Login:
Hasło:
Pamiętaj mnie

Zapomniałem hasła	Nie mam jeszcze konta
Zaloguj przez:

dzisiaj: 16 maja 2024

Niekoniecznie jasno pisane: Jedenaście lat Sodomy
Większość komiksów Alejandro Jodorowsky’ego to całkowita fikcja i niczym nieskrępowana, rozbuchana fantastyka. Tym razem jednak zajmiemy się jednym z jego komiksów historycznych albo może „historycznych” – fabuła czteroczęściowej serii „Borgia” oparta jest bowiem na faktycznych postaciach i wydarzeniach, ale potraktowanych z dość dużą dezynwolturą.
Włoski Kurosawa
W latach 90. tryumfy święciły seriale anime z włoskim dubbingiem prezentowane w stacji Polonia 1. Jednak połączenie kultur ojczyzny sushi oraz ojczyzny pizzy nie zawsze musi wypadać tak kuriozalnie, czego dowodzi szósty tom antologii „Toppi. Kolekcja” pod tytułem „Japonia”.
Niedzielny krytyk komiksów: Śrubełek? Głowadzik?
Każdy smok ma swój słaby punkt ukryty pod którąś z łusek. Tak było ze Smaugiem z „Hobbita”, tak było też ze smokiem z przygód Jonki, Jonka i Kleksa. A że w przypadku tego drugiego chodziło o wentyl do pompki? Na tym polegał urok komiksów Szarloty Pawel.
Co nam w kinie gra: Perfect Days
„Proza życia według klozetowego dziada” może nie brzmi za zbyt chwytliwy filmowy tagline, ale Wimowi Wendersowi chyba coraz mniej zależy, aby jego filmy cechowały się przede wszystkim potencjałem na komercyjny sukces. Zresztą przepełnione nostalgią „Perfect Days” koresponduje całkiem nieźle z powoli podsumowującym swoją twórczość Niemcem, który jak wielu starych mistrzów, powoli zaczyna odchodzić do filmowego lamusa. Nie znaczy to jednak, że zasłużony reżyser żegna się z kinem. Tym bardziej że „Perfect Days” potwierdza, że mimo niemal 80 lat na karku, wciąż jest w bardzo dobrej formie.
Ten okrutny XX wiek: Budowle muszą runąć
Zdobycie ruin klasztoru na Monte Cassino przez żołnierzy armii Andersa obrosło wieloma mitami. Jednak „Monte Cassino” Matthew Parkera bardzo dobrze pokazuje, że był to jedynie drobny epizod w walkach o przełamanie niemieckich linii obrony na południe od Rzymu.
Fallout: Odc. 5. Szczerość nie zawsze popłaca
Brak Maximusa w poprzednim odcinku zostaje nam w znacznym stopniu zrekompensowany, bo teraz możemy obserwować jego perypetie z naprawdę dużym zainteresowaniem. Z kolei sporo do myślenia dają kolejne odkrycia, których Norm dokonuje w Kryptach 32 i 33.
Reacher: Sez. 2. odc. 8. Porozmawiajmy o zabijaniu
Chociaż główny bohater znalazł się w na pierwszy rzut oka beznadziejnym położeniu, to w istocie nie zastanawiamy się, czy uda mu się rozprawić z Langstonem i jego ludźmi, lecz jedynie czekamy, by dowiedzieć się, w jaki sposób tego dokona. Niestety tutaj twórcy scenariusza zdecydowanie przesadzili, gdyż pozwolili Reacherowi na zupełnie nieprawdopodobne wyczyny.

