Dołącz do nas na Facebooku

x

Nasza strona używa plików cookies. Korzystając ze strony, wyrażasz zgodę na używanie cookies zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki. Więcej.

Zapomniałem hasła
Nie mam jeszcze konta
Połącz z Facebookiem Połącz z Google+ Połącz z Twitter
Esensja
dzisiaj: 4 grudnia 2023
w Esensji w Esensjopedii

John Jakes
‹Północ i Południe›

WASZ EKSTRAKT:
0,0 % 
Zaloguj, aby ocenić
TytułPółnoc i Południe
Tytuł oryginalnyNorth and South
Data wydania26 października 2022
Autor
PrzekładMieczysław Dutkiewicz
Wydawca Albatros
CyklPółnoc i Południe
ISBN978-83-6742-672-5
Format832s. 165×230mm; oprawa twarda
Cena69,90
Gatunekhistoryczna, obyczajowa
Zobacz w
Wyszukaj wMadBooks.pl
Wyszukaj wSelkar.pl
Wyszukaj wSkąpiec.pl
Wyszukaj / Kup

Węzeł gordyjski
[John Jakes „Północ i Południe” - recenzja]

Esensja.pl
Esensja.pl
„Północ i Południe”, pierwsza część niezapomnianej trylogii o wojnie secesyjnej Stanach Zjednoczonych to już dzisiaj klasyka. Jak czyta się tę powieść po ponad czterdziestu latach?

Joanna Kapica-Curzytek

Węzeł gordyjski
[John Jakes „Północ i Południe” - recenzja]

„Północ i Południe”, pierwsza część niezapomnianej trylogii o wojnie secesyjnej Stanach Zjednoczonych to już dzisiaj klasyka. Jak czyta się tę powieść po ponad czterdziestu latach?

John Jakes
‹Północ i Południe›

WASZ EKSTRAKT:
0,0 % 
Zaloguj, aby ocenić
TytułPółnoc i Południe
Tytuł oryginalnyNorth and South
Data wydania26 października 2022
Autor
PrzekładMieczysław Dutkiewicz
Wydawca Albatros
CyklPółnoc i Południe
ISBN978-83-6742-672-5
Format832s. 165×230mm; oprawa twarda
Cena69,90
Gatunekhistoryczna, obyczajowa
Zobacz w
Wyszukaj wMadBooks.pl
Wyszukaj wSelkar.pl
Wyszukaj wSkąpiec.pl
Wyszukaj / Kup
Autor książki, John Jakes, skończy w marcu 91 lat. Jak czytamy w Wikipedii, mieszka na Florydzie z żoną, którą poślubił ponad siedemdziesiąt (!) lat temu. Razem doczekali się czwórki dzieci. Jakes ma w swoim bogatym dorobku szereg powieści historycznych, a także książki fantasy i science fiction. Cykl „Północ i Południe”, który otwiera niniejsza książka, to bodaj najbardziej znane utwory tego pisarza, przynajmniej poza USA. Stało się tak między innymi również za sprawą wspaniałej ekranizacji. Być może niektórzy z nas pamiętają miniserial wyświetlany u nas w latach 80. XX wieku i cieszący się ogromną popularnością. W rolach głównych wystąpili między innymi: Patrick Swayze, Kirstie Alley i Lesley-Anne Down.
Obecne wznowienie to świetna okazja, aby poznać książki, na podstawie których powstał tamten serial lub ewentualnie przypomnieć je sobie ponownie. Wydawnictwo Albatros zapowiada także pozostałe części: „Miłość i wojna” planowana jest na luty, a w kwietniu ukaże się „Piekło i niebo”. Centralnym punktem całej trylogii jest wojna secesyjna w USA. „Północ i Południe” jest panoramicznym ujęciem historii podzielonego ówcześnie narodu amerykańskiego w okresie bezpośrednio poprzedzającym wybuch tego konfliktu.
Poznajemy dwóch głównych bohaterów: to Orry Main z Karoliny Południowej oraz George Hazard z Pennsylvanii. Obaj rozpoczynają studia na akademii wojskowej w West Point. Szybko się zaprzyjaźniają, choć dostrzegają także, że różnią się od siebie pod wieloma względami, na przykład poglądami na temat realiów społeczno-politycznych, w którym przyszło im żyć. Dwaj przyjaciele nie mają jednak wątpliwości, że ich więź jest silniejsza – cementuje ją też świadomość, że mają wspólnego wroga, kadeta Berta, utrudniającego im życie w Akademii. Ich „chrztem bojowym” jest wojna amerykańsko-meksykańska. Przeżycia ich obu wpłyną już dożywotnio na relacje między Orrym i Georgem oraz ich rodzinami.
John Jakes rozwija w tej liczącej ponad osiemset stron powieści wiele wątków. Oprócz przyjaźni jest tu także miłość – ta szczęśliwa, ale też i taka, w której jest mnóstwo dramatu, cierpienia i nieodwzajemnionych uczuć. Są też oczywiście sceny z wojny, panoramicznie ujęte, z sugestywnymi, szczegółowymi opisami. John Jakes pokazał tu także dokonujące się w USA tamtym czasie gruntowne przemiany gospodarcze: rozwój kolei i przemysłu, dążenie do ekspansji i ekonomicznej dominacji, wtedy na razie jeszcze na kontynencie.
Wymowa „Północy i Południa” znacznie wykracza poza czysto rozrywkowy charakter utworu. Oczywiście walory tej książki, z założenia mającej być lekką i przyjemną w lekturze, są tu jak najbardziej zachowane. John Jakes z rozmachem kreśli przed nami sceny wojny, namiętnej miłości i codziennego życia na amerykańskiej prowincji Północy i Południa. Wiele tu wątków melodramatycznych i przygodowych; to kompletna, obszerna i w pełni tego słowa znaczeniu epicka powieść.
Punktem wyjścia jest w powieści społeczno-polityczny konflikt, niczym węzeł gordyjski, niemożliwy do rozwiązania. Autor znakomicie portretuje rosnące napięcie pomiędzy przemysłową Północą Stanów Zjednoczonych a rolniczym Południem, którego dynamiczny rozwój dokonywał się kosztem tragedii milionów czarnych niewolników. Coraz bardziej dostrzegalne były różnice dotyczące odmiennych poglądów na ład społeczny. To dzieliło rodziny, skłócało przyjaciół, siało niezgodę. Od tego rodzaju konfliktów i dylematów nie byli też wolni członkowie rodziny Mainów i Hazardów. Z perspektywy dzisiejszych czasów jesteśmy w stanie dostrzec tu uniwersalny mechanizm kształtowania się tego specyficznego i jakże destrukcyjnego zjawiska, jakim jest polaryzacja postaw i poglądów w obrębie określonej wspólnoty. Prowadzi to do antagonizmów i głębokich, często nieodwracalnych zmian społecznych.
Czytając „Północ i Południe” dzisiaj, być może dostrzeżemy dosyć specyficzne podejście autora w portretowaniu kobiecych postaci. Są one albo „święte” - jak Madeleine, stłamszona ofiara domowej przemocy, albo skażone zepsuciem graniczącym z nimfomanią (Ashton). Nie ratuje tego obrazu Virgilia, która jawi się tutaj bardziej jako odklejona od rzeczywistości dziwaczka niż szlachetna bohaterka, którą w założeniu autora zapewne miała być.
W 1977 roku, a więc na pięć lat przed ukazaniem się „Północy i Południa”, w USA została opublikowana powieść „Korzenie” Alexa Haleya (wyróżnionego za nią Nagrodą Pulitzera). Książka ta oraz serial nakręcony na jej podstawie wywołały ogólnonarodową debatę i przyczyniły się do lepszego zrozumienia, czym było niewolnictwo i jakie jest jego niechlubne dziedzictwo. Na przestrzeni czasu systematycznie pojawiają się nowe utwory na ten temat, przede wszystkim Afroamerykanek i Afroamerykanów. Ważnymi tytułami są między innymi: „Kolej podziemna” Colsona Whiteheada (za nią autor ten również otrzymał Nagrodę Pulitzera), „Sprzedawczyk” (Nagroda Bookera dla autora, Paula Beatty′ego), „Sucha sierpniowa trawa” Anny Jean Mayhew czy „Droga do domu” pisarki Yaa Gyasi.
koniec
15 stycznia 2023

