Dołącz do nas na Facebooku

x

Nasza strona używa plików cookies. Korzystając ze strony, wyrażasz zgodę na używanie cookies zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki. Więcej.

Zapomniałem hasła
Nie mam jeszcze konta
Połącz z Facebookiem Połącz z Google+ Połącz z Twitter
Esensja
dzisiaj: 22 marca 2023
w Esensji w Esensjopedii

Arto Paasilinna
‹Fantastyczne samobójstwo zbiorowe›

EKSTRAKT:80%
WASZ EKSTRAKT:
0,0 % 
Zaloguj, aby ocenić
TytułFantastyczne samobójstwo zbiorowe
Tytuł oryginalnyHurmaava joukkoitsemurha
Data wydania30 maja 2021
Autor
PrzekładBożena Kojro
Wydawca Kojro
ISBN978-83-928235-8-2
Format256s. 125×195mm
Cena44,10
Gatunekhumor / satyra, mainstream
Zobacz w
Wyszukaj wMadBooks.pl
Wyszukaj wSelkar.pl
Wyszukaj wSkąpiec.pl
Wyszukaj / Kup

Mistrz przewrotnego humoru
[Arto Paasilinna „Fantastyczne samobójstwo zbiorowe” - recenzja]

Esensja.pl
Esensja.pl
„Chociaż śmierć jest w życiu najważniejszą sprawą, to w końcu nie jest ona aż tak bardzo ważna” – takie oto optymistyczne(!) przesłanie znajdujemy w powieści „Fantastyczne samobójstwo zbiorowe”, której autorem jest Arto Paasilinna.

Joanna Kapica-Curzytek

Mistrz przewrotnego humoru
[Arto Paasilinna „Fantastyczne samobójstwo zbiorowe” - recenzja]

„Chociaż śmierć jest w życiu najważniejszą sprawą, to w końcu nie jest ona aż tak bardzo ważna” – takie oto optymistyczne(!) przesłanie znajdujemy w powieści „Fantastyczne samobójstwo zbiorowe”, której autorem jest Arto Paasilinna.

