Dołącz do nas na Facebooku

x

Nasza strona używa plików cookies. Korzystając ze strony, wyrażasz zgodę na używanie cookies zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki. Więcej.

Zapomniałem hasła
Nie mam jeszcze konta
Połącz z Facebookiem Połącz z Google+ Połącz z Twitter
Esensja
dzisiaj: 30 kwietnia 2024
w Esensji w Esensjopedii

Amos Oz
‹Pantera w piwnicy›

EKSTRAKT:50%
WASZ EKSTRAKT:
0,0 % 
Zaloguj, aby ocenić
TytułPantera w piwnicy
Tytuł oryginalnyפנתר במרתף
Data wydania27 października 2009
Autor
PrzekładDanuta Sękalska
Wydawca Rebis
ISBN978-83-7510-385-4
Format148s. 128×197mm; oprawa twarda, obwoluta
Cena33,90
WWW
Zobacz w
Wyszukaj wMadBooks.pl
Wyszukaj wSelkar.pl
Wyszukaj wSkąpiec.pl
Wyszukaj / Kup

Partyzantka intelektualna
[Amos Oz „Pantera w piwnicy” - recenzja]

Esensja.pl
Esensja.pl
„Pantera w piwnicy”, jedna ze świeższych powieści Amosa Oza, jest nie tylko niewielka objętościowo, ale też niewiele emocji budzi w czytelniku, pozostawiając go doskonale obojętnym.

Jakub Gałka

Partyzantka intelektualna
[Amos Oz „Pantera w piwnicy” - recenzja]

„Pantera w piwnicy”, jedna ze świeższych powieści Amosa Oza, jest nie tylko niewielka objętościowo, ale też niewiele emocji budzi w czytelniku, pozostawiając go doskonale obojętnym.

Amos Oz
‹Pantera w piwnicy›

EKSTRAKT:50%
WASZ EKSTRAKT:
0,0 % 
Zaloguj, aby ocenić
TytułPantera w piwnicy
Tytuł oryginalnyפנתר במרתף
Data wydania27 października 2009
Autor
PrzekładDanuta Sękalska
Wydawca Rebis
ISBN978-83-7510-385-4
Format148s. 128×197mm; oprawa twarda, obwoluta
Cena33,90
WWW
Zobacz w
Wyszukaj wMadBooks.pl
Wyszukaj wSelkar.pl
Wyszukaj wSkąpiec.pl
Wyszukaj / Kup
Ten emocjonalno-intelektualny chłód dziwi nie tylko ze względu na markę pisarza, ale także na tematykę. W tej niewielkiej mikropowieści Oz powraca do swojego dzieciństwa w Jerozolimie z czasów sprzed utworzenia Izraela, gdy Palestyna była pod jurysdykcją brytyjską, a pomiędzy Żydami a okupującymi ich Anglikami narastał konflikt. Alter ego pisarza jest tutaj dwunastolatek przezywany przez kolegów Profi (od „profesora”), spędzający w Jerozolimie wakacje i bawiący się z dwójką przyjaciół w „organizację podziemną” planującą m.in. terrorystyczny zamach na pałac Buckingham.
Nie znaczy to jednak, że Oz rozlicza się w jakiś sposób z żydowskimi demonami przeszłości, że bada historię swojego narodu, że zdradza targające nim moralne rozterki, że nawiązuje w jakikolwiek sposób do terroryzmu, który wcześniej oswajany przez żydowskie dzieci, stał się z czasem nemezis Izraelczyków. Owszem, to wszystko jest ukryte gdzieś w tle, pobrzękuje w samej scenerii, w geograficzno-czasowych realiach – ale nie jest w żaden sposób przez autora wyeksponowane. Zamiast tego Oz woli zagłębiać się w psychikę bohatera – i nie jest to specjalnie fascynująca podróż.
Profi, zgodnie ze swoim pseudonimem, to intelektualista, który po rodzicach odziedziczył miłość do słowa i ksiąg. Jego pasją i reakcją na wszystko, co mu się przytrafia, jest więc rozbieranie na czynniki pierwsze słownego opisu zdarzeń i prowadzenie wyjątkowo dojrzałych rozważań („Sięgnąłem po wielki słownik i encyklopedię i, tak jak widziałem u ojca, na czystej kartce sporządziłem listę słów. Zdrajca: sprzedawczyk, odstępca, dezerter, zaprzaniec, konfident (…) Ten spis wydał mi się gęstym lasem z wielu rozwidlającymi się ścieżkami. (…) Przestało mnie obchodzić, kim jestem – zdrajcą, kłótliwym dzieckiem, zwariowanym brzdącem – całe przedpołudnie żeglowałem po szerokich morzach encyklopedii.”) O ile koresponduje to dobrze z historią bohatera (jako alter ego Oza również został w przyszłości pisarzem), o tyle mało ma wspólnego z psychiką dwunastolatka. W tym kontekście dziwi też tematyka jego zainteresowań: Profi analizuje m.in. takie pojęcia jak lojalność czy zdrada, okupacja i terroryzm, konieczne zło, przy czym nie wynika to z jego kłótni z kolegami z podwórka, ale z abstrakcyjnych rozważań o okupowanym Izraelu. W wielu miejscach jest też bardziej przenikliwy od dorosłych, dostrzega wysyłane przez nich nieoczywiste sygnały – np. zaprzyjaźnia się z brytyjskim żołnierzem, dlatego że ten nie wydaje się być zagrożeniem, budzi raczej uczucia opiekuńcze swoją nieporadnością. Dziwi to o tyle, że w innych miejscach Oz zachowuje stylizację na „pamiętnik z dzieciństwa” i każe Profiemu np. borykać się z pierwszym zauroczeniem starszą dziewczyną czy w swoich działaniach inspirować się hollywoodzkimi przebojami filmowymi.
Zagłębianie się w psychikę bohatera, który nie jest do końca ani dorosłym, ani dzieckiem, ani postacią fikcyjną, ani realną, nie wypada zbyt przekonująco. Dużo ciekawsze byłoby spojrzenie – może być i przez pryzmat dziecka (ale naprawdę dziecka!), jak w genialnym „Persepolis” czy kontrowersyjnym „Wrońcu” – na dziejowe przemiany, ważne wydarzenia z historii narodu i państwa. Vox populi w postaci anglojęzycznej Wikipedii stwierdza, że „powieść jest uważana za jedną z najbardziej ‘płaskich’ w dorobku Oza i oznakę generalnego spadku jego formy”. Trudno się z tym nie zgodzić.
koniec
28 stycznia 2010

