Dołącz do nas na Facebooku

x

Nasza strona używa plików cookies. Korzystając ze strony, wyrażasz zgodę na używanie cookies zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki. Więcej.

Zapomniałem hasła
Nie mam jeszcze konta
Połącz z Facebookiem Połącz z Google+ Połącz z Twitter
Esensja
dzisiaj: 26 kwietnia 2024
w Esensji w Esensjopedii

Michael Chabon
‹Związek żydowskich policjantów›

EKSTRAKT:100%
WASZ EKSTRAKT:
0,0 % 
Zaloguj, aby ocenić
TytułZwiązek żydowskich policjantów
Tytuł oryginalnyThe Yiddish Policemen’s Union
Data wydania20 maja 2009
Autor
PrzekładBarbara Kopeć-Umiastowska
Wydawca W.A.B.
ISBN978-83-7414-586-2
Format123×195mm
WWW
Zobacz w
Wyszukaj wMadBooks.pl
Wyszukaj wSelkar.pl
Wyszukaj wSkąpiec.pl
Wyszukaj / Kup

Żydzi na Alaskę!
[Michael Chabon „Związek żydowskich policjantów” - recenzja]

Esensja.pl
Esensja.pl
Gdzie zrodziła się najlepsza książka 2009 roku? Na pograniczu: „Związek żydowskich policjantów” Michaela Chabona to powieść głównonurtowa, czerpiąca jednak obficie z literatury gatunkowej – kryminału noir i fantastyki.

Jakub Gałka

Żydzi na Alaskę!
[Michael Chabon „Związek żydowskich policjantów” - recenzja]

Gdzie zrodziła się najlepsza książka 2009 roku? Na pograniczu: „Związek żydowskich policjantów” Michaela Chabona to powieść głównonurtowa, czerpiąca jednak obficie z literatury gatunkowej – kryminału noir i fantastyki.