Muzyka

Magazyn CCXXXV

Pobierz magazyn

Podręcznik

Nowości

muzyczne

Świtanie
Piotr Damasiewicz Into the Roots
Live in Turku
Dawda Jobarteh, Stefan Pasborg
Noir. Soundtrack to the Movie «Malmö Noir»
Agusa
Reflections of Purple Sun
EABS
Turning Point
Adam Forkelid
As Time Passes
Arild Andersen, Daniel Sommer, Rob Luft
Ghosted II
Oren Ambarchi, Johan Berthling, Andreas Werliin
The Death of Kalypso
Angles & Elle-Kari Sander with Strings

więcej »

Zapowiedzi

Variété
‹Bydgoszcz 1986›

EKSTRAKT:	90%
WASZ EKSTRAKT: 0,0 %
Zaloguj, aby ocenić

Tytuł	Bydgoszcz 1986
Wykonawca / Kompozytor	Variété
Data wydania	11 czerwca 2012
Wydawca	Sonic
Nośnik	CD
Czas trwania	70:10
Gatunek	rock
EAN	5907176637731
Zobacz w	Kulturowskazie
Wyszukaj w	Skąpiec.pl
Wyszukaj w	Amazon.co.uk

W składzie

Grzegorz Kaźmierczak, Radosław Urbański, Wojciech Woźniak, Jacek Buhl, Tomasz Dorn, Sławomir Abramowicz, Bernard Pyrzyk

Utwory
CD1
1) Klaszczę w dłonie	4:38
2) Nie będzie inaczej	3:23
3) Piosenka żydowska	5:08
4) Lecą anioły	4:37
5) Cygańska muzyka	3:45
6) Obok wystawy cudów świata	4:43
7) Pociągi na wietrze	1:45
8) Dies irae	4:11
9) Pere Lachaise	4:12
10) Bydgoszcz	5:48
11) Który to już śnieg – live	5:40
12) Bydgoszcz – live	4:49
13) Gdy przyniosą cud – live	6:01
14) Ziemia i wiara – live	3:32
15) Jestem spragniony – live	3:24
16) Goście – live	4:33

Wyszukaj / Kup

Sprawdź cenę

Underground from Poland: O człowieku, którego na brzeg wyrzuciło Morze Martwe
[Variété „Bydgoszcz 1986” - recenzja]

Sebastian Chosiński

1 2 »

W połowie lat 80. XX wieku bydgoskie Variété, obok Made in Poland i Madame, zaliczało się do najściślejszej czołówki rodzimej zimnej fali. Ba! wytyczało kierunki jej rozwoju. Jednocześnie dostarczało utwory, które trafiały na listy przebojów. W 1986 roku grupa nagrała materiał na debiutancki album, który na kasecie wydano – bez zgody zespołu zresztą – sześć lat później. Dzieje tej płyty to pasjonująca historia. Dziś „Bydgoszcz 1986” przypomina na kompakcie Noise Annoys.

Sebastian Chosiński

Underground from Poland: O człowieku, którego na brzeg wyrzuciło Morze Martwe
[Variété „Bydgoszcz 1986” - recenzja]

Variété
‹Bydgoszcz 1986›

EKSTRAKT:	90%
WASZ EKSTRAKT: 0,0 %
Zaloguj, aby ocenić

Tytuł	Bydgoszcz 1986
Wykonawca / Kompozytor	Variété
Data wydania	11 czerwca 2012
Wydawca	Sonic
Nośnik	CD
Czas trwania	70:10
Gatunek	rock
EAN	5907176637731
Zobacz w	Kulturowskazie
Wyszukaj w	Skąpiec.pl
Wyszukaj w	Amazon.co.uk

W składzie

Grzegorz Kaźmierczak, Radosław Urbański, Wojciech Woźniak, Jacek Buhl, Tomasz Dorn, Sławomir Abramowicz, Bernard Pyrzyk

Utwory
CD1
1) Klaszczę w dłonie	4:38
2) Nie będzie inaczej	3:23
3) Piosenka żydowska	5:08
4) Lecą anioły	4:37
5) Cygańska muzyka	3:45
6) Obok wystawy cudów świata	4:43
7) Pociągi na wietrze	1:45
8) Dies irae	4:11
9) Pere Lachaise	4:12
10) Bydgoszcz	5:48
11) Który to już śnieg – live	5:40
12) Bydgoszcz – live	4:49
13) Gdy przyniosą cud – live	6:01
14) Ziemia i wiara – live	3:32
15) Jestem spragniony – live	3:24
16) Goście – live	4:33

