Dołącz do nas na Facebooku

x

Nasza strona używa plików cookies. Korzystając ze strony, wyrażasz zgodę na używanie cookies zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki. Więcej.

Zapomniałem hasła
Nie mam jeszcze konta
Połącz z Facebookiem Połącz z Google+ Połącz z Twitter
Esensja
dzisiaj: 28 kwietnia 2024
w Esensji w Esensjopedii

Artur Domosławski
‹Wykluczeni›

WASZ EKSTRAKT:
0,0 % 
Zaloguj, aby ocenić
TytułWykluczeni
Data wydania11 kwietnia 2017
Autor
Wydawca Wielka Litera
ISBN978-83-8032-150-2
Format576s. 135×210mm
Cena39,90
Gatuneknon‑fiction, podróżnicza / reportaż
WWW
Zobacz w
Wyszukaj wMadBooks.pl
Wyszukaj wSelkar.pl
Wyszukaj wSkąpiec.pl
Wyszukaj / Kup

Głosy Południa
[Artur Domosławski „Wykluczeni” - recenzja]

Esensja.pl
Esensja.pl
„Wykluczeni” Artura Domosławskiego to, jak wiele podobnych reportaży, niełatwa lektura. Skupiając się na ludziach z marginesu określanych tytułowym mianem „wykluczonych”, polski reporter stara się nam przybliżyć rzeczywistość, w której żyją oraz codzienne problemy, z jakimi muszą się zmagać.

Miłosz Cybowski

Głosy Południa
[Artur Domosławski „Wykluczeni” - recenzja]

„Wykluczeni” Artura Domosławskiego to, jak wiele podobnych reportaży, niełatwa lektura. Skupiając się na ludziach z marginesu określanych tytułowym mianem „wykluczonych”, polski reporter stara się nam przybliżyć rzeczywistość, w której żyją oraz codzienne problemy, z jakimi muszą się zmagać.

Artur Domosławski
‹Wykluczeni›

WASZ EKSTRAKT:
0,0 % 
Zaloguj, aby ocenić
TytułWykluczeni
Data wydania11 kwietnia 2017
Autor
Wydawca Wielka Litera
ISBN978-83-8032-150-2
Format576s. 135×210mm
Cena39,90
Gatuneknon‑fiction, podróżnicza / reportaż
WWW
Zobacz w
Wyszukaj wMadBooks.pl
Wyszukaj wSelkar.pl
Wyszukaj wSkąpiec.pl
Wyszukaj / Kup
Książka przedstawia wiele przykładów ludzi żyjących na marginesie. I nie chodzi tylko i wyłącznie o dyskryminację. „Granice między dyskryminacją a wykluczeniem nie są ostre. To stany współzależne, niekiedy tożsame. Nie ma wykluczenia bez dyskryminacji. Każda dyskryminacja stanowi wykluczenie z jakiejś części praw, które przysługują innym” – pisze na wstępie Domosławski. I ta robocza definicja doskonale sprawdza się w analizach kolejnych przypadków: od Bliskiego Wschodu, przez Afrykę, po Amerykę Łacińską i Azję.
Widać wyraźnie, że książka jest wynikiem licznych podróży autora, napisaną niejako na marginesie większych historii, za którymi przemierzał miasta i miasteczka kilku kontynentów. Nie jest to w żadnym wypadku zarzut – bowiem historie, które „Wykluczeni” opowiadają mogły zostać zebrane tylko w taki sposób. Efektem ubocznym jest w wielu rozdziałach wyjątkowa pobieżność w potraktowaniu losów poszczególnych ludzi czy społeczności. Ponad dwadzieścia rozdziałów zawartych na prawie sześciuset stronach nie daje Domosławskiemu możliwości, by w stu procentach oddać głos ludziom, których losy opowiada. I to, niestety, czuć, szczególnie w pierwszej połowie książki.
Innym mankamentem są odautorskie komentarze „Poza kadrem” występujące po każdym z rozdziałów. Zawierają one mnóstwo niepotrzebnych wtrętów, w których Domosławski stara się zdystansować od opisywanych wydarzeń i ludzi, sięgając do naukowych (częściej popularnonaukowych) opracowań powiązanych z danymi typami wykluczenia lub miejscami, w których na nie natrafił. Nie są to rozdziały złe ani źle napisane, często dają autorowi możliwość opowiedzieć o sprawach, na które nie znalazło się miejsca w głównej treści książki (chociażby o zjawisku dark tourism związanym z organizowaniem wycieczek do afrykańskich czy południowoamerykańskich slumsów czy też o ludziach starających się nieść pomoc ludziom marginesu). Jednocześnie moralizatorski ton, w jaki uderza autor w co bardziej osobistych fragmentach jest dość irytujący. Jak gdyby sama prezentacja ich losów, obojętności rządów poszczególnych krajów na ich cierpienia i braku większych perspektyw nie wystarczała.
Mankamenty mankamentami, ale czy przesłaniają one właściwą treść „Wykluczonych”? W żadnym wypadku. Opisywane przez Domosławskiego miejsca i zamieszkujący je ludzie rzadko trafiają na pierwsze strony gazet. Możemy poczytać o uprowadzeniach i mordach w Kolumbii, gdzie każdy akt oporu przeciw władzy (lokalnej lub państwowej) traktowany jest jako terroryzm. O stopniowym zajmowaniu slumsów Rio de Janeiro przez deweloperów i wypędzaniu ich mieszkańców do jeszcze gorszych dzielnic – często za przyzwoleniem rządu i przy pomocy policji. O nastoletnich gangach, które chronią „swoje” dzielnice przed innymi grupami i siłami rządowymi. O niewolnikach pracujących na południowoamerykańskich plantacjach, choć niewolnictwo zostało tam zniesione przed końcem XIX wieku. A także o głośnym ostatnio dramacie Rohingjów, wypędzanych z Mjanmy (dawnej Birmy) w akcji, która określana jest mianem czystki etnicznej. Lista jest długa, bo w tych samych miejscach (takich jak Kuba czy Strefa Gazy) Domosławski odnajduje bardzo różne odcienie wykluczenia oraz odmienne rodzaje dyskryminowanych i marginalizowanych ludzi.
Nie powinno dziwić, że obrazy przedstawiane w kolejnych rozdziałach pełne są brudu, smutku, złości (często, jak w Palestynie czy w Ameryce Południowej, znajdującej ujście) i bezsilności. Jednocześnie Domosławski albo nie chce, albo nie potrafi w pełni przedstawić ludzkich dramatów. Nie do końca wiadomo, czy jest to świadomy zabieg autora dbającego o odpowiednio obiektywne spojrzenie na bohaterów swoich reportaży, czy raczej niedoskonałość jego stylu. „Wykluczeni” nie są lekturą łatwą, ale z pewnością wartą uwagi. Dowodzą jednocześnie, że, patrząc na wspomnianych wyżej Rohingjów, jak niewiele zmienia się w świecie ludzi wykluczonych.
koniec
11 października 2018

