Dołącz do nas na Facebooku

x

Nasza strona używa plików cookies. Korzystając ze strony, wyrażasz zgodę na używanie cookies zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki. Więcej.

Zapomniałem hasła
Nie mam jeszcze konta
Połącz z Facebookiem Połącz z Google+ Połącz z Twitter
Esensja
dzisiaj: 3 maja 2024
w Esensji w Esensjopedii

Chinua Achebe
‹Boża strzała›

EKSTRAKT:80%
WASZ EKSTRAKT:
0,0 % 
Zaloguj, aby ocenić
TytułBoża strzała
Tytuł oryginalnyArrow of God
Data wydania27 stycznia 2014
Autor
PrzekładJerzy Łoziński
Wydawca Zysk i S-ka
CyklTrylogia afrykańska
ISBN978-83-7506-684-5
Format330s. 135×205mm
Cena32,—
Gatunekobyczajowa
Zobacz w
Wyszukaj wMadBooks.pl
Wyszukaj wSelkar.pl
Wyszukaj wSkąpiec.pl
Wyszukaj / Kup

Nie prosiliśmy białego o przyjście
[Chinua Achebe „Boża strzała” - recenzja]

Esensja.pl
Esensja.pl
Od pierwszego wydania tej powieści mija w tym roku pół wieku. „Boża strzała” jest dramatyczną, wielowymiarową historią utraty władzy i szacunku lokalnego mędrca i przywódcy na rzecz białego człowieka – kolonizatora i misjonarza.

Joanna Kapica-Curzytek

Nie prosiliśmy białego o przyjście
[Chinua Achebe „Boża strzała” - recenzja]

Od pierwszego wydania tej powieści mija w tym roku pół wieku. „Boża strzała” jest dramatyczną, wielowymiarową historią utraty władzy i szacunku lokalnego mędrca i przywódcy na rzecz białego człowieka – kolonizatora i misjonarza.

Chinua Achebe
‹Boża strzała›

EKSTRAKT:80%
WASZ EKSTRAKT:
0,0 % 
Zaloguj, aby ocenić
TytułBoża strzała
Tytuł oryginalnyArrow of God
Data wydania27 stycznia 2014
Autor
PrzekładJerzy Łoziński
Wydawca Zysk i S-ka
CyklTrylogia afrykańska
ISBN978-83-7506-684-5
Format330s. 135×205mm
Cena32,—
Gatunekobyczajowa
Zobacz w
Wyszukaj wMadBooks.pl
Wyszukaj wSelkar.pl
Wyszukaj wSkąpiec.pl
Wyszukaj / Kup
„Boża strzała” jest trzecią – i ostatnią częścią – „Trylogii afrykańskiej” wybitnego nigeryjskiego twórcy, który jako jeden z pierwszych anglojęzycznych pisarzy pokazał w swojej prozie bogactwo i różnorodność rodowitej kultury afrykańskiej. Sportretował po mistrzowsku bohaterów swoich książek w całej ich złożoności, uwikłaniu w problemy społeczności i ograniczenia własnych cech charakteru. Nowatorstwo Achebe polegało na tym, że wcześniej Afrykanie jako literackie postacie byli raczej drugoplanowym, bezosobowym tłem historii o białych ludziach, w dodatku często przedstawiani wyłącznie w negatywnym świetle. W „Bożej strzale” rodowici mieszkańcy Afryki (w tym wypadku jedno z nigeryjskich plemion Igbo) mówią własnym głosem i dowiadujemy się, jak reagowali na obecność białych Europejczyków.
Akcja książki toczy się w latach 20. XX wieku. Poznajemy głównego bohatera: Ezeulu, który jest najważniejszym człowiekiem w okolicy, cieszy się szacunkiem, ma niekwestionowaną władzę. Jest wyrocznią w wielu sprawach, ogłasza także terminy plemiennych świąt. Pierwsza jego porażka przychodzi, gdy o końcu sporu z ludźmi z sąsiedniej wioski nie decyduje on sam, ale mieszają się w to brytyjscy administratorzy. Z biegiem czasu, władza Ezeulu zaczyna być „podmywana”. Co prawda, on sam wcześniej wysłał jednego ze swoich synów do szkoły misyjnej, by chłopiec był tam „jego uszami i oczami”, ale biegu wydarzeń nie można już odwrócić, gdy biali próbują nakłonić Ezeulu, by sprawował w rejonie władzę w ich imieniu.
Dramat rozpisany jest na wiele głosów i emocji, powieść ma wiele warstw i symbolicznych odniesień. Relacje Ezeulu ze swoimi i obcymi są bardzo skomplikowane, co nigeryjskiemu pisarzowi udało się znakomicie pokazać: oprócz różnicy rasowej jest jeszcze coś takiego, jak poczucie dumy i obowiązku, siła władzy i szacunek. Powieść nie jest najłatwiejsza do czytania, bo narracja jest pełna znaczeń i odniesień. Każde słowo ma tutaj swoją wartość, dialogi są „gęste” i chwilami zawiłe, ponieważ toczą je ze sobą postacie niezwykle skomplikowane pod względem psychologicznym.
Wielkie znaczenie mają w powieści opisy rodzimych tradycji i obyczajów. Jak można się domyśleć, to już świat, którego nie ma. Ale na kartach „Bożej strzały” przetrwały tradycyjne przyśpiewki, barwnie opisane obrzędy związane ze ślubem, pochówkiem, osiąganiem przez młodzież wieku dorosłych. Czytając, możemy też się dowiedzieć, jak wyglądały relacje w rodzinie, miejsce kobiet w społeczności i codzienna egzystencja. Achebe wplata też w narrację wiele przysłów plemienia Igbo, które w każdej kulturze są skarbnicą zbiorowej mądrości.
Chinua Achebe w tej powieści ocala człowieczeństwo i godność swoich rodaków. Wskazuje, że wbrew sobie zostali skazani na dramatyczną, nierówną walkę pomiędzy tym, co znali do tej pory, a zmianą: „Umuaro istniało, zanim biały wyruszył ze swojego kraju, żeby nas odszukać. Nie prosiliśmy go o przyjście, nie jest naszym bratem ani spokrewnionym. Nie ukradliśmy mu owcy ani kury, nie zabraliśmy mu ziemi ani żony, a jednak przyszedł, żeby nas dręczyć”. Ich świat nieodwracalnie zmienia się i rozpada, jest w nim coraz więcej luk i różnic, nic już do siebie nie pasuje. Za sprawą białego człowieka przestaje też funkcjonować tradycyjne odmierzanie czasu. Odchodzi stare, a ponieważ takie jest odwieczne prawo – szybko przychodzi na to miejsce coś nowego. Ezeulu musi za to zapłacić wysoką cenę.
Nawet teraz, po pięćdziesięciu latach, powieść zachowuje swoje walory literackie, będąc uniwersalną przypowieścią o przemijaniu postaci świata i niemal szekspirowskim dramatem o ludzkiej dumie, męskości, władzy i sile tradycji. Nie brak też w „Bożej strzale” głębokiego filozoficznego przesłania o człowieku „zdanym na działanie pozaludzkich mocy wszechświata”, jak ujął to sam autor.
koniec
24 sierpnia 2014