Wyszukaj / Kup

Sprawdź cenę

Variété – ta nazwa musi przyprawić o szybsze bicie serca każdego fana polskiego rocka, który w latach 80. ubiegłego wieku był stałym bywalcem festiwali jarocińskich. Bydgoszczanie współtworzyli bowiem legendę Jarocina – dodajmy: starego Jarocina! – i do końca jego istnienia byli zawsze mile widzianym przez publiczność (nie zawsze jednak przez organizatorów) gościem. Grali tam ośmiokrotnie – pomiędzy 1984 a 1986 oraz 1990 a 1994 rokiem. Pozostawili po sobie wiele ekscytujących wspomnień, mimo że nie wszystkie występy, co zresztą zrozumiałe, były tak samo udane. Od początku istnienia kapeli o jej obliczu muzycznym, a przede wszystkim literackim decydował zawsze jeden człowiek – Grzegorz Kaźmierczak (rocznik 1964), absolwent wydziału filologii polskiej Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Bydgoszczy (obecnie już Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego). W wydanym przed dziewiętnastu laty debiutanckim tomiku poezji „Głód i przesyt”, do którego notabene trafiło wiele tekstów śpiewanych przez niego z Variété, tak napisał o sobie: „Urodziłem się i wychowałem na przedmieściach. Na piaszczystych polach wśród fabryk mężczyźni na rowerach wozili pierze. Na osiedlu było jedno kino, nazywało się „Młodość”. Na seansach dla szkół „Krzyżacy” i „Opowieść o prawdziwym człowieku” wyświetlane były aż do zdarcia kopii. (…) W niedzielę na poranki przychodziły z dzieciakami całe rodziny. Odświętnie pachniało mamami, landrynkami i oranżadą. (…) Wieczorami ostatni rząd tętnił swoim własnym życiem. Tanie wino, papierosy chowane w dłoni. Papierowe kule rzucane w snop projektora rozświetlały się na chwilę jak złudne błyski nadchodzącej dorosłości”. Wydawca tej, wydrukowanej na czarnym papierze srebrnymi literami, książeczki, Janusz Kotara, tak natomiast, zwracając się bezpośrednio do czytelnika, scharakteryzował autora wierszy: „Opowiem Ci o Człowieku, którego na brzeg życia wyrzuciło Morze Martwe, nie pytając o zdanie. Któż z nas był tak ochrzczony? Będąc młodzieńcem powołał na świadka swego Losu zespół Variété i nie raz wyjmował z ust papierowe autobusy, by mówić o Nim tylko własnym głosem. Latami kusił szyję pętlami czerwonych tramwajów, bo podchodził do śmierci na najbliższą odległość, by stracić ją z oczu. (…) Żyjąc w samotności, liczył krople deszczu, a miłość… Brał ją w dłonie i przepuszczał jak diamentowy piach”.

