Dołącz do nas na Facebooku

x

Nasza strona używa plików cookies. Korzystając ze strony, wyrażasz zgodę na używanie cookies zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki. Więcej.

Zapomniałem hasła
Nie mam jeszcze konta
Połącz z Facebookiem Połącz z Google+ Połącz z Twitter
Esensja
dzisiaj: 3 maja 2024
w Esensji w Esensjopedii

Barbara Kingsolver
‹Odyseja›

EKSTRAKT:70%
WASZ EKSTRAKT:
0,0 % 
Zaloguj, aby ocenić
TytułOdyseja
Tytuł oryginalnyThe Lacuna
Data wydania27 września 2023
Autor
PrzekładMałgorzata Małecka
Wydawca Albatros
SeriaPiąta strona świata
ISBN978-83-6775-936-6
Format512s. 130×200mm; oprawa twarda
Cena52,90
Gatunekmainstream
Zobacz w
Wyszukaj wMadBooks.pl
Wyszukaj wSelkar.pl
Wyszukaj wSkąpiec.pl
Wyszukaj / Kup

Lakuny
[Barbara Kingsolver „Odyseja” - recenzja]

Esensja.pl
Esensja.pl
Wielowątkowa i ciekawa pod względem formy powieść „Odyseja” eksploruje to, co sytuuje się pomiędzy prawdą o życiu człowieka a zmyśleniem.

Joanna Kapica-Curzytek

Lakuny
[Barbara Kingsolver „Odyseja” - recenzja]

Wielowątkowa i ciekawa pod względem formy powieść „Odyseja” eksploruje to, co sytuuje się pomiędzy prawdą o życiu człowieka a zmyśleniem.

