Dołącz do nas na Facebooku

x

Nasza strona używa plików cookies. Korzystając ze strony, wyrażasz zgodę na używanie cookies zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki. Więcej.

Zapomniałem hasła
Nie mam jeszcze konta
Połącz z Facebookiem Połącz z Google+ Połącz z Twitter
Esensja
dzisiaj: 3 czerwca 2024
w Esensji w Esensjopedii

Fantastyczne Zaodrze, czyli co nowego w niemieckiej science fiction? (25)

Esensja.pl
Esensja.pl
Andreas „Zoltar” Boegner
« 1 2

Andreas „Zoltar” Boegner

Fantastyczne Zaodrze, czyli co nowego w niemieckiej science fiction? (25)

„Pomimo fascynacji tekstem i intensywnym, obrazowym językiem, w ostatniej trzeciej książki poczułam się zirytowana: fabuła krążąca wokół katastrofy, której należy zapobiec, zatraca się we wciąż powtarzanych lirycznych opisach. Moim zdaniem skrócenie tekstu dobrze by tutaj zrobiło. […] Nie bardzo wiem, co o tej książce myśleć. Podobają mi się liryczny język i pytania etyczne (jak poradzić sobie z istotą o wiele potężniejszą od nas?), ale, jak na mój gust, brakuje napięcia. Każdy, kto lubi powolnie [rozwijające się] opowieści, na pewno będzie usatysfakcjonowany.”
W rzeczy samej: rozpoczynająca się obiecująco historia traci nieco z powodu braku zdecydowanie poprowadzonej fabuły. Jest to jednak mankament, który łatwo można wybaczyć – wszak otrzymujemy tutaj niezgorszą i pięknie spisaną rozprawę filozoficzną bez zbędnego balastu spaceoperowej „nawalanki”.
Peggy Weber-Gehrke (red.): Singularitätsebenen
W roku 2020 Peggy Weber-Gehrke wydała zbiór opowiadań „Rebelion in Sirius City”, który omówiłem tutaj. Kolejną, wydaną rok później antologią z serii Modern Phantastic są „Singularitätsebenen” (Płaszczyzny osobliwości). Podczas gdy „Rebelia…” była zbiorem opowiadań, które stanowiły swoisty hołd dla fantastyki retro w stylu Złotego Wieku SF, to „Płaszczyzny…” są raczej próbą przedstawienia twórczości niemieckojęzycznych autorek i autorów z początku nowej dekady wieku.
Zbiór zawiera trzydzieści opowiadań dwudziestu dziewięciu twórców. Jedenastu z nich to kobiety, co nie jest złym wynikiem, jeśli chodzi o fantastykę, która była przecież przez długi czas domeną mężczyzn. Teksty prawie połowy autorów pojawiły się już rok wcześniej w „Rebelii w Sirius City” – można zatem sprawdzić, czy nastąpił jakiś rozwój ich twórczości.
Pod względem tematyki antologia oferuje teksty w szerokim spektrum zagadnień związanych z fantastyką naukową: od opisów wynalazków i skutków ich zastosowania (z podróżą w czasie włącznie), poprzez literackie podróże do obcych światów i obdarzonych rozumem stworzeń/maszyn, opowiadania o kosmicznych lub tkwiących w naszej jaźni fenomenach, aż po teksty satyryczne, o tematyce katastroficznej oraz postapokaliptycznej.
Dwa opowiadania zauważyli elektorzy nagrody im. K. Laßwitza: „Der stille Besucher” (Cichy gość) Galaxa Acheroniana – opowieść o przybyciu milczącego statku kosmicznego obcych, która przypomina nieco niektóre aspekty filmu „Dystrykt 9” Neilla Blomkampa – wyróżniono dziesiątym miejscem na krótkiej liście tej nagrody. Natomiast na miejscu dziewiątym znalazło się opowiadanie Sybilli Lengauer pod angielskim tytułem „Salvation” (Zbawienie) – rzecz to o smutnej i pełnej wyrzeczeń podróży statku generacyjnego, zakończonej… powrotem do Układu Słonecznego. Oba teksty są stosunkowo ciekawe, ale brakuje im polotu.
Do moich faworytów, choć nie są to bynajmniej teksty błyskotliwe, należą zupełnie inne opowiadania. Zaciekawiło „Förster, du bist tot” (Jesteś trupem, Förster) autorstwa Tobiasa Lagemanna, które oparto na motywach „Gry Endera” Orsona Scotta Carda. Ciekawy twist zmienia tutaj diametralnie wypowiedź historii o prześladowanym przez współuczniów totalnym pechowcu. Na dobrą sprawę jest to jednak bardziej opowiadanie obyczajowe z nieco na siłę wprowadzonym wątkiem SF. Intrygująco prezentuje się „Neu” (Nowe) Nele Sickel: wydarzenia pandemii covidu zainspirowały autorkę do napisania tekstu o społeczeństwie, w którym bezpośrednie kontakty międzyludzkie są do tego stopnia stabuizowane, że dotknięcie gołej skóry bliźniego ma niemalże cechy pozbawienia dziewictwa. Siłą tego opowiadania są sugestywne opisy stanów emocjonalnych protagonistki, ale wątpię, czy sam pomysł wystarczyłby do poszerzenia tekstu do rozmiarów noweli.
Równolegle do tej antologii czytałem „Czas fantastyki” nieodżałowanego Macieja Parowskiego. W jednym z zawartych w książce wywiadów z lat osiemdziesiątych padło stwierdzenie, że ówczesna polska fantastyka miała więcej do zaoferowania niż niemiecka. Zrazu lekko się obruszyłem: no, jakże to? Przecież mieliśmy wtedy Mielkego z „Sakriversum”, Zaunera z „Die Enkel der Raketenbauer” (Wnukowie budowniczych rakiet) oraz Jeschkego z „Ostatnim dniem stworzenia” itd, itp. Potem przyszła refleksja – gdyby tak dać komuś do przeczytania „Płaszczyzny osobliwości”, to jaki obraz stanu współczesnej niemieckojęzycznej SF miałby taki czytelnik? Niestety, nie byłby to obraz zbyt pochlebny. Niektóre teksty sprawiają wrażenie, jakby napisano je w latach sześćdziesiątych ubiegłego wieku. Niektóre są po prostu słabe warsztatowo.
Peggy Weber-Gehrke daje w swoich antologiach pole do popisu zarówno starym wyjadaczom, czyli w tym wypadku twórcom aktywnym już od przynajmniej kilku lat, jak i pisarkom i pisarzom początkującym. W omawianej książce ci pierwsi nie mają zbyt wiele do zaoferowania, podczas gdy sporo opowiadań tych drugich powinno jeszcze trochę poleżeć na biurku. Zabrakło kogoś takiego jak Parowski – redaktora, który potrafił tak wpłynąć na autora, aby jego tekst stał się po przeróbce jeszcze lepszy, a równocześnie nie zabrakło w nim cech dla danego pisarza specyficznych i ważnych.
koniec
« 1 2
8 maja 2024
Wszystkie cytaty i określenia w tłumaczeniu autora.

