Dołącz do nas na Facebooku

x

Nasza strona używa plików cookies. Korzystając ze strony, wyrażasz zgodę na używanie cookies zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki. Więcej.

Zapomniałem hasła
Nie mam jeszcze konta
Połącz z Facebookiem Połącz z Google+ Połącz z Twitter
Esensja
dzisiaj: 28 kwietnia 2024
w Esensji w Esensjopedii

Kathryn Bigelow
‹Wróg numer jeden›

EKSTRAKT:80%
WASZ EKSTRAKT:
0,0 % 
Zaloguj, aby ocenić
TytułWróg numer jeden
Tytuł oryginalnyZero Dark Thirty
Dystrybutor Monolith
Data premiery8 lutego 2013
ReżyseriaKathryn Bigelow
ZdjęciaGreig Fraser
Scenariusz
ObsadaTaylor Kinney, Jessica Chastain, Scott Adkins, Mark Duplass, Mark Strong, Chris Pratt, Joel Edgerton, Harold Perrineau, Kyle Chandler
MuzykaAlexandre Desplat
Rok produkcji2012
Kraj produkcjiUSA
Gatunekakcja, dramat, historyczny, thriller
Zobacz w
Wyszukaj wSkąpiec.pl
Wyszukaj wAmazon.co.uk
Wyszukaj / Kup

Znaleźć i zabić
[Kathryn Bigelow „Wróg numer jeden” - recenzja]

Esensja.pl
Esensja.pl
„Wrog numer jeden” (tytuł oryginalny „Zero Dark Thirty” odnosi się do wojskowego zapisu godziny 00:30, o której przeprowadzono atak na siedzibę bin Ladena) nie odniósł sukcesu na Oscarach, wychodząc ostatecznie z tylko jedną poślednią statuetką. Z jednej strony to jest o tyle dziwne, że film jest lepszy od obsypanego nagrodami Akademii „The Hurt Locker” tej samej reżyserki. Z drugiej jednak strony trudno się dziwić, Akademicy nie lubią bowiem kontrowersji.

Konrad Wągrowski

Znaleźć i zabić
[Kathryn Bigelow „Wróg numer jeden” - recenzja]

„Wrog numer jeden” (tytuł oryginalny „Zero Dark Thirty” odnosi się do wojskowego zapisu godziny 00:30, o której przeprowadzono atak na siedzibę bin Ladena) nie odniósł sukcesu na Oscarach, wychodząc ostatecznie z tylko jedną poślednią statuetką. Z jednej strony to jest o tyle dziwne, że film jest lepszy od obsypanego nagrodami Akademii „The Hurt Locker” tej samej reżyserki. Z drugiej jednak strony trudno się dziwić, Akademicy nie lubią bowiem kontrowersji.