Komentarze

Dodaj komentarz

Imię:
Treść:
Działanie:
Wynik:

Dodaj komentarz FB

Najnowsze

Przerwane beztroskie dzieciństwo
Marcin Mroziuk

2 V 2024

Z jednej strony „Sprzedawca marzeń” to po prostu wciągająca powieść przygodowa, z drugiej zaś strony książka Katarzyny Ryrych przybliża młodym czytelnikom gęstniejącą atmosferę przed wybuchem II wojny światowej i cierpienia ludności cywilnej na jej początku.

więcej »

Krótko o książkach: Komu mogłoby zależeć?
Joanna Kapica-Curzytek

2 V 2024

W „PS. Dzięki za zbrodnie” jest bardzo dużo tropów prowadzących w stronę klasycznej powieści detektywistycznej. Znajdziemy tu wszystko, co najlepsze w gatunku cozy crime.

więcej »

Ten okrutny XX wiek: Budowle muszą runąć
Miłosz Cybowski

29 IV 2024

Zdobycie ruin klasztoru na Monte Cassino przez żołnierzy armii Andersa obrosło wieloma mitami. Jednak „Monte Cassino” Matthew Parkera bardzo dobrze pokazuje, że był to jedynie drobny epizod w walkach o przełamanie niemieckich linii obrony na południe od Rzymu.

więcej »

Polecamy

Poetycki dinozaur w fantastycznym getcie

Stare wspaniałe światy:

Poetycki dinozaur w fantastycznym getcie
— Andreas „Zoltar” Boegner

Pierwsza wojna... czasowa
— Andreas „Zoltar” Boegner

Wszyscy jesteśmy „numerem jeden”
— Andreas „Zoltar” Boegner

Krótka druga wiosna „romansu naukowego”
— Andreas „Zoltar” Boegner

Jak przewidziałem drugą wojnę światową
— Andreas „Zoltar” Boegner

Cyborg, czyli mózg w maszynie
— Andreas „Zoltar” Boegner

Narodziny superbohatera
— Andreas „Zoltar” Boegner

Pierwsza historia przyszłości
— Andreas „Zoltar” Boegner

Zobacz też

Tegoż twórcy

Polityka po afrykańsku
— Jacek Jaciubek

Człowiek jest człowiekiem za sprawą innych ludzi
— Joanna Kapica-Curzytek

Proza moralnego niepokoju
— Joanna Kapica-Curzytek

Tegoż autora

Jak to dobrze, że nie jesteśmy wszechwiedzący
— Joanna Kapica-Curzytek

Studium utraty
— Joanna Kapica-Curzytek

Szereg niebezpieczeństw i nieprzewidywalnych zdarzeń
— Joanna Kapica-Curzytek

Superwizja
— Joanna Kapica-Curzytek

Destrukcyjne układy
— Joanna Kapica-Curzytek

Jeszcze jeden dzień bliżej naszego zwycięstwa
— Joanna Kapica-Curzytek

Wspierać rozwój
— Joanna Kapica-Curzytek

Jak w operze
— Joanna Kapica-Curzytek

Nie wierzyć w nieprawdę
— Joanna Kapica-Curzytek

Smuga cienia
— Joanna Kapica-Curzytek

Copyright © 2000- – Esensja. Wszelkie prawa zastrzeżone.
Jakiekolwiek wykorzystanie materiałów tylko za wyraźną zgodą redakcji magazynu „Esensja”.