Dołącz do nas na Facebooku

x

Nasza strona używa plików cookies. Korzystając ze strony, wyrażasz zgodę na używanie cookies zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki. Więcej.

Zapomniałem hasła
Nie mam jeszcze konta
Połącz z Facebookiem Połącz z Google+ Połącz z Twitter
Esensja
dzisiaj: 27 kwietnia 2024
w Esensji w Esensjopedii

Amos Oz
‹Pantera w piwnicy›

EKSTRAKT:50%
WASZ EKSTRAKT:
0,0 % 
Zaloguj, aby ocenić
TytułPantera w piwnicy
Tytuł oryginalnyפנתר במרתף
Data wydania27 października 2009
Autor
PrzekładDanuta Sękalska
Wydawca Rebis
ISBN978-83-7510-385-4
Format148s. 128×197mm; oprawa twarda, obwoluta
Cena33,90
WWW
Zobacz w
Wyszukaj wMadBooks.pl
Wyszukaj wSelkar.pl
Wyszukaj wSkąpiec.pl
Wyszukaj / Kup

Partyzantka intelektualna
[Amos Oz „Pantera w piwnicy” - recenzja]

Esensja.pl
Esensja.pl
„Pantera w piwnicy”, jedna ze świeższych powieści Amosa Oza, jest nie tylko niewielka objętościowo, ale też niewiele emocji budzi w czytelniku, pozostawiając go doskonale obojętnym.

Jakub Gałka

Partyzantka intelektualna
[Amos Oz „Pantera w piwnicy” - recenzja]

„Pantera w piwnicy”, jedna ze świeższych powieści Amosa Oza, jest nie tylko niewielka objętościowo, ale też niewiele emocji budzi w czytelniku, pozostawiając go doskonale obojętnym.

Amos Oz
‹Pantera w piwnicy›

EKSTRAKT:50%
WASZ EKSTRAKT:
0,0 % 
Zaloguj, aby ocenić
TytułPantera w piwnicy
Tytuł oryginalnyפנתר במרתף
Data wydania27 października 2009
Autor
PrzekładDanuta Sękalska
Wydawca Rebis
ISBN978-83-7510-385-4
Format148s. 128×197mm; oprawa twarda, obwoluta
Cena33,90
WWW
Zobacz w
Wyszukaj wMadBooks.pl
Wyszukaj wSelkar.pl
Wyszukaj wSkąpiec.pl
Wyszukaj / Kup
Ten emocjonalno-intelektualny chłód dziwi nie tylko ze względu na markę pisarza, ale także na tematykę. W tej niewielkiej mikropowieści Oz powraca do swojego dzieciństwa w Jerozolimie z czasów sprzed utworzenia Izraela, gdy Palestyna była pod jurysdykcją brytyjską, a pomiędzy Żydami a okupującymi ich Anglikami narastał konflikt. Alter ego pisarza jest tutaj dwunastolatek przezywany przez kolegów Profi (od „profesora”), spędzający w Jerozolimie wakacje i bawiący się z dwójką przyjaciół w „organizację podziemną” planującą m.in. terrorystyczny zamach na pałac Buckingham.
Nie znaczy to jednak, że Oz rozlicza się w jakiś sposób z żydowskimi demonami przeszłości, że bada historię swojego narodu, że zdradza targające nim moralne rozterki, że nawiązuje w jakikolwiek sposób do terroryzmu, który wcześniej oswajany przez żydowskie dzieci, stał się z czasem nemezis Izraelczyków. Owszem, to wszystko jest ukryte gdzieś w tle, pobrzękuje w samej scenerii, w geograficzno-czasowych realiach – ale nie jest w żaden sposób przez autora wyeksponowane. Zamiast tego Oz woli zagłębiać się w psychikę bohatera – i nie jest to specjalnie fascynująca podróż.
Profi, zgodnie ze swoim pseudonimem, to intelektualista, który po rodzicach odziedziczył miłość do słowa i ksiąg. Jego pasją i reakcją na wszystko, co mu się przytrafia, jest więc rozbieranie na czynniki pierwsze słownego opisu zdarzeń i prowadzenie wyjątkowo dojrzałych rozważań („Sięgnąłem po wielki słownik i encyklopedię i, tak jak widziałem u ojca, na czystej kartce sporządziłem listę słów. Zdrajca: sprzedawczyk, odstępca, dezerter, zaprzaniec, konfident (…) Ten spis wydał mi się gęstym lasem z wielu rozwidlającymi się ścieżkami. (…) Przestało mnie obchodzić, kim jestem – zdrajcą, kłótliwym dzieckiem, zwariowanym brzdącem – całe przedpołudnie żeglowałem po szerokich morzach encyklopedii.”) O ile koresponduje to dobrze z historią bohatera (jako alter ego Oza również został w przyszłości pisarzem), o tyle mało ma wspólnego z psychiką dwunastolatka. W tym kontekście dziwi też tematyka jego zainteresowań: Profi analizuje m.in. takie pojęcia jak lojalność czy zdrada, okupacja i terroryzm, konieczne zło, przy czym nie wynika to z jego kłótni z kolegami z podwórka, ale z abstrakcyjnych rozważań o okupowanym Izraelu. W wielu miejscach jest też bardziej przenikliwy od dorosłych, dostrzega wysyłane przez nich nieoczywiste sygnały – np. zaprzyjaźnia się z brytyjskim żołnierzem, dlatego że ten nie wydaje się być zagrożeniem, budzi raczej uczucia opiekuńcze swoją nieporadnością. Dziwi to o tyle, że w innych miejscach Oz zachowuje stylizację na „pamiętnik z dzieciństwa” i każe Profiemu np. borykać się z pierwszym zauroczeniem starszą dziewczyną czy w swoich działaniach inspirować się hollywoodzkimi przebojami filmowymi.
Zagłębianie się w psychikę bohatera, który nie jest do końca ani dorosłym, ani dzieckiem, ani postacią fikcyjną, ani realną, nie wypada zbyt przekonująco. Dużo ciekawsze byłoby spojrzenie – może być i przez pryzmat dziecka (ale naprawdę dziecka!), jak w genialnym „Persepolis” czy kontrowersyjnym „Wrońcu” – na dziejowe przemiany, ważne wydarzenia z historii narodu i państwa. Vox populi w postaci anglojęzycznej Wikipedii stwierdza, że „powieść jest uważana za jedną z najbardziej ‘płaskich’ w dorobku Oza i oznakę generalnego spadku jego formy”. Trudno się z tym nie zgodzić.
koniec
28 stycznia 2010