Kathryn Bigelow
‹Wróg numer jeden›

EKSTRAKT:80%
WASZ EKSTRAKT:
0,0 % 
Zaloguj, aby ocenić
TytułWróg numer jeden
Tytuł oryginalnyZero Dark Thirty
Dystrybutor Monolith
Data premiery8 lutego 2013
ReżyseriaKathryn Bigelow
ZdjęciaGreig Fraser
Scenariusz
ObsadaTaylor Kinney, Jessica Chastain, Scott Adkins, Mark Duplass, Mark Strong, Chris Pratt, Joel Edgerton, Harold Perrineau, Kyle Chandler
MuzykaAlexandre Desplat
Rok produkcji2012
Kraj produkcjiUSA
Gatunekakcja, dramat, historyczny, thriller
Zobacz w
Wyszukaj wSkąpiec.pl
Wyszukaj wAmazon.co.uk
Wyszukaj / Kup
Uwaga – tekst może zawierać spoilery dotyczące fabuły „Wroga numer jeden”.
A tych kontrowersji w ostatnim filmie Kathryn Bigelow nie brakuje. „Wróg numer jeden” to bowiem dokładny zapis tropienia i ostatecznej egzekucji najbardziej poszukiwanego człowieka świata, czyli Osamy bin Ladena (ups, chyba zdradziłem finał filmu). A ta historia nie może być przyjmowana bez wątpliwości – poczynając od najbardziej oczywistych: czy Ameryka miała prawo dokonać egzekucji na terenie obcego kraju, czy moralnie uzasadnione było stosowanie tortur, by wymuszać zeznania, aż po te najbardziej absurdalne – na ile prawdziwa była odpowiedzialność bin Ladena za World Trade Center. Film przebieg wieloletniej operacji relacjonuje raczej bez emocji i narzucania interpretacji (poza może początkową sceną, ale o tym później), pytania i wątpliwości przychodzą do widza w trakcie seansu.
Podobnie jak w „The Hurt Locker” Kathryn Bigelow decyduje się na epizodyczną strukturę filmu. Tak jednak jak w Oscarowym zwycięzcy sprzed kilku lat te epizody wewnętrznie były bardzo dobrymi kawałkami filmowej roboty, ale moim zdaniem razem nie tworzyły spójnego dzieła, tak tym razem spójność jest zachowana, choć każdy z fragmentów zrealizowany jest w zupełnie innej konwencji. Pierwszy epizod nazwałbym dramatem więziennym – pokazuje bezceremonialne sposoby wyciągania zeznać z uwięzionych członków Al-Kaidy (z podtapianiem włącznie). Ta właśnie część wzbudziła największe kontrowersje za oceanem, bowiem Ameryka do tej pory nie przyznała się oficjalnie do stosowania tortur. Stosunek Bigelow (i głównej bohaterki filmu, agentki Mayi, znakomicie zagranej przez Jessikę Chastain) wydaje się być ambiwalentny – tortury są ponurą koniecznością, ale też czymś moralnie paskudnym. Nie ma tu jednoznaczności spojrzenia Fredericka Forsytha, który w swych książkach uważa tortury za oczywisty i pożądany element przesłuchań terrorystów (uzasadniony tzw. wyższą racją, bezpieczeństwem własnych obywateli), znamienne dla „Zero Dark Thirty” będzie to, że najważniejsze zeznania wydobywane z przesłuchiwanych są podczas spokojnych rozmów przy kawie, a nie w czasie podwieszania, zalewania, czy zamykania w małych skrzynkach. W tym fragmencie mamy też do czynienia z tak lubianym przez naszych komentatorów sportowych „polskim akcentem” – jedno z przesłuchań odbywa się w tajnym więzieniu CIA na statku w gdańskim porcie. Komunikat, który więc poszedł w świat o polskim udziale w akcji jest dość oczywisty.
Kolejną część filmu określić można mianem kryminalnej – opowiada o metodach odnajdywania i docierania do osób, które znać mogą lokalizację bin Ladena. Potem przychodzi czas na epizod dramatyczny, ukazujący wybór ślepej drogi i efektowną porażkę (a może nawet i kompromitację) agencji. Znów śledztwo i obszerna część filmu będąca dramatem politycznym – w zasadzie wiemy, gdzie jest bin Laden, ale nie mamy pewności i trzeba podjąć jakąś decyzję, biorąc pod uwagę wszelkie argumenty za i przeciw oraz wszelkie ryzyka. Wreszcie czyste kino wojenne – półgodzinna (prawie w czasie rzeczywistym) opowieść o samej akcji. I tu Bigelow ma coś ciekawego do opisania, bo sama misja daleka jest od standardowych opowieści o dzielnych i doskonale wyszkolonych komandosach. Akcja pełna jest niepewności i błędów, do końca trzyma w napięciu i być może pokazuje bardziej realistyczną wersję działań służb specjalnych, niż to, co znamy z filmów i gier komputerowych. Każdy z tych epizodów jest znów znakomicie zrealizowany od strony filmowej, trzyma na swój sposób w napięciu, a w komplecie pokazują, jak bardzo złożoną operacją była eliminacja bin Ladena i być może uzasadniają, dlaczego trwało to aż 10 lat.
Jak wspomniałem, Bigelow nie jest moralistką, ale już pierwsza scena, przedstawiająca w konwencji zbliżonej do słynnej krótkometrażówki Alejandro Gonzáleza Iñárritu z „11.09.01” nadaje ton całości: zabicie bin Ladena nie jest czynem wątpliwym moralnie, to praktycznie obowiązek sił specjalnych i jest to też zadanie, któremu warto – jak agentka Maya – poświęcić ładny kawałek swego życia. Kwestie etyczne egzekucji nie są nigdzie podnoszone, jest to zadanie czysto techniczne. Pytanie polityczne nie brzmi: co będzie, gdy, bez wiedzy formalnie zaprzyjaźnionego kraju (bo jak z tą przyjaźnią jest w rzeczywistości, to zupełnie inna sprawa) zabijemy na jego terytorium słynnego terrorystę, ale raczej co będzie, jak się pomylimy i zabijemy kogoś innego. Z drugiej jednak strony trudno oczekiwać by służby specjalne, które dostały określone zadanie, zastanawiały się nad jego etycznymi aspektami. Służby mają robić swoje, a dylematy można zostawić widzowi.
Od razu też rozczaruję zwolenników oddania racji „drugiej stronie”, jak to było w przypadku niedawnego filmu National Geographic o katastrofie w Smoleńsku. Nie ma żadnej „drugiej strony”, nikt tu nie rozważa „hipotezy kontrolowanego wyburzenia”, ani żadnej pokrewnej. Udział bin Ladena w organizacji zamachów na WTC jest tu dla wszystkich bezsporny.
Widać więc, że, mimo reporterskiego tonu, film nie zadowoli wszystkich z samych względów ideologicznych. Abstrahując jednak od nich, jest znakomicie zrealizowanym thrillerem, o zróżnicowanej formie, przedstawiającym wiarygodnie wszelkie aspekty polowania na bin Ladena. A jeśli jest w stanie skłonić widzów do późniejszych debat i dyskusji, tym lepiej dla niego.
koniec
13 marca 2013