Komentarze

Dodaj komentarz

Imię:
Treść:
Działanie:
Wynik:

Dodaj komentarz FB

Najnowsze

Wrażenia, kąty widzenia, sytuacje
Joanna Kapica-Curzytek

3 XII 2023

Zbiór tekstów prozatorskich ”Wariograf” jest debiutem książkowym Tomasza Krakowiaka i może się pod wieloma względami podobać.

więcej »

Mała Esensja: Nadmorskie zagadki sprzed pół wieku
Wojciech Gołąbowski

2 XII 2023

Co robi szefowa warszawskiego gangu na wakacjach nad Bałtykiem? Nudzi się! Ma przecież dopiero 12 lat i musi słuchać rodziców… Czy można się więc dziwić, że zainteresuje się „Kapeluszem za sto tysięcy”?

więcej »

PRL w kryminale: Jeden mały wisiorek, a tyle komplikacji
Sebastian Chosiński

1 XII 2023

Tak się złożyło, że dwa pierwsze zeszyty opublikowane w serii „Ewa wzywa 07…” przez Helenę Skuteli pod pseudonimem Sekuła (wcześniej był jeszcze jeden podpisany nazwiskiem Turbacz) doczekały się ekranizacji w ramach serialu „07 zgłoś się”. Były to „Ślad rękawiczki” oraz „Kartka z notesu”, którą Krzysztof Szmagier w wersji filmowej przechrzcił na „Wisior”.

więcej »

Polecamy

Wszyscy jesteśmy „numerem jeden”

Stare wspaniałe światy:

Wszyscy jesteśmy „numerem jeden”
— Andreas „Zoltar” Boegner

Krótka druga wiosna „romansu naukowego”
— Andreas „Zoltar” Boegner

Jak przewidziałem drugą wojnę światową
— Andreas „Zoltar” Boegner

Cyborg, czyli mózg w maszynie
— Andreas „Zoltar” Boegner

Narodziny superbohatera
— Andreas „Zoltar” Boegner

Pierwsza historia przyszłości
— Andreas „Zoltar” Boegner

Zobacz też

Tegoż twórcy

Normalne z pozoru życie
— Joanna Kapica-Curzytek

Tegoż autora

Wrażenia, kąty widzenia, sytuacje
— Joanna Kapica-Curzytek

Przeszczep
— Joanna Kapica-Curzytek

Niektóre rzeczy są zbyt mocne
— Joanna Kapica-Curzytek

Między literacką fikcją a faktami
— Joanna Kapica-Curzytek

Wyrównać rachunki
— Joanna Kapica-Curzytek

Lakuny
— Joanna Kapica-Curzytek

Świadkowie
— Joanna Kapica-Curzytek

Wszystkich polskich hut królowa
— Joanna Kapica-Curzytek

Od pandemii do pandemii
— Joanna Kapica-Curzytek

Wszyscy ze wszystkimi
— Joanna Kapica-Curzytek

Copyright © 2000- – Esensja. Wszelkie prawa zastrzeżone.
Jakiekolwiek wykorzystanie materiałów tylko za wyraźną zgodą redakcji magazynu „Esensja”.