Barbara Kingsolver
‹Odyseja›

EKSTRAKT:70%
WASZ EKSTRAKT:
0,0 % 
Zaloguj, aby ocenić
TytułOdyseja
Tytuł oryginalnyThe Lacuna
Data wydania27 września 2023
Autor
PrzekładMałgorzata Małecka
Wydawca Albatros
SeriaPiąta strona świata
ISBN978-83-6775-936-6
Format512s. 130×200mm; oprawa twarda
Cena52,90
Gatunekmainstream
Zobacz w
Wyszukaj wMadBooks.pl
Wyszukaj wSelkar.pl
Wyszukaj wSkąpiec.pl
Wyszukaj / Kup
Amerykańska pisarka Barbara Kingsolver (ur. w 1955 roku) została wyróżniona w tym roku Nagrodą Pulitzera za powieść „Demon Copperhead”. W oczekiwaniu na polskie wydanie tego utworu dostaliśmy w międzyczasie wznowienie powieści „Odyseja”. Wydana po raz pierwszy w 2009 roku, została wyróżniona między innymi prestiżową Orange Prize for Fiction i Women′s Prize for Fiction.
Akcja tej książki rozgrywa się w pierwszej połowie XX wieku, w Meksyku i USA. Głównym jej bohaterem jest urodzony w 1916 roku Harry Shepherd, chłopiec z mieszanego małżeństwa Amerykanina i Meksykanki. Od najwcześniejszych lat dba o to, aby zapisywać wszystko, co przeżył. A ponieważ biografia Shepherda toczy się – w dłuższej perspektywie - od przeciętności do literackiej sławy, czynione przez niego zapiski stają się coraz bardziej cennym źródłem wiedzy o jego życiu.
Harry jako dziecko krąży pomiędzy Meksykiem a USA (i dwiema kulturami), by później jako młody człowiek znaleźć posadę kucharza u dwojga artystów: Fridy Kahlo i Diega Rivery. Codzienność życia sławnej dwójki nie jest najłatwiejsza, co więcej, w ich przypadku sztuka mocno splata się z polityką. To w ich posiadłości został zamordowany wróg Stalina, Lew Trocki – o czym przeczytamy tutaj ze szczegółami. Wydaje się, że ta część książki najlepiej przemawia do polskich czytelników, którzy przeważnie kojarzą nazwiska meksykańskich twórców, a być może także konteksty dramatycznej śmierci Trockiego, będącej wynikiem zaciekłej walki o władzę między radzieckimi bolszewikami.
Po tych dramatycznych wydarzeniach Harry zostaje wysłany przez Fridę Kahlo na delikatną misję do USA (nie chcę zdradzać szczegółów) i rozpoczyna tam karierę literacką. Sukcesy przychodzą Shepardowi stosunkowo szybko i zasłużenie, ale wisi nad nimi wielki cień. Stany Zjednoczone przełomu lat 40. i 50. XX wieku są opętane walką z komunistami i tropieniem ich najmniejszych śladów w życiu publicznym. Autorka zdecydowała się opisać realia funkcjonowania tamtejszych komisji śledczych bardzo drobiazgowo, co sprawia, że narracja grzęźnie i nuży.
W zmierzeniu się z tą dosyć monumentalną w założeniu powieścią pomaga na szczęście jej ciekawa i nietypowa forma. Wydawca, niestety, pominął spis treści, co utrudnia czytającym sprawną nawigację po książce, składającej się z wielu części i komponentów. A zaczyna się ona od (przepięknie napisanej) krótkiej części poprowadzonej w formie tradycyjnej narracji, przechodzącej w pamiętnik pisany przez Harry′ego. Im dalej, tym ciekawiej: do fabuły dołącza fikcyjna archiwistka, z oddaniem opiekująca się dorobkiem literackim Shepherda, jak się domyślamy, po jego śmierci. A później są recenzje fikcyjnych książek, listy i artykuły prasowe. „Odyseja” jest więc drobiazgowo przemyślaną powieścią szkatułkową, odsłaniającą przed nami kolejne warstwy.
Niestety, polski tytuł utworu trochę zmienia akcent i odwraca uwagę od tego, co w powieści Barbary Kingsolver wydaje się najważniejsze. „Odyseja” nie brzmi najgorzej, bo przywodzi na myśl przede wszystkim motywy poszukiwania domu i powrotu do niego po latach tułaczki. Tak rzeczywiście można odczytać biografię Harrry′ego, wędrującego pomiędzy dwiema kulturami, który ostatecznie stał się Amerykaninem. Ale to nie oddaje nam wszystkiego. W oryginale mamy „The Lacuna” - to po polsku „lakuna”, czyli stosowane przez badaczy fachowe określenie ubytku, braku w tekście. Dotyczy to najczęściej starych oryginałów, których części zaginęły, bądź się zniszczyły i ich treść nie ma z tego powodu zachowanej logicznej ciągłości. Ale nie tylko – sporo lakun mają przecież bardziej współczesne dzienniki i pamiętniki.
To słowo, niczym klucz, otwiera szeroką możliwość zinterpretowania powieści Barbary Kingsolver i w dużej mierze ją scala. Dopiero wtedy dostrzeżemy, że najistotniejszych w tym utworze rzeczy trzeba szukać wśród tego, co zostało utrwalone. To, czego nie ma, trzeba sobie odtworzyć, dopowiedzieć. Tytułowe lakuny dotyczą przede wszystkim tego, co sytuuje się pomiędzy życiem a opowieścią o nim (zmyśleniem?). W przypadku Fridy Kahlo i Diega Rivery mamy ważne rzeczy na styku kreowanej przez nich sztuki i polityki. U Harry′ego jest to wszystko, co składa się na jego literacką karierę oraz domysły na temat jego ideologicznych uwikłań.
Na czwartej stronie okładki możemy przeczytać, że „Odyseja” jest porównywana do „Stu lat samotności” wybitnego kolumbijskiego powieściopisarza Gabriela Garcii Márqueza. Jednak szczerze mówiąc, nie radzę za bardzo kierować się tą sugestią. Na pierwszy rzut oka trochę trudno dostrzec podobieństwa. Powieść Kingsolver nie jest rozbudowaną sagą rodzinną, nie nawiązuje do realizmu magicznego, odmienne jest tu podejście do psychologii bohaterów, czasu, inny styl narracji. Pewnym podobieństwem może być obecny w książce Márqueza motyw pergaminów, odgrywających ważną rolę w odczytaniu i ustaleniu losów rodu Buendiów z Macondo. I tu obecne są więc lakuny… Po zmierzeniu się z nimi nie ma wątpliwości, że najważniejszą częścią każdej historii jest zawsze to, czego nie wiemy.
koniec
17 października 2023