Arto Paasilinna
‹Fantastyczne samobójstwo zbiorowe›

EKSTRAKT:80%
WASZ EKSTRAKT:
0,0 % 
Zaloguj, aby ocenić
TytułFantastyczne samobójstwo zbiorowe
Tytuł oryginalnyHurmaava joukkoitsemurha
Data wydania30 maja 2021
Autor
PrzekładBożena Kojro
Wydawca Kojro
ISBN978-83-928235-8-2
Format256s. 125×195mm
Cena44,10
Gatunekhumor / satyra, mainstream
Zobacz w
Wyszukaj wMadBooks.pl
Wyszukaj wSelkar.pl
Wyszukaj wSkąpiec.pl
Wyszukaj / Kup
Dorobek zmarłego przed trzema laty fińskiego pisarza jest w jego ojczyźnie bardzo popularny, wręcz uwielbiany. Pozostawił on po sobie 36 powieści i kilka książek non-fiction. Jest rozpoznawalny również za granicą, jego utwory tłumaczono na 27 języków. Nazywany jest często „mistrzem przewrotnego humoru” z tej racji, że jego twórczość literacka przepełniona jest groteską i absurdem, a bohaterowie, na ogół twardo stąpający po ziemi, zmagają się z licznymi niedorzecznościami. Dochodzą do tego nieoczekiwane zwroty akcji. Wszystko daje efekt nie tylko komiczny, ale – ku zaskoczeniu czytających – pozwala na filozoficzne i pogłębione refleksje o sensie życia.
Nie inaczej jest w „Fantastycznym samobójstwie zbiorowym”. Oto dwóch mężczyzn w średnim wieku chce sobie odebrać życie. Tymczasem, za sprawą nieoczekiwanego splotu okoliczności, ich zamiary zostają udaremnione. Co teraz? No cóż, „jeśli próba samobójcza kończy się niepowodzeniem, nie zawsze musi to oznaczać najtragiczniejszą rzecz na świecie. Przecież nie wszystko się człowiekowi udaje”, czytamy.
Już pierwszą (nieoczekiwaną!) korzyścią jest to, że obaj niedoszli samobójcy, Onni i Hermanni zaprzyjaźniają się ze sobą. Z czasem zaczynają szukać osób podobnych do nich. Powieść w oryginale powstała w 1990 roku, więc nie było jeszcze mowy o założeniu po prostu grupy na Facebooku… Z pomocą przychodzi tradycyjna, „papierowa” fińska poczta – i tak powstaje swego rodzaju klub. Odnoszę wrażenie, że wydawca zbyt dużo ujawnia na czwartej stronie okładki. Gdy już z góry wiadomo, w jaki sposób zawiązuje się grupa i co wszyscy postanawiają zrobić później, tracimy podczas lektury bezcenne poczucie niepewności: co będzie dalej z bohaterami zawieszonymi na granicy życia i śmierci?
Wszyscy nadal są (żywo!) zainteresowani odebraniem sobie życia, ba, zgadzają się ze sobą nawet co do sposobu, w jaki to zrobią – problem w tym, aby znaleźć ku temu odpowiednie miejsce i czas. Paasilinna snuje opowieść w szybkim tempie, wprowadzając stale nowe przygody i wątki. Za każdym bohaterem kryje się (dramatyczna nieraz) historia, nie brakuje przemyśleń o tym, co zwykle nazywamy prozą życia. Nieszczęścia ludzi opisane są w konwencji absurdalnej tragikomedii, co budzi szczery uśmiech, a nawet – ku naszemu sporemu zaskoczeniu – często śmiejemy się na głos, choć czasami może też przez łzy.
Grupa Anonimowych Samobójców (jak zaczynają siebie nazywać) rozpoczyna wspólną podróż autobusem (to też już, niestety, wiemy z opisu wydawcy). Najpierw objeżdżają Finlandię, a potem wyruszają za granicę. Podczas lektury czeka nas wiele zaskoczeń. W całą sprawę zostaje zamieszana nawet ambasada Jemenu w Finlandii. Książka przeradza się w powieść pikarejską, są liczne przygody, a nawet grube awantury, które omal nie kończą się… tragicznie. Co, rzecz jasna, również przynosi komiczny efekt, jeśli pamiętamy o celu wyprawy. Przyznam, że po lekturze tej książki zupełnie inaczej będę teraz patrzeć na wycieczkowe autokary!
Przekład Bożeny Kojro bardzo dobrze podkreśla wielowymiarowość prozy Arto Paasilinny; jej subtelny, specyficzny, przewrotny humor oraz zawarte w niej nuty absurdu ukryte pod „zdroworozsądkowymi” poczynaniami bohaterów. Stanowi to swego rodzaju jakże trafną metaforę istoty ludzkiego istnienia. Książkę czyta się naprawdę dobrze. Warto byłoby jednak poprawić w niej językowe niezręczności. Kilka razy trafiamy na niepoprawne wyrażenie: ”napotykać na coś”, błędnie zapisana jest też nazwa niemieckiego miasta Würzburg.
„Fantastyczne samobójstwo zbiorowe” jest głęboko osadzone w fińskich realiach i mentalności. To dla polskiego czytelnika może być raczej trudne do uchwycenia i docenienia; Finlandię znamy stosunkowo słabo. Z drugiej strony można znaleźć niejedno podobieństwo do naszej rodzimej kultury. Już na początku możemy się o tym przekonać. „Największym wrogiem Finów jest przygnębienie, smutny nastrój, bezdenna apatia. (…) [D]usza tego narodu stała się mroczna i poważna. (…) Ale Finowie są także wojownikami”, jak pisze o swoich rodakach Arto Paasilinna.
Po lekturze tej powieści nie mam wątpliwości, że warto byłoby poznać lepiej dorobek tego pisarza. W Polsce znamy, jak dotąd, tylko „Wyjącego młynarza” (Wydawnictwo Punkt, 2003) oraz „Rok zająca” (Książkowe Klimaty, 2020). Obecne wydanie „Fantastycznego samobójstwa zbiorowego” jest wznowieniem. Budzi to we mnie spory niedosyt; jaka wielka szkoda, że autor ten jest u nas w zasadzie nieobecny. Z zazdrością patrzę na przykład na Czechy, gdzie wydano już więcej niż połowę powieści Arto Paasilinny. Byłoby warto wykreować modę na książki tego pisarza również w naszym kraju! Powodów jest naprawdę wiele. Również taki, jak czytamy w „Fantastycznym samobójstwie zbiorowym”, że „[c]zarne myśli wydają się (…) gorszym nieprzyjacielem niż Związek Radziecki”.
koniec
22 listopada 2021

