Dołącz do nas na Facebooku

x

Nasza strona używa plików cookies. Korzystając ze strony, wyrażasz zgodę na używanie cookies zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki. Więcej.

Zapomniałem hasła
Nie mam jeszcze konta
Połącz z Facebookiem Połącz z Google+ Połącz z Twitter
Esensja
dzisiaj: 5 maja 2024
w Esensji w Esensjopedii

Warren H. Carroll
‹Ostatnia krucjata. Hiszpania 1936›

EKSTRAKT:70%
WASZ EKSTRAKT:
0,0 % 
Zaloguj, aby ocenić
TytułOstatnia krucjata. Hiszpania 1936
Tytuł oryginalnyLast Crusade: Spain 1936
Data wydania6 kwietnia 2007
Autor
PrzekładJustyna Oziewicz
Wydawca Wektory
ISBN978-83-605-6209-3
Format203s. 145×205mm
Cena30,—
Gatunekhistoryczna, non‑fiction
Zobacz w
Wyszukaj wMadBooks.pl
Wyszukaj wSelkar.pl
Wyszukaj wSkąpiec.pl
Wyszukaj / Kup

Ten okrutny XX wiek: Wojna przeciwko Kościołowi
[Warren H. Carroll „Ostatnia krucjata. Hiszpania 1936” - recenzja]

Esensja.pl
Esensja.pl
Wojna domowa w Hiszpanii to chyba najbardziej zmitologizowany konflikt zbrojny XX wieku. Mitologię tę budowały obie strony sporu – nie tylko zwycięscy frankiści, ale przede wszystkim pokonani komuniści. „Ostatnia krucjata” – książka amerykańskiego katolickiego historyka i publicysty Warrena H. Carrolla – przedstawia punkt widzenia tych pierwszych. Mimo takiej jednoznacznej optyki autorowi udaje się nie przekroczyć granicy tendencyjności.

Sebastian Chosiński

Ten okrutny XX wiek: Wojna przeciwko Kościołowi
[Warren H. Carroll „Ostatnia krucjata. Hiszpania 1936” - recenzja]

Wojna domowa w Hiszpanii to chyba najbardziej zmitologizowany konflikt zbrojny XX wieku. Mitologię tę budowały obie strony sporu – nie tylko zwycięscy frankiści, ale przede wszystkim pokonani komuniści. „Ostatnia krucjata” – książka amerykańskiego katolickiego historyka i publicysty Warrena H. Carrolla – przedstawia punkt widzenia tych pierwszych. Mimo takiej jednoznacznej optyki autorowi udaje się nie przekroczyć granicy tendencyjności.

