Dołącz do nas na Facebooku

x

Nasza strona używa plików cookies. Korzystając ze strony, wyrażasz zgodę na używanie cookies zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki. Więcej.

Zapomniałem hasła
Nie mam jeszcze konta
Połącz z Facebookiem Połącz z Google+ Połącz z Twitter
Esensja
dzisiaj: 25 kwietnia 2024
w Esensji w Esensjopedii

Frans de Waal
‹Bystre zwierzę›

EKSTRAKT:80%
WASZ EKSTRAKT:
0,0 % 
Zaloguj, aby ocenić
TytułBystre zwierzę
Tytuł oryginalnyAre We Smart Enough to Know How Smart Animals Are?
Data wydania15 września 2016
Autor
PrzekładŁukasz Lamża
Wydawca Copernicus Center Press
ISBN978-83-7886-237-6
Format430s. 140×215mm; oprawa twarda
Cena49,90
WWW
Zobacz w
Wyszukaj wMadBooks.pl
Wyszukaj wSelkar.pl
Wyszukaj wSkąpiec.pl
Wyszukaj / Kup

Odwrócić lustereczko
[Frans de Waal „Bystre zwierzę” - recenzja]

Esensja.pl
Esensja.pl
Z książki „Bystre zwierzę” wynika, że nie tylko człowiek jest istotą myślącą, świadomą i racjonalną. Wiemy to od niedawna, za sprawą stosowania nowych metod badawczych. Zatem najwyższy czas na aktualizację naszej wiedzy o zwierzętach.

Joanna Kapica-Curzytek

Odwrócić lustereczko
[Frans de Waal „Bystre zwierzę” - recenzja]

Z książki „Bystre zwierzę” wynika, że nie tylko człowiek jest istotą myślącą, świadomą i racjonalną. Wiemy to od niedawna, za sprawą stosowania nowych metod badawczych. Zatem najwyższy czas na aktualizację naszej wiedzy o zwierzętach.

Frans de Waal
‹Bystre zwierzę›

EKSTRAKT:80%
WASZ EKSTRAKT:
0,0 % 
Zaloguj, aby ocenić
TytułBystre zwierzę
Tytuł oryginalnyAre We Smart Enough to Know How Smart Animals Are?
Data wydania15 września 2016
Autor
PrzekładŁukasz Lamża
Wydawca Copernicus Center Press
ISBN978-83-7886-237-6
Format430s. 140×215mm; oprawa twarda
Cena49,90
WWW
Zobacz w
Wyszukaj wMadBooks.pl
Wyszukaj wSelkar.pl
Wyszukaj wSkąpiec.pl
Wyszukaj / Kup
To już piąta książka Francisa de Waala, pochodzącego z Holandii biologa. Jest on znanym popularyzatorem nauki, a przede wszystkim – badaczem dziedziczonych i nabytych zachowań zwierząt. Inspiracja do spojrzenia na ich świat innym okiem niż zwykle to czynimy jest przewodnią ideą jego książek. Chodzi o zauważenie, że zachowania człowieka – bądź co bądź, także zwierzęcia – wcale nie różnią się aż tak bardzo od pozostałych gatunków. W związku z tym, w świecie zoologii my, ludzie nie mamy absolutnie podstaw, żeby zadzierać nosa!
Dziedzina, którą zajmuje się de Waal jest stosunkowo nowa, rozwija się od około dwudziestu lat. Autor zarysowuje – w przystępny i popularyzatorski sposób – filary nauki, którą proponuje nazwać kognitywistyką ewolucyjną czyli badaniami procesów poznawczych ludzi i zwierząt z perspektywy ewolucyjnej. To stosunkowo nowe podejście, definiujące proces uczenia się nie jako „bodźcowanie” (z zewnątrz), ale jako gromadzenie przydatnych informacji i wiedzy, jak je wykorzystać, gdy będzie to potrzebne. Uczenie się jest zatem narzędziem interakcji ze światem oraz swoistym „przetwarzaniem danych”. Jak się okazuje, nie tylko umysł człowieka jest do tego zdolny.
Frans de Waal specjalizuje się w badaniach zachowania i procesów poznawczych ssaków naczelnych, ale w „Bystrym zwierzęciu” nie ogranicza się jedynie do opisów eksperymentów z ich udziałem. Bohaterami naukowych opowieści autora są także „niższe” małpy, słonie, konie, delfiny, psy, ptaki (najbardziej inteligentne z nich to krukowate), a także ośmiornice. Sympatycznym uzupełnieniem treści książki są odręczne rysunki autora, ilustrujące niektóre doświadczenia.
„Bystre zwierzę” to również ciekawie nakreślony problem tzw. ciągłości ewolucyjnej między ludźmi i zwierzętami. De Waal poddaje pod refleksję próby „wyrywania umysłu ludzkiego ze szponów biologii” i próbuje pokazać, że umysł ludzi w gruncie rzeczy nie jest aż tak wyjątkowy (w świecie zwierząt) jak nam się wydaje. Cała książka pełna jest interesujących i niebanalnych argumentów popartych badaniami naukowymi. Znakomicie pokazane są na przykład sytuacje dowodzące, że zwierzęta nie myślą „tu i teraz” (jak na ogół się sądzi), ale mają doskonałe poczucie przeszłości (gromadzą doświadczenia) i z wyprzedzeniem planują swoje czynności, co dowodzi, że mają poczucie przyszłości. Również interesująco pokazane są obrazy dotyczące samoświadomości zwierząt.
Do zbudowania „potocznego” (już znacznie zdezaktualizowanego) obrazu umysłów i możliwości zwierząt przyczyniły się wcześniej doświadczenia z nimi, prowadzone w duchu tzw. behawioryzmu, czyli modelu „bodziec-reakcja”, którego najbardziej znanym przykładem jest legendarny pies Pawłowa. De Waal wskazuje, że w sytuacjach testowych ludzie nierzadko miewali nieuzasadnioną przewagę w porównaniu ze zwierzętami i przytacza wiele przykładów eksperymentów, pozwalających zgodzić się nam z jego stanowiskiem.
Obecny dynamiczny rozwój etologii jest uwarunkowany między innymi tym, że badacze zmieniają metody badawcze – i to przyczynia się do rewidowania w dużym stopniu naszej wiedzy o zwierzętach. Prześledzenie tego podczas lektury książki jest frapujące, pozwala też dostrzec uniwersalny sens nauki, czasem niewolnej od podążania fałszywym tropem. Autor świetnie pokazuje, jakie zmiany dokonały się w podejściu badawczym etologów, którzy coraz częściej prowadzą udane badania z udziałem innych gatunków zwierząt niż tylko ssaki naczelne. Chodzi przede wszystkim o zbudowanie jednolitej teorii, która dotyczy wszelkiego typu zjawisk poznawczych występujących w przyrodzie. W książce zadziwiają nie tylko możliwości zwierząt (proszę zwrócić uwagę na ośmiornicę!), ale też pomysłowość badaczy planujących poszczególne eksperymenty.
„Bystre zwierzę” przekonuje nas, że wcale nie jest tak łatwo dokonać porównań między człowiekiem a zwierzęciem, a wszelkie wartościowanie jest zbyt daleko idącym i krzywdzącym uproszczeniem. De Waal podkreśla nie tylko, że rozpoznanie tego, co odróżnia nas od zwierząt, jest „intelektualną ślepą uliczką”, ale kwituje to w taki sposób: „jakimi przedziwnymi jesteśmy zwierzętami, jeśli jedyne pytanie, jakie przychodzi nam do głowy w związku z naszym miejscem w świecie, to: >Lustereczko, powiedz przecie, kto jest najmądrzejszy na świecie?<” Proponuje w związku z tym ogłosić moratorium na tezy o ludzkiej wyjątkowości i odejść od „międzygatunkowych przechwałek”, jak to ujmuje. Czas odwrócić to symboliczne „lustereczko” od nas, ludzi, wręczyć je zwierzętom i cierpliwie zaobserwować, ile wspaniałych rzeczy potrafią z nim zrobić.
koniec
21 kwietnia 2017

