Dołącz do nas na Facebooku

x

Nasza strona używa plików cookies. Korzystając ze strony, wyrażasz zgodę na używanie cookies zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki. Więcej.

Zapomniałem hasła
Nie mam jeszcze konta
Połącz z Facebookiem Połącz z Google+ Połącz z Twitter
Esensja
dzisiaj: 29 kwietnia 2024
w Esensji w Esensjopedii

Grzegorz Gajek
‹Malowidło›

EKSTRAKT:40%
WASZ EKSTRAKT:
0,0 % 
Zaloguj, aby ocenić
TytułMalowidło
Data wydania13 lipca 2016
Autor
Wydawca Videograf
ISBN978-83-7835-479-6
Format272s. 135×208mm
Cena29,90
Gatunekgroza / horror
Zobacz w
Wyszukaj wMadBooks.pl
Wyszukaj wSelkar.pl
Wyszukaj wSkąpiec.pl
Wyszukaj / Kup

Obraz niezdecydowania
[Grzegorz Gajek „Malowidło” - recenzja]

Esensja.pl
Esensja.pl
„Malowidło” Grzegorza Gajka próbuje uwieść czytelnika klasyczną opowieścią grozy o opętanym portrecie młodego dżentelmena. Niestety, i do klasyki daleko, i do opętania nie tędy droga.

Jarosław Loretz

Obraz niezdecydowania
[Grzegorz Gajek „Malowidło” - recenzja]

„Malowidło” Grzegorza Gajka próbuje uwieść czytelnika klasyczną opowieścią grozy o opętanym portrecie młodego dżentelmena. Niestety, i do klasyki daleko, i do opętania nie tędy droga.

