Na Księżyc nie tylko rakietą, czyli jak to drzewiej bywałoPodróże na Księżyc to wbrew pozorom nie tylko literatura i kino science fiction ostatniego wieku. Wcześniej też opowiadano niestworzone historie o podróżach na Srebrny Glob.
Jakub GałkaNa Księżyc nie tylko rakietą, czyli jak to drzewiej bywałoPodróże na Księżyc to wbrew pozorom nie tylko literatura i kino science fiction ostatniego wieku. Wcześniej też opowiadano niestworzone historie o podróżach na Srebrny Glob. Pierwsze opowieści o podróży na Księżyc pojawiały się już w starożytności, ale do czasu wynalezienia teleskopów pozwalających podglądać – oczywiście bardzo pobieżnie, co sprzyjało imaginacjom – był to mało popularny temat. Jeszcze w 1546 roku John Heywood w swoich „Proverbs” wspominał o Księżycu zrobionym z zielonego sera, ale już od XVII wieku pomysły na księżycowe podróże, a tym samym faunę, florę i obcych zaludniających Księżyc, zaczęły pojawiać się jak grzyby po deszczu. Czasem zresztą nawet nie chodziło o fantastykę – „Somnium” Johannesa Keplera opublikowane w 1634 r. już po jego śmierci, ale napisane około 30 lat wcześniej, było okazją, by naukowiec przemycił swoje teorie astronomiczne pod postacią fikcji. Co prawda sama podróż była już czysto fantastyczna – bohater dostał się na Lunę za pomocą… powietrznych demonów. Jeszcze ciekawszy sposób został zaprezentowany w „The Man in the Moone” Francisa Godwina z 1638 roku, w którym pewien Hiszpan dostaje się na Srebrny Glob za pomocą… zaprzęgu ciągniętego przez gęsi. Pozornie wielką inwencją wykazał się Cyrano de Bergerac, który w „Voyage dans la Lune” (1657 r.) wystrzelił się na Księżyc za pomocą fajerwerków. Nie był w tym pomyśle oryginalny – już 200 lat wcześniej pewien urzędnik chiński, Wan Hu, chcąc zostać pierwszym astronautą, wystrzelił się w powietrze na krześle, do którego były przytwierdzone dziesiątki fajerwerków. Legenda stała się na tyle sławna i charakterystyczna dla kultury chińskiej, że nawiązuje się do niej w bajkach („Kung Fu Panda”), bada się ją doświadczalnie w „Pogromcach mitów”, a imieniem niefortunnego podróżnika nazwano krater na Księżycu.
Wyszukaj / Kup Wreszcie podróże na Księżyc były też doskonałą przygodą, którą można było opowiadać słuchającym z wypiekami na twarzy dzieciom. Na przykład „Łazikanty” został w 1925 roku napisany przez J.R.R. Tolkiena dla syna, który opłakiwał ukochanego psa-zabawkę. W tej opowiastce żywy pies zostaje zamieniony w zabawkę przez wrednego czarodzieja, po czym szuka sprawcy – by się odczarować – w głębinach morskich i na Księżycu, gdzie przeżywa niezwykłe przygody. Podobnie jak większość utworów bajkowych, historyjka zyskała uznanie i możliwość publikacji już po wielkich sukcesach „Władcy Pierścieni” (swoją drogą w mitologii Śródziemia, jako opartej na istniejących mitologiach nordyckich, nie mogło zabraknąć nawiązań do Księżyca – choćby w postaciach Isila i Tiliona). I to dużo później – opublikowano ją dopiero w 1998 roku. Na Księżycu znalazł się także doktor Dolittle w książeczce „Doktor Dolittle na Księżycu” (1928 r.). Hugh Lofting wysłał tam swojego rozmawiającego ze zwierzętami bohatera na grzbiecie gigantycznej ćmy, a żeby Dolittle się nie nudził i mógł wykorzystywać swoją niezwykłą zdolność, pisarz zaludnił Srebrny Glob fantastycznymi stworzeniami. Spotkać tam można było między innymi olbrzymie owady (większe od tamtejszych ptaków), inteligentne rośliny, z którymi doktor również potrafi się porozumiewać, a także człowieka… prehistorycznego, który żyjąc na Księżycu, dzięki tamtejszej diecie urósł do gigantycznych rozmiarów (co przydarza się również doktorowi). Powieść miała być ostatnią z serii, ale ostatecznie – co prawda w kilkuletnich odstępach – ukazały się jeszcze cztery książeczki. 20 lipca 2009 |
Czy „Nowy wspaniały świat” Aldousa Huxleya, powieść, której tytuł wykorzystałem dla stworzenia nazwy niniejszego cyklu, oraz ikoniczna „1984” George’a Orwella bazują po części na pomysłach z „After 12.000 Years”, jednej z pierwszych amerykańskich antyutopii?