Gwoli ścisłości, przyszłe Variété powstało z inicjatywy wokalisty Grzegorza Kaźmierczaka (wtedy jeszcze grającego dodatkowo na gitarze) i saksofonisty Sławomira Abramowicza w listopadzie 1983 roku jako ZyZyZy. Pod tą właśnie nazwą odbył się pierwszy koncert zespołu; doszło do niego na scenie Domu Kultury „Modraczek”, do którego muzycy przytulili się, poszukując miejsca do prób. Pierwotny skład uzupełnili jeszcze dwaj basiści, Wojciech Woźniak i Radosław Urbański, oraz perkusista Jacek Buhl. Jako kwintet pojawili się – pod nową już nazwą: Variété est Morte – na plenerowej imprezie pierwszomajowej w bydgoskiej Muszli Koncertowej. Swoją drogą ciekawe, jak publika fetująca Święto Pracy odniosła się do zimnofalowych propozycji kapeli? Trzeci w historii występ – pod szyldem skróconym jedynie do Variété – odbył się podczas Festiwalu Muzyków Rockowych w Jarocinie. Był czwartek, 2 sierpnia 1984 roku. Przed wyjściem na scenę Kaźmierczak postanowił, że skupi się jedynie na śpiewaniu, swoją gitarę oddał Urbańskiemu, ten z kolei zmuszony został odłożyć na bok bas. I tak już pozostało do czasu rozpadu pierwszego składu formacji. Występ – z racji tego, że miał miejsce w ramach konkursu – był krótki, trwał niespełna osiemnaście minut. Muzycy zdążyli zaprezentować jedynie cztery kawałki. Rozpoczęli od świetnego „Zamknij wszystkie drzwi”, w którym uwagę zwracały zwłaszcza dwa elementy – partia saksofonu oraz tekst, w którym pojawiły się niezapomniane frazy: „słowa pajęczyną oplatają twoje usta” i „otwarte okno kusi cię wiosną”. Drugi w kolejności „Klaszczę w dłonie” – sztandarowy w kolejnych latach numer Variété – wypadł średnio, przede wszystkim dlatego, że Kaźmierczak śpiewał z początku „obok” zespołu; wrażenie mógł robić jednak wykrzyczany przez niego z emfazą refren. Ostatecznie grupa zasłużyła na oklaski. „Ulica” przeszła bez echa – nie tylko wśród jarocińskiej publiczności; później sami muzycy skazali ją na zapomnienie. Domknięciem krótkiego seta było „Canto vivace”, jeszcze niedopracowane, ale przekonujące o dużym potencjale bydgoszczan. W każdym razie, słuchając po latach tych czterech utworów, trudno pozbyć się wrażenia, że przyznane kapeli wyróżnienie było trochę na wyrost. Jeśli tak, trzeba przyznać, że Kaźmierczak i spółka wyciągnęli wówczas właściwe wnioski i już rok później udowodnili, że mają zamiar spełnić pokładane w nich nadzieje.

Rok 1984 był zresztą niezwykle udany dla Jarocina. Wśród laureatów znaleźli się między innymi tacy wykonawcy jak Siekiera, Moskwa, Piersi, Prowokacja, Rendez Vous i Kat, uwagę na siebie zwróciły też Fort BS, Madame i Made in Poland, a prawdziwie gwiazdorskie koncerty dali TSA, Daab, Aya RL, Klaus Mitffoch i Dezerter. Niespełna miesiąc po występie w wielkopolskim miasteczku Variété wzięło udział w odbywającym się w toruńskim klubie studenckim „Odnowa” V Festiwalu Nowej Fali. Dostali od organizatorów więcej czasu, dzięki temu oprócz kawałków znanych z Jarocina mogli zaprezentować jeszcze inne, chociażby „Rozbite lustra”, „Film”, „Nie rozpoznamy się”. Inna sprawa, że żaden z nich nie wszedł na stałe do ich repertuaru. Podsumowaniem pionierskiego okresu działalności była – jak twierdzą autorzy „Encyklopedii polskiego rocka” – wydana nieoficjalnie, własnym sumptem, kaseta „Nothing” (1984), która zawierała dziewięć piosenek nagranych w półamatorskim studiu (w tym pierwszą wersję „I znowu ktoś przestawił kamienie”). 1985 rok był dla Variété szczególnie udany, głównie dzięki dwóm wydarzeniom. Pierwszym było nagranie, dzięki wsparciu Waltera Chełstowskiego, singla dla Tonpressu z utworami „I znowu ktoś przestawił kamienie” oraz „Te dni” (na oryginalny tytuł, czyli „Krzyż”, zgody nie wyraziła peerelowska cenzura), które to kawałki zawojowały listy przebojów – Trójki i Rozgłośni Harcerskiej; drugim – świetny występ w Jarocinie, dzięki któremu kapela znalazła się, obok między innymi Dzieci Kapitana Klossa, reggae’owego Rokoszu (z muzykami, którzy za czas jakiś założą Big Cyc) oraz innej zimnofalowej formacji Ivo Partizan, w złotej dziesiątce laureatów. Sukces ten nie dziwi, albowiem w konkursie grupa zagrała pięć nowych – w porównaniu z rokiem poprzednim – kompozycji, dzisiaj należących już do legendy rodzimej zimnej fali: „Cmentarze”, „Lecą anioły”, „I znowu ktoś…”, „Dies irae” oraz „Cygańską muzykę”. Skok jakościowy – zarówno w warstwie muzycznej, jak i tekstowej – był gigantyczny. Variété z sierpnia 1985 roku to już w pełni ukształtowany i świadomy tego, co chce robić, band. Gotowy, by nagrać materiał w profesjonalnym studiu i wydać go na płycie. I tak też się wkrótce stało. To znaczy – w połowie, bo materiał nagrano, ale album się nie ukazał.

