Dołącz do nas na Facebooku

x

Nasza strona używa plików cookies. Korzystając ze strony, wyrażasz zgodę na używanie cookies zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki. Więcej.

Zapomniałem hasła
Nie mam jeszcze konta
Połącz z Facebookiem Połącz z Google+ Połącz z Twitter
Esensja
dzisiaj: 26 kwietnia 2024
w Esensji w Esensjopedii

Markus Zusak
‹Gliniany most›

EKSTRAKT:50%
WASZ EKSTRAKT:
0,0 % 
Zaloguj, aby ocenić
TytułGliniany most
Tytuł oryginalnyBridge of Clay
Data wydania15 maja 2019
Autor
PrzekładAnna Studniarek
Wydawca Nasza Księgarnia
ISBN978-83-10-13438-7
Format544s. 152×230mm
Cena64,90
Gatunekdla dzieci i młodzieży
Zobacz w
Wyszukaj wMadBooks.pl
Wyszukaj wSelkar.pl
Wyszukaj wSkąpiec.pl
Wyszukaj / Kup

Most donikąd
[Markus Zusak „Gliniany most” - recenzja]

Esensja.pl
Esensja.pl
Trzynaście lat wyczekiwaliśmy na nową powieść Markusa Zusaka. „Gliniany most” mocno jednak rozczarowuje.

Joanna Kapica-Curzytek

Most donikąd
[Markus Zusak „Gliniany most” - recenzja]

Trzynaście lat wyczekiwaliśmy na nową powieść Markusa Zusaka. „Gliniany most” mocno jednak rozczarowuje.

