Dołącz do nas na Facebooku

x

Nasza strona używa plików cookies. Korzystając ze strony, wyrażasz zgodę na używanie cookies zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki. Więcej.

Zapomniałem hasła
Nie mam jeszcze konta
Połącz z Facebookiem Połącz z Google+ Połącz z Twitter
Esensja
dzisiaj: 2 maja 2024
w Esensji w Esensjopedii

Czerwona materia w Łodzi

Muzeum Sztuki w Łodzi
Czerwona materia. Nadia Léger | ms1, ul. Więckowskiego 36, parter | 25.05.2018 – 09.09.2018 | KURATORKI: Ewa Opałka i Karolina Zychowicz

Muzeum Sztuki w Łodzi

Czerwona materia w Łodzi

Czerwona materia. Nadia Léger | ms1, ul. Więckowskiego 36, parter | 25.05.2018 – 09.09.2018 | KURATORKI: Ewa Opałka i Karolina Zychowicz
Czerwona materia jest motywem, który na płótnach Nadii Léger (Wandy Chodasiewicz-Grabowskiej) powraca w różnych formach. Często chodzi o materiał: kotarę rozwijającą się w tle portretów bądź ubranie przedstawionej postaci. Wizualnie konotuje rewolucję, będąc jednocześnie wyraźnym sygnałem opowiedzenia się artystki po stronie komunizmu. Czerwona materia wpisuje się w imaginarium rewolucyjne, co zaobserwować można na przykład w poezji Włodzimierza Majakowskiego, gdzie powiewa na rewolucyjnych sztandarach, przywołując jednocześnie skojarzenia z otwartą raną („Tobie, / wyśmiana / ujadaniem baterii, językami bagnetów / pokąsana pstro – / jak łachman postrzępiony / czerwonej materii / ody tryumfalne / O!”).
Wystawa to swoista podróż Nadii Léger przez konteksty historyczne i polityczne, kluczowe dla przemian w dwudziestowiecznych ruchach awangardowych i twórczości samej artystki. Nadia Léger jest więc rodzajem intrygującego przypadku twórczyni czerpiącej inspirację z burzliwych politycznie czasów, w których dane jej było żyć.
Urodzona na terenie obecnej Białorusi Wanda Chodasiewicz (1904–1983) pobierała nauki u Władysława Strzemińskiego w smoleńskim oddziale założonej przez Kazimierza Malewicza w Witebsku akademii suprematystycznej. W 1921 roku przyjechała do Warszawy i, ubiegając się o przyjęcie na studia na warszawskiej ASP, zadeklarowała polskie pochodzenie. W 1923 roku wyszła za mąż za artystę-malarza Stanisława Grabowskiego, wraz z którym w 1925 roku wyjechała do Paryża. Z tego czasu pochodzą pokazywane na ekspozycji prace Grabowskich inspirowane puryzmem Amédée Ozenfanta, który wraz z Fernandem Légerem nauczał w paryskiej Académie Moderne.
Pierwsza część wystawy poświęcona zostanie kontekstom związanym z powstaniem w Łodzi Międzynarodowej Kolekcji Sztuki Nowoczesnej grupy a.r.. „Ogromną większość obrazów zebrałem sam, ale w wielu wypadkach dużą rolę odegrała Wanda Chodasiewicz-Grabowska, która jako uczennica Légera i Ozenfanta miała z nimi bliższy kontakt”. Poeta Jan Brzękowski poświadcza w ten sposób często pomijany, bądź minimalizowany wkład, jaki mieszkająca już wówczas we Francji artystka miała w tworzenie kolekcji grupy a.r.. W tym samym okresie – pod koniec lat 20. XX wieku – Grabowska była również inicjatorką powstania typowego dla tamtego okresu awangardowego periodyku, łączącego środowiska artystów z różnych krajów, „L’Art Contemporain – Sztuka Współczesna”. W połowie lat 30. artystka nie tylko tworzyła prace inspirowane dorobkiem surrealistów, lecz podobnie jak wielu z nich zaangażowała się w komunizm.
Druga część ekspozycji wskaże na konsekwencje owego zaangażowania i skoncentruje się na okresie powojennym. W 1952 roku płótno Pokój pokazane zostało na Wystawie współczesnej plastyki francuskiej w CBWA „Zachęta”, zestawiającej artystów modernistycznych z twórcami zaangażowanymi w realizm socjalistyczny. Obraz ten sygnowany jest nazwiskiem Petrova, co jest wynikiem utożsamienia się autorki ze Związkiem Radzieckim, które odzwierciedla się również w przechodzeniu z pozycji awangardowych na socrealistyczne.
Ostatnia część wystawy skupi się z jednej strony na intensyfikacji politycznego zaangażowania Nadii Léger w komunizm, jej działaniach kuratorskich po obu stronach żelaznej kurtyny (w tym propagowaniu twórczości drugiego męża, Fernanda Légera: budowa poświęconego mu muzeum w Biot, organizacja wystaw monograficznych w Moskwie w 1963 i Warszawie w 1971 roku), z drugiej – wypracowywaniu własnego stylu, paradoksalnej syntezy społecznego zaangażowania z tradycją suprematystyczną. Ten późny powrót do Malewicza wiąże się przede wszystkim z rozpoznaniem pod koniec lat 50. jego twórczości na Zachodzie. Artystka ogłosiła się wówczas uczennicą dwóch ikon awangardy – Malewicza i Légera.
Kwintesencją dorobku artystki jest wykonany w latach 60. XX wieku cykl mozaik, przedstawiających ludzi zasłużonych dla komunizmu i Związku Radzieckiego: słynnych działaczy, radzieckich kosmonautów, postaci ikonicznych (Lenin i Stalin). W jej własnym rozpoznaniu Léger wypracowuje wówczas swój odrębny styl. Monumentalny cykl prac zostaje wysłany w 1972 roku z Paryża do Moskwy pociągiem. Nadia przekazuje mozaiki w ręce ówczesnej radzieckiej minister kultury – Jekateriny Furcewej. Wysłany do Moskwy pociąg z mozaikami przez kilka lat stoi na bocznicy. Ostatecznie trafiają one w kilka, jak może się zdawać, przypadkowych lokalizacji. Kilkanaście mozaik wyjeżdża do Dubnej – miasta pod Moskwą, znanego przede wszystkim z powodu mieszącego się w nim instytutu fizyków jądrowych. Wyeksponowane w przestrzeni publicznej, wyglądają raczej jak cień zakrojonego na szeroką skalę projektu. Na wystawie w Muzeum Sztuki będzie można zobaczyć zdjęcia mozaik wykonane przez Ivana Erofeeva.
Artystki i artyści: Nadia Léger (Wanda Chodasiewicz-Grabowska, Nadia Petrova), Fernand Léger, Stanisław Grabowski, Amédée Ozenfant, Lech Kunka, Ivan Erofeev, Konstanty Gordon
koniec
20 maja 2018
Muzeum Sztuki w Łodzi (ms1, ms2)
Łodź; ms: ul. Więckowskiego 36; ms2: ul. Ogrodowa 19; Pałac Herbsta: ul. Przędzalniana 72
tel. +48 42 633 97 90
fax +48 42 632 99 41
Czynne: Gmach główny: wt-ni 10-17; ms2: wt 10-18, śr-ni 12-20; Pałac Herbsta: wt 10-17, śr i pi 12-17, cz 12-19, so-ni 11-16
Wstęp: Szczegółowe informacje na stronach MS