Warren H. Carroll
‹Ostatnia krucjata. Hiszpania 1936›

EKSTRAKT:70%
WASZ EKSTRAKT:
0,0 % 
Zaloguj, aby ocenić
TytułOstatnia krucjata. Hiszpania 1936
Tytuł oryginalnyLast Crusade: Spain 1936
Data wydania6 kwietnia 2007
Autor
PrzekładJustyna Oziewicz
Wydawca Wektory
ISBN978-83-605-6209-3
Format203s. 145×205mm
Cena30,—
Gatunekhistoryczna, non‑fiction
Zobacz w
Wyszukaj wMadBooks.pl
Wyszukaj wSelkar.pl
Wyszukaj wSkąpiec.pl
Wyszukaj / Kup
Opus magnum Warrena H. Carrolla to powstająca już od ponad trzydziestu lat, nieprzetłumaczona jeszcze na język polski, „Historia chrześcijaństwa”. Dotychczas ukazało się pięć tomów tego dzieła; szósty – przedstawiający kryzys katolicyzmu – dopiero powstaje. Mimo to Carroll nie jest pisarzem całkowicie w Polsce nieznanym. Wcześniej już bowiem opublikowano w naszym kraju dwie jego książki: „Gilotynę i Krzyż” (poświęconą stosunkowi rewolucjonistów francuskich do Kościoła katolickiego) oraz „1917. Czerwone sztandary, biała opończa” (podejmującą temat rewolucji październikowej). Już chociażby po tematyce tych pozycji można dostrzec, co najbardziej interesuje Carrolla nie tylko jako historyka, ale przede wszystkim katolika – są to wydarzenia, które zrodziły wielkie dziejowe konflikty pomiędzy grupami politycznymi nawołującymi do radykalnych zmian społecznych a uznawanym od wieków za ostoję konserwatyzmu Kościołem. Nie inaczej jest w przypadku „Ostatniej krucjaty”, której głównym tematem jest wojna domowa w Hiszpanii z lat 1936-1939.
Przez dziesiątki lat wojnę hiszpańską postrzegano w Polsce jedynie przez pryzmat dzieł pisarzy sprzyjających republikanom. Taki wydźwięk miała zarówno publicystyka Ksawerego Pruszyńskiego z tomu „W czerwonej Hiszpanii” (1939), jak i niezwykle popularna powieść Ernesta Hemingwaya „Komu bije dzwon” (1940). Dopiero w ostatnich latach zaczęto wydawać nad Wisłą pozycje prezentujące przeciwny punkt widzenia; w tej grupie warto przede wszystkim wymienić obszerne dzieło hiszpańskiego badacza Pio Moi „Mity wojny domowej. Hiszpania 1936-1939” (2003). Pojawiły się również pierwsze w miarę obiektywne opracowania na temat generała Francisco Franco. Książka Carrolla wpisuje się w ten właśnie nurt katolickiej historiografii, który próbuje obalić mit internacjonalistycznego zrywu inteligencko-robotniczego całego świata przeciwko okrutnej dyktaturze frankistów. Co interesujące, niekiedy w sukurs prawicowcom przybywali nawet lewicowi intelektualiści, a tych trudno przecież podejrzewać o sympatie dla polityków hiszpańskich, którzy obalili legalny rząd republiki. Byli wśród nich między innymi przebywający w czasie wojny na Półwyspie Iberyjskim i walczący z frankistami w szeregach milicji anarchistycznej George Orwell, który pozostawił po sobie wspomnienia zatytułowane „W hołdzie Katalonii” (1938), oraz komunizujący brytyjski reżyser filmowy Ken Loach, który temu konfliktowi poświęcił jeden ze swoich najgłośniejszych obrazów „Ziemia i wolność” (1995). Obaj poddali krytyce podporządkowanie rządu i sił zbrojnych republiki dyktatowi Stalina, który – podobnie zresztą jak Hitler i Mussolini – postanowił potraktować Hiszpanię jako poletko eksperymentalne przed zbliżającą się wojną światową.
„Ostatnia krucjata” Warrena H. Carrolla nie jest książką dokładnie opisującą dzieje wojny domowej. Autora mniej interesują rozgrywki polityczne, kolejne kampanie i bitwy, choć oczywiście im także poświęca odpowiednio dużo miejsca; uwagę zwraca głównie na antykościelne i antykatolickie ostrze hiszpańskiej republiki. Nie postrzega jednak tego konfliktu tylko jako sporu między – szeroko rozumianymi – lewicą a prawicą, czy nawet nieco wężej – między komunizmem a faszyzmem. Dla Carrolla wojna z lat 1936-1939 jest obroną chrześcijaństwa przed bezbożną, wyraźnie wrogą Kościołowi ideologią, stanowiącą swoisty amalgamat poglądów skrajnie liberalnych, republikańskich, socjalistycznych i komunistycznych. Z kolei ofensywa frankistów (i sprzymierzonych z nimi karlistów oraz falangistów) jest dla badacza tytułową „ostatnią krucjatą” – w pełni usprawiedliwionym uderzeniem w ludzi, którzy za jeden z najważniejszych swoich celów obrali doszczętne wykorzenienie religii w tradycyjnie katolickiej Hiszpanii. Dowodem na potwierdzenie tej tezy mają być zdaniem Amerykanina statystyki mówiące o tym, że w ciągu trzech lat konfliktu życie straciło około 12% hiszpańskiego duchowieństwa. Tym samym prześladowania duchownych – według Carrolla – znacznie przekroczyły „skalę prześladowań religijnych podczas Rewolucji Francuskiej i komunistycznej rewolucji w Rosji”.
Autor „Ostatniej krucjaty” nie ukrywa swoich – niechętnych republice – poglądów. Trudno jednak powiedzieć, by jednocześnie głosił apoteozę generała Franco. Znacznie więcej sympatii i empatii znajduje dla poszczególnych karlistowskich dowódców, księży, zakonników i zakonnic, którzy – często płacąc najwyższą cenę – nawet w obliczu śmierci nie wyrzekli się swojej wiary. Wyłaniający się z książki Carrolla obraz wojny jest dość jednostronny, ale na szczęście autor nie przekracza granicy przyzwoitości, co broni go z kolei przed oskarżeniami o tendencyjność. Przede wszystkim historyk nie przeinacza faktów, nie dopasowuje ich do z góry ustalonej tezy. Choć pochyla się głównie nad katolickimi ofiarami konfliktu, dla równowagi wspomina również o głośnych w całym świecie zbrodniach popełnionych przez frankistów i ich sojuszników – rozstrzelaniu poety Federico Garcii Lorki oraz bombardowaniu baskijskiej Guerniki. O ile jednak o tych epizodach wojny uczy się młodzież nawet w polskich szkołach, o tyle zbrodnie opisane przez Carrolla były dotychczas w publikowanych w Polsce książkach starannie przemilczane. I to właśnie jest podstawowym walorem „Ostatniej krucjaty”, która odkrywa przed nami rzeczy straszne, ale – niestety – prawdziwe.
koniec
10 maja 2008