Komentarze

28 I 2010   15:42:08

Zgadzam sie w 100%, po zafascynowaniu esejami Oza na temat literatury i lekturze genialnej basni z podtekstami "Nagle w glebi lasu" siegnalem po te ksiazke i niestety ale po jej lekturze zupelnie odechcialo mi sie zabierac sie za inne pozycje tego autora...Powiesc jest slaba nudna i dla mnie miala wartosc jedynie jako "dokument" literacki, wspomnienie z punktu widzenia dziecka o tym jak sie zylo w Palestynie w czasie powstawania Izraela...Bylbym wdzieczny za ewentualne podpowiedzi co warto jeszcze przeczytac autorstwa Amosa Oza...

Dodaj komentarz

Imię:
Treść:
Działanie:
Wynik:

Dodaj komentarz FB

Najnowsze

PRL w kryminale: Człowiek z blizną i milicjant bez munduru
Sebastian Chosiński

26 IV 2024

Szczęsny szybko zaskarbił sobie sympatię czytelników, w efekcie rok po roku Anna Kłodzińska publikowała kolejne powieści, w których rozwiązywał on mniej lub bardziej skomplikowane dochodzenia. W „Srebrzystej śmierci” Białemu Kapitanowi dane jest prowadzić śledztwo w sprawie handlu… białym proszkiem.

więcej »

Studium utraty
Joanna Kapica-Curzytek

25 IV 2024

Powieść czeskiej pisarki „Lata ciszy” to psychologiczny osobisty dramat i zarazem przejmujący portret okresu komunizmu w Czechosłowacji.

więcej »

Szereg niebezpieczeństw i nieprzewidywalnych zdarzeń
Joanna Kapica-Curzytek

21 IV 2024

„Pingwiny cesarskie” jest ciekawym zapisem realizowania naukowej pasji oraz refleksją na temat piękna i różnorodności życia na naszej planecie.

więcej »

Polecamy

Poetycki dinozaur w fantastycznym getcie

Stare wspaniałe światy:

Poetycki dinozaur w fantastycznym getcie
— Andreas „Zoltar” Boegner

Pierwsza wojna... czasowa
— Andreas „Zoltar” Boegner

Wszyscy jesteśmy „numerem jeden”
— Andreas „Zoltar” Boegner

Krótka druga wiosna „romansu naukowego”
— Andreas „Zoltar” Boegner

Jak przewidziałem drugą wojnę światową
— Andreas „Zoltar” Boegner

Cyborg, czyli mózg w maszynie
— Andreas „Zoltar” Boegner

Narodziny superbohatera
— Andreas „Zoltar” Boegner

Pierwsza historia przyszłości
— Andreas „Zoltar” Boegner

Zobacz też

Tegoż twórcy

W cieniu smutku i literackich tradycji
— Joanna Kapica-Curzytek

Esensja czyta: Czerwiec 2011
— Miłosz Cybowski, Anna Kańtoch, Joanna Kapica-Curzytek, Konrad Wągrowski

Jak rozpocząć arcydzieło
— Sebastian Chosiński

Tegoż autora

Więcej wszystkiego co błyszczy, buczy i wybucha?
— Miłosz Cybowski, Jakub Gałka, Wojciech Gołąbowski, Adam Kordaś, Michał Kubalski, Marcin Osuch, Agnieszka ‘Achika’ Szady, Konrad Wągrowski

Nieprawdziwi detektywi
— Jakub Gałka

O tych, co z kosmosu
— Paweł Ciołkiewicz, Jakub Gałka, Jacek Jaciubek, Adam Kordaś, Michał Kubalski, Marcin Osuch, Konrad Wągrowski

Wszyscy za jednego
— Jakub Gałka

Pacjent zmarł, po czym wstał jako zombie
— Adam Kordaś, Michał Kubalski, Jakub Gałka, Piotr ‘Pi’ Gołębiewski, Jarosław Robak, Beatrycze Nowicka, Łukasz Bodurka

Przygody drugoplanowe
— Jakub Gałka

Ranking, który spadł na Ziemię
— Sebastian Chosiński, Artur Chruściel, Jakub Gałka, Jacek Jaciubek, Michał Kubalski, Jarosław Loretz, Konrad Wągrowski, Kamil Witek

Ludzie jak krewetki
— Jakub Gałka

Katana zamiast pazurów
— Jakub Gałka

Trzy siostry Thorgala
— Jakub Gałka

Copyright © 2000- – Esensja. Wszelkie prawa zastrzeżone.
Jakiekolwiek wykorzystanie materiałów tylko za wyraźną zgodą redakcji magazynu „Esensja”.