Komentarze

Dodaj komentarz

Imię:
Treść:
Działanie:
Wynik:

Dodaj komentarz FB

Najnowsze

Mała Esensja: Jak znaleźć skarby cenniejsze niż złoto
Marcin Mroziuk

22 III 2023

„Jowanka i Pierścień Kurantów” to okazja do powtórnego spotkania z sympatyczną dziewczynką i jej kolegami, których całkiem dobrze poznaliśmy w pierwszej części cyklu Katarzyny Wasilkowskiej. Teraz nie tylko jesteśmy świadkami sporych zmian w życiu tytułowej bohaterki, ale także obserwujemy, jak grupka przyjaciół trafia na ślad prawdziwej afery kryminalnej.

więcej »

Bogowie i owady
Joanna Kapica-Curzytek

21 III 2023

„Ten drugi” to książka, gdzie dosłownie każde zdanie zostało prześwietlone przez sztaby ludzi: prawników, specjalistów od wizerunku. Czy wobec tego warto po nią sięgnąć? Tak – jeśli nastawimy się nie tylko na prześledzenie opowieści o życiu księcia i jego rodziny. Poza nimi jest tu jeszcze wiele innych interesujących detali.

więcej »

Książka bardzo potrzebna
Marcin Osuch

20 III 2023

Komiks w naszym kraju już dawno przestał być medium tylko dla młodszych odbiorców. W księgarniach i nielicznych (ale gorąco przeze mnie polecanych) sklepach specjalistycznych, można kupić album praktycznie dla każdego, o każdej tematyce. Obok samych komiksów dynamicznie rozwija się także gałąź publicystyki komiksowej, a pod tym względem ubiegły rok był chyba rekordowy. I właśnie jedną z pozycji, która pojawiła się w 2022 roku była książka „Polch. Kowal od komiksów”.

więcej »

Polecamy

Cyborg, czyli mózg w maszynie

Stare wspaniałe światy:

Cyborg, czyli mózg w maszynie
— Andreas „Zoltar” Boegner

Narodziny superbohatera
— Andreas „Zoltar” Boegner

Pierwsza historia przyszłości
— Andreas „Zoltar” Boegner

Zobacz też

Tegoż twórcy

Nie tylko czaszka Urho Kekkonena
— Joanna Kapica-Curzytek

Tegoż autora

Bogowie i owady
— Joanna Kapica-Curzytek

Książka o szerokim rozmachu
— Joanna Kapica-Curzytek

Bez turystycznych atrakcji i dobrych adresów
— Joanna Kapica-Curzytek

Normalne z pozoru życie
— Joanna Kapica-Curzytek

Nie wszyscy wyjdą z wygraną
— Joanna Kapica-Curzytek

Ze stale widocznymi bliznami
— Joanna Kapica-Curzytek

A więc to tylko tyle
— Joanna Kapica-Curzytek

Inne twarze
— Joanna Kapica-Curzytek

Zmieniać obyczaje
— Joanna Kapica-Curzytek

Człowiek większy niż życie
— Joanna Kapica-Curzytek

Copyright © 2000- – Esensja. Wszelkie prawa zastrzeżone.
Jakiekolwiek wykorzystanie materiałów tylko za wyraźną zgodą redakcji magazynu „Esensja”.