Komentarze

Dodaj komentarz

Imię:
Treść:
Działanie:
Wynik:

Dodaj komentarz FB

Najnowsze

Okładka <i>Amazing Stories Quarterly</i> z wiosny 1929 r. to portret jednego z Małogłowych.<br/>© wikipedia

Stare wspaniałe światy: Poetycki dinozaur w fantastycznym getcie
Andreas „Zoltar” Boegner

11 IV 2024

Czy „Nowy wspaniały świat” Aldousa Huxleya, powieść, której tytuł wykorzystałem dla stworzenia nazwy niniejszego cyklu, oraz ikoniczna „1984” George’a Orwella bazują po części na pomysłach z „After 12.000 Years”, jednej z pierwszych amerykańskich antyutopii?

więcej »

Fantastyczne Zaodrze, czyli co nowego w niemieckiej science fiction? (24)
Andreas „Zoltar” Boegner

7 IV 2024

Kontynuując omawianie książek SF roku 2021, przedstawiam tym razem thriller wyróżniony najważniejszą nagrodą niemieckojęzycznego fandomu. Dla kontrastu przeciwstawiam mu wydawnictwo jednego z mniej doświadczonych autorów, którego pierwsza powieść pojawiła się na rynku przed zaledwie dwu laty.

więcej »

Fantastyczne Zaodrze, czyli co nowego w niemieckiej science fiction? (23)
Andreas „Zoltar” Boegner

14 III 2024

Science fiction bliskiego zasięgu to popularna odmiana gatunku, łącząca zazwyczaj fantastykę z elementami powieści sensacyjnej lub kryminalnej. W poniższych przykładach chodzi o walkę ze skutkami zmian klimatycznych oraz o demontaż demokracji poprzez manipulacje opinią publiczną – w Niemczech to ostatnio gorąco dyskutowane tematy.

więcej »

Polecamy

Poetycki dinozaur w fantastycznym getcie

Stare wspaniałe światy:

Poetycki dinozaur w fantastycznym getcie
— Andreas „Zoltar” Boegner

Pierwsza wojna... czasowa
— Andreas „Zoltar” Boegner

Wszyscy jesteśmy „numerem jeden”
— Andreas „Zoltar” Boegner

Krótka druga wiosna „romansu naukowego”
— Andreas „Zoltar” Boegner

Jak przewidziałem drugą wojnę światową
— Andreas „Zoltar” Boegner

Cyborg, czyli mózg w maszynie
— Andreas „Zoltar” Boegner

Narodziny superbohatera
— Andreas „Zoltar” Boegner

Pierwsza historia przyszłości
— Andreas „Zoltar” Boegner

Zobacz też

Copyright © 2000- – Esensja. Wszelkie prawa zastrzeżone.
Jakiekolwiek wykorzystanie materiałów tylko za wyraźną zgodą redakcji magazynu „Esensja”.