Komentarze

Dodaj komentarz

Imię:
Treść:
Działanie:
Wynik:

Dodaj komentarz FB

Najnowsze

Jak to dobrze, że nie jesteśmy wszechwiedzący
Joanna Kapica-Curzytek

28 IV 2024

Czym tak naprawdę jest tytułowa siła? Wścibstwem czy pełnym pasji poznawaniem świata? Trzech znakomitych autorów odpowiada na te i inne pytania w tomie esejów pt. „Ciekawość”.

więcej »

PRL w kryminale: Człowiek z blizną i milicjant bez munduru
Sebastian Chosiński

26 IV 2024

Szczęsny szybko zaskarbił sobie sympatię czytelników, w efekcie rok po roku Anna Kłodzińska publikowała kolejne powieści, w których rozwiązywał on mniej lub bardziej skomplikowane dochodzenia. W „Srebrzystej śmierci” Białemu Kapitanowi dane jest prowadzić śledztwo w sprawie handlu… białym proszkiem.

więcej »

Studium utraty
Joanna Kapica-Curzytek

25 IV 2024

Powieść czeskiej pisarki „Lata ciszy” to psychologiczny osobisty dramat i zarazem przejmujący portret okresu komunizmu w Czechosłowacji.

więcej »

Polecamy

Poetycki dinozaur w fantastycznym getcie

Stare wspaniałe światy:

Poetycki dinozaur w fantastycznym getcie
— Andreas „Zoltar” Boegner

Pierwsza wojna... czasowa
— Andreas „Zoltar” Boegner

Wszyscy jesteśmy „numerem jeden”
— Andreas „Zoltar” Boegner

Krótka druga wiosna „romansu naukowego”
— Andreas „Zoltar” Boegner

Jak przewidziałem drugą wojnę światową
— Andreas „Zoltar” Boegner

Cyborg, czyli mózg w maszynie
— Andreas „Zoltar” Boegner

Narodziny superbohatera
— Andreas „Zoltar” Boegner

Pierwsza historia przyszłości
— Andreas „Zoltar” Boegner

Zobacz też

Tegoż twórcy

Ten thriller dzieje się naprawdę
— Joanna Kapica-Curzytek

Przygody dobrego reportera Kapusty
— Jakub Biły

Tegoż autora

Przygody z literaturą
— Miłosz Cybowski

Dylematy samoświadomości
— Miłosz Cybowski

Tysiąc lat później
— Miłosz Cybowski

Europa da się lubić
— Miłosz Cybowski

Zimnowojenne kompleksy i wojskowa utopia
— Miłosz Cybowski

Powrót na „Discovery”
— Miłosz Cybowski

Odyseja kosmiczna 2001: Pisarz i Reżyser
— Miłosz Cybowski

Mniej, ale więcej
— Miłosz Cybowski

Jak drzewiej o erpegach rozprawiano
— Miłosz Cybowski

Wojenna matematyka
— Miłosz Cybowski

Copyright © 2000- – Esensja. Wszelkie prawa zastrzeżone.
Jakiekolwiek wykorzystanie materiałów tylko za wyraźną zgodą redakcji magazynu „Esensja”.