Komentarze

Dodaj komentarz

Imię:
Treść:
Działanie:
Wynik:

Dodaj komentarz FB

Najnowsze

Fakty i wyobraźnia
Joanna Kapica-Curzytek

5 V 2024

„Przepis na potwora” to książka na wysokim poziomie, popularyzująca w oryginalny sposób naukę i jej historię. W jej tle jest słynny utwór literacki, a efekt tego połączenia jest wręcz znakomity.

więcej »

PRL w kryminale: Nie bądź jak kura w Wołominie!
Sebastian Chosiński

3 V 2024

Szczęsny to ma klawe życie! Nie nudzi się nawet jednego dnia, ponieważ w peerelowskiej Warszawie zbrodnie popełniane są bez opamiętania. A że jest inteligentny i zawsze dopina swego, wzbudza podziw współpracowników i przełożonych. Miewa też magnetyczny wpływ na kobiety, chociaż nie pozwala sobie zamącać umysłu ich urodą. Dlatego też udaje mu się w końcu rozwikłać w „Dwóch włosach blond” wielce skomplikowaną intrygę kryminalną.

więcej »

Przerwane beztroskie dzieciństwo
Marcin Mroziuk

2 V 2024

Z jednej strony „Sprzedawca marzeń” to po prostu wciągająca powieść przygodowa, z drugiej zaś strony książka Katarzyny Ryrych przybliża młodym czytelnikom gęstniejącą atmosferę przed wybuchem II wojny światowej i cierpienia ludności cywilnej na jej początku.

więcej »

Polecamy

Poetycki dinozaur w fantastycznym getcie

Stare wspaniałe światy:

Poetycki dinozaur w fantastycznym getcie
— Andreas „Zoltar” Boegner

Pierwsza wojna... czasowa
— Andreas „Zoltar” Boegner

Wszyscy jesteśmy „numerem jeden”
— Andreas „Zoltar” Boegner

Krótka druga wiosna „romansu naukowego”
— Andreas „Zoltar” Boegner

Jak przewidziałem drugą wojnę światową
— Andreas „Zoltar” Boegner

Cyborg, czyli mózg w maszynie
— Andreas „Zoltar” Boegner

Narodziny superbohatera
— Andreas „Zoltar” Boegner

Pierwsza historia przyszłości
— Andreas „Zoltar” Boegner

Zobacz też

Copyright © 2000- – Esensja. Wszelkie prawa zastrzeżone.
Jakiekolwiek wykorzystanie materiałów tylko za wyraźną zgodą redakcji magazynu „Esensja”.