnym pasji poznawaniem świata? Trzech znakomitych autorów odpowiada na te i inne pytania w tomie esejów pt. „Ciekawość”.

więcej »

PRL w kryminale: Człowiek z blizną i milicjant bez munduru
Sebastian Chosiński

26 IV 2024

Szczęsny szybko zaskarbił sobie sympatię czytelników, w efekcie rok po roku Anna Kłodzińska publikowała kolejne powieści, w których rozwiązywał on mniej lub bardziej skomplikowane dochodzenia. W „Srebrzystej śmierci” Białemu Kapitanowi dane jest prowadzić śledztwo w sprawie handlu… białym proszkiem.

więcej »

Polecamy

Poetycki dinozaur w fantastycznym getcie

Stare wspaniałe światy:

Poetycki dinozaur w fantastycznym getcie
— Andreas „Zoltar” Boegner

Pierwsza wojna... czasowa
— Andreas „Zoltar” Boegner

Wszyscy jesteśmy „numerem jeden”
— Andreas „Zoltar” Boegner

Krótka druga wiosna „romansu naukowego”
— Andreas „Zoltar” Boegner

Jak przewidziałem drugą wojnę światową
— Andreas „Zoltar” Boegner

Cyborg, czyli mózg w maszynie
— Andreas „Zoltar” Boegner

Narodziny superbohatera
— Andreas „Zoltar” Boegner

Pierwsza historia przyszłości
— Andreas „Zoltar” Boegner

Zobacz też

Tegoż autora

Jak to dobrze, że nie jesteśmy wszechwiedzący
— Joanna Kapica-Curzytek

Studium utraty
— Joanna Kapica-Curzytek

Szereg niebezpieczeństw i nieprzewidywalnych zdarzeń
— Joanna Kapica-Curzytek

Superwizja
— Joanna Kapica-Curzytek

Destrukcyjne układy
— Joanna Kapica-Curzytek

Jeszcze jeden dzień bliżej naszego zwycięstwa
— Joanna Kapica-Curzytek

Wspierać rozwój
— Joanna Kapica-Curzytek

Jak w operze
— Joanna Kapica-Curzytek

Nie wierzyć w nieprawdę
— Joanna Kapica-Curzytek

Smuga cienia
— Joanna Kapica-Curzytek

Copyright © 2000- – Esensja. Wszelkie prawa zastrzeżone.
Jakiekolwiek wykorzystanie materiałów tylko za wyraźną zgodą redakcji magazynu „Esensja”.