W marcu 1986 roku, po rekomendacji będącego wówczas u szczytu sławy i twórczych możliwości bydgoskiego pisarza science fiction Wiktora Żwikiewicza, Kaźmierczak z kolegami weszli do Studia Polskiego Radia w swoim rodzinnym mieście i nagrali dziesięć kawałków, które miał opublikować Klub Płytowy „Razem”. Gdy całość była gotowa, ówczesny menadżer kapeli pojechał z taśmą-matką do Warszawy. Bawiąc w stolicy, wybrał się popływać w basenie przy ulicy Inflanckiej; kilkadziesiąt minut później stwierdził, że w tym czasie ktoś okradł jego samochód, zniknęły między innymi nagrania Variété. Bydgoszczanie opublikowali nawet apel w mediach, prosząc o zwrot taśmy – pozostał on jednak bez odpowiedzi. Na szczęście zachowało się kilka, choć dużo gorszej jakości, kopii materiału (ciekawe, kto je zrobił i jak rozprowadził po Polsce?). Na początku lat 90. nagrania ukazały się na pirackiej kasecie, wydanej przez firmę „Fala”, pod błędnie określającym czas sesji tytułem „Demo Tape 1985”. W 1992 roku wydało je szczecińskie Akademickie Radio „Pomorze”; tytuł był już jak najbardziej właściwy – „Bydgoszcz” (tak miał się nazywać longplay Klubu Płytowego „Razem”). Na edycję kompaktową, pod szyldem Furia Musica, trzeba było poczekać jeszcze dziesięć lat; po dziesięciu kolejnych (2012) ukazała się reedycja dokonana przez Noise Annoys – z nową okładką i zremasterowanym dźwiękiem (także na LP). Podobnie jak i w wersji z 2002 roku, nagrania studyjne uzupełniono na CD sześcioma kawałkami koncertowymi – z poznańskiej „Areny” z marca 1989 roku. Klasyczny w tamtym czasie skład Variété – czyli: Kaźmierczak (wokal), Urbański (gitara), Woźniak (bas), Abramowicz (saksofony) oraz Buhl (perkusja) – uzupełnił jeszcze skrzypek Bernard Pyrzyk (w przyszłości aktor i śpiewak operowy, współpracujący z Warszawską Operą Kameralną i z bydgoską Operą Nova). I trzeba przyznać, że zatrudnienie go było strzałem w dziesiątkę. Gdy słucha się bowiem wcześniejszych kawałków Variété (z Jarocina bądź innych zachowanych na taśmach koncertów), uderza nade wszystko stylistyczne podobieństwo już nawet nie do nieśmiertelnego Joy Division (co oczywiste), ale także do krakusów z Made in Poland. Obecność skrzypiec i saksofonu sprawiła natomiast, że nowe dokonania bydgoszczan – Anno Domini 1986 – wciąż pozostając w kręgu cold wave, zyskały jednak rys indywidualny.