Grzegorz Gajek
‹Malowidło›

EKSTRAKT:40%
WASZ EKSTRAKT:
0,0 % 
Zaloguj, aby ocenić
TytułMalowidło
Data wydania13 lipca 2016
Autor
Wydawca Videograf
ISBN978-83-7835-479-6
Format272s. 135×208mm
Cena29,90
Gatunekgroza / horror
Zobacz w
Wyszukaj wMadBooks.pl
Wyszukaj wSelkar.pl
Wyszukaj wSkąpiec.pl
Wyszukaj / Kup
Swego czasu Videograf mocno rozbujał się z wydawaniem powieści grozy rodzimych autorów. Gatunek, prawie nieobecny na naszym rynku jeszcze dekadę temu, rozkrzewił się nagle wieloma odnogami i wypuścił zatrzęsienie pąków, mnożonych skwapliwie przez szereg innych, mniej widocznych na rynku wydawnictw. Tyle że – jak można się było spodziewać – ilość wcale nie przełożyła się na jakość. Widać to choćby po „Malowidle” Grzegorza Gajka.
Powieść została oparta na może niezbyt oryginalnym, ale mimo wszystko ciekawym pomyśle, dającym szerokie pole do popisu w kwestii budowania mrocznej atmosfery i umożliwiającym gładkie wstawianie scen budzących dreszcz grozy. Bohaterem historii jest były przedsiębiorca, który po sprzedaży własnej firmy nabywa gdzieś pod Jelenią Górą duży, zrujnowany dwór. Usuwając śmieci zostawione przez kilka mieszkających tam jeszcze niedawno rodzin, trafia na obraz przedstawiający zagadkowego młodzieńca. Ponieważ malowidło, pochodzące ewidentnie z XIX wieku, wywołuje u bohatera dziwny niepokój, zaczyna się śledztwo zarówno w kwestii pochodzenia dzieła, jak i tożsamości sportretowanej osoby. Wkrótce też pojawia się w okolicy starsza kobieta mocno zainteresowana zakupem obrazu.
Zdawałoby się, że znalazły się tutaj wszystkie elementy niezbędne dla rasowej powieści grozy. Jest niesamowity obraz, jest dom, uważany przez lokalną ludność za nawiedzony, są dręczące bohatera cienie jego własnej przeszłości i jest mroczna zagadka sprzed kilku wieków. Przyszykowane przez autora klocki intrygi wyglądają więc całkiem interesująco. Zadowolenie budzi również strona literacka historii, autor bowiem w miarę swobodnie żongluje dość bogatą polszczyzną. Oczywiście zdarzają się potknięcia, jak na przykład niechlujnie stylizowana śląska gadka, bezsensowne staroświeckie wtręty w nowocześnie podanych opowieściach o przedwojniu (knowają, zoczyłem, „Ja ostałem, wmawiając sobie czupurnie, że wszak bimbam na nauczycielki”) czy słowa nie do końca pasujące do umiarkowanie dystyngowanego stylu narracji (ubrdało, bohater „oblazł podwórko”, „kicnął po schodach”). Są to jednak drobiazgi nierzutujące na ogólną ocenę książki. Ot, drobny piach, od czasu do czasu drapiący czytelnika po mózgu.
Co więc poszło nie tak? Ano sama konstrukcja fabuły. Powieść jest po prostu chaotyczna. Autor ewidentnie nie zapanował nad swoją kreacją. Jakby – już nawet pisząc końcowe zdania – nie do końca wiedział, w jakim kierunku spisywana historia powinna go zaprowadzić. Wszystkie te wspomniane klocki, wyciosane w zręczny sposób, zamiast utworzyć jakikolwiek rozpoznawalny literacki gmach, zostały szeroko sypnięte szuflą, byle jak zamieszane i zalane cementem słów. Nie ma tutaj myśli przewodniej. Nie ma spójnego poprowadzenia czytelnika po nici intrygi. Tak po prawdzie – nawet z samą nicią są kłopoty.
Bohater ciska się tu i tam, szarpie z remontem, jeździ po Europie, ale nic konkretnego z tego nie wynika. Pojawiają się sugestie, że to w istocie dom jest nawiedzony, ale… wątek zostaje w końcu porzucony. Dowiadujemy się, kim jest przedstawiony na obrazie młodzieniec, ale w jaki sposób jego obraz trafił na Śląsk – już nie. Czemu się przyczepił do tych, a nie innych osób – też nie wiadomo. No i co było sednem klątwy? O ile to w ogóle była klątwa, bo finał wcale nie rozwiewa naprodukowanej przez autora mgły. Bo niby czego konkretnie miała owa domniemana klątwa dotyczyć? Jak się objawiać? Kogo prześladować? Przypadkowość opisywanych zdarzeń nie pozwala na odpowiedź na żadne z tych pytań. A skoro klątwa jest tak bardzo enigmatyczna, to jak można oczekiwać od czytelnika, że przeszyje go w trakcie lektury dreszcz niepokoju? Że historia zapadnie gdzieś w głębinach pamięci i przez jakiś czas będzie nawracać, niepokoić i skłaniać do oglądania się przez ramię?
Sytuację pogarszają sceny przypadkowe – spotkanie na autostradzie, w londyńskim metrze – niemające tak naprawdę ani żadnej styczności z główną linią intrygi, ani nie budujące klimatu, ani nie wzbogacające psychologii którejkolwiek ze sportretowanych postaci. Podobnie jest z sążnistymi wywodami na temat rodziny dawnych posiadaczy dworu, w założeniu mającymi podbudować akcent nadprzyrodzony, ale w wykonaniu rozłażącymi się na boki i tonącymi w klasycznych babcinych opowiastkach do podwieczorku. Nic w tej sytuacji nie pomaga powtarzane jak mantra stwierdzenie, że obraz – czy raczej wizerunek konkretnego młodzieńca – przyniósł śmierć wielu ludziom i wciąż zbiera żniwo. Bo niby jak to robi? I dlaczego? Nie wiadomo…
Co więc jest myślą przewodnią książki? Dlaczego autor zabrał się za jej pisanie? Co chciał przekazać? Nie sposób zgadnąć. Aczkolwiek lęgnie się brzydka myśl, że spłodził powieść tylko dlatego, że… mógł. Że chciał się pochwalić sprawnością swojego pióra. A to za mało, żeby „Malowidło” – chwilami nawet klimatyczne, choć summa summarum nijakie – uznać za dzieło warte rekomendacji. Warte zarywania wieczoru. Warte pamiętania.
Innymi słowy – jeśli zamarzy się komuś poczytać budzącą niepokój historię o przeklętym obrazie, niech śmiało sięga po "Portret Doriana Graya". "Malowidło" lepiej zostawić w spokoju.
koniec
15 czerwca 2019