Komentarze

13 III 2013   16:50:50

"Uwaga – tekst może zawierać spoilery dotyczące fabuły „Wroga numer jeden”."
Ale chyba wszyscy wiedzą, jak się kończy?

13 III 2013   20:18:56

... polskie tłumaczenie tytułu, to chyba największy spoiler.

13 III 2013   21:27:43

dobra nota i rzetelna recenzja, podobał mi się ten "dokumentalny" ton filmu, przynajmniej postaci nie wdawały się w niepotrzebne romanse, wszystko na "sucho" i naturalistycznie.

Dodaj komentarz

Imię:
Treść:
Działanie:
Wynik:

Dodaj komentarz FB

Najnowsze

Fallout: Odc. 4. Tajemnica goni tajemnicę
Marcin Mroziuk

26 IV 2024

Możemy się przekonać, że dla Lucy wędrówka w towarzystwie Ghoula nie jest niczym przyjemnym, ale jej kres oznacza dla bohaterki jeszcze większe kłopoty. Co ciekawe, jeszcze większych emocji dostarczają nam wydarzenia w Kryptach 33 i 32.

więcej »

Klasyka kina radzieckiego: Said – kochanek i zdrajca
Sebastian Chosiński

24 IV 2024

W trzeciej części tadżyckiego miniserialu „Człowiek zmienia skórę” Bension Kimiagarow na krótko rezygnuje z socrealistycznej formuły opowieści i przywołuje dobre wzorce środkowoazjatyckich easternów. Na ekranie pojawiają się bowiem basmacze, których celem jest zakłócenie budowy kanału. Ten wątek służy również scenarzystom do tego, by ściągnąć kłopoty na głowę głównego inżyniera Saida Urtabajewa.

więcej »

Fallout: Odc. 3. Oko w oko z potworem
Marcin Mroziuk

22 IV 2024

Nie da się ukryć, że pozbawione głowy ciało Wilziga nie prezentuje się najlepiej, jednak ważne okazuje się to, że wciąż można zidentyfikować poszukiwanego zbiega z Enklawy. Obserwując rozwój wydarzeń, możemy zaś dojść do wniosku, że przynajmniej chwilowo szczęście opuszcza Lucy, natomiast Maximus ląduje raz na wozie, raz pod wozem.

więcej »

Polecamy

Knajpa na szybciutko

Z filmu wyjęte:

Knajpa na szybciutko
— Jarosław Loretz

Bo biblioteka była zamknięta
— Jarosław Loretz

Wilkołaki wciąż modne
— Jarosław Loretz

Precyzja z dawnych wieków
— Jarosław Loretz

Migrujące polskie płynne złoto
— Jarosław Loretz

Eksport w kierunku nieoczywistym
— Jarosław Loretz

Eksport niejedno ma imię
— Jarosław Loretz

Polski hit eksportowy – kontynuacja
— Jarosław Loretz

Polski hit eksportowy
— Jarosław Loretz

Zemsty szpon
— Jarosław Loretz

Zobacz też

Tegoż twórcy

Balet mechaniczny
— Tomasz Rachwald

Między piekłem i piekłem
— Krzysztof Czapiga

Ruscy są fajni
— Łukasz Kustrzyński

Tegoż autora

Kosmiczny redaktor
— Konrad Wągrowski

Statek szalony
— Konrad Wągrowski

Kobieta na szczycie
— Konrad Wągrowski

Przygody Galów za Wielkim Murem
— Konrad Wągrowski

Potwór i cudowna istota
— Konrad Wągrowski

Migające światła
— Konrad Wągrowski

Śladami Hitchcocka
— Konrad Wągrowski

Miliony sześć stóp pod ziemią
— Konrad Wągrowski

Tak bardzo chciałbym (po)zostać kumplem twym
— Konrad Wągrowski

Kac Vegas w Zakopanem
— Konrad Wągrowski

Copyright © 2000- – Esensja. Wszelkie prawa zastrzeżone.
Jakiekolwiek wykorzystanie materiałów tylko za wyraźną zgodą redakcji magazynu „Esensja”.