Komentarze

Dodaj komentarz

Imię:
Treść:
Działanie:
Wynik:

Dodaj komentarz FB

Najnowsze

PRL w kryminale: Nie bądź jak kura w Wołominie!
Sebastian Chosiński

3 V 2024

Szczęsny to ma klawe życie! Nie nudzi się nawet jednego dnia, ponieważ w peerelowskiej Warszawie zbrodnie popełniane są bez opamiętania. A że jest inteligentny i zawsze dopina swego, wzbudza podziw współpracowników i przełożonych. Miewa też magnetyczny wpływ na kobiety, chociaż nie pozwala sobie zamącać umysłu ich urodą. Dlatego też udaje mu się w końcu rozwikłać w „Dwóch włosach blond” wielce skomplikowaną intrygę kryminalną.

więcej »

Przerwane beztroskie dzieciństwo
Marcin Mroziuk

2 V 2024

Z jednej strony „Sprzedawca marzeń” to po prostu wciągająca powieść przygodowa, z drugiej zaś strony książka Katarzyny Ryrych przybliża młodym czytelnikom gęstniejącą atmosferę przed wybuchem II wojny światowej i cierpienia ludności cywilnej na jej początku.

więcej »

Krótko o książkach: Komu mogłoby zależeć?
Joanna Kapica-Curzytek

2 V 2024

W „PS. Dzięki za zbrodnie” jest bardzo dużo tropów prowadzących w stronę klasycznej powieści detektywistycznej. Znajdziemy tu wszystko, co najlepsze w gatunku cozy crime.

więcej »

Polecamy

Poetycki dinozaur w fantastycznym getcie

Stare wspaniałe światy:

Poetycki dinozaur w fantastycznym getcie
— Andreas „Zoltar” Boegner

Pierwsza wojna... czasowa
— Andreas „Zoltar” Boegner

Wszyscy jesteśmy „numerem jeden”
— Andreas „Zoltar” Boegner

Krótka druga wiosna „romansu naukowego”
— Andreas „Zoltar” Boegner

Jak przewidziałem drugą wojnę światową
— Andreas „Zoltar” Boegner

Cyborg, czyli mózg w maszynie
— Andreas „Zoltar” Boegner

Narodziny superbohatera
— Andreas „Zoltar” Boegner

Pierwsza historia przyszłości
— Andreas „Zoltar” Boegner

Zobacz też

Inne recenzje

Niezłe, ale…
— Joanna Kapica-Curzytek

Tegoż twórcy

Niezłe, ale…
— Joanna Kapica-Curzytek

Z gąsienicy w motyla
— Joanna Kapica-Curzytek

Tegoż autora

Jak to dobrze, że nie jesteśmy wszechwiedzący
— Joanna Kapica-Curzytek

Studium utraty
— Joanna Kapica-Curzytek

Szereg niebezpieczeństw i nieprzewidywalnych zdarzeń
— Joanna Kapica-Curzytek

Superwizja
— Joanna Kapica-Curzytek

Destrukcyjne układy
— Joanna Kapica-Curzytek

Jeszcze jeden dzień bliżej naszego zwycięstwa
— Joanna Kapica-Curzytek

Wspierać rozwój
— Joanna Kapica-Curzytek

Jak w operze
— Joanna Kapica-Curzytek

Nie wierzyć w nieprawdę
— Joanna Kapica-Curzytek

Smuga cienia
— Joanna Kapica-Curzytek

Copyright © 2000- – Esensja. Wszelkie prawa zastrzeżone.
Jakiekolwiek wykorzystanie materiałów tylko za wyraźną zgodą redakcji magazynu „Esensja”.