Komentarze

Dodaj komentarz

Imię:
Treść:
Działanie:
Wynik:

Dodaj komentarz FB

Od: 2018-05-25 18:00
Do: 2018-09-09
Muzeum Sztuki w Łodzi, Łódź, Więckowskiego 36

Najnowsze

Renkas w Chorzowie
Galeria MM

29 IV 2024

Kaja Renkas – grafika / 20-lecie pracy twórczej
6 maja 2024, 18:00 – 24 maja 2024, 18:00

więcej »

Sytuacja jest doskonała we Wrocławiu
Galeria Entropia

28 IV 2024

Olaf Brzeski
SYTUACJA JEST DOSKONAŁA
19.04–10.05.2024
kurator: Marcin Mierzicki

więcej »

Promocja: Dostawca wody do firm - transport Gratis na terenie Polski

27 IV 2024

Rzetelny, terminowy dostawca wody do firm to oczekiwanie wielu firm oraz organizacji. Jeśli stoisz przed wyborem dostawcy wody mineralnej butelkowanej do firmy i Twoim celem jest zapewnienie pracownikom i klientom świeżej i zdrowej wody, jesteś we właściwym miejscu!

więcej »

Polecamy

Zobacz też

Tegoż autora

Muzeum Sztuki w Łodzi
— Wielka Wojna w Łodzi

Muzeum Sztuki w Łodzi
— Zmiennokształtność: Eisenstein jako metoda w Łodzi

Muzeum Sztuki w Łodzi
— Peer-to-Peer w Łodzi

Muzeum Sztuki w Łodzi
— Atak na Pałac Zimowy w Łodzi

Muzeum Sztuki w Łodzi
— Boże dzieci, poematy w Łodzi

Muzeum Sztuki w Łodzi
— Asamblaże w Łodzi

Muzeum Sztuki w Łodzi
— Organizatorzy życia w Łodzi

Muzeum Sztuki w Łodzi
— Montaże w Łodzi

Muzeum Sztuki w Łodzi
— Sanyofikacja w Łodzi

Muzeum Sztuki w Łodzi
— & w Łodzi

Wkrótce

zobacz na mapie »

W trakcie

zobacz na mapie »
Copyright © 2000- – Esensja. Wszelkie prawa zastrzeżone.
Jakiekolwiek wykorzystanie materiałów tylko za wyraźną zgodą redakcji magazynu „Esensja”.