„Bydgoszcz 1986” – bo tak brzmi oficjalny tytuł krążka – zawiera dziesięć kompozycji, które jeszcze w latach 80. obrosły legendą, niemalże kultem wśród fanów rodzimej nowej i zimnej fali. I trudno zresztą temu się dziwić. Połączenie mrocznej, przeszywającej chłodem do szpiku kości muzyki z poetyckimi i równie smutnymi lirykami Kaźmierczaka dało piorunujący efekt. Variété idealnie trafiło w swój czas; bydgoska grupa wzbiła się bowiem do lotu w czasie, gdy Polska pogrążała się w katastrofalnym dla gospodarki kryzysie, gdy notorycznie łamano prawa człowieka, a przeciwników politycznych generała Jaruzelskiego albo wsadzano do więzień, albo zmuszano do emigracji. Beznadzieja i brak wiary w lepszą – jak mawiali komuniści, świetlaną – przyszłość były powszechne. Chyba nigdy wcześniej i nigdy później punkowe hasło „No future”, pojawiające się na murach miast i czarnych skórach noszonych przez młodych ludzi z irokezami na głowach, nie miało bardziej racji bytu niż w połowie lat 80. XX wieku. Stan wojenny był już de facto zniesiony, ale w życiu publicznym niczego to nie zmieniło. Festiwal w Jarocinie stał się azylem dla młodzieży myślącej inaczej, tam można było wykrzyczeć swój sprzeciw wobec systemu wprost (jak czyniły to Dezerter, Moskwa i wiele innych punkowych załóg) lub w sposób zawoalowany (jak Variété, Klaus Mitffoch czy Izrael). Kaźmierczak-tekściarz nie mówił wprost o rzeczywistości, sięgał znacznie głębiej – do własnej jaźni, duszy, psychiki; odzwierciedlał w swoich wierszach obawy, jakie towarzyszyły jego pokoleniu. Musiał być twardym orzechem dla cenzorów, którzy z jednej strony nie mieli w zasadzie się do czego przyczepić, z drugiej jednak – podskórnie czuli, że „coś tu jest nie tak”. Antysystemowa była już przecież sama wizja świata prezentowanego przez poetę – mrocznego, nieprzyjaznego, osobnego. Podejrzenia musiały budzić również wtręty etniczne – vide „Żydowska piosenka” czy „Cygańska muzyka” – które wykraczały daleko poza lansowany przez peerelowską rozrywkę model kultury żydowskiej i romskiej (muzyka klezmerska, wozy kolorowe itp. itd.). A tak na marginesie: Jak można było – z punktu widzenia komunistycznego cenzora – zaufać człowiekowi, który pisał i śpiewał: „To nie jest moja ojczyzna / to nie jest moja historia / to nie są moje ulice / to nie są moje drzwi / To nie są moje cmentarze / groby są w nas / to my / groby” („Cmentarze”). Ten utwór oczywiście nagrany wówczas być nie mógł…

1 2 »

Komentarze

Dodaj komentarz

Dodaj komentarz FB

Najnowsze

Tu miejsce na labirynt…: Z Beskidów widać Jukatan, Afrykę i Japonię
Sebastian Chosiński

14 V 2024

Na każdą kolejną płytę jazzowo-folkowego projektu Into the Roots, któremu patronuje trębacz Piotr Damasiewicz (nierzadko, a ostatnimi laty coraz chętniej sięgający także po inne instrumenty), czekam z dużą niecierpliwością. Za każdym razem zastanawia mnie bowiem, co jeszcze nowego można odkryć na eksploatowanym od dawna polu artystycznym. Trzeci album zespołu – „Świtanie” – udowadnia, że jednak można. I to całkiem sporo.

więcej »

Tu miejsce na labirynt…: W cieniu Purpurowego Słońca
Sebastian Chosiński

10 V 2024

Po reinterpretacji dokonań twórczych Krzysztofa Komedy i Sun Ra panowie z EABS postanowili zmierzyć się z kolejną jazzową legendą – utworami zmarłego przed sześcioma laty trębacza Tomasza Stańki. Tym razem jednak wrocławski kwintet zdecydował się zmierzyć z konkretną płytą. Tak narodził się album „Reflections of Purple Sun”.

więcej »

Tu miejsce na labirynt…: Mroczne zaułki Malmö
Sebastian Chosiński

9 V 2024

To najbardziej nietypowa płyta pochodzącej z Malmö Agusy. Nietypowa, ponieważ zawierająca muzykę skomponowaną do niezależnego filmu kryminalnego autorstwa Augustina Sjöberga, który jest znajomym lidera zespołu, gitarzysty Mikaela Ödesjö. I chociaż wypełnia ją ten sam co zawsze progresywny folk, musicie przygotować się na jedną, ale za to zasadniczą zmianę – utwory są znacznie krótsze, niż bywało dotąd.

więcej »