Michael Chabon
‹Związek żydowskich policjantów›

EKSTRAKT:100%
WASZ EKSTRAKT:
0,0 % 
Zaloguj, aby ocenić
TytułZwiązek żydowskich policjantów
Tytuł oryginalnyThe Yiddish Policemen’s Union
Data wydania20 maja 2009
Autor
PrzekładBarbara Kopeć-Umiastowska
Wydawca W.A.B.
ISBN978-83-7414-586-2
Format123×195mm
WWW
Zobacz w
Wyszukaj wMadBooks.pl
Wyszukaj wSelkar.pl
Wyszukaj wSkąpiec.pl
Wyszukaj / Kup
Fantastyki nie ma tu co prawda zbyt wiele, choć cały szkielet z pomysłem wyjściowym wzięty jest właśnie z tego gatunku. Oto bowiem mamy do czynienia z alternatywną historią państwa żydowskiego: już w czasie II wojny światowej i po niej, gdy Izrael upadł pod naporem zjednoczonych sił arabskich, ocaleli z Holokaustu Żydzi (a było ich znacznie więcej niż w naszej historii) znaleźli schronienie na… Alasce1). To tam żyją przez ponad pół wieku, wśród dzikiej, nieprzyjaznej przyrody na krańcu świata. Nie znaczy to, że są w końcu u siebie – stosunki z miejscowymi Indianami trudno uznać za dobrosąsiedzkie, a gospodarze, Stany Zjednoczone, niespecjalnie mają ochotę przedłużać umowę dzierżawy terenów. To jednak tylko zarys realiów – choć bardzo pomysłowy i istotny, bo będący przyczynkiem do szerszych rozważań na temat losów Żydów i determinujący postawy bohaterów – Chabon nie poświęca budowaniu tej alternatywnej historii zbyt wiele miejsca, jedynie czasem napomykając o szczegółach w rodzaju JFK żeniącego się z Marylin Monroe.
Dużo wyraźniejsza jest tutaj konwencja kryminału: bohaterem jest zmęczony życiem policjant, a fabuła oparta jest na historii śledztwa w sprawie morderstwa. Chabon nie tylko sięga do literatury noir, ale wręcz podporządkowuje się całkowicie tej konwencji. W „Związku żydowskich policjantów” znaleźć można elementy tyleż obowiązkowe dla historii detektywistycznej, co zgrane aż do bólu. A jednak każdemu z nich autor potrafi nadać nową jakość. Stoczenie się Meyera Landsmana, głównego bohatera, na dno ma dość niespotykane przyczyny, na pewno wiarygodniejsze i mniej banalne niż w większości filmów czy książek z gatunku. Cynizm to też element znany i obowiązkowy, ale odzywki Landsmana czy sposób opowiadania historii przez narratora niosą w sobie taki ładunek niewymuszonego, celnego humoru, że w niczym nie ustępują one-linerom Humpreya Bogarta.
Wszystko to stanowi jedynie sztafaż (choć poważnie potraktowany i znakomicie przygotowany), pretekst do głębszych rozważań. Chabon znakomicie rozgrywa dramat jednostek, ludzi przegranych, przytłoczonych własnymi życiowymi niepowodzeniami, a także fatum ciążącym nad całym narodem. Osią „Związku żydowskich policjantów” jest bowiem historiozoficzne spojrzenie na los Żydów. Czy ten naród gdziekolwiek by nie trafił, musi się tłuc – a częściej być tłuczonym – z sąsiadami? Czy naprawdę nikt, nawet imigrantami stojące USA, nie będzie chciał przyjąć ich na stałe? Czy zawsze, nawet w obliczu dużo lżejszego Holokaustu, znalezienia spokojniejszej przystani (bo jednak na Alasce mają łatwiej niż w Palestynie), szansy na asymilację w najpotężniejszym kraju świata, Żydzi muszą podporządkowywać swoje działania tradycji i religii, popychających do konfliktu z gojami? I nie są to rozważania czysto teoretyczne, autor odmalowuje realistyczny, bogaty świat Żydów, pełen różnych przedstawicieli tego narodu (od laików po ortodoksów) czy znakomicie, z lekką ironią opisanych zwyczajów (słynne „oszukiwanie” Boga i skupianie się na formalnej stronie religijności).
Ten folklor żydowski to jedna z podstawowych zalet książki – nie będzie chyba osoby, która nie uśmiechnie się, czytając o idei eruw, tak jak przedstawia ją Chabon. Jednak to nie koniec plusów „Związku żydowskich policjantów”: fabuła umiejętnie przechodzi od morderstwa do szerszej intrygi, postacie są wspaniale nakreślone, barwne, żywe i zróżnicowane. Bohaterom (czy wręcz wszystkim powieściowym Żydom), choć widzimy wyraźnie ich wady, nie sposób nie kibicować. No i ten język. Chabon buduje zdania-kobyły, wielowersowe, wielokrotnie złożone, ale jakże smakowite i celne! Żadne słowo nie jest tu zbędne, każda metafora jest trafiona, każdy żart śmieszny. Autorowi udaje się dzięki temu wprowadzić w wykreowany świat postacie i zdarzenia wręcz surrealistyczne: żydo-indianin z wielkim bojowym młotem, policjant karzeł czy upadły i zamordowany Mesjasz-cudotwórca… Powieści Chabona się nie czyta, ją się chłonie i smakuje, choć uczciwie trzeba przyznać, że bywa dla czytelnika także wymagająca. To nie jest lekka rozrywkowa powiastka do czytania fragmentami, po 10 minut w autobusie, lecz rzecz prosząca o skupienie, czytanie powoli, dłuższymi fragmentami, albo wręcz za jednym zamachem. Tak czy inaczej – po stokroć warto.
koniec
31 października 2009
1) Tło dokładniej przybliżył w swojej recenzji Michał Kubalski.