Komentarze

Dodaj komentarz

Imię:
Treść:
Działanie:
Wynik:

Dodaj komentarz FB

Najnowsze

Ten okrutny XX wiek: Budowle muszą runąć
Miłosz Cybowski

29 IV 2024

Zdobycie ruin klasztoru na Monte Cassino przez żołnierzy armii Andersa obrosło wieloma mitami. Jednak „Monte Cassino” Matthew Parkera bardzo dobrze pokazuje, że był to jedynie drobny epizod w walkach o przełamanie niemieckich linii obrony na południe od Rzymu.

więcej »

Jak to dobrze, że nie jesteśmy wszechwiedzący
Joanna Kapica-Curzytek

28 IV 2024

Czym tak naprawdę jest tytułowa siła? Wścibstwem czy pełnym pasji poznawaniem świata? Trzech znakomitych autorów odpowiada na te i inne pytania w tomie esejów pt. „Ciekawość”.

więcej »

PRL w kryminale: Człowiek z blizną i milicjant bez munduru
Sebastian Chosiński

26 IV 2024

Szczęsny szybko zaskarbił sobie sympatię czytelników, w efekcie rok po roku Anna Kłodzińska publikowała kolejne powieści, w których rozwiązywał on mniej lub bardziej skomplikowane dochodzenia. W „Srebrzystej śmierci” Białemu Kapitanowi dane jest prowadzić śledztwo w sprawie handlu… białym proszkiem.

więcej »

Polecamy

Poetycki dinozaur w fantastycznym getcie

Stare wspaniałe światy:

Poetycki dinozaur w fantastycznym getcie
— Andreas „Zoltar” Boegner

Pierwsza wojna... czasowa
— Andreas „Zoltar” Boegner

Wszyscy jesteśmy „numerem jeden”
— Andreas „Zoltar” Boegner

Krótka druga wiosna „romansu naukowego”
— Andreas „Zoltar” Boegner

Jak przewidziałem drugą wojnę światową
— Andreas „Zoltar” Boegner

Cyborg, czyli mózg w maszynie
— Andreas „Zoltar” Boegner

Narodziny superbohatera
— Andreas „Zoltar” Boegner

Pierwsza historia przyszłości
— Andreas „Zoltar” Boegner

Zobacz też

Tegoż twórcy

Morderstwa, magia i afery szpiegowskie
— Beatrycze Nowicka

Wielka Zieleń
— Grzegorz Gajek

Trzy dni w piekle
— Grzegorz Gajek

Tegoż autora

Kości, mnóstwo kości
— Jarosław Loretz

Gąszcz marketingu
— Jarosław Loretz

Majówka seniorów
— Jarosław Loretz

Gadzie wariacje
— Jarosław Loretz

Weź pigułkę. Weź pigułkę
— Jarosław Loretz

Warszawski hormon niepłodności
— Jarosław Loretz

Niedożywiony szkielet
— Jarosław Loretz

Puchatek: Żenada i wstyd
— Jarosław Loretz

Klasyka na pół gwizdka
— Jarosław Loretz

Książki, wszędzie książki, rzekł wół do wieśniaka
— Jarosław Loretz

Copyright © 2000- – Esensja. Wszelkie prawa zastrzeżone.
Jakiekolwiek wykorzystanie materiałów tylko za wyraźną zgodą redakcji magazynu „Esensja”.