Markus Zusak
‹Gliniany most›

EKSTRAKT:50%
WASZ EKSTRAKT:
0,0 % 
Zaloguj, aby ocenić
TytułGliniany most
Tytuł oryginalnyBridge of Clay
Data wydania15 maja 2019
Autor
PrzekładAnna Studniarek
Wydawca Nasza Księgarnia
ISBN978-83-10-13438-7
Format544s. 152×230mm
Cena64,90
Gatunekdla dzieci i młodzieży
Zobacz w
Wyszukaj wMadBooks.pl
Wyszukaj wSelkar.pl
Wyszukaj wSkąpiec.pl
Wyszukaj / Kup
Dla wielu czytelników urodzony w 1975 roku australijski pisarz o niemiecko-austriackich korzeniach jest autorem arcydzieła – to „Złodziejka książek”. Pisałam, że to „przejmująca opowieść o jasnych barwach człowieczeństwa w najmroczniejszych czasach. I o tym, że za dobro lub zło na świecie – odpowiedzialny jest zawsze konkretny człowiek”. Stale do tej książki wracam, bo znajduję w niej wiele ważnych odpowiedzi na dylematy dotyczące zagrożeń we współczesnym świecie.
„Gliniany most” to coś zupełnie innego niż „Złodziejka książek”, choć został skierowany do podobnej grupy docelowej. Dobrze, że Zusak nie należy do pisarzy „jednego tematu”, stale piszących tę samą książkę. Akcja jego najnowszej powieści rozgrywa się w Australii, gdzieś na przedmieściach Sydney. Jest duże prawdopodobieństwo, że są w niej wątki autobiograficzne: autor ma troje rodzeństwa – w „Glinianym moście” występuje pięciu braci Dunbarów. Zwraca też uwagę wątek polski: matka chłopców Penelopa Lesciuszko przybyła do Australii z naszego kraju. Nawiasem mówiąc, odmalowany obraz Polski jest naciągany i jakże stereotypowy. Występujący w książce motyw pomników Stalina to, kolokwialnie mówiąc, mocne „przegięcie”, bo jedyny taki monument stał u nas w Ustrzykach Dolnych i został zburzony w 1956 roku, a Penelopa emigruje z Polski w latach 80. XX wieku! Nawet jeśli wziąć pod uwagę, że powieściopisarz może modyfikować fakty na użytek fikcji, ten akurat motyw w moim odczuciu jest mocno krzywdzący.
Trudno nam wejść w świat tej powieści. Skomplikowany język, chaotyczne, ulotne sytuacje, częste zmiany czasowej perspektywy. Jakieś symbole, odnoszące się do tego, co będzie potem. Później jednak spada na nas tyle słów i wątków, że o tamtych symbolach zapominamy. Wymaga to od czytelnika sporej cierpliwości i „woli przetrwania”. Z tak wysoko podniesioną poprzeczką poradzi sobie chyba niewielu czytelników.
Braci jest pięciu – w kolejności od najstarszego: Matthew (jest on także narratorem), Rory, Henry, Clayton i Thomas. Na pierwszy plan powieści wysuwa się Clayton, to o nim w większości jest ta historia. Co do pozostałych – są tłem, wręcz „chmarą”, poza imionami niewiele ich odróżnia, trudno znaleźć jakiś punkt zaczepienia czy emocjonalny kontakt z nimi. Może poza Tommym, miłośnikiem zwierząt. Które w domu Dunbarów są obecne i noszą imiona z greckiej mitologii, ale poza tym ogólnie niewiele wnoszą do powieści, stanowiąc raczej osobliwą dekorację.
Jeśli wytrwamy, to mniej więcej po siedemdziesiątej stronie coś zaczyna się klarować. W retrospekcji poznajemy drogę panny Lesciuszko z Polski do Australii, dzieje jej znajomości z Michaelem Dunbarem, a następnie historię jej odchodzenia. To najlepiej przedstawiony wątek w „Glinianym moście”, wywołuje wiele emocji i jest piękną przypowieścią o utracie tych, których kochamy. Cała reszta innych licznych (zbyt licznych) wątków wydaje się zwyczajnie niepotrzebna i mało istotna, jak na przykład ciągnąca się przez całą książkę opowieść o Carey Novac (te dłużyzny o wyścigach konnych wystawiają czytelnika na wielką próbę). Jestem przekonana, że to mogłaby być w sumie po prostu osobna powieść – wszystko miałoby szansę odpowiednio mocno wybrzmieć emocjonalnie i naprawdę pięknie pod względem literackim.
Główny zamysł „Glinianego mostu” jest czytelny: miała to być zapewne opowieść o wchodzeniu w dorosłość, dojrzewaniu w trudnych warunkach – bo bez rodziców. Ojciec porzucił synów po śmierci matki. Tak po prostu odszedł od dzieci, nie kontaktując się z nimi. Z jednej strony może szkoda, że wydawca pisze o tym wszystkim od razu na okładce, ale z drugiej strony – początek historii jest nad wyraz chaotyczny i może lepiej, że coś jednak wiemy. Chłopcy próbują żyć jak potrafią, ze szkołą często są na bakier, w sumie są uosobieniem, delikatnie mówiąc, przeciętności i nijakości. I z tym zostają, choć gdy jeszcze żyła matka, próbowała to zmienić.
Lektury tej zdecydowanie zbyt długiej i rozwlekłej powieści nie ułatwia styl autora. Manieryczne, jednozdaniowe akapity po jakimś czasie irytują pretensjonalnością. Co więcej, powieść – choć są tu różnorodne wątki, postacie i historie – wybrzmiewa cały czas na tej samej emocjonalnej nucie, co też nie pomaga w jej odbiorze. Markus Zusak zapewne sądził, że znalazł jakiś oryginalny, nośny ton dla swojego utworu, miało to zbudować klimat, ale to zabieg moim zdaniem mocno nieudany. Całość się rozłazi, nudzi, drażni i sprawia wrażenie, że autor wpadł w przesadę. Przynajmniej tak to brzmi w polskim przekładzie.
Nie przekonuje też metaforyczne odczytanie „Glinianego mostu” – bo tylko takie wydaje się możliwe. Tytułowy motyw polega na tym, że oto Michael Dunbar po latach niespodziewanie wraca do domu, prosząc, aby któryś z synów pomógł mu w budowie mostu. Dlaczego w budowie ma pomagać tylko jeden syn Michaela? Dlaczego jest tak, że Clay rzuca szkołę, by spełnić prośbę ojca? Skąd i dokąd ten most prowadzi? Ten główny wątek też zresztą ginie wśród wielu innych historii. Pod koniec sprawia nawet wrażenie porzuconego (na rzecz Carey i wyścigów konnych). Najbardziej fortunną interpretacją, jaka przychodzi mi do głowy to taka, że jest to książka o kryzysie męskości. Synowie byli bardzo związani emocjonalnie z matką, natomiast z ojcem – wcale. Ale to zbyt mało, by całość uznać za udany utwór. Wysiłek włożony w przeczytanie tej dosyć obszernej powieści nie wydaje mi się wynagrodzony. „Gliniany most” okazuje się, niestety, mostem donikąd.
koniec
21 września 2019