Komentarze

Dodaj komentarz

Imię:
Treść:
Działanie:
Wynik:

Dodaj komentarz FB

Najnowsze

Studium utraty
Joanna Kapica-Curzytek

25 IV 2024

Powieść czeskiej pisarki „Lata ciszy” to psychologiczny osobisty dramat i zarazem przejmujący portret okresu komunizmu w Czechosłowacji.

więcej »

Szereg niebezpieczeństw i nieprzewidywalnych zdarzeń
Joanna Kapica-Curzytek

21 IV 2024

„Pingwiny cesarskie” jest ciekawym zapisem realizowania naukowej pasji oraz refleksją na temat piękna i różnorodności życia na naszej planecie.

więcej »

PRL w kryminale: Biały Kapitan ze Śródmieścia
Sebastian Chosiński

19 IV 2024

Oficer MO Szczęsny, co sugeruje już zresztą samo nazwisko, to prawdziwe dziecko szczęścia. Po śledztwie opisanym w swej debiutanckiej „powieści milicyjnej” Anna Kłodzińska postanowiła uhonorować go awansem na kapitana i przenosinami do Komendy Miejskiej. Tym samym powinien się też zmienić format prowadzonych przez niego spraw. I rzeczywiście! W „Złotej bransolecie” na jego drodze staje wyjątkowo podstępny bandyta.

więcej »

Polecamy

Poetycki dinozaur w fantastycznym getcie

Stare wspaniałe światy:

Poetycki dinozaur w fantastycznym getcie
— Andreas „Zoltar” Boegner

Pierwsza wojna... czasowa
— Andreas „Zoltar” Boegner

Wszyscy jesteśmy „numerem jeden”
— Andreas „Zoltar” Boegner

Krótka druga wiosna „romansu naukowego”
— Andreas „Zoltar” Boegner

Jak przewidziałem drugą wojnę światową
— Andreas „Zoltar” Boegner

Cyborg, czyli mózg w maszynie
— Andreas „Zoltar” Boegner

Narodziny superbohatera
— Andreas „Zoltar” Boegner

Pierwsza historia przyszłości
— Andreas „Zoltar” Boegner

Zobacz też

Tegoż twórcy

Koniec ery antropomorfizmu
— Joanna Kapica-Curzytek

Między Bogiem a małpą
— Daniel Markiewicz

Tegoż autora

Studium utraty
— Joanna Kapica-Curzytek

Szereg niebezpieczeństw i nieprzewidywalnych zdarzeń
— Joanna Kapica-Curzytek

Superwizja
— Joanna Kapica-Curzytek

Destrukcyjne układy
— Joanna Kapica-Curzytek

Jeszcze jeden dzień bliżej naszego zwycięstwa
— Joanna Kapica-Curzytek

Wspierać rozwój
— Joanna Kapica-Curzytek

Jak w operze
— Joanna Kapica-Curzytek

Nie wierzyć w nieprawdę
— Joanna Kapica-Curzytek

Smuga cienia
— Joanna Kapica-Curzytek

Bieg codziennego, zwykłego życia
— Joanna Kapica-Curzytek

Copyright © 2000- – Esensja. Wszelkie prawa zastrzeżone.
Jakiekolwiek wykorzystanie materiałów tylko za wyraźną zgodą redakcji magazynu „Esensja”.