Komentarze

Dodaj komentarz

Imię:
Treść:
Działanie:
Wynik:

Dodaj komentarz FB

Najnowsze

Studium utraty
Joanna Kapica-Curzytek

25 IV 2024

Powieść czeskiej pisarki „Lata ciszy” to psychologiczny osobisty dramat i zarazem przejmujący portret okresu komunizmu w Czechosłowacji.

więcej »

Szereg niebezpieczeństw i nieprzewidywalnych zdarzeń
Joanna Kapica-Curzytek

21 IV 2024

„Pingwiny cesarskie” jest ciekawym zapisem realizowania naukowej pasji oraz refleksją na temat piękna i różnorodności życia na naszej planecie.

więcej »

PRL w kryminale: Biały Kapitan ze Śródmieścia
Sebastian Chosiński

19 IV 2024

Oficer MO Szczęsny, co sugeruje już zresztą samo nazwisko, to prawdziwe dziecko szczęścia. Po śledztwie opisanym w swej debiutanckiej „powieści milicyjnej” Anna Kłodzińska postanowiła uhonorować go awansem na kapitana i przenosinami do Komendy Miejskiej. Tym samym powinien się też zmienić format prowadzonych przez niego spraw. I rzeczywiście! W „Złotej bransolecie” na jego drodze staje wyjątkowo podstępny bandyta.

więcej »

Polecamy

Poetycki dinozaur w fantastycznym getcie

Stare wspaniałe światy:

Poetycki dinozaur w fantastycznym getcie
— Andreas „Zoltar” Boegner

Pierwsza wojna... czasowa
— Andreas „Zoltar” Boegner

Wszyscy jesteśmy „numerem jeden”
— Andreas „Zoltar” Boegner

Krótka druga wiosna „romansu naukowego”
— Andreas „Zoltar” Boegner

Jak przewidziałem drugą wojnę światową
— Andreas „Zoltar” Boegner

Cyborg, czyli mózg w maszynie
— Andreas „Zoltar” Boegner

Narodziny superbohatera
— Andreas „Zoltar” Boegner

Pierwsza historia przyszłości
— Andreas „Zoltar” Boegner

Zobacz też

Inne recenzje

Esensja czyta: Styczeń 2010
— Anna Kańtoch, Paweł Laudański, Marcin Mroziuk, Beatrycze Nowicka, Mieszko B. Wandowicz, Konrad Wągrowski

Cudzego nie znacie: Nie dość, że Żyd, panie, to jeszcze czerwony…
— Michał Kubalski

Tegoż autora

Więcej wszystkiego co błyszczy, buczy i wybucha?
— Miłosz Cybowski, Jakub Gałka, Wojciech Gołąbowski, Adam Kordaś, Michał Kubalski, Marcin Osuch, Agnieszka ‘Achika’ Szady, Konrad Wągrowski

Nieprawdziwi detektywi
— Jakub Gałka

O tych, co z kosmosu
— Paweł Ciołkiewicz, Jakub Gałka, Jacek Jaciubek, Adam Kordaś, Michał Kubalski, Marcin Osuch, Konrad Wągrowski

Wszyscy za jednego
— Jakub Gałka

Pacjent zmarł, po czym wstał jako zombie
— Adam Kordaś, Michał Kubalski, Jakub Gałka, Piotr ‘Pi’ Gołębiewski, Jarosław Robak, Beatrycze Nowicka, Łukasz Bodurka

Przygody drugoplanowe
— Jakub Gałka

Ranking, który spadł na Ziemię
— Sebastian Chosiński, Artur Chruściel, Jakub Gałka, Jacek Jaciubek, Michał Kubalski, Jarosław Loretz, Konrad Wągrowski, Kamil Witek

Ludzie jak krewetki
— Jakub Gałka

Katana zamiast pazurów
— Jakub Gałka

Trzy siostry Thorgala
— Jakub Gałka

Copyright © 2000- – Esensja. Wszelkie prawa zastrzeżone.
Jakiekolwiek wykorzystanie materiałów tylko za wyraźną zgodą redakcji magazynu „Esensja”.