Komentarze

Dodaj komentarz

Imię:
Treść:
Działanie:
Wynik:

Dodaj komentarz FB

Najnowsze

Studium utraty
Joanna Kapica-Curzytek

25 IV 2024

Powieść czeskiej pisarki „Lata ciszy” to psychologiczny osobisty dramat i zarazem przejmujący portret okresu komunizmu w Czechosłowacji.

więcej »

Szereg niebezpieczeństw i nieprzewidywalnych zdarzeń
Joanna Kapica-Curzytek

21 IV 2024

„Pingwiny cesarskie” jest ciekawym zapisem realizowania naukowej pasji oraz refleksją na temat piękna i różnorodności życia na naszej planecie.

więcej »

PRL w kryminale: Biały Kapitan ze Śródmieścia
Sebastian Chosiński

19 IV 2024

Oficer MO Szczęsny, co sugeruje już zresztą samo nazwisko, to prawdziwe dziecko szczęścia. Po śledztwie opisanym w swej debiutanckiej „powieści milicyjnej” Anna Kłodzińska postanowiła uhonorować go awansem na kapitana i przenosinami do Komendy Miejskiej. Tym samym powinien się też zmienić format prowadzonych przez niego spraw. I rzeczywiście! W „Złotej bransolecie” na jego drodze staje wyjątkowo podstępny bandyta.

więcej »

Polecamy

Poetycki dinozaur w fantastycznym getcie

Stare wspaniałe światy:

Poetycki dinozaur w fantastycznym getcie
— Andreas „Zoltar” Boegner

Pierwsza wojna... czasowa
— Andreas „Zoltar” Boegner

Wszyscy jesteśmy „numerem jeden”
— Andreas „Zoltar” Boegner

Krótka druga wiosna „romansu naukowego”
— Andreas „Zoltar” Boegner

Jak przewidziałem drugą wojnę światową
— Andreas „Zoltar” Boegner

Cyborg, czyli mózg w maszynie
— Andreas „Zoltar” Boegner

Narodziny superbohatera
— Andreas „Zoltar” Boegner

Pierwsza historia przyszłości
— Andreas „Zoltar” Boegner

Zobacz też

Tegoż twórcy

Opowieść o potędze słów
— Joanna Kapica-Curzytek

Tegoż autora

Studium utraty
— Joanna Kapica-Curzytek

Szereg niebezpieczeństw i nieprzewidywalnych zdarzeń
— Joanna Kapica-Curzytek

Superwizja
— Joanna Kapica-Curzytek

Destrukcyjne układy
— Joanna Kapica-Curzytek

Jeszcze jeden dzień bliżej naszego zwycięstwa
— Joanna Kapica-Curzytek

Wspierać rozwój
— Joanna Kapica-Curzytek

Jak w operze
— Joanna Kapica-Curzytek

Nie wierzyć w nieprawdę
— Joanna Kapica-Curzytek

Smuga cienia
— Joanna Kapica-Curzytek

Bieg codziennego, zwykłego życia
— Joanna Kapica-Curzytek

Copyright © 2000- – Esensja. Wszelkie prawa zastrzeżone.
Jakiekolwiek wykorzystanie materiałów tylko za wyraźną zgodą redakcji magazynu „Esensja”.