Komentarze

28 I 2010   15:42:08

Zgadzam sie w 100%, po zafascynowaniu esejami Oza na temat literatury i lekturze genialnej basni z podtekstami "Nagle w glebi lasu" siegnalem po te ksiazke i niestety ale po jej lekturze zupelnie odechcialo mi sie zabierac sie za inne pozycje tego autora...Powiesc jest slaba nudna i dla mnie miala wartosc jedynie jako "dokument" literacki, wspomnienie z punktu widzenia dziecka o tym jak sie zylo w Palestynie w czasie powstawania Izraela...Bylbym wdzieczny za ewentualne podpowiedzi co warto jeszcze przeczytac autorstwa Amosa Oza...

Dodaj komentarz

Imię:
Treść:
Działanie:
Wynik:

Dodaj komentarz FB

Najnowsze

Ten okrutny XX wiek: Budowle muszą runąć
Miłosz Cybowski

29 IV 2024

Zdobycie ruin klasztoru na Monte Cassino przez żołnierzy armii Andersa obrosło wieloma mitami. Jednak „Monte Cassino” Matthew Parkera bardzo dobrze pokazuje, że był to jedynie drobny epizod w walkach o przełamanie niemieckich linii obrony na południe od Rzymu.

więcej »

Jak to dobrze, że nie jesteśmy wszechwiedzący
Joanna Kapica-Curzytek

28 IV 2024

Czym tak naprawdę jest tytułowa siła? Wścibstwem czy pełnym pasji poznawaniem świata? Trzech znakomitych autorów odpowiada na te i inne pytania w tomie esejów pt. „Ciekawość”.

więcej »

PRL w kryminale: Człowiek z blizną i milicjant bez munduru
Sebastian Chosiński

26 IV 2024

Szczęsny szybko zaskarbił sobie sympatię czytelników, w efekcie rok po roku Anna Kłodzińska publikowała kolejne powieści, w których rozwiązywał on mniej lub bardziej skomplikowane dochodzenia. W „Srebrzystej śmierci” Białemu Kapitanowi dane jest prowadzić śledztwo w sprawie handlu… białym proszkiem.

więcej »

Polecamy

Poetycki dinozaur w fantastycznym getcie

Stare wspaniałe światy:

Poetycki dinozaur w fantastycznym getcie
— Andreas „Zoltar” Boegner

Pierwsza wojna... czasowa
— Andreas „Zoltar” Boegner

Wszyscy jesteśmy „numerem jeden”
— Andreas „Zoltar” Boegner

Krótka druga wiosna „romansu naukowego”
— Andreas „Zoltar” Boegner

Jak przewidziałem drugą wojnę światową
— Andreas „Zoltar” Boegner

Cyborg, czyli mózg w maszynie
— Andreas „Zoltar” Boegner

Narodziny superbohatera
— Andreas „Zoltar” Boegner

Pierwsza historia przyszłości
— Andreas „Zoltar” Boegner

Zobacz też

Tegoż twórcy

W cieniu smutku i literackich tradycji
— Joanna Kapica-Curzytek

Esensja czyta: Czerwiec 2011
— Miłosz Cybowski, Anna Kańtoch, Joanna Kapica-Curzytek, Konrad Wągrowski

Jak rozpocząć arcydzieło
— Sebastian Chosiński

Tegoż autora

Więcej wszystkiego co błyszczy, buczy i wybucha?
— Miłosz Cybowski, Jakub Gałka, Wojciech Gołąbowski, Adam Kordaś, Michał Kubalski, Marcin Osuch, Agnieszka ‘Achika’ Szady, Konrad Wągrowski

Nieprawdziwi detektywi
— Jakub Gałka

O tych, co z kosmosu
— Paweł Ciołkiewicz, Jakub Gałka, Jacek Jaciubek, Adam Kordaś, Michał Kubalski, Marcin Osuch, Konrad Wągrowski

Wszyscy za jednego
— Jakub Gałka

Pacjent zmarł, po czym wstał jako zombie
— Adam Kordaś, Michał Kubalski, Jakub Gałka, Piotr ‘Pi’ Gołębiewski, Jarosław Robak, Beatrycze Nowicka, Łukasz Bodurka

Przygody drugoplanowe
— Jakub Gałka

Ranking, który spadł na Ziemię
— Sebastian Chosiński, Artur Chruściel, Jakub Gałka, Jacek Jaciubek, Michał Kubalski, Jarosław Loretz, Konrad Wągrowski, Kamil Witek

Ludzie jak krewetki
— Jakub Gałka

Katana zamiast pazurów
— Jakub Gałka

Trzy siostry Thorgala
— Jakub Gałka

Copyright © 2000- – Esensja. Wszelkie prawa zastrzeżone.
Jakiekolwiek wykorzystanie materiałów tylko za wyraźną zgodą redakcji magazynu „Esensja”.