więcej »Kontynuując omawianie książek SF roku 2021, przedstawiam tym razem thriller wyróżniony najważniejszą nagrodą niemieckojęzycznego fandomu. Dla kontrastu przeciwstawiam mu wydawnictwo jednego z mniej doświadczonych autorów, którego pierwsza powieść pojawiła się na rynku przed zaledwie dwu laty.
więcej »Science fiction bliskiego zasięgu to popularna odmiana gatunku, łącząca zazwyczaj fantastykę z elementami powieści sensacyjnej lub kryminalnej. W poniższych przykładach chodzi o walkę ze skutkami zmian klimatycznych oraz o demontaż demokracji poprzez manipulacje opinią publiczną – w Niemczech to ostatnio gorąco dyskutowane tematy.
więcej »Poetycki dinozaur w fantastycznym getcie
— Andreas „Zoltar” Boegner
Pierwsza wojna... czasowa
— Andreas „Zoltar” Boegner
Wszyscy jesteśmy „numerem jeden”
— Andreas „Zoltar” Boegner
Krótka druga wiosna „romansu naukowego”
— Andreas „Zoltar” Boegner
Jak przewidziałem drugą wojnę światową
— Andreas „Zoltar” Boegner
Cyborg, czyli mózg w maszynie
— Andreas „Zoltar” Boegner
Narodziny superbohatera
— Andreas „Zoltar” Boegner
Pierwsza historia przyszłości
— Andreas „Zoltar” Boegner
Droga na Księżyc, część 3 – Na Srebrnym Globie
— Jakub Gałka
Prawdziwa historia podboju kosmosu
— Jakub Gałka
Droga na Księżyc, część 2 – Orbita (2)
— Jakub Gałka
Ah, la luna la luna…
— Jakub Gałka, Mieszko B. Wandowicz
Droga na Księżyc, część 2 – Orbita (1)
— Jakub Gałka
Literackie podróże na Księżyc
— Jakub Gałka, Joanna Słupek, Konrad Wągrowski
Filmowe podróże na Księżyc
— Jakub Gałka, Konrad Wągrowski
Wielka księżycowa ściema
— Jakub Gałka
Droga na Księżyc, część 1 – Rakiety (2)
— Jakub Gałka
Droga na Księżyc, część 1 – Rakiety (1)
— Jakub Gałka
Bilbo bez tajemnic
— Konrad Wągrowski
Esensja czyta: IV kwartał 2008
— Artur Chruściel, Ewa Drab, Jakub Gałka, Daniel Gizicki, Anna Kańtoch, Paweł Sasko, Agnieszka Szady, Konrad Wągrowski
Legenda
— Marcin Zwierzchowski
Mała Esensja: Psiejsko czarodziejsko
— Joanna Słupek
Więcej wszystkiego co błyszczy, buczy i wybucha?
— Miłosz Cybowski, Jakub Gałka, Wojciech Gołąbowski, Adam Kordaś, Michał Kubalski, Marcin Osuch, Agnieszka ‘Achika’ Szady, Konrad Wągrowski
Nieprawdziwi detektywi
— Jakub Gałka
O tych, co z kosmosu
— Paweł Ciołkiewicz, Jakub Gałka, Jacek Jaciubek, Adam Kordaś, Michał Kubalski, Marcin Osuch, Konrad Wągrowski
Wszyscy za jednego
— Jakub Gałka
Pacjent zmarł, po czym wstał jako zombie
— Adam Kordaś, Michał Kubalski, Jakub Gałka, Piotr ‘Pi’ Gołębiewski, Jarosław Robak, Beatrycze Nowicka, Łukasz Bodurka
Chodzi o dobre historie i ciekawych bohaterów
— Karolina Ćwiek-Rogalska, Piotr ‘Pi’ Gołębiewski, Jakub Gałka, Kamil Witek, Konrad Wągrowski, Michał Kubalski
Porażki i sukcesy 2013, czyli filmowe podsumowanie roku
— Karolina Ćwiek-Rogalska, Piotr Dobry, Ewa Drab, Grzegorz Fortuna, Jakub Gałka, Krzysztof Spór, Małgorzata Steciak, Konrad Wągrowski
Przygody drugoplanowe
— Jakub Gałka
Ranking, który spadł na Ziemię
— Sebastian Chosiński, Artur Chruściel, Jakub Gałka, Jacek Jaciubek, Michał Kubalski, Jarosław Loretz, Konrad Wągrowski, Kamil Witek
Esensja ogląda: Wrzesień 2013 (2)
— Sebastian Chosiński, Jakub Gałka, Jarosław Loretz